95 tez ks. dr Marcina Lutra.pdf

95 tez ks. Marcina Lutra

przybite na drzwiach kościoła zamkowego w Wittenberdze

dnia 31 X 1517 r.

Amore et studio elucidande veritatis: hec subscripta disputabuntur

Wittenberge. Presidente Reverendo Patre Martino Lutther Eremitano

Augustiniano Artium et Sacrae Theologie Magistro: eiusdemque

iibidem lectore Ordinario. Quare petit: ut qui non possunt verbis

presentes nobiscum disceptare: agant id litteris absentes. In

nomine domini nostri Hiesu Christi. Amen.

Miłość do prawdy i pragnienie ujawnienia jej są przyczyną, Ŝe

zamierza się przeprowadzić w Wittenberdze dysputę nad niŜej

podanymi tezami. Przewodzić temu będzie czcigodny ojciec Marcin

Luter, magister sztuk wyzwolonych i świętej teologii i

jednocześnie nauczyciel tychŜe. Dlatego prosi on tych, którzy nie

będą mogli osobiście wziąć udziału i dysputować z nami ustnie,

Ŝeby uczynili to na piśmie. W imię Pana naszego Jezusa Chrystusa.

Amen.

1.Gdy Pan i Mistrz nasz Jezus Chrystus powiada: ,,Pokutujcie'', to chce, aby

całe Ŝycie wiernych było nieustanną pokutą.

2.W Ŝaden sposób nie moŜna pod wyrazem ,,pokutujcie'' rozumieć Sakramentu

pokuty, to jest spowiedzi i zadośćuczynienia, które kapłan sprawuje.

3.Nie chce jednak Pan rozumieć tu tylko wewnętrznej pokuty, gdyŜ pokuta

wewnętrzna, bez zewnętrznego uśmiercenia ciała, nie jest pokutą.

4.Kara BoŜa trwa dopóki człowiek czyni sąd nad sobą (to jest prawdziwa

wewnętrzna pokuta), a więc aŜ do wejścia do Królestwa Niebieskiego.

5.PapieŜ nie chce, ani nie moŜe odpuszczać innych kar za grzechy jak tylko te,

które nałoŜył wedle rozumienia swego lub wedle ustaw kościelnych.

6.PapieŜ nie moŜe winy odpuścić inaczej, jak tylko zwiastując i upewniając, Ŝe

Bóg ją odpuścił. Ponadto w wypadkach, które są zastrzeŜone dla papieŜa do

odpuszczenia. Kto by w tym względzie papieŜa sobie lekcewaŜył, tego wina

pozostałaby niezgładzona.

7.Bóg nie odpuszcza nikomu win, jeśli zarazem nie przywodzi go do upokorzenia

się przed kapłanem, jako swoim zastępcą.

8.Ustawy kościelne, traktujące o nakładanej pokucie, dotyczą tylko Ŝywych i

nie mogą być stosowane do umierających.

9.Dlatego teŜ Duch Święty przychyla nam dobrodziejstw przez papieŜa tak, iŜ

tenŜe w postanowieniach swoich zawsze pozostawał na uboczu wypadek śmierci i

ostatniej potrzeby.

10.Z tego powodu źle i nierozsądnie postępują kapłani, którzy odkładają

umierającemu do czasu czyśćca pokuty kościelne.

11.Zamiana kary kościelnej na karę w czyśćcu - to kąkol, posiany oczywiście

wówczas, gdy biskupi spali.

12.Dawnymi czasy kary kanoniczne nakładano nie przed, ale po absolucji, a to

aby się przekonać, czy Ŝal okazany jest szczery.

13.Umierających śmierć zwalnia z pokuty; są oni prawnie wolni od wszystkich

kościelnych ustanowień, bo umierają.

14.Im bardziej umierający tkwi w grzechach swoich lub brakuje mu miłości, tym

większą to rodzi w nim obawę.

15.Będąc blisko bojaźni połączonej z rozpaczą, ta wielka obawa wystarcza

(pomijając juŜ inne rzeczy), by zgotować mękę czyśćcową.

16.Piekło, czyściec i niebo, są względem siebie tak róŜne, jak rozpacz,

bliskość rozpaczy i pewność zbawienia.

17.Zdaje się być, Ŝe duszom w czyśćcu potrzeba zmniejszenia bojaźni i

pomnoŜenia miłości.

18.Ani rozumem, ani z Pisma nie udowodniono, Ŝeby dusze w czyśćcu znajdowały

się w stanie niezdolnym do zasługi i do wzrostu miłości.

19.I to zdaje się być niemoŜliwe do udowodnienia, jakoby dusze w czyśćcu,

przynajmniej niektóre, były pewne swego zbawienia i o nie się nie troszczyły,

jakkolwiek my pewni tego jesteśmy zupełnie.

20.Dlatego papieŜ pod przebaczeniem kary nie rozumie odpuszczenia wszelkich

kar, ale tych tylko, które sam nałoŜył.

21.Mylą się przeto kaznodzieje odpustowi twierdząc, Ŝe przez odpust papieski

człowiek staje się wolny od wszelkiej kary i zbawiony.

22.PapieŜ nie odpuszcza duszom w czyśćcu Ŝadnej kary, którą dusze te, wedle

postanowień kościelnych, w Ŝyciu tym winny były ponieść.

23.JeŜeli jest moŜliwe odpuszczenie wszystkich kar, to tylko względem

najdoskonalszych, a więc względem bardzo niewielu.

24.Dlatego teŜ większą część ludu oszukuje się przez bezwzględne przyrzeczenie

odpustu wszystkich kar.

25.Władza, jaką ma papieŜ w ogólności nad czyśćcem, przysługuje w

szczególności kaŜdemu biskupowi i proboszczowi w jego diecezji lub parafii.

26.PapieŜ bardzo dobrze czyni, Ŝe nie z władzy klucza, której nie posiada nad

czyśćcem, ale sposobem prośby przyczynnej udziela duszom przebaczenia.

27.Ludzkie brednie opowiadają ci, którzy głoszą, Ŝe gdy grosz w skrzynce

zabrzęczy, dusza z czyśćca uleci.

28.Jest to pewne, Ŝe gdy grosz w skrzynce brzęknie, urosnąć moŜe skąpstwo i

chęć zysku; skuteczność modlitwy przyczynnej Kościoła zaleŜy natomiast od

upodobania BoŜego.

29.KtóŜ wie, czy wszystkie dusze w czyśćcu pragną być wybawione, jak nas

właśnie poucza legenda o Sewerynie i Paschalisie* .

30.Nikt nie jest pewny, czy jego Ŝal był szczery, tym mniej moŜe być pewny,

czy otrzymał zupełne odpuszczenie.

31.Jak rzadkim zjawiskiem jest człowiek prawdziwie pokutujący i Ŝałujący, tak

równie rzadkim jest taki, który by zyskał odpust prawdziwy, to znaczy, Ŝe jest

ich niewielu.

32.Ci, którzy sądzą, iŜ mogą zapewnić sobie zbawienie przez listy odpustowe,

będą wiecznie potępieni wraz z mistrzami swymi.

33.NaleŜy się strzec tych, którzy powiadają, Ŝe odpust papieski jest

najszacowniejszym darem BoŜym, przez który człowiek moŜe pojednać się z Bogiem.

34.Łaska odpustowa dotyczy kary i zadośćuczynienia nałoŜonych przez ludzi.

35.Nie jest to chrześcijańska nauka, Ŝe nie potrzeba pokuty i Ŝalu temu, kto z

czyśćca wykupuje dusze, lub chce nabyć prawo wyboru spowiednika.

36.KaŜdy chrześcijanin, prawdziwie Ŝałujący za swoje grzechy, ma i bez listu

odpustowego zupełne odpuszczenie męki i winy.

37.KaŜdy prawdziwy chrześcijanin, Ŝywy czy umarły, ma udział we wszelkich

darach Chrystusowych i kościelnych; Bóg mu ich udzielił i bez listów

odpustowych.

38.Nie naleŜy jednak gardzić odpustem papieŜa, gdyŜ, jak to juŜ powiedziałem,

stanowi on objaśnienie Boskiego przebaczenia.

39.Zachwalać ludowi obfitą łaskę odpustów, a jednocześnie zalecać prawdziwy

Ŝal i pokutę, jest to rzecz nad wszelką miarę trudna nawet dla najbardziej

uczonych teologów.

40.Skrucha prawdziwa poŜąda i łaknie kary, obfity zaś odpust uwalnia od

karania i wradza niechęć do kary, lub sprzyja co najmniej do zrodzenia się

takiej niechęci.

41.O apostolskim odpuście trzeba przezornie nauczać, by lud nie powziął

błędnego mniemania, Ŝe odpust przewyŜsza inne dobre uczynki miłości

chrześcijańskiej.

42.Wszystkich chrześcijan naleŜy nauczać, Ŝe papieŜ bynajmniej nie sadzi, iŜ

zakupywanie odpustu moŜe być stawiane na równi z uczynkami miłosierdzia.

43.NaleŜy nauczać chrześcijan, Ŝe lepiej wspierać ubogich lub pomagać

potrzebującym, niŜ kupować odpusty.

44.Przez uczynek miłości wzmaga się w nas miłość, a człowiek staje się lepszy;

przez odpust zaś nie staje się lepszy, tylko wolny od kary.

45.NaleŜy nauczać chrześcijan, Ŝe ten, kto bliźniego widzi w niedoli, a mimo

to kupuje odpust, nie zyskuje odpustu papieskiego, ale ściąga na siebie gniew

BoŜy.

46.NaleŜy nauczać chrześcijan, Ŝe jeŜeli nie są nadmiernie bogaci, powinni

zachować grosz oszczędzony na potrzeby domowe, a nie marnować go na zakupienie

odpustu.

47.NaleŜy nauczać chrześcijan, Ŝe zakupienie odpustu jest zostawione kaŜdemu

do woli i nie jest zakazane.

48.NaleŜy nauczać chrześcijan, Ŝe udzielając odpustu, papieŜ potrzebuje i

domaga się raczej modlitw poboŜnych, niŜ pieniędzy, które mu znoszą.

49.NaleŜy nauczać chrześcijan, Ŝe odpust papieski jest dobry, jeŜeli się na

nim nie buduje zbawienia; lecz jest nader szkodliwy, jeśli z powodu niego

tracimy bojaźń BoŜą.

50.NaleŜy nauczać chrześcijan, Ŝe gdyby papieŜ wiedział o wszystkich

szachrajstwach kaznodziejów odpustowych, raczej by w stos popiołów zamienił

katedrę św. Piotra, aniŜeliby miała być budowana kosztem skóry, krwi i ciała

jego owieczek.

51.NaleŜy nauczać chrześcijan, Ŝe papieŜ nie szczędziłby swych własnych

pieniędzy, chociaŜby nawet kościół św. Piotra miał być a ten cel sprzedany, byle

udzielić wsparcia potrzebującym, od których obecnie kaznodzieje odpustowi

wyłudzają ostatni grosz.

52.Nawet wówczas płonna jest ufność tych, którzy przez odpusty dostąpić chcą

zbawienia, gdyby nie tylko sprzedawcy odpustów, ale nawet sam papieŜ za to

ręczyć chcieli duszą swoją.

53.Wrogami Chrystusa i papieŜa są ci, którzy z powodu kazań odpustowych w

kościołach nakazują zamilknąć Słowu BoŜemu.

54.Krzywda się dzieje Słowu BoŜemu, jeŜeli w kazaniu tyle a moŜe i więcej

czasu poświęca się głoszeniu odpustów, co i Ewangelii.

55.Zdanie papieŜa jest oczywiste, Ŝe skoro odpust, mający tylko podrzędne

znaczenie, jednym dzwonem oraz zwykłą ceremonią i wystawnością naleŜy obchodzić,

to Ewangelię, mającą stokroć większą wartość, naleŜy sławić stokrotnymi dzwonami

i stokroć większymi ceremoniami i wystawnością.

56.,,Skarb Kościoła'', z którego papieŜ czerpie odpust, nie jest dostatecznie

ściśle określony ludowi chrześcijańskiemu, ani przezeń znany.

57.śe nie są to skarby doczesne, łatwo stąd poznać, Ŝe nimi księŜa tak

szczodrze szafują, poniewaŜ wiadomo o wielu duchownych, Ŝe oni tego rodzaju

skarby (doczesne) raczej pilnie zbierają aniŜeli pragną rozdawać.

58.Skarby te nie są takŜe z zasługi Chrystusa i świętych, bo zasługa Chrystusa

i bez przyczynienia się papieskiego przychyla łaski wewnętrznemu człowiekowi,

dla zewnętrznego sprawia krzyŜ, śmierć i potępienie.

59.Św. Wawrzyniec nazwał ubogich, jako członków Kościoła, skarbem kościelnym;

uŜył jednak zapewne wyrazu tego w ówczesnym znaczeniu.

60.Skarbem tym są klucze Kościoła, podarowane nam przez zasługę Chrystusa.

61.Oczywiste jest, Ŝe do odpuszczenia kar i wybaczania grzechów w wypadkach

zaleŜnych jedynie od papieŜa, najzupełniej wystarcza władza papieska.

62.Prawdziwym skarbem Kościoła jest najświętsza Ewangelia chwały i łaski

BoŜej.

63.Lecz skarb ten jest w pogardzie u ludzi, bo on to sprawia, Ŝe pierwsi będą

ostatnimi.

64.Skarb odpustowy za to jest bardzo miły, gdyŜ ostatnich czyni pierwszymi.

65.Dlatego teŜ skarby Ewangelii są sieciami, w które niegdyś łowiono ludzi

słuŜących mamonie.

66.Skarby odpustowe są sieciami, w które obecnie łowią mamonę ludzką.

67.Odpust zachwalany przez kaznodziejów, jako wielka łaska, jest istotnie

łaską wielką, gdyŜ im przynosi wiele pieniędzy.

68.W rzeczywistości jednak jest najmniejszą łaską w porównaniu z łaską BoŜą i

błogosławieństwem krzyŜa.

69.Biskupi i duszpasterze są obowiązani z naleŜnym uszanowaniem przyjmować

delegatów apostolskiego odpustu.

70.Ale równocześnie są obowiązani uwaŜać pilnie, aby komisarze ci zamiast

rozkazów papieskich nie wygłaszali własnych urojeń.

71.Kto przeciw prawdzie apostolskiego odpustu mówi, niech będzie przeklęty.

72.Kto przeciw samowolnym i kłamliwym słowom kaznodziei odpustowego występuje

niech będzie błogosławiony!

73.Jak papieŜ słusznie niełaską i klątwą karze tych, którzy podstępnie

działają na szkodę odpustów.

74.Tak równieŜ słusznie dotyka niełaską i klątwą tych, którzy pod osłoną

odpustu uŜywają swoich sztuczek na szkodę świętej miłości i prawdy.

75.Niedorzecznością jest twierdzenie, Ŝe przez odpust papieski rozgrzeszony

jest nawet taki człowiek, który by - co przecieŜ nie moŜna sobie wyobrazić -

zbezcześcił Matkę BoŜą.

76.Wprost przeciwnie twierdzimy, Ŝe odpust papieski nawet najmniejszego

grzechu odpuścić nie moŜe - o ile będziemy pod odpustem rozumieli zmazanie winy

tego grzechu.

77.Twierdzenie, Ŝe i Piotr św., gdyby był teraz papieŜem, nie mógłby światu

ogłosić większych łask jest bluźnierstwem przeciw Piotrowi św. i papieŜowi.

78.My zaś twierdzimy, Ŝe i ten i kaŜdy inny papieŜ rozporządza większymi

łaskami, aniŜeli odpust, a mianowicie i Ewangelią, darami miłosierdzia, darem

uzdrawiania itp. (1 l. do Kor. 12).

79.Obrazą Boską jest głosić, Ŝe wystawiany w kościołach krzyŜ odpustowy z

herbem papieŜa równie jest mocny i skuteczny jak krzyŜ Chrystusa Pana.

80.Biskupi, kaznodzieje i teolodzy, którzy dozwalają, aby nauki podobne były

wygłaszane ludowi, odpowiadać będą za to przed obliczem Boga.

81.Następstwem koniecznym bezczelnych kazań odpustowych jest to, Ŝe i uczonemu

trudno obronić papieŜa przed zarzutami i bezsprzecznie ostrymi oskarŜeniami

prostaczków.

82.Na przykład: dlaczego papieŜ dla świętej miłości i dla cierpień, jakie

dusze w czyśćcu ponoszą, dusz tych naraz nie wyzwoli z czyśćca; gdy tymczasem

dla tak małej przyczyny, jaką jest budowa kościoła św. Piotra, za pieniądze tyle

dusz wyzwala?

83.Albo: po co odbywają się egzekwie i dlaczego nie wolno jest cofnąć zapisów

kościelnych, poczynionych na msze za umarłych, kiedy przecieŜ za wybawionych nie

potrzeba się juŜ modlić?

84.Albo: cóŜ to jest za jakaś nowa doskonałość BoŜa i poboŜność papieska, Ŝe

bezboŜnemu wolno za pieniądze wyzwalać dusze poboŜne, a nie chcą duszy tych

wyzwalać z miłości i bez pieniędzy?

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: