Cierpienia mlodego Wertera.pdf

Cierpienia młodego Wertera - streszczenie

Przedmowa wydawcy

Historia Wertera opowiedziana jest przez rzekomego

„wydawc ę ”, który na wst ę pie pisze, ż e stara si ę przekaza ć

najwierniej to, czego dowiedzia ł si ę o losach g ł ównego

bohatera.

KSI Ę GA PIERWSZA

Motto

„Takiej mi ł o ś ci ka ż dy m ł odzian czeka,

tak by ć kochana chce ka ż da dziewczyna,

czemu ż w naj ś wi ę tszym z pop ę dów cz ł owieka

tkwi straszliwego cierpienia przyczyna?”

Wiersz dodany przez Goethego w wydaniu z 1775 roku,

obejmuj ą cy dwie zwrotki – druga poprzedza ł a Ksi ę g ę Drug ą ,

zosta ł a jednak usuni ę ta przez poet ę w pó ź niejszych

wydaniach.

4 maja 1771

M ł ody, utalentowany m ęż czyzna, Werter, przybywa do

ma ł ego miasteczka za ł atwi ć sprawy spadkowe matki. Jego

wyjazd jest te ż jednocze ś nie ucieczk ą przed k ł opotliwym

uczuciem Eleonory, nie przedstawionym bli ż ej w powie ś ci.

Jedynymi bliskimi osobami, o których wspomina bohater,

jest matka i przyjaciel Wilhelm, do którego adresowane s ą

prawie wszystkie listy sk ł adaj ą ce si ę na powie ść .

10 maja 1771

Werter - m ł ody artysta (zajmuje si ę rysunkiem) zachwyca

si ę okolic ą , do której przyjecha ł . Znajduje tu upragniony

spokój, a tak ż e mo ż liwo ść obcowania z natur ą i jej pi ę knem,

na które jest szczególnie wra ż liwy.

„Jestem samotny i ciesz ę si ę z mego ż ycia w tej okolicy

stworzonej dla dusz takich jak moja. Jestem tak szcz ęś liwy,

o najdro ż szy, tak zatopiony w poczuciu spokojnego

istnienia...”.

17 maja 1771

Zawiera wiele znajomo ś ci i jest uwielbiany przez ludzi,

którzy ch ę tnie przebywaj ą w jego towarzystwie, jednak nie

znajduje w ś ród nich przyjació ł , którzy mogliby go

zrozumie ć .

„Poczyni ł em ró ż ne znajomo ś ci, towarzystwa nie znalaz ł em

jeszcze ż adnego. Nie wiem, co mam poci ą gaj ą cego dla tych

ludzi, tylu mnie z nich lubi; przywi ą zuj ą si ę do mnie i

zawsze mi przykro, gdy nam droga wspólna wypada tylko

kawa ł ek. Je ś li mnie spytasz, jacy tu s ą ludzie, musz ę ci

odrzec, jak wsz ę dzie!”

Werter lubi ten lud i wspó ł czuje ich losowi, jednak ż e czuje,

ż e ś wiat i ludzie go nie rozumiej ą .

„A jednak by ć nie zrozumianym to los takich, jak my”,

dlatego cz ę sto izoluje si ę od ś wiata.

22 maja 1771

Si łę i szcz ęś cie znajduje w swoim wn ę trzu, cz ę sto zag łę bia si ę

w my ś lach i ż yje w ś wiecie swojej wyobra ź ni:

„Wracam w siebie i znajduj ę ś wiat! Znowu raczej w

przeczuciu i niejasnym po żą daniu ni ż w rzeczywistym

kszta ł cie i ż ywej sile”.

Zdaje mu si ę , ż e ż ycie ludzkie jest tylko snem, sen jednak

mija, tak samo jak ż ycie.

„ Ż e ż ycie ludzkie jest tylko snem, zdawa ł o si ę ju ż niejednemu.

I mnie równie ż uczucie to stale towarzyszy”.

Werter inaczej patrzy na ś wiat ni ż ludzie, z którymi

przebywa, przez to jest niezrozumiany i samotny. Cechuje

go ogromna wra ż liwo ść podobna do tej, jak ą maja dzieci,

dlatego te ż cz ę sto przebywa w ich towarzystwie. Uwa ż a, ż e

„najszcz ęś liwsi s ą ci, którzy podobnie dzieciom, ż yj ą z dnia

na dzie ń , w ł ócz ą za sob ą lalk ę , i ubieraj ą j ą , i z wielkim

szacunkiem skradaj ą si ę ko ł o szuflady, w której mama

zamkn ęł a ł akocie, a gdy wreszcie dostan ą , czego pragn ą ,

zjadaj ą to pe ł nymi usty i wo ł aj ą : Jeszcze! – To s ą szcz ęś liwe

istoty!”. Jego wra ż liwo ść i wyobra ź nia podobna do tej, jak ą

maj ą dzieci sprawia, ż e istoty te s ą mu najbli ż sze, o czym nie

raz wspomni w pó ź niejszych listach:

„Tak Wilhelmie, sercu mojemu najbli ż sze s ą dzieci na

ziemi” (29 czerwca 1771).

Sam te ż czuj ę si ę jak dziecko

„O, jakim ż jestem dzieckiem” (8 lipca 1771).

Dzieci te ż go bardzo polubi ł y, a zw ł aszcza wspólne zabawy i

opowie ś ci Wertera:

„ Pro ś ci ludzie z okolicy znaj ą mnie ju ż i kochaj ą ,

zw ł aszcza dzieci” (15 maja 1771).

26 maja 1771

Werter szczególnie upodoba ł sobie malownicze wzgórze w

miejscowosci

Wahlheim, sk ą d rozci ą ga si ę widok na ca łą dolin ę . Tam cz ę sto

przesiaduje, w cieniu dwóch lip ocieniaj ą cych ma ł y placyk

przed ko ś cio ł em i czyta Homera. To miejsce nabierze dla

niego w dalszej cz ęś ci utworu jeszcze wi ę kszego znaczenia.

Wilhelmowi opisuje te ż napotkanych ludzi i ich historie.

Jedn ą z nich jest gospodyni, szcz ęś liwa matka trzech

ch ł opców czekaj ą ca na powrót m ęż a, który uda ł si ę do

Szwajcarii odebra ć spadek po jednym z krewnych.

30 maja 1771

Spotyka m ł odego parobka zakochanego w pi ę knej, cho ć

starszej od niego wdowie, u której s ł u ż y. Historie tych ludzi

b ę d ą doko ń czone w drugiej cz ęś ci utworu, a losy niektórych

b ę d ą paralelne do losów Wertera.

16 czerwca 1771

Ton listów, jak równie ż cz ę stotliwo ść ich pisania, zmienia si ę

pod wp ł ywem nowej znajomo ś ci, jak ą zawar ł Werter dzi ę ki

balowi urz ą dzonemu na wsi. Pisze o tym nast ę puj ą co:

„(...) zawi ą za ł em znajomo ść , która bli ż ej obchodzi me

serce”.

Poznaje tam Charlott ę S., nazywan ą pó ź niej Lott ą , córk ę

komisarza. Zauroczony wdzi ę kami kobiety dotrzymuje jej

towarzystwa przez ca ł y wieczór. Od pocz ą tku ma te ż

ś wiadomo ść , ż e jest ona zar ę czona z innym m ęż czyzn ą

Albertem, który wyjecha ł na pewien czas by po ś mierci ojca

doprowadzi ć swoje sprawy do ł adu i zdoby ć przyzwoite

stanowisko.

21 czerwca 1771

Od momentu poznania Lotty Wahlheim, ulubione miejsce

Wertera, nabiera dla niego jeszcze wi ę kszego znaczenia,

bowiem le ż y ono zaledwie pó ł godziny od domu Lotty, i staje

si ę teraz g ł ównym celem jego przechadzek.

Werter cz ę sto zaczyna bywa ć w domu jej ojca, komisarza

ksi ążę cego, zaskarbia sobie sympati ę jego i jego licznych

dzieci którymi m ł oda kobieta musia ł a si ę zaj ąć po ś mierci

matki. Znajduje te ż wiele zainteresowania i ż yczliwo ś ci ze

strony Lotty. W jej obecno ś ci jest szcz ęś liwy, odkrywa w niej

bowiem cz ł owieka, który go rozumie.

1 lipca 1771

Wraz z Lott ą odwiedza s ę dziwego proboszcza. Tam poznaje

histori ę dwóch starych orzechów, w cieniu których siedz ą i

rozmawiaj ą . Jeden z nich posadzony by ł w dniu narodzin

ż ony proboszcza, i wiele mi ł ych wspomnie ń z przesz ł o ś ci

wi ą za ł o si ę z tymi w ł a ś nie ocieniaj ą cymi probostwo

drzewami. Ich dalsz ą histori ę poznamy w drugiej cz ęś ci

utworu.

13 lipca 1771

Werter kocha Lott ę i jest przekonany, ż e ona odwzajemnia

jego uczucie:

„Tak, czuj ę i mog ę dowierza ć sercu memu, ż e ona – czy ż

ś miem, czy ż mog ę wyrazi ć niebo w tych s ł owach? – ż e ona

mnie kocha”.

Listy pisane od chwili, kiedy pozna ł ukochan ą Lott ę ,

przesi ą kni ę te s ą opisem jego uczu ć , zachwytem nad urokami

drogiej mu kobiety i relacj ą z wspólnie sp ę dzonych chwil.

Ka ż dy dzie ń jest dla niego szcz ęś liwym, bowiem po

przebudzeniu sama my ś l, ż e zobaczy Lott ę wprowadza go w

radosny nastrój.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: