podstawa_programowa.pdf

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu

z dnia 13 stycznia 2005 r.

zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania

przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół

Na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 2 lit. a i b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie

oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, Nr 273, poz. 2703 i Nr 281, poz. 2781

oraz z 2005 r. Nr 17, poz. 141) zarządza się, co następuje:

§ 1.

W rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie

podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszcze-

gólnych typach szkół (Dz. U. Nr 51, poz. 458 oraz z 2003 r. Nr 210, poz. 2041) wprowadza

się następujące zmiany:

1) w § 1 w pkt 2:

a) lit. b otrzymuje brzmienie:

"b) uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym w

szkołach podstawowych i gimnazjach, stanowiącą załącznik nr 3 do rozporządze-

nia,",

b) w lit. f kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się lit. g w brzmieniu:

"g) szkół specjalnych przysposabiających do pracy dla uczniów z upośledzeniem

umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz dla uczniów z niepełno-

sprawnościami sprzężonymi, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3 lit. h) ustawy, o

której mowa w lit. c), stanowiącą załącznik nr 8 do rozporządzenia.";

2) załącznik nr 3 do rozporządzenia otrzymuje brzmienie określone w załączniku nr 1 do

niniejszego rozporządzenia;

3) załącznik nr 7 do rozporządzenia otrzymuje brzmienie określone w załączniku nr 2 do

niniejszego rozporządzenia;

4) dodaje się załącznik nr 8 do rozporządzenia w brzmieniu określonym w załączniku nr 3

do niniejszego rozporządzenia.

§ 2.

Przepisy niniejszego rozporządzenia stosuje się począwszy od roku szkolnego 2004/2005.

§ 3.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Minister Edukacji Narodowej i Sportu: M. Sawicki

*ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr 1

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO DLA UCZNIÓW Z

UPOŚLEDZENIEM UMYSŁOWYM W STOPNIU UMIARKOWANYM LUB ZNACZ-

NYM W SZKOŁACH PODSTAWOWYCH I GIMNAZJACH

Wskazania ogólne

1.Edukacja uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym

polega na integralnej realizacji funkcji dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej szkoły, z

uwzględnieniem specyficznych form i metod pracy oraz zasad nauczania, opisanych przez

współczesne nauki społeczno-pedagogiczne.

2.Specyfika kształcenia uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub

znacznym polega na nauczaniu i wychowaniu całościowym, zintegrowanym, opartym na

wielozmysłowym poznawaniu otaczającego świata - w całym procesie edukacji. W stosun-

ku do uczniów, zwłaszcza uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu znacznym,

przez cały okres kształcenia w szkole podstawowej, a następnie w gimnazjum, działania

edukacyjne są ukierunkowane na zaspokajanie specyficznych potrzeb edukacyjnych tych

uczniów, odpowiednio do ich możliwości psychofizycznych. Przy ustalaniu kierunków pracy

z uczniem należy uwzględniać indywidualne tempo rozwoju ucznia. Z tego względu pod-

stawa programowa nie wyróżnia odrębnych celów, zadań ani treści nauczania dla kolej-

nych etapów edukacyjnych w szkole podstawowej i gimnazjum.

Edukacja uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym

opiera się na indywidualnych programach edukacyjnych, opracowanych przez nauczy-

cieli i specjalistów pracujących z uczniami na podstawie odrębnych przepisów.

3.Nauczyciele prowadzą zajęcia edukacyjne zgodnie z indywidualnym programem eduka-

cyjnym, zachowując korelację treści nauczania i wychowania. Czas zajęć i przerw należy

dostosować do możliwości i potrzeb uczniów. O doborze uczniów do oddziałów decydują

głównie ich potrzeby edukacyjne i możliwości psychofizyczne, w mniejszym stopniu wiek

i lata nauki.

4.Na każdym etapie edukacyjnym w szkole podstawowej i gimnazjum wyodrębnia się:

1) zajęcia edukacyjne:

a) funkcjonowanie w środowisku,

b) muzyka z rytmiką,

c) plastyka,

d) technika,

e) wychowanie fizyczne,

f) etyka 1) ,

2) zajęcia rewalidacyjne.

5. Nawet niewielkie postępy ucznia powinny być wzmacniane pozytywnie, natomiast brak

postępów nie podlega wartościowaniu negatywnemu.

6. Wskazane jest nawiązanie współpracy z rodziną ucznia, włączanie jej w działalność re-

walidacyjną prowadzoną na terenie szkoły, a także w miarę możliwości kontynuacja

przez rodziców niektórych elementów tej działalności w domu ucznia. Konieczna jest też

taka organizacja działalności rewalidacyjnej szkoły, która przygotuje środowisko lokalne

do przyjęcia i zaakceptowania ucznia i udzielania mu pomocy.

7. Pożądany jest udział rodziców (prawnych opiekunów) w konsultacjach dotyczących po-

stępów i trudności ucznia, wspieranie przez szkołę ich wysiłków w pracy z uczniem

(zgodnie ze specyfiką rodziny, wyznawanymi przez nią wartościami i kultywowaną trady-

cją).

Cele edukacyjne

Celem edukacji uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacz-

nym jest rozwijanie autonomii ucznia niepełnosprawnego, wdrażanie go do funkcjonowania

społecznego, rozumienia i uznawania norm społecznych, a w szczególności wyposażenie go

- stosownie do jego możliwości - w takie umiejętności i wiadomości, które pozwolą mu na

postrzeganie siebie jako niezależnej osoby, oraz aby:

1) mógł porozumiewać się z otoczeniem w najpełniejszy sposób, werbalnie lub pozawer-

balnie,

2) zdobył maksymalną samodzielność w zakresie zaspokajania podstawowych potrzeb

życiowych,

3) był zaradny w życiu codziennym, adekwatnie do indywidualnego poziomu sprawności i

umiejętności, oraz miał poczucie decydowania o sobie,

4) mógł uczestniczyć w różnych formach życia społecznego na równi z innymi członkami

danej zbiorowości, znając i przestrzegając ogólnie przyjętych norm współżycia, zachowu-

jąc prawo do swojej inności.

Zadania szkoły

1. Tworzenie warunków niezbędnych do zapewnienia uczniowi komfortu psychicznego,

poczucia bezpieczeństwa i akceptacji, nawiązania pozytywnego kontaktu emocjonalnego

nauczyciela z uczniem.

2. Dokonywanie wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia i na jej pod-

stawie opracowywanie i modyfikowanie indywidualnego programu edukacyjnego.

3. Rozwijanie u ucznia motywacji do porozumiewania się z drugą osobą (rówieśnikiem,

dorosłym), komunikowania potrzeb i stanów emocjonalnych.

4. Tworzenie sytuacji edukacyjnych i wykorzystywanie sytuacji życiowych do rozwijania

umiejętności komunikacyjnych uczniów, w tym także umiejętności czytania i pisania, jak

również elementarnych umiejętności matematycznych.

5. Wdrażanie do samodzielnego wykonywania czynności związanych z samoobsługą, bu-

dzenie chęci pomocy innym.

6. Tworzenie sytuacji wychowawczych umożliwiających doświadczanie relacji społecz-

nych, przygotowanie do pełnienia ról społecznych, wzmacnianie pozytywnych przeżyć

związanych z pełnionymi rolami.

7. Uczenie zasad współżycia społecznego (w szczególności pomoc sąsiedzka i inne za-

chowania prospołeczne, poszanowanie godności osobistej drugiego człowieka, uprzej-

mość i życzliwość).

8. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w różnych sytuacjach społecznych, uczenie

umiejętności rozwiązywania sytuacji konfliktowych.

9. Uczenie umiejętności kierowania swoim postępowaniem, rozwijanie umiejętności doko-

nywania wyboru i budzenie poczucia odpowiedzialności za własne decyzje, uczenie

obowiązkowości i kształtowanie niezależności uczuciowej.

10. Tworzenie sytuacji sprzyjających poznawaniu otoczenia, w którym przebywa uczeń, in-

stytucji i obiektów, z których będzie w przyszłości korzystał.

11. Umożliwianie uczniowi udziału w różnych wydarzeniach społecznych i kulturalnych w

roli odbiorcy i twórcy kultury, uczenie przy tym wyrażania swoich przeżyć i emocji.

12. Przybliżanie tradycji i obyczajów lokalnych, narodowych, rozbudzanie poczucia przyna-

leżności do społeczności lokalnej, regionu, kraju.

13. Umożliwianie poznawania środowiska przyrodniczego, budzenie zainteresowania i sza-

cunku dla otaczającej przyrody i wychowanie do życia w harmonii z przyrodą.

14. Wspieranie rozwoju sprawności psychofizycznej uczniów, prowadzenie zajęć niezbęd-

nych do rozwoju psychoruchowego.

15. Tworzenie warunków do uprawiania przez uczniów różnych dyscyplin sportu, udziału w

zawodach sportowych, turystyce i krajoznawstwie.

16. Tworzenie warunków do zdobywania umiejętności technicznych i wykorzystywania ich

w różnych sytuacjach życiowych. Umożliwianie korzystania z urządzeń technicznych,

ułatwiających funkcjonowanie w życiu.

17. Zapewnienie uczniowi udziału w różnych zajęciach rewalidacyjnych wspierających roz-

wój i mających wpływ na możliwości kształcenia ogólnego oraz realizację treści podsta-

wy programowej. Zajęcia rewalidacyjne są prowadzone w celu:

1) wspomagania rozwoju ucznia,

2) rozwijania psychofizycznej sprawności ucznia oraz zdolności do odniesienia sukce-

su,

3) rozwijania zainteresowań (w szczególności muzycznych, teatralnych, tanecznych,

śpiewu i sportowych), sprawności manualnej oraz zdolności plastycznych,

4) usprawniania funkcjonowania ucznia oraz jego kondycji fizycznej,

5) wspomagania samodzielności społecznej,

6) wdrażania do aktywności ruchowej i kształtowania umiejętności samodzielnego or-

ganizowania wypoczynku i rekreacji.

Zajęcia rewalidacyjne są ustalane na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia spe-

cjalnego.

Treści nauczania

Zakres treści nauczania i wychowania w kształceniu uczniów z upośledzeniem umysłowym w

stopniu umiarkowanym lub znacznym odpowiada indywidualnym potrzebom edukacyjnym i

możliwościom psychofizycznym ucznia. Przy realizacji treści nauczania i wychowania należy

wykorzystać możliwości, jakie stwarza środowisko społeczno-kulturowe ucznia oraz baza

materialno-dydaktyczna szkoły. Zakres treści nauczania i wychowania ulega poszerzaniu w

miarę nabywania przez uczniów wiadomości, umiejętności i sprawności.

1. Umiejętność samoobsługi:

1) kształtowanie sprawności niezbędnych w codziennym życiu, dotyczących ubierania

się, jedzenia, higieny osobistej, czynności fizjologicznych, ochrony organizmu przed

szkodliwymi czynnikami,

2) kształtowanie nawyków i postaw ogólnie akceptowanych w tym zakresie.

2. Dbałość o zdrowie:

1) przyjmowanie prawidłowej pozycji ciała, w szczególności podczas nauki,

2) utrwalanie podstawowych nawyków higienicznych i żywieniowych,

3) unikanie czynników szkodliwych dla zdrowia,

4) korzystanie z pomocy medycznej.

3. Umiejętność porozumiewania się z otoczeniem, w tym:

1) wykorzystywanie komunikatów pozawerbalnych,

2) poznawanie wspierających lub alternatywnych metod komunikacji (w stosunku do

uczniów napotykających trudności w słownym porozumiewaniu się),

3) doskonalenie słownictwa ucznia i umiejętności formułowania wypowiedzi,

4) doskonalenie wymowy.

4. Rozwijanie percepcji wzrokowej i spostrzegania:

1) podczas obserwacji rzeczywistości i na obrazkach,

2) przez manipulowanie przedmiotami i porządkowanie przedmiotów,

3) przez wyszukiwanie różnic i podobieństw oraz zauważanie zmian w otoczeniu.

5. Rozwijanie percepcji słuchowej przez:

1) ćwiczenia wrażliwości słuchowej,

2) ćwiczenia rytmiczne,

3) ćwiczenia słuchu fonematycznego,

4) analizę i syntezę słuchową.

6. Ćwiczenia pamięci, w szczególności dotykowej, ruchowej i słownej.

7. Nauka czytania i pisania z wykorzystaniem ćwiczeń:

1) usprawniania spostrzegania wzrokowego i słuchowego,

2) rozwijania orientacji przestrzennej,

3) rozwijania sprawności manualnej i umiejętności pisania ręcznego,

4) usprawniania koordynacji wzrokowo-ruchowej,

5) usprawniania innych obszarów zgodnie z potrzebami ucznia.

Biorąc pod uwagę indywidualne uwarunkowania uczniów, którzy nie nabędą umiejętno-

ści pisania ręcznego, należy, w miarę możliwości, przygotować ich do posługiwania się

maszyną do pisania lub komputerem.

8. Elementarne umiejętności matematyczne:

1) porównywanie,

2) odwzorowywanie,

3) porządkowanie zbiorów przedmiotów,

4) liczenie i posługiwanie się pieniędzmi,

5) mierzenie długości, objętości, ciężaru, czasu - z zastosowaniem prostych przyrządów

pomiarowych.

9. Poznawanie najbliższego otoczenia:

1) szkoły,

2) urzędów i innych instytucji,

3) placówek kulturalnych,

4) sklepów, punktów usługowych.

10. Poznawanie najbliższego środowiska społeczno-kulturowego:

1) aktywne uczestniczenie w różnych formach życia społecznego i kulturalnego,

2) przygotowanie ucznia do pełnienia różnych ról społecznych (w tym roli dorosłej ko-

biety i dorosłego mężczyzny),

3) wdrażanie do kulturalnego, społecznie akceptowanego sposobu bycia.

11. Twórczość artystyczna:

1) kontakt z dziełami muzycznymi, plastycznymi, filmowymi i teatralnymi,

2) aktywność muzyczna, plastyczna i taneczna,

3) umiejętne stosowanie różnych środków artystycznego wyrazu,

4) rozwijanie specjalnych uzdolnień i zainteresowań kulturalnych.

12. Poznawanie przyrody:

1) zapoznawanie z różnymi środowiskami naturalnymi,

2) prowadzenie hodowli i upraw,

3) kształtowanie postaw proekologicznych w kontaktach z przyrodą.

13. Zajęcia ruchowe:

1) zabawy i gry ruchowe służące rozwijaniu sprawności psychofizycznej,

2) ćwiczenia gimnastyczne i korekcyjne niezbędne do rozwoju psychoruchowego,

3) udział w zawodach sportowych, turystyce i krajoznawstwie,

4) wykorzystywanie nabytych umiejętności ruchowych w życiu codziennym,

5) przygotowanie do aktywnego spędzania wolnego czasu.

14. Kształcenie techniczne:

1) poznawanie materiałów i produktów codziennego użytku, ich właściwości i zastoso-

wań,

2) korzystanie z prostych narzędzi,

3) korzystanie z urządzeń socjalnych i technicznych powszechnego użytku, zgodnie z

ich przeznaczeniem,

4) kształtowanie zachowań proekologicznych w trakcie posługiwania się narzędziami,

korzystania z urządzeń socjalnych i technicznych.

Osiągnięcia

Ze względu na specyficzny charakter edukacji uczniów z upośledzeniem umysłowym w

stopniu umiarkowanym lub znacznym, a także indywidualne tempo i zakres nauki każdego

ucznia, osiągnięcia w poszczególnych sferach oddziaływań pedagogicznych i rewalidacyj-

nych są planowane indywidualnie. Dokonywana okresowo przez nauczycieli i specjalistów

wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia umożliwia modyfikowanie indy-

widualnego programu edukacyjnego i dostosowanie poziomu oczekiwanych osiągnięć ucznia

do jego możliwości.

________

1) Nauczanie religii jest realizowane zgodnie z odrębnymi przepisami.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: