Niedzica, Czorsztyn, Dębno.doc

(102 KB) Pobierz
Pieniński Park Narodowy

Ruiny zamku w Czorsztynie


rysunek
                           
            

Zamek Czorsztyn usytuowany jest na skalistym  wzniesieniu, na półwyspie oblanym wodami
  Jeziora Czorsztyńskiego. Został wybudowany około roku 1350 przez Kazimierza Wielkiego w trosce o bez-pieczeństwo granicy z Węgrami. W następnych stuleciach zamek był ośrodkiem władzy królewskiej
i siedzibą mianowanych dożywotnio starostów czorsztyńskich. Miał tu swoją siedzibę rycerz Zawisza Czarny. Dawne kroniki wspominają przejazdy i pobyty na zamku monarchów: Kazimierza Wielkiego, Ludwika Węgierskiego i Władysława Jagiełły. Podczas potopu szwedzkiego w 1655 roku schronił się tu Jan Kazimierz. Zamek był kilka razy oblegany. W 1651 bronił się tu Kostka Napierski. Około roku 1795 spłonął
od uderzenia pioruna. W XIX wieku był już tylko malowniczą ruiną. Za sprawą obecnego gospodarza czyli Pienińskiego Parku Narodowego, zamek został odrestaurowany.

Trasa zwiedzania wiedzie z dziedzińca zamku dolnego, okolonego resztkami murów obwodowych, przez sień Baszty Baranowskiego do pomieszczeń zamku średniego. Z zamku średniego, po obejrzeniu kilku reliktów archeologicznych, XVI-wieczną klatką schodową turyści przechodzą na zamek górny. Z tarasu widokowego otwiera się wspaniały widok na Jezioro Czorsztyńskie, zamknięte wałem zapory.
Na prawo od zapory bieleje zamek Niedzicki i osiedle Niedzica-Zamek. Horyzont zamykają Pieniny Spiskie i Tatry. Z tarasu schodzi się do uporządkowanych i częściowo zrekonstruowanych pomieszczeń piwnicznych. Urządzono tu ekspozycję muzealną (plansze omawiają historię Czorsztyna i zapory) oraz stylową kawiarnię, gdzie latem często przygrywa góralski zespół z Kluszkowiec. Na wzgórzu zamkowym rosną liczne okazy pszonak pienińskiego - rośliny występującej wyłącznie w Pieninach.

 


zamek w Niedzicy
   Zamek w Niedzicy

 

Zamek niedzicki zwany również zamkiem "Dunajec" 
   wzniesiony został ok. roku 1325 przez Kokosza
   Borzeviczy’ego - obok innych węgierskich zamków, jako
   umocnienie północnej granicy królestwa węgierskiego.
   W posiadaniu kolejnych węgierskich rodów zamek 
   przetrwał do 1945 r., chociaż już po  I wojnie światowej,
   w 1920 r. został włączony w obszar państwa polskiego.

W 1945 r. zamek padł łupem armii sowieckiej i miejscowej ludności. W 1949 r. został przejęty przez Ministerstwo Kultury i Sztuki i przekazany w użytkowanie Stowarzyszeniu Historyków Sztuki. Prace prowadzone na zamku w latach 1949-1952 zabezpieczyły ruiny, a przez następne trzy dziesięciolecia trwały prace przy całkowitej odbudowie zamku średniego i dolnego oraz zabezpieczeniu jako trwałej ruiny zamku górnego. Od 1950 r. funkcjonują w zamku pokoje gościnne, a od 1963 r. Muzeum Zamku. Wszystkie wnętrza adaptowane na cele muzealne i hotelowe z zachowaniem historycznego układu i charakteru - otrzymały stylowe wyposażenie.

WARTO ZOBACZYĆ

 

Zapora wodna Czorsztyn  - Niedzica - Sromowce Wyżne

 

 



     Zapora główna Czorsztyn - Niedzica to największa
w Polsce zapora ziemna o wysokości 56 i długości 404 m. Woda z Jeziora Czorsztyńskiego przepływa przez dwie sztolnie do usytuowanej poniżej zapory elektrowni wodnej, poruszając dwie turbiny. Po przejściu przez elektrownię woda uchodzi do Jeziora Sromowieckiego.

      Budowa zapory wiązała się z niemałą ingerencją
w środowisko naturalne. W trosce o mieszkających
tu przedstawicieli fauny powstała sztuczna Ptasia Wyspa, na której ptaki zakładają gniazda lęgowe. Nad Jeziorem Sromowieckim zamontowano bariery uniemożliwiające żabom wchodzenie na drogę, gdzie wcześniej masowo ginęły pod kołami samochodów. Po wschodniej stronie jeziora wybudowano dla nich Żabie Stawy - tam płazy składają skrzek. Trwają prace nad utworzeniem na skarpie zapory stanowiska dla najpiękniejszego z motyli pienińskich - niepylaka apollo. Dowodem na przyjazne współistnienie człowieka i przyrody
są mieszkające w okolicach elektrowni, niezwykle rzadkie czarne bociany.

 

 

Kościół Św. Michała Archanioła w Dębnie


rysunek

                                                       


       Drewniany kościół Św. Michała Archanioła, z końca XV w., 
      
      wpisany do rejestru zabytków UNESCO. Od czasu budowy  
      
     zachował on się wraz z wystrojem i wyposażeniem w niemal
nie zmienionym stanie. Wieżę dostawiono w r. 1601 lub 1607. Wnętrze zdobi oryginalna dekoracja malarska z ok.
  1500r., odnowiona w latach 1935-36, dobrze zachowany przykład malarstwa późnego gotyku. Malowidła wykonywano przy użyciu wyciętych w skórze szablonów, zdobią one nie tylko sufit i ściany, ale również sprzęty. Wśród 77 motywów są heraldyczny orzeł jagielloński oraz scena polowania na jelenie. Krucyfiks na belce tęczy datowany jest na ok. 1380, piękny gotycki tryptyk w głównym ołtarzu - na pocz. w. XVI. W barokowych bocznych ołtarzach - predella z 1651 r. oraz figurki Madonny i "świętych dam" z ok. 1440. Cenna rzeźba patrona kościoła powstała ok. 1420. W r. 1949 przypadkowo odbito od sobót późnoromański obraz na desce lipowej z ok. 1280 roku, przedstawiający święte Katarzynę i Agnieszkę, najstarsze zachowane malowidło sztalugowe w Polsce (oryginał zdeponowany jest w Muzeum Metropolitarnym w  Krakowie, w kościółku wisi jego kopia). Rzeźby ludowe wykonał Józef Janos. Legendy przypisują budowę kościółka zbójnikom, którym miał się objawić jego patron na dębie.

 

...
Zgłoś jeśli naruszono regulamin