zal_pip.pdf

(215 KB) Pobierz
Microsoft Word - aaa1.doc
Zało enia kierunkowe do
Planu Informatyzacji Pa stwa
Warszawa, 14 wrze nia 2005
93505734.001.png
Wst p
Raport Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP) „Polska w drodze do
globalnego społecze stwa informacyjnego” stwierdza, e „udział Polski w tej transformacji
jest jej walk o byt w wiecie przyszło ci” . W nowoczesnym społecze stwie „(...) informacja
ma szczególne znaczenie, st d ze swej natury pa stwa s społecze stwami informacyjnymi” .
Informacja staje si głównym rodkiem produkcji, a wiedza decyduje o pozycji społecze stw
w „globalnej wiosce informacyjnej”.
Inicjatywy europejskie wspieraj ce wzrost konkurencyjno ci UE w skali globalnej w coraz
wi kszym stopniu wskazuj na kluczow rol technik informacyjnych i telekomunikacyjnych
(ICT) w transformacji krajów Unii Europejskiej do fazy społecze stwa opartego na wiedzy.
Strategia Lizbo ska, jak nie byłaby ona oceniana w chwili obecnej, traktowana jest jako
obowi zuj cy instrument polityki Unii Europejskiej. Zagadnienia społecze stwa
informacyjnego pozostaj filarem strategii, a rz dy krajów UE zobowi zane s do wysiłków
na rzecz jego rozwoju.
W opinii Komisji Europejskiej poziom rozwoju technik informacyjnych i komunikacyjnych
oraz powszechna dost pno globalnych zasobów informacji b d w coraz wi kszym stopniu
wyró nikiem pozycji indywidualnej, grupowej, a tak e miejsca poszczególnych krajów w
układach mi dzynarodowych.
W tym kontek cie niepokoj ce jest to, e Polska nadal znajduje si poni ej przeci tnego
poziomu europejskiego w zakresie stanu infrastruktury informatycznej oraz poziomu
wiadczenia usług drog elektroniczn . Na sytuacj t ogromny wpływ ma niedostateczna
wielko nakładów na rozwój nowych technologii.
Zwi kszenie nakładów cho by do poziomu odpowiadaj cego redniej w Unii Europejskiej nie
jest przy tym działaniem wystarczaj cym. Konieczne jest szerokie zrozumienie i powszechne
poparcie dla tworzenia warunków rozwoju społecze stwa informacyjnego za pomoc
mechanizmów pozafinansowych. Potrzebne s działania legislacyjne, edukacyjne,
popularyzacyjne, budzenie wiadomo ci, e wysoka pozycja kraju i zrealizowanie słusznych
aspiracji społecznych wymaga w Polsce przygotowania i realizacji planu informatyzacji
pa stwa.
Zadania w zakresie informatyzacji oraz rozwoju społecze stwa informacyjnego w Polsce do
2006 roku wyznaczone były w przyj tej przez Rad Ministrów w dniu 13 stycznia 2004 roku
„Strategii informatyzacji Rzeczypospolitej Polskiej - ePolska na lata 2004 - 2006” . Zgodnie z
zapisami przyj tej przez Sejm w dniu 17 lutego 2005 roku ustawy o informatyzacji
działalno ci podmiotów realizuj cych zadania publiczne 1 , minister wła ciwy do spraw
informatyzacji w styczniu 2006 roku przedstawi do akceptacji Rady Ministrów pi cioletni
Plan Informatyzacji Pa stwa. W dyskusji parlamentarnej nad projektem ustawy podkre lano
potrzeb stworzenia planu krocz cego, uaktualnianego w miar rozwoju narz dzi
teleinformatycznych oraz zachodzenia zjawisk ekonomicznych i społecznych wywołuj cych
konieczno modyfikacji lub zmian. Nale y zwróci uwag , e okres Planu zbiega si z
zakładanym czasem realizacji inicjatywy Unii Europejskiej i2010. Powinno to dodatkowo
mobilizowa do rywalizacji europejskiej, która powinna si przeło y na skuteczno jego
wykonania.
1 Opublikowana w Dz.U. 64/2005 poz 565.
2
Cz A. Uwarunkowania budowy i realizacji Planu Informatyzacji
Pa stwa
1.
Czynniki zewn trzne, zwi zane z członkostwem Polski w Unii Europejskiej
Istotnym czynnikiem zmian otaczaj cego nas wiata jest budowa społecze stwa
informacyjnego i jego atrybutów, w tym usług. W wiecie globalnej konkurencji rozwijaj ce
si pa stwo musi pod a za zmianami, a startuj c pó niej ni inne, musi dokłada tym
wi cej stara , aby w przyspieszonym tempie wyrównywa zaległo ci .
Członkostwo w Unii Europejskiej otworzyło przed Polsk nowe mo liwo ci, ale zarazem
postawiło przed ni nowe wymagania. Dla efektywnego funkcjonowania naszego kraju w
nowych warunkach konieczne jest zwi kszenie komunikatywno ci społecznej, organizacyjnej
i biznesowej. Istnieje potrzeba szerokiej społecznej akceptacji oraz realizacji czterech
podstawowych swobód wspólnotowych – przepływu osób, towarów, kapitału i usług.
Szczególnym przywilejem, ale i obowi zkiem, który zyskała Polska w maju 2004 r., jest
mo liwo aktywnego uczestnictwa w kreowaniu i realizacji polityki europejskiej. Wi e si
z tym mo liwo wykorzystania funduszy Unii Europejskiej, co jednak wymaga
intensywnego lokowania i efektywnego wykorzystania krajowych rodków finansowych.
Osi gni cie oczekiwanych korzy ci w tym zakresie b dzie tym trudniejsze, e nowa
perspektywa finansowa UE na lata 2007-2013 jest wyrazem zwrotu w polityce gospodarczej
UE – priorytetem staje si zwi kszanie konkurencyjno ci europejskie. Najwi kszym
bud etem dysponowa b d wi c działania, inicjatywy i programy, które słu osi gni ciu
tego celu. Polska musi stara si w jak najwi kszym stopniu przeciwdziała marginalizacji
polityki spójno ci, ale jednocze nie, aby zwi kszy nasz efektywno funkcjonowania w
UE, musimy podj wyzwanie i aktywnie realizowa polityk prorozwojow w kraju i na
szczeblu europejskim .
Zrewidowana Strategia Lizbo ska podkre la rol społecze stwa informacyjnego dla
zwi kszania konkurencyjno ci i dobrobytu Europy, a co za tym idzie – nadaje wysoki
priorytet działaniom na rzecz jego rozwoju. Wydatki na skuteczne stosowanie i przyswajanie
produktów teleinformatyki to najlepsze wsparcie rozwoju gospodarczego i społecznego.
Takie podej cie, dobrze rozumiane i implementowane w wielu krajach Unii Europejskiej, nie
znalazło dot d wła ciwego odwzorowania w Polsce. Plany działania na rzecz rozwoju
społecze stwa informacyjnego – eEurope2002, eEurope+ oraz eEurope2005 – nie otrzymały
odpowiedniego wsparcia decyzyjnego ani finansowego. W rezultacie luka cywilizacyjna,
dziel ca Polsk od pozostałych krajów Unii Europejskiej nie zmniejszyła si , lecz pogł biła.
Tym wa niejsze jest, aby nasz kraj aktywniej wł czył si w implementacj najnowszej
inicjatywy unijnej i2010 – Europejskie społecze stwo informacyjne na rzecz wzrostu i
zatrudnienia. Jej zało enia powinny zosta uwzgl dnione w Planie Informatyzacji Pa stwa .
Wówczas Polska b dzie mogła skuteczniej aplikowa o wykorzystywanie funduszy
strukturalnych w ramach nowej perspektywy finansowej i dobrze przygotowa si do udziału
w 7 Programie Ramowym Bada i Rozwoju UE. Powinna równie zintensyfikowa
uczestnictwo w wieloletnich unijnych programach wspieraj cych rozwój społecze stwa
informacyjnego, takich jak eTEN, IDA BC, eContent, eSafe, które b d w latach 2007-2013
kontynuowane w Programie Ramowym na rzecz Konkurencyjno ci i Innowacji.
2.
Czynniki wewn trzne - potrzeby gospodarcze, społeczne i administracyjne
3
Potrzeba szybkiego rozwoju społecznego i ekonomicznego Polski oraz stworzenia warunków
dla zwi kszenia jej konkurencyjno ci europejskiej i wiatowej wymusza konieczno zmian i
modernizacji bazuj cych na technologiach teleinformatycznych i implementacji usług
społecze stwa informacyjnego .
Zakładanym celom musz towarzyszy spójne plany realizacyjne. Konieczne jest zachowanie
zgodno ci pomi dzy Narodowym Planem Rozwoju na lata 2007-2013, Krajowym Programem
Reform na lata 2005-2008 oraz Planem Informatyzacji Pa stwa.
Wobec obserwowanego obecnie kryzysu zaufania do pa stwa konieczne jest zwi kszenie
efektywno ci i przejrzysto ci administracji przy pomocy szeroko wykorzystywanych technik
informacyjnych, które mo e łagodzi negatywne nastroje – pod warunkiem, e nie b dzie ono
działaniem jedynym. Pozytywne do wiadczenia obywateli, zmniejszaj ce si bariery
administracyjne oraz łatwiejszy i szybszy dost p do informacji publicznej powinny wpłyn
na popraw wizerunku administracji, a co za tym idzie – wzrost zaufania wobec pa stwa,
któremu ona słu y.
Dost p do informacji publicznej spowodował daleko id ce zmiany, przede wszystkim w
obr bie funkcjonowania samej administracji. Spowodował równie znacz ce przemiany
społeczne – wzrost wiadomo ci swoich praw w ród obywateli, wzrost zainteresowania
sprawami pa stwa, a zarazem rozbudził oczekiwania. Aby im sprosta konieczne jest dalsze
usprawnianie systemu informacji publicznej.
Ogromnym wyzwaniem, stoj cym przed polsk administracj jest równie potrzeba
usprawnienia zarz dzania oraz obni enia kosztów jej funkcjonowania. Jak wskazuj analizy
oraz przykład innych krajów europejskich, zastosowanie technik informacyjnych w
administracji publicznej w dłu szym i rednim okresie znacz co wpływa na popraw w tym
zakresie, m.in. poprzez zracjonalizowanie procedur administracyjnych. Likwidacja (cho by
cz ciowa) barier administracyjnych wesprze równie wzrost gospodarczy.
3. Czynniki technologiczne
Rozwój sieci i jej dost pno , Internet jako powszechne medium transmisyjne i
komunikacyjne, rozwój technologii, digitalizacja informacji, personalizacja elektroniczna,
konwergencja mediów – tworz now jako , wspomagaj c sprawno organizacyjn , m.in.
poprzez otworzenie mo liwo ci wiadczenia usług drog elektroniczn . Równie nowoczesny
sprz t komputerowy oferuje nowe mo liwo ci implementacyjne. Wynikaj one ze skokowego
zwi kszenia dost pnych zasobów pami ci, które s ju praktycznie bez ogranicze , oraz z
oferowanej przez nowe rozwi zania mobilno ci i personalizacji. Cechy te pozwalaj w inny
ni dotychczas sposób organizowa i wspiera procesy pracy.
Rosn ca dost pno komunikacji sieciowej i bezprzewodowej stwarza mo liwo otwarcia
systemów teleinformatycznych. Administracja mo e zaoferowa społecze stwu prowadzenie
drog elektroniczn usług wa nych z punktu widzenia obywatela i biznesu, co jednocze nie
przyniesie korzy ci samej administracji. Zwi kszonym mo liwo ciom technicznym wci
towarzysz jednak problemy, które musz zosta wła ciwie rozpoznane i rozwi zane. A eby
zlikwidowa bariery, które nadal ograniczaj mo liwo ci rozwoju i wykorzystania usług
elektronicznych konieczne jest m.in. dalsze dostosowanie prawa, zwi kszenie dost pno ci
sieci (zarówno w samej administracji, jak i w ród obywateli), stworzenie identyfikacji
cyfrowej i podpisu elektronicznego, zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpiecze stwa
sieci i systemów oraz zbudowanie w społecze stwie zaufania do usług wiadczonych drog
elektroniczn .
4.
Cele informatyzacji Polski w perspektywie pi cioletniej
4
Plan Informatyzacji Pa stwa powinien zaproponowa działania, które zmierza b d do
zrealizowania odczuwalnych korzy ci zarówno w odczuciu społecznym, gospodarczym, jak i
administracyjnym. Zarysowanie celów informatyzacji pa stwa jest niezb dne dla
sformułowania konkretnych zada i planu ich realizacji.
Zakłada si zatem, e w okresie 2006 – 2010 celami tymi b d :
Cele szczególnie istotne z punktu widzenia społecze stwa :
· stworzenie wiedzy i prze wiadczenia społecznego o u yteczno ci narz dzi
teleinformatycznych i wiadomo korzy ci wynikaj cych z ich stosowania;
· wprowadzenie dost pnych dla społecze stwa narz dzi informatycznych,
powoduj cych popraw warunków ycia, usprawniaj cych komunikacj
społeczn , umo liwiaj cych pełniejsze korzystanie z zasad demokracji;
· zapewnienie powszechnej dost pno ci technologii oraz usług społecze stwa
informacyjnego oraz umiej tno ci ich wykorzystania, w tym wsparcie dla osób
starszych, niepełnosprawnych i innych, którym warunki ycia utrudniaj pełne
uczestnictwo w społecze stwie informacyjnym;
· zbudowanie wysokiego zaufania i akceptacji działalno ci administracji
publicznej prowadzonej drog elektroniczn ;
· zapewnienie odpowiedniej jako ci tre ci internetowych – wolnych od
zawarto ci niebezpiecznej i potencjalnie szkodliwej, oferuj cych informacj
istotn dla funkcjonowania społecze stwa obywatelskiego;
· umo liwienie wszystkim zainteresowanym uzyskanie spersonalizowanego
identyfikatora elektronicznego (np. dowodu osobistego) oraz stworzenie
mechanizmów pozwalaj cych na indywidualny dost p do własnych danych
oraz spraw prowadzonych w urz dach administracji publicznej (m.in. w
ramach projektów Wrota Polski, ePUAP);
Cele szczególnie istotne z punktu widzenia gospodarki:
· zbudowanie systemu usług elektronicznych umo liwiaj cych prowadzenie
najwa niejszych spraw biznesowych, jak np. rozliczenia podatkowe, cła,
opłaty administracyjne, obrót towarowy i jego rozliczanie, komunikacja
elektroniczna z urz dami;
· zapewnienie mo liwo ci dost pu do informacji sektora publicznego, wg
formuły kosztowej, w celu zwi kszenia oferty rynkowej i poprawy kondycji
przedsi biorstw;
· usprawnienie funkcjonowania zamówie publicznych, przy wi kszym
wykorzystaniu systemów typu e-procurement;
· zwi kszenie konkurencyjno ci gospodarki polskiej poprzez efektywne
stosowanie technik teleinformatycznych w kontaktach mi dzy administracj i
biznesem oraz przez promowanie ich wykorzystania pomi dzy instytucjami
biznesowymi;
· podniesienie zaufania rodowisk biznesowych i ogółu społecze stwa do
elektronicznych form informowania i prowadzenia spraw;
· stymulowanie rozwoju nowych technologii w Polsce (m.in. poprzez wspieranie
bada i innowacyjno ci), w celu wzmocnienia rynkowej pozycji Polski;
Cele administracyjne:
· integracja i usprawnienie administracji publicznej poprzez:
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin