Przywrócić sprawność - Rehabilitacja.pdf - REHABILITACJA - witu1

s.9

Ð REHABILITACJA

R ehabilitacja (¸ac. re Ð znw, na nowo, przeciw; habilis Ð sprawny, naleýyty, stosowny) to nic in-

nego jak przywracanie sprawnoæci fizycznej, psychicznej i spo¸ecznej (takýe zawodowej), utraconej

wskutek schorzeÄ i urazw, przez stosowanie dzia¸aÄ usprawniajcych i terapeutycznych. W tym

dodatku zdrowotnym skupimy si« na rehabilitacji fizycznej. Okazuje si«, ýe musz si« jej poddawa juý nie

tylko osoby starsze, lecz takýe coraz cz«æciej m¸odzi, sp«dzajcy d¸ugie godziny w pozycji siedzcej, niewy-

poczywajcy czynnie. Choroby uk¸adu ruchu s bardzo rozpowszechnione zarwno w Polsce, jak i na æwie-

cie. Stanowi waýny problem leczniczy, spo¸eczny i ekonomiczny.

Zdaniem lekarzy, aby by zdrowym, trzeba dba o siebie, gdyý rehabilitacja to nie tylko terapia istnie-

jcych juý patologii, lecz takýe profilaktyka urazw i stanw chorobowych mogcych doprowadzi do

inwalidztwa.

Uzyskiwanie skutecznych efektw terapii wynika z wprowadzenia leczenia ruchem czy teý czynnika-

mi fizycznymi jako najwaýniejszego elementu pe¸nej rehabilitacji chorych. Cele zabiegw fizjoterapeu-

tycznych to przywracanie sprawnoæci pacjentom, likwidacja procesw chorobowych, ich nast«pstw i za-

pobieganie im. Tym wszystkim zajmuje si« fizjoterapia.

Pocztki tej metody si«gaj zamierzch¸ej przesz¸oæci (460-380 przed n.Chr.). Wtedy to wykorzystywano

leczniczy wp¸yw promieni s¸onecznych i wd mineralnych (bodce, ktre stosowane s w sanatoriach do

dzisiaj) czy naturalnych rde¸ prdu elektrycznego, jakimi by¸y niektre gatunki ryb przyk¸adane do cia¸a.

W miar« rozwoju cywilizacji i techniki zacz«¸y powstawa rd¸a nowych bodcw, takie jak pola elektro-

magnetyczne, ultradwi«ki, laser, a niektre naturalne bodce zacz«to wytwarza w sposb sztuczny, np.

prd elektryczny, ciep¸o lub promienie ultrafioletowe. Obecnie do aplikowania bodcw fizykalnych s¸uý

specjalnie konstruowane aparaty, a takýe urzdzenia spe¸niajce okreælone normy techniczne, dajce moý-

liwoæ precyzyjnego ich dawkowania i zapewniajce wysokie bezpieczeÄstwo wykonywanych zabiegw.

Ktre zabiegi s¸uý usprawnieniu organizmu ludzkiego i na czym polegaj, a takýe jakie i komu przy-

s¸uguj w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego Ð o tym moýna przeczyta w dzisiejszym

dodatku. Fizjoterapeuci poradz takýe, jak dba o siebie, aby nie sta si« cz«stym goæciem poradni re-

habilitacyjnej i w przysz¸oæci nie zosta inwalid.

Leczymy coraz

m¸odszych

tymczasem obecnie Ð ponad 60 lat.

Ludzie kiedyæ nie chorowali na zmia-

ny zwyrodnieniowe, bo po prostu

kr«gos¸up nie zdýy¸ im si« zuýy.

Natomiast teraz Ð moýna zaýarto-

wa Ð cierpimy z tego powodu, ýe

d¸ugo ýyjemy.

dzia¸, jak si« zachowywa, ýeby unik-

n bolesnych zaostrzeÄ. Musi wi«c

wiedzie, w jaki sposb powinien sie-

dzie, w jaki sposb wiczy.

Jakie mog by konsekwen-

cje zaniedbania choroby i nie-

poddania si« rehabilitacji?

Ð Przede wszystkim przewlekajce

si« zespo¸y blowe. Wyjtek stano-

wi zaniedbania schorzeÄ kr«gos¸u-

pa, ktre mog prowadzi nawet do

ci«ýkich zaburzeÄ neurologicznych,

m.in. niedow¸adu stp, zaburzeÄ na-

tury seksualno-urologicznej, niepa-

nowania nad zwieraczami. W przy-

padku innych schorzeÄ, np. duýych

staww, dochodzi do upoæledzenia

funkcji ruchowych. Jeæli to jest staw

biodrowy, to towarzyszy mu przede

wszystkim potworny bl, ktry unie-

moýliwia nie tylko chodzenie, lecz

nawet spanie. A w konsekwencji

prowadzi do zuýycia innych staww.

Po¸czenie mi«dzy kr«gos¸upem a in-

nymi stawami jest rwnieý bardzo

waýne. Dochodzi do zmian zwyrod-

nieniowych w kr«gos¸upie, do przy-

spieszenia zmian zwyrodnieniowych

w ssiednich stawach kolanowych,

ktre ulegaj przeciýeniu. Trzeba

pami«ta, ýe w organizmie cz¸owie-

ka wszystkie elementy s ze sob w

istotny sposb po¸czone. Oczywi-

æcie tego typu schorzenia nie s

æmiertelne, jednak w sposb znacz-

cy upoæledzaj jakoæ ýycia pacjenta.

DokoÄczenie na s. 11

Jakie Ð Pana zdaniem Ð s

metody rehabilitacji, ktre

moýna uzna za najdosko-

nalsze w przywracaniu jeæli

nie pe¸nej, to maksymalnej

sprawnoæci?

Ð Jeæli s juý zmiany strukturalne w

kr«gos¸upie, to prawd« mwic nie

ma metody, ktra przywrci¸aby pe¸-

n sprawnoæ. S to bowiem zmiany,

ktre warunkuj wyst«powanie tych

dolegliwoæci. Natomiast leczenie i po-

st«powanie w tych przypadkach po-

winno by kompleksowe, a wi«c za-

wiera zarwno elementy wiczeÄ,

gimnastyki, jak i wzmocnienia os¸a-

bionych zespo¸w mi«æniowych, fizy-

koterapii, balneoterapii, ýeby zmniej-

szy odczyn zapalny, blowy. W nie-

ktrych przypadkach Ð ale raczej nie

w zaawansowanych zmianach zwy-

rodnieniowych, lecz w przypadku

zmian przeciýeniowych, dyskopatii,

ale bez wypadni«cia dysku Ð skutecz-

ne mog by metody manipulacji. A

zatem leczenie kompleksowe i maj-

ce charakter objawowy, czyli sensow-

ne wtedy, gdy pacjent uskarýa si« na

zaostrzenie dolegliwoæci. Waýne jest,

by pacjent by¸ poinformowany i wie-

Z profesorem Jerzym Kiwerskim , przewodniczcym Komitetu Rehabilitacji,

Kultury Fizycznej i Integracji Spo¸ecznej PAN, rozmawia Aneta Jezierska

Jakie osoby, grupy spo¸ecz-

ne najcz«æciej wymagaj

rehabilitacji?

Ð Jest to pytanie trudne, poniewaý

zasad polskiej rehabilitacji jest

m.in. powszechnoæ, a wi«c obj«cie

procesem rehabilitacyjnym wszyst-

kich warstw spo¸ecznych, osb z rý-

nymi schorzeniami.

przede wszystkim zespo¸w blo-

wych kr«gos¸upa. Rzeczywiæcie obec-

nie istnieje tendencja do zapadalno-

æci na to schorzenie. A u osb m¸o-

dych problem ten cz«sto i bardzo

wczeænie wyst«puje. Czasami konsul-

tujemy, a nawet leczymy m¸ode, zale-

dwie 20-, 30-letnie kobiety, ktre

uskarýaj si« na ci«ýkie zespo¸y blo-

we. I po przeprowadzeniu wywiadu

okazuje si«, ýe pracuj one zw¸aszcza

w prywatnych firmach, w ktrych

sp«dzaj przed komputerem po kilka-

naæcie godzin dziennie. A to jest wy-

si¸ek, ktry Ð æmia¸o moýna rzec Ð

przekracza ludzkie moýliwoæci, bo or-

ganizm cz¸owieka nie jest przystoso-

wany do tak d¸ugiego siedzenia.

Przez wiele milionw lat kszta¸towali-

æmy nasz sposb poruszania si«, cho-

dzenia i bycia, czego efektem jest ho-

mo erectus, tzn. cz¸owiek wyprosto-

wany, chodzcy. A teraz w cigu zale-

dwie kilkudziesi«ciu lat gwa¸townie

chcemy go przekszta¸ci w homo se-

dens, czyli cz¸owieka siedzcego.

A jakie schorzenia wymaga-

jce rehabilitacji zdarzaj si«

wærd osb starszych?

Ð Zdarzaj si« na przyk¸ad osoby z

udarami, ale warto podkreæli, ýe

udary dotycz nie tylko osb star-

szych, lecz takýe w ærednim wieku.

Natomiast najwi«cej jest przypad-

kw zmian zwyrodnieniowo-przeci-

ýeniowych kr«gos¸upa. Tu naleýy

wzi pod uwag« fakt, ýe ærednia

wieku bardzo si« wyd¸uýy¸a. Jeszcze

100 lat temu wynosi¸a ponad 40 lat,

Czy jednak nie jest tak, ýe

wsp¸czeænie zagadnienie

rehabilitacji dotyka juý nie

tylko osb starszych, lecz

takýe coraz cz«æciej ludzi

m¸odych, sp«dzajcych d¸u-

gie godziny przed monitora-

mi komputerw?

Ð Ma pani racj«. Z tym ýe zagadnienie

dotyczy pewnych grup schorzeÄ,

P rzywrci sprawnoæ

10 ZDROWKO CMYK 25-10-06 15:17 Page 1

10 Nasz Dziennik Czwartek, 26 padziernika 2006

SZLACHETNE ZDROWIE

Zesp¸ przeciýeniowo-blowy kr«gos¸upa i dyskopatie

masaý

Zdaniem lekarzy, dolegliwoæci kr«-

gos¸upa to najcz«stsza przyczyna

jego blu i powd niezdolnoæci do

pracy. Do g¸wnych jego schorzeÄ

naleýy zaliczy przede wszystkim

zesp¸ przeciýeniowo-blowy oraz

dyskopatie.

kr«gowych. W przypadku zespo¸w

przeciýeniowo-blowych powsta¸ych

na tle zwyrodnienia staww mi«dzy-

kr«gowych korzystnie jest Ð zdaniem le-

karzy Ð podda si« diagnostycznej blo-

kadzie staww mi«dzykr«gowych. To

krtki, ma¸o inwazyjny zabieg, ktrego

istot jest wprowadzenie Ð pod kontro-

l fluoroskopowe-

go badania RTG Ð

specjalnych igie¸

do schorowanych

staww mi«dzy-

kr«gowych oraz

podanie ærodka

dzia¸ajcego miej-

scowo znieczula-

jco oraz przeciw-

zapalnie.

Aby nie dopu-

æci do zmian w

obr«bie kr«gos¸u-

pa, waýna jest

profilaktyka. W

pierwszym sta-

dium schorzenia

wystarczy rehabi-

litacja, niekiedy

konieczna okazuje si« jednak operacja.

Inne schorzenie kr«gos¸upa, ktre-

mu rwnieý towarzyszy bl, to dysko-

patia, czyli choroba krýka mi«dzykr«-

gowego. Z up¸ywem czasu ulega on

zmianom degeneracyjnym. Najcz«æciej

spotyka si« dyskopati« l«dwiow. Jej

g¸wnym objawem jest bl o rýnym

charakterze i nasileniu, najcz«æciej t«-

py, zaczynajcy si« w okolicy l«dwio-

wej i promieniujcy wzd¸uý koÄczyny

do okolic kolana; moýe on takýe pro-

mieniowa (zwykle jednostronnie)

wzd¸uý korzenia rdzeniowego. Bl

krzyýa nasila si« podczas chodzenia,

natomiast zmniejsza si« w nocy; za-

zwyczaj pozostawanie w ¸ýku, przy-

najmniej czasowo, zmniejsza dolegli-

woæci. W przypadku nieleczonej dys-

kopatii moýe dojæ do skrzywienia kr«-

gos¸upa, a takýe wzmoýonego napi«-

cia mi«æni przykr«gos¸upowych. Przy-

czyn dyskopatii moýe by m.in.: prze-

byty uraz, cz«ste podnoszenie ci«ýa-

rw powyýej 10 kg (szczeglnie w nie-

w¸aæciwej pozycji, tj. gdy podczas tej

W ramach zapobiegania dyskopatii za-

leca si« np.: w¸aæciwe odýywianie (die-

ta bogata w wapÄ), zachowywanie

prawid¸owej postawy, systematyczne

wiczenia, unikanie czynnoæci wyso-

kiego ryzyka (dwigania ci«ýarw,

kontaktu z urzdzeniami powodujcy-

mi wibracj«), palenia papierosw.

Innym spotykanym schorzeniem

kr«gos¸upa jest dyskopatia piersiowa.

W tym stanie patologii dochodzi do

uszkodzenia pieræcienia w¸knistego

krýka mi«dzykr«gowego z nast«p-

czym przemieszczaniem si« jdra

miaýdýystego w kierunku æwiata ka-

na¸u kr«gowego w¸aænie w odcinku

piersiowym. Dyskopatia piersiowa

najcz«æciej dotyka ludzi w wieku æred-

nim. U ludzi m¸odych, dotychczas

zdrowych, do zachorowania prowadzi

nadmierny wysi¸ek fizyczny bd uraz,

w ktrego nast«pstwie dochodzi do

przeciýenia krýka mi«dzykr«gowego

na danym poziomie. Moýe to by np.

upadek ze schodw, upadek na kolana

podczas gry w pi¸k«, podniesienie

nadmiernego ci«ýaru. G¸wne objawy

dyskopatii piersiowej to: bl miejsco-

wy o charakterze korzeniowym, pro-

mieniujcy w przypadku ucisku korze-

nia nerwowego w kierunku koÄczyn

dolnych, zaburzenia czucia odczuwa-

ne jako mrowienie, palenie, zaciskanie

w okreælonej lokalizacji anatomicznej

koÄczyny dolnej, moýe takýe wystpi

nag¸e poraýenie mi«æni koÄczyn dol-

nych zwane paraplegi.

Z danych lekarzy wynika, iý w nie-

ktrych przypadkach dyskopatii pier-

siowej praktycznie w ogle nie wyst«-

puje bl w okolicy piersiowej kr«go-

s¸upa. Zapobieganie polega na moýli-

wie jak najwi«kszym wyeliminowaniu

czynnikw ryzyka, waýne jest takýe

nielekcewaýenie pocztkowych obja-

ww choroby.

Masaý jest jedn z najstarszych dzie-

dzin wiedzy lekarskiej. Pierwsze

wzmianki na temat leczenia pacjen-

tw za pomoc masaýu pojawi¸y si«

juý 5 tys. lat temu. Masaý jest nie tyl-

ko zabiegiem relaksacyjnym, lecz

rwnieý rehabilitacyjnym. Znajduje

on zastosowanie w takich dziedzi-

nach medycznych, jak ortopedia,

neurologia, ginekologia, pediatria.

Zesp¸ przeciýeniowo-blowy kr«go-

s¸upa charakteryzuje si« d¸ugotrwa¸y-

mi blami kr«gos¸upa o zmiennym na-

sileniu dolegliwoæci oraz charakterze

nawrotowym. Jest jedn z g¸wnych

przyczyn przewlek¸ych blw kr«go-

s¸upa. Schorzenie to jest æciæle zwiza-

ne z patologi staww mi«dzykr«go-

wych. Do najcz«stszych objaww tej

choroby zaliczamy m.in. atak ostrego

blu. Napady blowe obserwowane

s kilka razy w miesicu. Bl jest nie-

przewidywalny w wyst«powaniu i wy-

kazuje zmienny charakter. Ma tenden-

cje do nasilania si«, gdy chory przyj-

muje pozycj« leýc na plecach, zaæ

dolegliwoæci ust«puj w pozycji leý-

cej na brzuchu. Cech znamienn blu

obserwowanego w przypadku zespo-

¸u staww mi«dzykr«gowych jest cha-

rakterystyczne promieniowanie do po-

æladkw oraz tylnej powierzchni ud.

W opinii lekarzy, takie objawy juý po-

winny sk¸oni do odwiedzenia ich gabi-

netw. Tymczasem pacjent przychodzi

dopiero w zaawansowanym stadium

choroby, gdy ostre zespo¸y blowe wy-

st«puj cz«sto, nawet kilka razy w tygo-

dniu, a komfort ýycia chorego ulega

znacznemu pogorszeniu. Aby w¸aæci-

wie zdiagnozowa schorzenie, lekarz

przeprowadza wywiad chorobowy

oraz zleca badania. Wst«pnym propo-

nowanym badaniem diagnostycznym

jest RTG schorowanego odcinka kr«go-

s¸upa w trzech projekcjach: przd-ty¸,

bok oraz skoænej. Pozwala ono dostrzec

chorobowy przerost staww mi«dzy-

czynnoæci koÄczyny grne s wyci-

gni«te do przodu, koÄczyny dolne wy-

prostowane w stawach kolanowych, a

tu¸w skr«cony), wibracja, np. podczas

kierowania pojazdami mechaniczny-

mi. Czynnikami ryzyka s takýe: pale-

nie papierosw, wski kana¸ kr«gowy,

oty¸oæ, stres, wzmoýone napi«cie

mi«æni, osteoporoza.

Chorym na dyskopati« oferuje si«

zabiegi fizjoterapeutyczne, a w przy-

padkach ci«ýkich Ð operacj«. Wskaza-

nia do operacyjnego usuni«cia krýka

mi«dzykr«gowego to m.in.: bardzo

silne i cz«ste dolegliwoæci blowe,

czynnoæciowe skrzywienie kr«gos¸upa

o bardzo duýym nasileniu, nawracaj-

ce przypadki zapalenia korzonkw.

Masaý znany by¸ juý sportowcom w sta-

roýytnej Grecji. Jego rozwj nastpi¸ do-

piero na pocztku XIX w. W Centralnym

Instytucie Gimnastycznym w Sztokhol-

mie opracowany zosta¸ system stoso-

wania masaýu w poszczeglnych choro-

bach narzdu ruchu. Pniejszy rozwj

nauk medycznych przyczyni¸ si« rwnieý

do opracowania nowych metod tego

zabiegu stosowanego w leczeniu scho-

rzeÄ internistycznych. Ten rodzaj masaýu

nazwany zosta¸ masaýem segmentar-

nym. Pomaga on nie tylko w leczeniu

chorb narzdu ruchu, ale teý w usuwa-

niu objaww i przyczyn szeregu chorb

wewn«trznych. Jednak do najpopular-

niejszych rodzajw masaýu trzeba zali-

czy masaý klasyczny i relaksacyjny. Ten

pierwszy oddzia¸uje na skr«, tkank«

podskrn, mi«ænie, torebki stawowe,

wi«zad¸a, a takýe bezpoærednio na

uk¸ad krwionoæny, limfatyczny, nerwo-

wy. Masaý relaksacyjny polega na stoso-

waniu chwytw i uciskw, ktre po-

przez oglne rozlunienie mi«æni i

zmniejszenie napi«cia uk¸adu nerwowe-

go prowadz do odpr«ýenia pacjenta.

Zabiegi te s wskazane w tych

wszystkich stanach chorobowych, w

ktrych istnieje koniecznoæ usuni«cia

zaburzeÄ ukrwienia skry, zastojw ýyl-

nych i limfatycznych, uæmierzenia blu,

przyspieszenia wypoczynku mi«æni, re-

gulacji ich napi«cia, pobudzenia proce-

sw przemiany materii, odpr«ýenia

psychicznego itp. Warto wspomnie, ýe

oprcz wyýej wymienionych masaýy,

zwanych r«cznymi, wyrýniamy rw-

nieý masaýe mechaniczne. Moýna je

podzieli na podwodne, podciænienio-

we, wibracyjne i wirowe. Dzia¸aj

uspokajajco i relaksujco. O ile w ma-

saýach mechanicznych do osigni«cia

rehabilitacyjnych celw wykorzystywa-

ny jest strumieÄ wody, o tyle w r«cz-

nym masaýu fizjoterapeuta uýywa w¸a-

snych rk i odpowiednio dobranych

maæci, aby przy pomocy g¸askania, roz-

cierania, ugniatania, oklepywania,

wstrzsania i wibracji spowodowa

odpr«ýenie pacjenta i przyniesienie mu

ulgi w cierpieniu.

REKLAMA

Sanatorium ãJulianwkaÓ

ul. Widok 10 w Ciechocinku

zaprasza na turnusy: grudniowy

i æwiteczno-sylwestrowy

w promocyjnych cenach.

Tel. (054) 283 63 12

http://www.julianowka.pl

www.julianowka.pl

REKLAMA

O r t o Ð t e c h

www.orto-tech.com.pl

ul. Broniewskiego 21, Warszawa

tel./fax 022 663 08 73, 0500 049 710

czynne: pn.-pt. 10.00-19.00, sob. 10.00-13.00

* obuwie specjalistyczne, ortopedyczne

* wk¸adki, pasy, ko¸nierze, ortezy

* wyroby medyczno-ortopedyczne

* wzki inwalidzkie, elektryczne, ¸ýka

* sprz«t rehabilitacyjny

PRODUKCJA Ð USüUGI

SPRZEDAû Ð HURT Ð DETAL

WYPOûYCZALNIA

Realizacja zleceÄ NFZ

Dobroczynny

11 ZDROWKO CMYK 25-10-06 15:17 Page 1

SZLACHETNE ZDROWIE

Czwartek, 26 padziernika 2006 Nasz Dziennik 11

DokoÄczenie ze s. 9

Narodowy Fundusz Zdrowia

oferuje chorym dost«p do

bezp¸atnych zabiegw reha-

bilitacyjnych. W praktyce

jednak okazuje si«, ýe reali-

zacja tego zapisu nie jest ta-

ka ¸atwa. Komu one przys¸u-

guj? Kto decyduje o tym,

czy pacjent moýe skorzysta

z takich zabiegw?

Ð Bezp¸atne zabiegi rehabilitacyjne

naleý si« wszystkim ubezpieczo-

nym. Wystarczy skierowanie od le-

karza pierwszego kontaktu do po-

radni czy przychodni, a nawet do

leczenia szpitalnego na oddzia¸ach

rehabilitacyjnych. Kwestia rozbija

si« jednak o zagadnienie dost«pno-

æci, stopnia zabezpieczenia potrzeb

przez NFZ. Cz«sto zdarza si« bo-

wiem, ýe lekarze mogliby praco-

wa, ale nie podejmuj si« tego,

poniewaý zak¸ad pracy musia¸by do

tego dop¸aci. Natomiast dost«p-

noæ jest rýna w rýnych oddzia-

¸ach. U nas w szpitalu nie mamy

bardzo d¸ugich kolejek. Pacjent w

stanie ostrym pod czujne oko reha-

bilitanta trafia w cigu tygodnia,

najdalej w cigu 10 dni. Natomiast

w przypadku stanu przewlek¸ego

czas oczekiwania wyd¸uýa si« do

kilku tygodni.

Leczymy coraz

m¸odszych

Z profesorem Jerzym Kiwerskim ,

przewodniczcym Komitetu Rehabilitacji,

Kultury Fizycznej i Integracji Spo¸ecznej PAN,

rozmawia Aneta Jezierska

REKLAMA

leczenie nie moýe przynieæ istotnej

poprawy.

niem specjalizacji. Na razie nie ob-

serwujemy jakiejæ zwi«kszonej mi-

gracji. Ale prosz« pami«ta, ýe ta

liczba si« zmienia, poniewaý co ro-

ku szkolimy kolejne osoby. Obecnie

szkoli si« ponad 600 lekarzy. We-

d¸ug moich szacunkw, brakuje

mniej wi«cej 800 specjalistw, by w

pe¸ni zabezpieczy potrzeby. Nato-

miast w przypadku fizjoterapeutw

odp¸yw jest duýy, ale i produkcja

jest olbrzymia. Dawniej bowiem fi-

zjoterapeutw kszta¸ci¸o zaledwie 7

uczelni, a obecnie takich wyýszych

szk¸ jest oko¸o 70.

Czy w Polsce jest wystar-

czajca liczba rehabilitan-

tw? Czy t« grup« lekarzy

rwnieý dotyka problem

migracji?

Ð Najpierw naleýy wyjaæni, ýe s

rehabilitanci specjaliæci lekarze i s

fizjoterapeuci, ktrzy uczestnicz w

procesie rehabilitacji i s odpowie-

dzialni w duýej mierze za niego. Je-

æli wi«c chodzi o lekarzy, to ta licz-

ba nie jest wystarczajca. W tej

chwili mamy oko¸o 1050 specjali-

stw, czyli lekarzy z drugim stop-

Dzi«kuj« za rozmow«.

Co Ð Pana zdaniem Ð naleýa-

¸oby zatem zmieni w obsza-

rze dost«pnoæci Polakw do

rehabilitacji?

Ð Oddzia¸w i poradni rehabilitacji

jest w Polsce sporo. Samych oddzia-

¸w jest oko¸o 300. Z kolei poradni

jest mniej wi«cej 1000. Nie jest to

zatem ma¸a liczba. Problem leýy na-

tomiast po pierwsze Ð w braku cen-

tralnego rejestru pacjentw. Std

zdarza si«, ýe jeden pacjent w cigu

roku jest w trzech oærodkach albo w

trzech jednostkach leczniczych. Sko-

ro ma moýliwoæ, to korzysta. Po

drugie, s stany, ktrych rehabilita-

cja szpitalna, a nawet ambulatoryj-

na nie jest w stanie wiele zmieni.

Cz«sto leczeni s pacjenci, u ktrych

REKLAMA

Oærodek Rehab.-Wypoczynkowy

w Serpelicach n. Bugiem

tel./fax (83) 359 81 14

www.elremet.pl

e-mail: orw@elremet.pl

REHABILITACJA

w zimowej,

æwitecznej oprawie!

¥ rodzinna atmosfera

TURNUS

REHABILITACYJNY

15-29 grudnia 2006 r.

Cena: 880 z¸

¥ wieczr kol«d, Pasterka

¥ kolacja wigilijna

¥ æwiteczne menu

Oærodek dost«pny dla osb na wzkach!

REKLAMA

12 Nasz Dziennik Czwartek, 26 padziernika 2006

SZLACHETNE ZDROWIE

Leczenie ruchem i æwiat¸em

Przywracanie sprawnoæci pacjentom, likwidacja procesw chorobowych,

ich nast«pstw i zapobieganie im Ð oto cele zabiegw fizjoterapeutycznych.

Czy lekarstwem mog by wiczenia albo æwiat¸o czy prd? Okazuje si«, ýe

tak. Fizjoterapia zawiera ca¸y wachlarz zabiegw rehabilitacyjnych wyko-

rzystujcych naturalne bodce fizykalne czy klimatyczne, ktre usuwaj do-

legliwoæci blowe oraz pomagaj chorym w powrocie do dawnej sprawno-

æci fizycznej, a tym samym do czynnego udzia¸u w ýyciu spo¸ecznym.

czynia krwionoæne, a zimno je zw«-

ýa, w zaleýnoæci od parametrw pr-

du zwi«ksza lub zmniejsza on napi«-

cie mi«æni. Ponadto prdy impulso-

we o odpowiednich parametrach

dzia¸aj takýe przeciwblowo. Fizjo-

terapeuci, dobierajc rodzaj bodca

oraz jego nat«ýenie, osigaj zamie-

rzony efekt leczniczy.

Promienie podczerwone stosowane

w fizykoterapii wzmagaj przemian«

materii, podwyýszaj prg odczuwa-

nia blu, rozszerzaj naczynia krwio-

noæne po¸oýone powierzchownie i g¸«-

boko, powodujc ustpienie reakcji

blowych i zapalnych.

Promieniowanie nadfioletowe wy-

wo¸uje w organizmie reakcje fotoche-

miczne, bakteriobjcze, zwi«ksza

ukrwienie, przyspiesza odnow« tka-

nek. Zabieg polecany jest szczeglnie

w profilaktyce osteoporozy oraz lecze-

niu ¸uszczycy.

Fizykoterapi« stosuje si« rwnieý ja-

ko post«powanie przygotowujce do

stosowania innych metod fizjoterapii,

np. rozgrzanie tkanek przed masaýem

lub krioterapia przed wiczeniami.

Inna metoda fizjoterapii to kinezy-

terapia. To nic innego jak po prostu

leczenie ruchem. Najcz«æciej stoso-

wana jest w schorzeniach i dysfunk-

cjach narzdu ruchu, po udarach m-

zgu, w zespo¸ach blowych kr«go-

s¸upa, po zawale serca, w niektrych

chorobach uk¸adu oddechowego, w

chorobach reumatoidalnych, po za-

biegach operacyjnych w jamie

brzusznej.

Fizjoterapeuci dziel j na: miejsco-

w, w ktrej wszystkie oddzia¸ywania

dotycz bezpoærednio chorego narz-

du, a ich dobr zaleýy od stanu funk-

cjonalnego i zamierzonego celu, i

ogln Ð wiczenia nieobj«tych cho-

rob cz«æci cia¸a. I tak w pierwszej

grupie wyrýniamy m.in.: wiczenia

bierne, wiczenia czynne, czynno-

-bierne, wiczenia samowspomaga-

ne, w odciýeniu, wiczenia z opo-

rem, prowadzone, wiczenia relaksa-

cyjne, wiczenia pionizujce i uczce

chodzenia. Do drugiej grupy zalicza-

my np. wiczenia oglnokondycyjne,

wiczenia gimnastyki porannej, w

wodzie, sport inwalidw.

W kinezyterapii opracowane zo-

sta¸y takýe metody z myæl o usuwa-

niu okreælonych dysfunkcji, np. me-

toda PNF (torowanie proprioceptyw-

ne) Ð odtwarzanie prawid¸owej funk-

cji zaburzonej w przebiegu chorb

neurologicznych lub ortopedycznych,

metoda McKenziego Ð leczenie i dia-

gnozowane przyczyn blw kr«go-

s¸upa (np. dyskopatia), staww ob-

wodowych i koÄczyn, z wykorzysta-

niem dobranego indywidualnie dla

kaýdego pacjenta zestawu wiczeÄ,

metoda Vojty stosowana przy rehabi-

litacji dzieci i doros¸ych ze schorze-

niami neurologicznymi.

O doborze metody rehabilitacyjnej

dla danego pacjenta powinien zawsze

zdecydowa lekarz lub fizjoterapeuta.

Nazwa ãfizjoterapiaÓ wywodzi si« z

po¸czenia dwu cz¸onw greckiego

pochodzenia: fizjo- (ýycie) i terapia (le-

czenie). Fizjoterapia wykorzystywana

jest jako metoda rehabilitacji w takich

dziedzinach medycznych jak neurolo-

gia, ortopedia, reumatologia i w in-

nych dzia¸ach medycyny klinicznej. Po-

lega ona na leczeniu ærodkami natural-

nymi, jak bodce termiczne, elektrycz-

ne, kinetyczne, mechaniczne, æwietlne

czy chemiczne. Celem fizjoterapii jest

usuni«cie czy teý z¸agodzenie proce-

sw chorobowych, zapobieganie na-

wrotom choroby, usuwanie dolegliwo-

æci, przywracanie sprawnoæci, a takýe

zwalczanie blu, stanw zapalnych,

usprawnianie czynnoæci poszczegl-

nych narzdw.

Do najwaýniejszych metod fizjo-

terapii zaliczamy m.in. kinezyterapi«

(leczenie ruchem), fizykoterapi« (le-

czenie czynnikami fizykalnymi), ma-

saý, balneoterapi« (kpiele leczni-

cze) klimatoterapi« (leczenie klima-

tyczne). Dwie ostatnie metody sto-

sowane s w sanatoriach i wykorzy-

stuj m.in. wody lecznicze czy teý

gazowe sk¸adniki wd i powietrza

w postaci kpieli, p¸ukaÄ, ok¸adw,

kuracji pitnych (krenoterapii), wzie-

waÄ (aerozoloterapii). Masaý nato-

miast przyczynia si« do poprawy

psychofizycznej sprawnoæci chore-

go. Masaý klasyczny oddzia¸uje na

skr«, tkank« podskrn, wi«zad¸a,

torebki stawowe, mi«ænie a takýe

bezpoærednio na uk¸ad krwionoæny

czy nerwowy, masaý relaksacyjny

polega na stosowaniu chwytw i

uciskw, ktre prowadz do odpr«-

ýenia pacjenta, a tym samym dzia¸a

rozluniajco na mi«ænie i zmniejsza

napi«cie uk¸adu nerwowego.

Fizykoterapia jest to forma leczenia

wykorzystujca takie bodce fizykalne,

jak prd elektryczny, laser, ciep¸o i zim-

no, ultradwi«ki, æwiat¸o, pola magne-

tyczne czy teý wod« w postaci natry-

skw i kpieli.

Sposb dzia¸ania zaleýy od rodza-

ju bodca, np. ciep¸o rozszerza na-

M agnetoterapia jest to leczenie polem magnetycznym, ktre prze-

Lidia Kwiatkowska, nauczycielka:

Obecnie jestem juý po sidmym zabiegu rehabilitacyjnym przepisanym

przez lekarza i widz« ogromn popraw«. W wyniku choroby mia¸am trud-

noæci z podnoszeniem r«ki, teraz mog« j juý unieæ na odpowiedni wyso-

koæ. Chce kontynuowa zabiegi, aby nie by¸a to tylko krtkotrwa¸a popra-

wa. Kaýdemu je polecam.

nika przez ca¸e cia¸o, docierajc do kaýdej komrki. Do tego s¸uýy

magnetronik (na zdj«ciu). Usprawnianie polem magnetycznym powoduje

uæmierzenie blu, zapobieganie stanom zapalnym, rozlunienie napi«tych

mi«æni. Stosuje si« je w takich stanach jak: opnione leczenie z¸amania

koæci, neuralgie, nerwoble, nerwiaki, ble fantomowe, kontuzje, zwich-

ni«cia, skr«cenia, uszkodzenia wizade¸, urazy æci«gien.

Zapewni bezp¸atn rehabilitacj«

Najwaýniejsza jest

profilaktyka

Kaýdy ubezpieczony ma prawo do

bezp¸atnych porad lekarzy, fizjotera-

peutw i zabiegw rehabilitacyjnych.

Jednak finansowanie rehabilitacji me-

dycznej przez Narodowy Fundusz

Zdrowia (NFZ) nie jest na poziomie,

ktry umoýliwia¸by wystarczajc jej

dost«pnoæ i zapewnia¸ utrzymanie

odpowiedniego standardu opieki me-

dycznej w tym zakresie.

Zdaniem przedstawicieli NFZ, reha-

bilitacja w obecnej formie organizacyj-

nej jest procesem medyczno-spo¸ecz-

nym, ktry zapewnienia ubezpieczo-

nym kompleksow realizacj« æwiad-

czeÄ, tj. porady lekarzy rehabilitacji i

zabiegi fizjoterapeutyczne, wykony-

wane przez poradnie rehabilitacyjne,

zak¸ady, gabinety. NFZ nie finansuje

m.in. us¸ug rekreacyjnych, masaýu

leczniczego zlecanego z innych powo-

dw niý udokumentowane wskazania

lekarskie oraz innych æwiadczeÄ, kt-

rych sposb finansowania okreælaj

odr«bne przepisy.

Na podstawie skierowania lekarza

rodzinnego oraz lekarza specjalisty pa-

cjent moýe korzysta m.in. z opieki re-

habilitacyjnej realizowanej w warun-

kach ambulatoryjnych, opieki rehabili-

tacyjnej realizowanej w warunkach

oddzia¸u dziennego, opieki rehabilita-

cyjnej realizowanej w warunkach do-

mowych, rehabilitacji oglnoustrojo-

wej realizowanej w warunkach od-

dzia¸u stacjonarnego, rehabilitacji neu-

rologicznej realizowanej w warunkach

oddzia¸u stacjonarnego, rehabilitacji

kardiologicznej realizowanej w warun-

kach oddzia¸u stacjonarnego oraz w

warunkach ambulatoryjnych, a takýe

rehabilitacji pulmonologicznej realizo-

wanej w warunkach oddzia¸u stacjo-

narnego. Kaýda poradnia æwiadczca

us¸ugi z zakresu rehabilitacji ambula-

toryjnej ma obowizek æwiadczenia

us¸ug z zakresu rehabilitacji w warun-

kach domowych. Przedmiotem æwiad-

czeÄ kontraktowanych przez Narodo-

wy Fundusz Zdrowia w zakresie reha-

bilitacji ambulatoryjnej jest m.in. pora-

da lekarska rehabilitacyjna. W cenie

porady mieæci si« badanie lekarskie

bez dodatkowej diagnostyki, ocena

wynikw badaÄ dodatkowych, z kt-

rymi przyby¸ pacjent, wypisanie re-

cept, wnioskw na zaopatrzenie orto-

pedyczne, wydanie zaleceÄ terapeu-

tycznych. Porada lekarska rehabilita-

cyjna specjalistyczna jest to porada le-

karska w cyklu leczenia udzielona

przez uprawnionego lekarza lub pora-

da, ktra poza zawartoæci okreælon

w poradzie rehabilitacyjnej kontrolnej

wymaga zlecenia przez lekarza dodat-

kowej diagnostyki.

Co do zabiegw fizjoterapeu-

tycznych, to jest to æwiadczenie zle-

cone przez uprawnionego lekarza.

Skierowanie na zabiegi fizjotera-

peutyczne zawiera dane pacjenta,

rozpoznanie choroby, cel zabiegw,

rodzaj zlecanych zabiegw, iloæ

powtrzeÄ, parametry, okolica cia-

¸a. Na skierowaniu pacjent po-

twierdza b«dzie fakt wykonania

kaýdego zabiegu. Po zrealizowaniu

cyklu zabiegw skierowanie z po-

twierdzeniem odbytych zabiegw

pozostaje w dokumentacji placw-

ki wykonujcej zabiegi. Na zakoÄ-

czenie cyklu rehabilitacyjnego pro-

wadzcy rehabilitacj« jest zobo-

wizany do poinformowania w for-

mie pisemnej lekarza kierujcego o

zakoÄczeniu i skutecznoæci prowa-

dzonej terapii.

Rehabilitacja w warunkach domo-

wych to nic innego jak æwiadczenia

zdrowotne udzielone w miejscu za-

mieszkania. Rehabilitacj w warun-

kach domowych powinny by obj«te

osoby, ktre ze wzgl«du na stopieÄ

niepe¸nosprawnoæci nie mog dotrze

do placwek lecznictwa ambulatoryj-

nego, a wymagaj rehabilitacji.

Jednak finansowanie rehabilitacji

medycznej przez Narodowy Fun-

dusz Zdrowia nie jest na poziomie,

ktry umoýliwia¸by wystarczajc

dost«pnoæ wszystkich æwiadczeÄ

fizjoterapeutycznych i zapewniaj-

cym utrzymanie odpowiedniego

standardu opieki medycznej w tym

zakresie. Juý od kilku lat w wielu

placwkach limity na zabiegi reha-

bilitacyjne wykonywane przez fizjo-

terapeutw wyczerpuj si« w pa-

dzierniku danego roku, co powodu-

je, ýe pacjent ma do wyboru: czeka

d¸ugie tygodnie na zabieg lub sko-

rzysta z prywatnego, pe¸nop¸atne-

go leczenia. Zdaniem wielu pacjen-

tw, a takýe samych lekarzy, powin-

no si« to zmieni.

stanie sparaliýowany, b«dzie wyma-

ga¸ rehabilitacji. Podobnie jest przy

schorzeniach kr«gos¸upa. Jeýeli

przez d¸uýszy czas boli kr«gos¸up,

nie naleýy czeka, tylko uda si« do

lekarza i wykona przeæwietlenie

tego odcinka swojego cia¸a. Moýe

okaza si«, ýe bl kr«gos¸upa nie

jest spowodowany jego przeciýe-

niem, ale powaýnymi zmianami, ta-

kimi jak dyskopatia czy zwyrodnie-

nia, ktre mog doprowadzi do

niedow¸adu rk, ng, a co za tym

idzie do inwalidztwa.

Aby temu zapobiec, trzeba regu-

larnie wiczy, uprawia sport, np.

p¸ywanie. W naszym kraju trzeba

zmieni mentalnoæ spo¸eczeÄstwa,

ktre rzadko wypoczywa czynnie.

Cz¸owiek nie docenia dobroczynne-

go dzia¸ania odpowiednio dobranej

gimnastyki. Wystarczy wiczy trzy

razy w tygodniu przez 15 minut,

aby zredukowa moýliwoæ wyst-

pienia wyýej wymienionych scho-

rzeÄ. Waýne jest takýe to, aby wi-

czy systematycznie i w¸aæciwie.

Odpowiednie zestawy bezpiecznych

wiczeÄ moýna otrzyma w przy-

chodniach rehabilitacyjnych lub za-

kupi specjalne broszury na ten te-

mat w ksi«garniach. Rwnieý p¸y-

wanie jest korzystne dla naszego or-

ganizmu, szczeglnie dla kr«gos¸u-

pa. Tak wi«c æwiadomy, czynny ruch

i utrzymanie w¸aæciwej wagi cia¸a to

g¸wne czynniki przeciwdzia¸ajce

inwalidztwu.

REKLAMA

Co zrobi, aby nie zosta inwalid,

radzi Marcin Oýarek, fizjotera-

peuta, w¸aæciciel Niepublicznego

Zak¸adu Opieki Zdrowotnej ãRe-

laxÓ Gabinet Rehabilitacji i Odno-

wy Biologicznej w Garwolinie.

REKLAMA

Aby by zdrowym, trzeba o siebie

dba. Ten, kto chodzi do lekarza,

wykonuje zlecone badania, uprawia

sport, wiczy, w¸aæciwie si« odýy-

wia, b«dzie mia¸ z tego korzyæ

przez d¸ugie lata swojego ýycia. W

Polsce zbyt ma¸o ludzi k¸adzie nacisk

na profilaktyk«, a od tego trzeba za-

cz. Udary mzgu czy inne scho-

rzenia neurologiczne bior si« naj-

cz«æciej np. z nadciænienia. Niekon-

trolowane i nieleczone moýe przy-

czyni si« do tego, ýe cz¸owiek zo-

Aparaty s¸uchowe,

ciænieniomierze,

glukometry, sprz«t medyczny.

SERWIS

OTEMED

Przemyæl , ul. Boh. Getta 17a

(16) 678 66 89,

Jaros¸aw , ul. Grunwaldzka 8/1b

(16) 623 08 41

Rzeszw , plac Dworcowy 2/21a

(budynek OLK), tel. (017) 862 01 90

Dodatek opracowa¸a Anna Zalech.

Przywrócić sprawność - Rehabilitacja.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: