OPRACOWYWANIE I STOSOWANIE WZORCOWYCH DOKUMENTÓW PRZETARGOWYCH I WZORÓW UMÓW NA ROBOTY BUDOWLANE – PRZEWODNIK
ROZDZIAŁ 1
Wiadomości wstępne i ogólne
ROZDZIAŁ 1. WIADOMOŚCI WSTĘPNE I OGÓLNE
1.1 Cel i zakres opracowania
Bezpośrednimi celami opracowania są:
a) doskonalenie i rozwijanie znajomości regulacji zamówień publicznych wśród podmiotów uczestniczących w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego
b) popularyzacja wzorcowych dokumentów w zakresie udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane
c) wsparcie zamawiających w procesie przygotowywania i przeprowadzania postępowań o udzielenie zamówienia publicznego
d) wsparcie oferentów uczestniczących w procedurach zamówień publicznych
Dla osiągnięcia założonych celów, na zlecenie Urzędu Zamówień Publicznych, zostało przygotowane w 2004 r. kompleksowe opracowanie, zawierające:
– wzorcowe dokumenty przetargowe dla robót budowlanych;
– wzory umów dla robót budowlanych,
– przewodnik: (1) opracowywanie i stosowanie wzorcowych dokumentów przetargowych i wzorów umów na roboty budowlane oraz (2) specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych oraz zasady obliczania ceny na roboty budowlane.
1.2 Podstawy merytoryczne opracowania
Przygotowane wzorcowe dokumenty uwzględniają zarówno zasady polskiego prawa, jak i przepisy zgodne z dyrektywami Unii Europejskiej i postanowienia Umowy o Zamówieniach Publicznych (GPA) Światowej Organizacji Handlu (WTO) oraz procedury instytucji międzynarodowych takich jak Bank Światowy czy FIDIC (Fédération Internationale des Ingénieurs-Conseils – Międzynarodowa Federacja Inżynierów Konsultantów).
W czasie opracowania przyjęto zasadę, że przygotowywana na ich podstawie dokumentacja przetargowa i umowy o roboty budowlane, powinny w pierwszym rzędzie odpowiadać w pełni przepisom polskiego prawa, zawartym w szczególności w:
· Prawie zamówień publicznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 19, poz. 177).
· Prawie budowlanym (Dz. U.z 1994 r. Nr 89, poz 414 z późn. zm.).
· Ustawie - Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).
Jednocześnie dołożono wszelkich starań, żeby przystosować je do zasad stosowanych w procedurach przetargów międzynarodowych, szczególnie opracowań wydanych przez FIDIC i zasad stosowanych w PRAG (Praktical Guide the PHARE, ISPA & SAPART Contract Procedures – Praktyczny przewodnik procedur zawierania umów w ramach programów PHARE, ISPA oraz SAPART – obowiązuje od 31 maja 2003 r.).
Należy podkreślić, że przedstawione w opracowaniu wzorce nie są przepisami stosowanymi obligatoryjnie, wymaganymi przy przeprowadzaniu przetargów i zawieraniu umów o roboty budowlane w zamówieniach publicznych. Mają one stanowić materiały pomocnicze ułatwiające zainteresowanym stronom prowadzenie procesu zamawiania robót zgodnie z obowiązującymi przepisami. Wg Kodeksu cywilnego umowa jest dobrowolnym porozumieniem pomiędzy dwiema stronami i może mieć dowolną zaakceptowaną przez nie treść i formę*).
Poza trzema wzorami zawartymi w niniejszym „Przewodniku” można polecić wiele używanych na świecie dobrych wzorów ogólnych warunków umowy na roboty budowlane, z których kilka jest już znanych i dostępnych w Polsce.
Można więc, w przypadku gdy z jakichś względów zaistnieje potrzeba zastosowania innych wzorów (np. FIDIC, Banku Światowego itp.), korzystać z nich pod warunkiem, że zostaną indywidualnie przystosowane do przepisów prawa polskiego. Jeżeli planowane przedsięwzięcie stanowi zamówienie publiczne muszą być zastosowane wszystkie przepisy zawarte w PZP.
1.3 Wykorzystanie opracowanych wzorcowych dokumentów w procesie budowlanym
Opracowane wzorcowe dokumenty mają służyć zarówno zamawiającemu jak i wykonawcy jako pomoc do prawidłowego przygotowania materiałów przetargowych, oferty na wykonanie robót oraz umowy o realizację robót budowlanych w zamówieniach publicznych. Składają się z dwóch powiązanych ze sobą elementów:
· Dokumentacji przetargowej
· Umów o roboty budowlane.
Cały proces budowlany prowadzony w ramach zamówień publicznych składa się z wielu faz i wymaga przeprowadzeniu szeregu prac zanim dojdzie do etapu przetargu na roboty budowlane, zawarcia umowy i realizacji inwestycji, w którym bezpośrednio będą wykorzystywane opracowane dokumenty i materiały.
Faza rozpoznania potrzeb obejmująca działania i opracowania przedprojektowe potrzebne dla określenia potrzeb inwestycyjnych zamawiającego.
Faza wstępna obejmująca działania i opracowania pozwalające na podjęcie przez zamawiającego decyzji o realizacji przedsięwzięcia, pozyskanie środków finansowych i wstawienia przedsięwzięcia do planu inwestycyjnego.
Działania przygotowawcze obejmujące materiały potrzebne do opracowania podstawowej dokumentacji projektowej
Faza zasadnicza obejmująca przygotowanie założeń i wymaganej dokumentacji oraz uzyskanie pozwolenia na budowę
Faza realizacyjna obejmująca przygotowanie i przeprowadzenie postępowania przetargowego oraz zawarcie umowy i realizację robót
Typowy przebieg procesu inwestycyjnego i potrzeby w zakresie związanej z nim dokumentacji projektowej przedstawiono schematycznie w załączniku nr 1.3-1.
Niniejsze opracowanie, omawiane w przewodniku, obejmuje działania podejmowane w fazie realizacyjnej inwestycji i zawiera wytyczne ułatwiające:
(1) Opracowanie dokumentacji określającej przedmiot zamówienia, składającej się z projektu zawierającego rysunki i uzupełniającą dokumentację, specyfikacji technicznych i przedmiaru robót
(2) Przygotowanie dokumentów przetargowych i przeprowadzenie przetargu
(3) Przygotowanie i zawarcie umowy o wykonanie robót budowlanych
1.4 Układ i zasady opracowania przewodnika
Opracowanie wykonane zostało tak, żeby w jak największym stopniu ułatwić obu zainteresowanym stronom przygotowanie i przeprowadzenie przetargu na wykonanie robót budowlanych zgodnie z wymaganiami stawianymi przedsięwzięciom realizowanym w zamówieniach publicznych
W przewodniku omówiono zasadnicze elementy niezbędne do prawidłowego przygotowania materiałów przetargowych pozwalających na dokonanie wyboru najlepszego wykonawcy robót oraz zawarcia jednoznacznej umowy o wykonanie robót:
1) Zasady przygotowania dokumentów przetargowych i ofert
2) Wytyczne przygotowania umowy
3) Wytyczne opracowania dokumentacji określającej przedmiot zamówienia
Wszystkie te elementy zostały opracowane na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów prawnych zarówno polskich jak i międzynarodowych i mają charakter przykładowy.
Niniejsze opracowanie standardowej dokumentacji przetargowej i formularzy kontraktowych na realizację robót budowlanych w zamówieniach publicznych zostało wykonane w okresie do listopada 2003 do kwietnia 2004 w oparciu o aktualny stan prawny w Polsce i stopień jego dostosowania do wzorów i przepisów Unii Europejskiej. W miarę postępu i zmian, jakie będą później następowały trzeba będzie aktualizować opracowane wytyczne, wzorce i zalecenia.
Faza I – przygotowania podjęcia decyzji inwestycyjnej
Studia i analizy przedinwestycyjne
Lp.
Etapy
Analizy i opracowania
1
Powstanie pomysłu
· Analiza rynku lub potrzeb
· Różne pomysły zaspokojenia potrzeb i ich ocena
· Studium możliwości
· Identyfikacja głównych ograniczeń prawnych, finansowych, wymagań techniczno-organizacyjnych
· Założenia i warunki ogólne przedsięwzięcia, jeżeli wynik studiów jest pozytywny lub decyzja o niepodejmowaniu dalszych prac
2
Uściślenie programu i analizy pogłębiające rozpoznanie
· Studium programowo-przestrzenne lub koncepcja projektowa, potwierdzające, że na dysponowanej działce mieści się przewidywana inwestycja
· Wniosek i decyzja gminy o warunkach zabudowy
· Raport o oddziaływaniu na środowisko – jeżeli tak wynika z ustawy Prawo ochrony środowiska
· Ewentualnie program funkcjonalno-użytkowy inwestycji
· Ewentualnie wstępne studium wykonalności i wstępny wniosek o dofinansowanie
* Wnioski oraz warunki zabudowy dla inwestycji, uzyskane od kilku gmin
* Analiza porównawcza kosztów realizacji inwestycji w różnych lokalizacjach, z uwzględnieniem tylko kosztów różnicujących oraz wybór wariantu z najlepszą lokalizacją
– Studium programowo-technologiczne z analizą i oceną różnych wariantów i ewentualną decyzją o zakupie know how, licencji lub patentów.
– Analiza porównawcza wariantów lokalizacyjnych i programowo-technologicznych i wybór rozwiązań najkorzystniejszych
3
Sformułowanie wynikowej wersji projektu
* Projekt wstępny lub koncepcja projektowa, opracowane dla wybranego wariantu lokalizacji, z uwzględnieniem warunków zabudowy i raportu oddziaływania na środowisko oraz wybranej technologii
4
Wykonalność inwestycji
· Wartość kosztorysowa inwestycji (WKI według rozporządzenia Rady Ministrów (Dz. U. Nr 133 z 2001 r., poz. 1440) i szacunek innych kosztów
· Studium wykonalności inwestycji (końcowe), z określeniem:
- okresu zwrotu,
- aktualnej wartości netto (NPV),
- wewnętrznej stopy zwrotu (IRR)
· Montaż finansowy
· Harmonogram finansowania
· Harmonogram realizacji inwestycji
· Harmonogram przygotowania inwestycji
5
Decyzja inwestora o podjęciu inwestycji
1) Decyzja inwestora o akceptacji:
· programu funkcjonalno-technologicznego,
· wartości kosztorysowej inwestycji (WKI),
· harmonogramów: przygotowania, finansowania i realizacji.
2) Wniosek do odpowiedniego funduszu o dofinansowanie
Faza II – przygotowanie projektów i opracowań dla:
· uzyskania pozwolenia na budowę,
· przeprowadzenia procedury przetargowej i wyboru wykonawcy
· wykonania robót budowlanych, tj. zbudowania obiektu (ów)
Dymek1112