Infrastruktura drogowa Nakła nad Notecia i okolic - Skąd? Dokąd? Którędy?
Nakło nad Notecią leży na kilku ważnych szlakach transportowych. Jednym z nich jest droga krajowa nr 10, która jest jedyną tego typu drogą łączącą stolicę z Pomorzem Szczecińskim poprzez aglomeracje szczecińską, bydgosko- toruńską i warszawską. Przebiega ona nakielską obwodnicą wschód- zachód i w przyszłości ma zyskać rangę drogi ekspresowej.
Zapewni to krótszy czas pokonywania trasy oraz większe bezpieczeństwo podróżujących. Dla Nakła będzie to oznaczać rozbudowę istniejącej drogi oraz budowę dwóch skrzyżowań dwupoziomowych. Autobusowa komunikacja dalekobieżna jest na wysokim poziomie. Mamy do dyspozycji połączenia krajowe (Bydgoszcz, Szczecin, Piła, Białystok, Poznań, Toruń, Warszawa, Kołobrzeg, Płock, Włocławek) i zagraniczne (miasta północnych Niemiec, np. Bremen, Hamburg, Kiel). Nakło może poszczycić się także dwoma drogami wojewódzkimi. Umożliwiają one komunikację między ważniejszymi miastami regionu, np. Nakła z Mroczą, Kcynią, czy Szubinem. Jedną z nich jest DW nr 241 Rogoźno- Tuchola, która zapewnia połączenie z Poznaniem, ponieważ jej początkiem jest skrzyżowanie z drogą krajową nr 11 biegnącą z Poznania w stronę Piły. Kolejną ważniejszą drogą wojewódzką jest DW 246, rozpoczynająca się w podnakielskiej wsi Paterek i łącząca Nakło z drogą krajową (w przyszłości ekspresową) nr 5, która jest również drogą międzynarodową E261.
Historia transportu kolejowego w Nakle nad Notecią sięga XIX wieku, kiedy to w 1851 roku wybudowano dworzec. Przebiegają tu dwie linie kolejowe. Linia nr 18 łączy Kutno z Piłą Główną, odbywa się na niej ruch pasażerski i towarowy. Dzięki temu Nakło ma połączenia z ważniejszymi miastami Polski, na przykład ze Szczecinem i Warszawą (dwa odjazdy i 2 przyjazdy w ciągu doby), czy choćby na trasie Piła Główna- Bydgoszcz Główna (kilkanaście pociągów w ciągu doby). Drugą linią jest częściowo wyłączona z ruchu linia nr 281 Oleśnica – Chojnice. Jedną z jej zalet jest połączenie z Zakładem Naprawy Taboru Kolejowego w Paterku, który daje utrzymanie okolicznym mieszkańcom.
W okolicy Nakła nad Notecią znajduje się kilka ważniejszych punktów komunikacyjnych. Jednym z nich jest Port Lotniczy im. I. J. Paderewskiego w Bydgoszczy. Został on utworzony podczas I Wojny Światowej na potrzeby armii niemieckiej. W styczniu 1920 roku wojska wielkopolskie na mocy traktatu wersalskiego zajęły obszar Bydgoszczy wraz z lotniskiem. Od tego czasu aż do końca lat dwudziestych bydgoskie lotnisko służyło wojskom polskim. Loty cywilne zostały zapoczątkowane w czerwcu 1929 roku, kiedy to Polskie Linie Lotnicze „LOT” uruchomiły połączenia z trzema ważnymi miastami kraju: Gdańskiem, Warszawą i Poznaniem. Były one realizowane do 1933 roku. Obecnie zapewnia on transport lotniczy na trasach krajowych (Kraków, Łódź, Poznań, Warszawa, Zielona Góra) i międzynarodowych (Berlin, Birmingham, Dublin, Dusseldorf, Kopenhaga, Liverpool, Londyn, Wiedeń). Z Nakła na lotnisko można dostać się komunikacją autobusową, która zapewnia połączenia z portem lotniczym przed większością odlotów. Kolejnym takim punktem jest jeden z największych dworców kolejowych w Polsce- Bydgoszcz Główna. Posiada on kategorię „A” o rocznej odprawie podróżnych powyżej 2 milionów. Daje to możliwość przemieszczenia się w każdy zakątek Polski. W związku ze zbliżającymi się Mistrzostwami Europy w Piłce Nożnej Euro 2012, jednym z założeń jest budowa drogi ekspresowej S5 łączącej autostradę A1 (drogowy „kręgosłup” Polski) poprzez obwodnicę Poznania aż do Wrocławia. Dzięki niedawnej modernizacji wcześniej wspomnianej drogi wojewódzkiej nr 246 i planowanej budowie węzła drogowego w okolicach Szubina, który leży w ciągu wyżej wymienionej drogi ekspresowej, powstanie możliwość szybkiego dostania się w różne rejony kraju (wyżej wymienione rejony Poznania, Wrocławia, zaś jadąc na północ: Trójmiasto, a także, poprzez krótki wspólny przebieg z autostradą A2, z Niemcami na zachód oraz Łodzią i Warszawą na wschód).
Noteć jest częścią międzynarodowej drogi wodnej E-70 Berlin- Kaliningrad. Jest ona bardzo zaniedbana. Starostwo Powiatowe wspólnie z gminami nadnoteckimi także leżącymi na tym szlaku dąży do tego, by stan Noteci diametralnie się poprawił, chce ono także wybudować w Nakle nowoczesną marinę, która umożliwi ewentualnym podróżującym szlakiem wodnym odpowiednie warunki do cumowania. Program odnowy wodnego szlaku E-70 zyskuje coraz więcej zwolenników, dostaje fundusze (m.in. z Unii Europejskiej), dlatego jest szansa na spełnienie założeń co do Noteci. Władze liczą na wzrost liczby turystów odwiedzających nasze miasto.
Stan dróg lokalnych jest fatalny, co skutkuje powiększającym się zagrożeniem dla ich użytkowników. Na 400 kilometrów dróg powiatowych aż 130 jest w stanie krytycznym wymagającym natychmiastowego remontu. Kolejne 56 jest w stanie ostrzegawczym. Pocieszające jest to, że mamy coraz więcej remontów, na przykład droga powiatowa z Nakła do Bydgoszczy (przez Wyrzysk, Potulice, Łochowo) jest sukcesywnie remontowana. Władze powiatu starają się także o dofinansowywanie nowych inwestycji drogowych, na przykład z Regionalnego Programu Operacyjnego (projekty dotyczące remontu drogi Samoklęski Małe – Zamość oraz Smogulec -Kcynia i rozbudowy drogi Miastowice- Podobowice). W ramach Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych nareszcie będzie odremontowana droga Zalesie- Królikowo- Dąbrówka Słupska. Ogółem na wszystkie remonty władze powiatu chcą przeznaczyć w 2009 roku kwotę 6 milionów złotych.
Nakło może poszczycić się licznymi możliwościami transportowymi. Jednak trzeba by zastanowić się nad jedną sprawą: stanem polskich dróg. Zarówno samochodowe, kolejowe, a nawet wodne szlaki transportowe są czasem w katastrofalnym stanie. Wyznając zasadę, że nie liczy się ilość, ale jakość, mogę stwierdzić, że dostępność transportu jest ogromna, jednak dyskomfort związany z podróżowaniem jeszcze długo będzie przyprawiał nas o niepotrzebne nerwy.
Co z tym Nakłem?
Nakło nad Notecią jest małym miasteczkiem, które lata świetności ma już za sobą. Przed około dwudziestu laty, było czymś w rodzaju zagłębia przemysłowego w skali mikro. Liczne zakłady takie jak rzeźnia, winiarnia czy cukrownia dawały wiele miejsc pracy i przyciągały do Nakła okolicznych mieszkańców. Dobra passa nie trwała jednak wiecznie i wszystko zaczęło się psuć w dobie dynamicznych przemian gospodarczych po upadku PRL-u. Okoliczny przemysł nie był w stanie wytrzymać wzmożonej konkurencji i zakłady upadały jeden po drugim. Obecnie funkcjonuje tylko cukrownia, a reszta jest melodią przyszłości. Wielu ludzi zostało bez pracy, a Nakło straciło na ważności jako lokalny ośrodek gospodarczo-kulturalny i stało się po prostu jednym z wielu miasteczek. Wtedy to właśnie wkradł się do naszego miasta marazm i stagnacja. Oczywiście prowadzone są jakieś inwestycje czy różnorakie przedsięwzięcia jednak nie zmienia to zbyt wiele. Jakie są jednak przyczyny tej stagnacji? Czemu nasze miasto uległo zdegradowaniu w hierarchii lokalnej? Moim zdaniem powodów jest kilka.
Pierwszym powodem takiego stanu rzeczy jest praktycznie nieistniejąca strategia rozwoju mMasta i Gminy Nakło. Wiem, że narzekanie na władzę i samorządowców to temat oklepany, jednak moim zdaniem trzeba go poruszyć dla zwiększenia świadomości naszego lokalnego społeczeństwa. Jak każdy wie burmistrzem Miasta i Gminy Nakło jest pan Zenon Grzegorek. Nie będę się w tym artykule skupiał na jego przedwyborczych obietnicach i co z tych obietnic zostało zrealizowane, lecz na sytuacji obecnej. Teoretycznie to właśnie w jego rękach spoczywa największa władza i to on powinien dążyć razem z innymi urzędnikami do poprawy sytuacji w mieście, jednak jest z tym różnie.
Zacznijmy więc od pierwszego kuriozum. W obecnych czasach internet odgrywa coraz większą rolę w życiu każdego człowieka. Nasz Urząd Miasta nie jest więc w tyle i posiada własną, oficjalną stronę internetową (www.naklo.pl). Uważam więc, że, jeśliby istniała jakakolwiek skoordynowana strategia rozwoju Gminy, to powinna się ona znajdować na tej właśnie stronie. Przejrzałem więc dokładnie tę stronę w poszukiwaniu informacji i srodze się zawiodłem. Okazuje się, że pod zakładką "Oferta inwestycyjna" znajdują się ogłoszenia o sprzedaży działek miejskich, natomiast "Inwestycje w Gminie" to nic innego jak spis zeszłorocznych inwestycji z podaniem ich kosztów. Poza tym na stronie można znaleźć ogłoszenia drobne o dokonaniach naszej okolicy będące właściwie zdublowaniem wiadomości z "Czasu Nakła". W tym samym dziale znajdują się drobne ogłoszenia Urzędu Miasta i Gminy oraz skargi naszego burmistrza, gdy "Czas Nakła" napisze czasem coś niepochlebnego. Czy Wy także odnosicie wrażenie, że coś jest tu nie w porządku?
Brak strategii powoduje niestety kolejne kurioza i dziwne decyzje. Jak niedawno napisał mój kolega w jednym z artykułów, Nakło leży na wielu szlakach transportowych zarówno lądowych jak i wodnych. Niestety tylko leży, gdyż nie jest nawet punktem przeładunkowym, a Gmina nie robi prawie nic by skłonić kogokolwiek do zatrzymania się w naszym mieście czy też zainwestowania czegokolwiek. Przy takim obrocie spraw traci się atut jakim jest położenie miasta w newralgicznym punkcie.
Sztandarowym przykładem kuriozum nakielskiego, jest tu basen miejski jako "obiekt, który na pewno zostanie zmodernizowany za x lat". Pływalnia ta została zbudowana lata temu i od tego czasu nic z nią nie robiono. Jest to relikt PRL-u, choć legenda głosi, że istnieje od początku świata i jeden dzień dłużej. Każdy Nakielanin wie, że basen miejski nie zachęca raczej do kąpieli (brud, szczury itp.). W związku z tym Rada Miejska obiecała wybudowanie lub modernizację basenu, tak by spełniał jakiekolwiek normy dla takiego obiektu. Jak na razie niestety po tym wspaniałym projekcie zaginął wszelki słuch. Teoretycznie informacje odnośnie jakichkolwiek inwestycji powinny się znajdować na stronie internetowej Miasta i Gminy Nakło, jednak, jak widać, nikogo w Urzędzie nie obchodzą aktualności, gdyż mimo, że mamy już połowę stycznia to niestety nic nowego się nie pojawiło. Pozostaje więc nam tylko mieć nadzieję, że Radnym przypomną się w końcu ich obietnice i że będzie to przed kolejnymi wyborami.
Pamiętacie film "Miś" Barei? Zostały w nim ukazane liczne niesamowite przypadki mogące zdarzyć się tylko w PRL-u. W Nakle też zdarzają się takie dziwaczne sytuacje. Na przykład niedawno założono sygnalizację świetlną na obwodnicy, jednak jaki jest sens sygnalizacji działającej tylko w trybie awaryjnym (cały czas miga tylko światło żółte)?
Problem jednak zatacza szersze kręgi. Nie chodzi tu tylko o Radnych, choć wielu z nich skupia się tylko na sprawach obecnych, nie wysilając się na kreatywność w sprawach rozwoju. Meritum problemu leży w systemie. Nie znaczy to, że z nostalgią myślę o PRL-u. Chodzi tu o niewykorzystanie w pełni możliwości demokracji, które są właściwie nieograniczone. W Polsce osiągnięcie czegokolwiek jest bardzo trudne ze względu na biurokratyczne utrudnienia. Według niedawno przeprowadzonego rankingu, Polska jest na pierwszym miejscu w Unii Europejskiej i na 85 na świecie pod względem biurokratyzacji. Rozrośnięty aparat biurokratyczny skutecznie blokuje wszelkie inicjatywy, gdyż załatwienie czegokolwiek graniczy z niemożliwością. Więc stagnacja nie jest tylko problemem Nakła. W podobnej sytuacji znajduje się wiele miast i miasteczek, a na wsi sytuacja jest wręcz tragiczna. Oczywiście metropolie rozwijają się właściwie same, lecz mniejsze miasta jak Nakło nie mają zbyt wielkich szans. Oczywiście jest możliwy rozwój, jednak wymaga on mocnego zaangażowania kasty urzędniczej, co w obecnych warunkach jest bardzo trudne.
Więc co z tym Nakłem? Na to pytanie powinniście odpowiedzieć sobie sami, gdyż los naszego miasta zależy także od Was. Czy Nakło będzie egzystować tylko i wyłącznie z dnia na dzień, czy też zacznie się coś w końcu dziać? Zdecydujcie sami.
Historia dawna Nakła nad Notecią
Wiele osób wie, iż Nakło już od ponad siedmiuset lat jest miastem. Prawa miejskie nadał naszej miejscowości w 1299 roku król Władysław Łokietek. Niewielu ludzi zdaje sobie jednak sprawę z tego, jakie były wcześniejsze losy naszego miasta. Właśnie by wypełnić tę lukę piszę niniejszy artykuł.
Etymologia nazwy Nakło jest powszechnie znana. Dla tych, którzy nie wiedzą: Nakło pochodzi prawdopodobnie od wyrazów "na kieł". Oznaczały one czynność mocowania łodzi do znajdujących się na brzegu słupach. Z tego wyrażenia wyewoluowała z nazwa Nakieł, a potem Nakło.
Pierwsze wzmianki o Nakle pojawiają się już w XI wieku. Nakło było jednym z głównych grodów granicznych państwa Pomorzan; w wyprawie przeciwko nim w 1090r. zdobył je palatyn Sieciech. Nakielanie jednak odzyskali jakoś miasto (niestety kroniki milczą jak tego dokonali) i kolejny atak przeprowadzony przez Władysława Hermana w 1092r. po długotrwałym oblężeniu spełzł na niczym. Miasto leżało wówczas na terenach bagiennych, więc wszelkie ataki były bardzo utrudnione. Dzieło swojego ojca w walce z Pomorzanami kontynuował Bolesław Krzywousty. W roku 1109 oblegał nasze miasto, jednak Nakielanom udało się sprowadzić pomoc i doszło do bitwy. Przegrali ją jednak i załoga poddała gród. Krzywousty pogodził się ze swym krewnym Świętopełkiem, księciem pomorskim, w zamian za pewne zobowiązania. Jednak Świętopełk nie dotrzymał ich i książę znów musiał oblegać nasze miasto w latach 1112-1113. Po jego zdobyciu zostawił silne oddziały Polskie, jednak Nakło wraz z resztą Krajny zostało przyłączone do Polski dopiero w latach 1119-1120. Już w 1121-1122 znów wróciło do Pomorza. Przez następne 20 lat w Polsce i okolicznych księstwach panowała zawierucha związana z rozbiciem dzielnicowym. Nakło przechodziło z rąk do rąk, aż w roku 1243 po raz kolejny wróciło do Polski. Po jego odbiciu przez Pomorzan w 1255r. Bolesław Pobożny i jego brat Przemysław zorganizowali wyprawę mającą na celu zdobycie grodu, jako ważnego punktu strategicznego. Wyprawa przeciągła się do 1256r., gdy podpisano pokój między księciem pomorskim Świętopełkiem, a Przemysławem i jego bratem. Nakło wróciło więc po raz kolejny do Polski i nic ciekawszego nie działo się w nim aż do 1299r., kiedy nadano mu prawa miejskie.
Otto Münchau
Jednym z najwybitniejszych mieszkańców Nakła nad Notecią przełomu XIX-XX wieku był Otto Münchau. Mimo, że nie posiadał wykształcenia architektonicznego, stał się czołowym budowniczym tego okresu w naszym mieście. Opanował do perfekcji zawód murarza (mistrz murarski), stworzył bardzo dobrze prosperującą firmę i wykonywał wiele zleceń.
W księdze adresowej miasta Nakła z 1902 roku pojawia się informacja, że na początku wieku XX Münchau mieszkał przy ulicy Dworcowej (dawniej Bahnhofstraße 398).
Jednym z wielu projektów Münchau’a był budynek stojący na rogu ulic Dąbrowskiego i Hallera, który należał pod koniec XIX wieku do Michaela Henoch’a. Przedsięwzięciem budowniczego była w tym wypadku przebudowa masywnego, piętrowego budynku z wystawką i trójkątnym szczytem, nakrytym charakterystycznym wysokim, łamanym dachem w typie polskim. Obecnie jedynym elementem dekoratycyjnym są pilastry wpięte w gzyms podokapowy. O wcześniejszym wyglądzie budowli mówią projekty Münchau’a z końca XIX wieku. W elewacji frontowej od ulicy Hallera (dawniej Posenerstraße) znajdował się wolutowy szczyt, a także wiele detali takich jak woluty, palmety i akroteriony. Wszystkie wykroje okienne i drzwi posiadały bogate opaski, w parterze wzbogacone o masywne odcinki naczółków.
Münchau zajął się także przebudową budynku pod adresem Rynek 4 (dawniej Markt 67). Dwupiętrową budowlę wzbogacił wówczas o formy neoklasycystyczne, między innymi proste przyczółki.
W 1902 r. Otto Münchau zbudował wieżę widokową w najwyższym punkcie Parku Miejskiego (obecnie Park Sobieskiego). Z niej rozpościerał się wspaniały widok na Pradolinę Toruńsko - Eberswaldzką. Obecnie wieża widokowa nie spełnia swego zadania (jest to miejsce antenowe Radia Nakło).
W 1905 roku, tuż obok szpitala (ul. Mickiewicza) władze miasta wybudowały dom starców dla ewangelików według projektu Otto Münchau’a. Obecnie budynek ten wygląda zupełnie inaczej, ponieważ po wojnie został przebudowany poprzez dodanie piętra i wcielony w obręb szpitala miejskiego.
O tym, że Münchau był cenionym architektem może przesądzać fakt, że należał do miejskiej deputacji budowlanej (Städtlische Baudeputation in Nakel), która wydawała zezwolenia na wznoszenie budynków. W jej skład wchodzili najbardziej wpływowi i doświadczeni w sprawach budowlanych mieszkańcy Nakła.
Münchau był właścicielem parceli na rogu ulic Bydgoskiej i ks. P. Skargi, gdzie obecnie znajduje się biurowiec Opieki Społecznej, ale w wyniku rodzinnych koligacji, przeszła w ręce przedsiębiorcy budowlanego Otto Haarmanna (stało się to na początku XX wieku), który przejął także firmę budowlaną Münchau’a.
Źródła:
-Księga Adresowa miasta Nakło nad Notecią, O. Romberger, J. Gruse, Nakło 1901 (wbc.poznan.pl/dlibra)
-Rozwój przestrzenny i architektoniczny Nakła nad Notecią, pod red. R. Tomaszewski, Nakło 1999
-Kronika Nakielska, S. Łaniecki, Nakło 2008.
Krótka historia Liceum Ogólnokształcącego im. Bolesława Krzywoustego w Nakle nad Notecią
Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Krzywoustego w Nakle nad Notecią jest jedną z najstarszych szkół w regionie, liczy bowiem 135 lat, więc nie sposób w krótkiej formie, jaką jest mój artykuł, opowiedzieć dokładnie o jej dziejach, w związku z tym spróbuję wybrać najważniejsze i najciekawsze wydarzenia z nią związane.
Początki szkoły sięgają roku 1840, kiedy to Rada Miejska odrzuciła pierwszy projekt utworzenia Gimnazjum, najprawdopodobniej ze względów finansowych. W 1861 roku obywatele niemieccy ponownie wystąpili z inicjatywą utworzenia placówki szkolnej, lecz ta również nie spotkała się z aprobatą władz. Pomysłodawcy jednak nie zrazili się niechęcią notabli miejskich i założyli komitet, który doprowadził do otwarcia 1 maja 1862 roku średniej szkoły prywatnej, która miała swoją siedzibę przy ulicy Berlinerstrasse 290 (obecna ulica Dąbrowskiego). 9 października 1866 roku placówkę przejęło miasto, które tym samym zaczęło zajmować się utrzymaniem szkoły. Gimnazjum przeniesiono w tym samym roku do domu przy ulicy Policyjnej 353 (dzisiaj ulica Podgórna). Pełne prawa progimnazjum klasycznego szkoła otrzymała w roku 1873, natomiast 3 lata później doszło do jej upaństwowienia i przemianowania na gimnazjum.
W międzyczasie rozwiązano problem lokalowy- w roku 1874 zakończono budowę nowego gmachu placówki przy ulicy Schulstrasse (obecnie ulica Gimnazjalna), a oddanie budynku dla szkoły nastąpiło dwa lata później. W roku 1876 do Gimnazjum uczęszczało 173 uczniów. Nieco później - w 1881 roku - wybudowano na parceli przylegającej do budynku szkoły salę gimnastyczną. Liczba uczniów systematycznie się zwiększała i w związku z tym przeprowadzono dwukrotnie rozbudowę budynku szkolnego: w roku 1900 w kierunku dzisiejszej ulicy Jackowskiego oraz w 1914 roku w kierunku ulicy Powstańców Wielkopolskich.
I wojna światowa zdezorganizowała działalność gimnazjum, gdyż wielu starszych uczniów zostało powołanych do służby wojskowej. Szkoła została przejęta przez Polaków z rąk niemieckich 27 stycznia 1920 roku. W tym samym roku patronem szkoły został święty Stanisław Kostka (wcześniej szkoła nosiła imię Franza Baltazara Schonberga von Brenckenhoff), ale już w 1926 roku było to Państwowe Gimnazjum im. Bolesława Krzywoustego. W 1924 roku przekształcono gimnazjum z typu klasycznego na humanistyczny. W 1936 roku na skutek reformy szkolnictwa szkoła stała się Liceum i Gimnazjum.
W 1939 roku po wkroczeniu do Nakła, Niemcy wdarli się do szkoły i zdewastowali wnętrze, urządzając w budynku więzienie, które to stało się miejscem kaźni polskich patriotów. Kiedy wojna się zakończyła, uporządkowano zdewastowany budynek i 10 kwietnia 1945 roku rozpoczęto w nim pierwszy powojenny rok szkolny.
Szkoła została uruchomiona już w innych realiach ustrojowych, choć pracowała według przedwojennego systemu organizacyjnego. Zmiany nastąpiły w roku 1948, kiedy weszła w życie reforma szkolnictwa, mówiąca o 4 letnich liceach i takim stało się właśnie dawne Gimnazjum i Liceum. W pierwszym roku nowej organizacji w szkole podjęło naukę 272 uczniów, z biegiem czasu liczby te wzrastały, na przykład w roku szkolnym 1965/66 uczniów było już 480. Kolejna reforma oświaty w latach 60 tych przyczyniła się do tego, że licealne klasy otrzymały numerację od I do IV (z wcześniejszej VIII- XI), przyjmowano do niej po ukończeniu 8–letniej szkoły podstawowej i konkursie świadectw. W tamtym okresie uformowały się także typy profili klas: matematyczno- fizyczny, biologiczno- chemiczny, humanistyczny i podstawowy. Szkoła zmieniła swoją organizację w związku z kolejnymi zmianami oświatowymi od roku szkolnego 2002/03: od tego momentu jest to liceum 3 letnie.
-strona internetowa szkoły: krzywousty.edu.pl
-S. Łaniecki- „Kronika Nakielska”
-J. Danielewicz- „Nakło nad Notecią: dzieje miasta i okolic”.
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych imienia Stanisława Staszica
Początków Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych imienia Stanisława Staszica doszukiwać się możemy w powstaniu nakielskiego Liceum Pedagogicznego. Założono je 1 września 1954 r., mieściło się w budynku Liceum Ogólnokształcącego przy ulicy Gimnazjalnej.
W 1958 r. podjęto budowę nowego gmachu szkolnego przy ulicy Staszica 18. Budynek został przekazany szkole 21 czerwca 1960 r. W 1965 r. podjęto decyzję o likwidacji liceów pedagogicznych, co spowodowało zamknięcie także nakielskiej placówki. W jej miejscu powstało Technikum Przemysłu Spożywczego i Zasadnicza Szkoła Spożywcza, które ściśle współpracowały z Zakładami Mięsnymi w Nakle.
W 1985 roku szkole nadano imię Stanisława Staszica.
W 1986 r. zawieszono działalność Średniego Studium Zawodowego i przeprofilowano zakres kształcenia. Od tego momentu szkoła nosiła nazwę Zespołu Szkół Zawodowych imienia Stanisława Staszica, w skład którego wchodziły: Technikum Przemysłu Spożywczego, Liceum Ekonomiczne, Zasadnicza Szkoła Spożywcza i Zasadnicza Szkoła Odzieżowa. Pierwsza z tych szkół uległa likwidacji w 1996 r.
Od 2002 roku placówka nosi nazwę Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych imienia Stanisława Staszica. W tym samym roku zlikwidowano internat szkolny, mieszczący się od 1963 r. w pobliskim budynku przy ulicy Parkowej. Obecnie znajduje się tam Dom Pomocy Społecznej.
W grudniu 2009 r. otwarto szkolną salę gimnastyczną, dzięki czemu uczniowie mają odpowiednie warunki do uprawiania sportu.
Źródło: „Nakło nad Notecią”- materiały zebrane przez p. Barbarę Dudek.
Dzieje budynku przy ul. Ks. Skargi 7
W 1892 r. przy ulicy Cesarza Wilhelma1 pobudowano gmach Höcheren Mädchenschule2, czyli niemieckiej Wyższej Szkoły dla Dziewcząt. Była to szkoła wydziałowa. Poziom nauczania w tej placówce był porównywalny do szkół średnich, z tą różnicą, że nie było w niej możliwości zdania matury. Nauka trwała 6 lat. Absolwentki szkoły miały prawo przechodzenia do wszelkiego rodzaju średnich szkół zawodowych, do III klasy pięcioletniego seminarium nauczycielskiego. Mogły także ubiegać się o przyjęcie do Szkoły Rolniczej w Bydgoszczy lub do Szkoły Morskiej w Tczewie. Ukończenie szkoły wydziałowej dawało możliwości uzyskania stanowiska aspiranta w urzędach państwowych (średni stopień urzędniczy). Tego typu szkoły cieszyły się dużym zainteresowaniem młodzieży, więc w 1910 r. poszerzono budynek przez dobudowanie północnego, najwyższego skrzydła, dzięki czemu w 1918 r. do szkoły tej uczęszczało aż 276 uczennic.
W 1921 r. placówkę przekształcono na polską Żeńską Szkołę Wydziałową. Cieszyła się ona dużą renomą wśród średnich warstw społeczności miasta, a szczególnie wśród licznych w nim rzemieślników i kupców. Jednak Ustawa szkolna braci Jędrzejowiczów z 11 marca 1932 r. nie przewidywała istnienia tego typu szkół, gdyż nie istniały one na terenach byłego Królestwa Polskiego i ziem północno-wschodnich. Mimo, iż liczba uczniów szkoły na ogół rosła, wynosząc w latach 1927-1932 kolejno: 142, 129, 123, 162, 159, 172, 165, 152, 148, 180, 177, Kuratorium Okręgu Szkolnego w Poznaniu, któremu Nakło wówczas podlegało, wydało dekret o jej likwidacji. Decyzji tej, pod wpływem protestów rodziców młodzieży uczęszczającej do szkoły, przeciwstawił się magistrat miasta Nakła. Dzięki temu 14 września 1932 r. zezwolono na kontynuowanie nauki uczniom klas drugich. 1 sierpnia 1933 r. ostatecznie zlikwidowano Żeńską Szkołę Wydziałową. Podejmowano w późniejszym czasie próby powołania na jej miejsce Prywatnej Szkoły Wydziałowej, lecz projekt nie został pozytywnie rozpatrzony przez poznańskie Kuratorium.
Przez pewien czas w budynku mieściła się Prywatna Szkoła Biżyckiego, a w 1937 r. stał się on siedzibą Batalionu Obrony Narodowej. W czasie II wojny światowej władze niemieckie ulokowały w gmachu ratusz, natomiast w roku 1945 władza ludowa przekazała go nakielskiemu magistratowi. Od tamtego roku budynek był siedzibą Prezydium Miejskiej Rady Narodowej.
W 1981 r. przekazano gmach na rzecz oświaty i ulokowano tam Szkołę Podstawową nr 4. Ze względu na niedokończony remont budynku rozpoczęcie roku szkolnego odbyło się w sali kinowej Nakielskiego Domu Kultury, tam też przez dwa dni odbywały się zajęcia. W 1986 roku przy szkole utworzono oddział przedszkolny, który mieścił się w sąsiednim budynku obecnego przedszkola „Donald” (ul. Ks. Skargi 9). W 1989 roku rozpoczęto budowę nowego gmachu na osiedlu Wł. Łokietka, tam też szkołę przeniesiono w roku 1992.
Od roku 1992 budynek jest siedzibą Urzędu Miasta i Gminy Nakło.
- S. Łaniecki – „Wydawnictwo jubileuszowe z okazji 20-lecia Szkoły Podstawowej nr 4 im. Armii Krajowej w Nakle nad Notecią”, Nakło nad Notecią 2002.
-J. Danielewicz – „Nakło nad Notecią: dzieje miasta i okolic”, Nakło nad Notecią 1990.
1 niem. Kaiser-Wilhelm-straße; obecnie ulica Ks. Piotra Skargi 7.
Informacje o mieście – Polska / kujawsko-pomorskie
Miasto w województwie kujawsko-pomorskim leżące nad rzeką Noteć w dolinie Środkowej Noteci na skraju Pojezierza Krajeńskiego w historycznych granicach Krajny
Odległości: Szubin 18 km, Bydgoszcz 19 km, Poznań 96 km, Gdańsk 166 km, Warszawa 244 km.
Położenie geograficzne i administracyjne:
Do XVIII Królestwo Polskie, województwo kaliskie (do 1768 r.), województwo gnieźnieńskie (1768-1772), powiat nakielski (od 1768 r.)
1772-1807 Prusy, Obwód Nadnotecki
1807-1815 Księstwo Warszawskie, departament bydgoski
1815-1920 Prusy (Niemcy), Wielkie Księstwo Poznańskie (Prowincja Poznań), regencja bydgoska
1920-1939 Polska, województwo poznańskie (1920-1938), województwo pomorskie (1938-1939), powiat wyrzyski
1939-1945 Niemcy (III Rzesza), Prowincja Gdańsk-Prusy Zachodnie, rejencja bydgoska, powiat wyrzyski
1945-1998 województwo bydgoskie (1945-1950 województwo pomorskie)
Od 1999 województwo kujawsko-pomorskie, powiat nakielski
W okresie wczesnego średniowiecza istniał na obszrach dzisiejszego Nakła pograniczny gród. W XI i XII w. o niego toczyły się walki między Pomorzanami a Władysławem Hermanem i Bolesławem Krzywoustym. Ten ostatni w 1156 r. włączył go, wraz z okolicznymi ziemiami w granice Wielkopolski. W 1299 r. osada leżacą u stop grodu otrzymała prawa miejskie. Miasto zostało zniszczone w XIV w. przez Krzyżaków. Zostało odbudowane w latach panowania Kazimierza Wielkiego. Korzystne położenie nad spławną Notecią sprawiło, że rozwijał się miejscowy handel ...
TON_dan_OLKAN