Nie-Biska Komedia.pdf

(302 KB) Pobierz
104202609 UNPDF
Nie-Boska komedia
streszczenie
Motto
„Do b łę dów, nagromadzonych przez przodków,
dodali to, czego nie znali ich przodkowie –
wahanie si ę i boja źń ; i sta ł o si ę zatem,
ż e znikn ę li z powierzchni ziemi i wielkie milczenie jest po
nich.”
Bezimienny
„To be or not to be, that is the question.”
Hamlet
Pierwsze motto odnosi si ę do klasy arystokratów, klasy,
która ze wzgl ę du na pope ł nione b łę dy odchodzi w przesz ł o ść
Drugie wyra ż a odwieczny hamletowski dylemat
egzystencjalny, którego uosobieniem jest w dramacie hrabia
Henryk.
CZ ĘŚĆ PIERWSZA
104202609.001.png 104202609.002.png
* * *
Wprowadzenie:
Rozwa ż ania dotycz ą ce poety i roli poezji. Autor pokazuje tu
poezj ę w dwojaki sposób: jako ź ród ł o cierpienia i jako
b ł ogos ł awie ń stwo. Wskazuje tym samym na dwa rodzaje
poetów:
- poet ę „nieszcz ęś liwego”, który próbuje pogodzi ć ż ycie
ziemskie z poezj ą , nie oddaje si ę jej w pe ł ni, i nie osi ą ga on
szcz ęś cia, ani w ż yciu ziemskim ani w poezji.
„Przez ciebie p ł ynie strumie ń pi ę kno ś ci, ale ty nie jeste ś
pi ę kno ś ci ą ...”.
Poezja pokazana jest tu jako przynosz ą ca zgub ę tym, którzy
jej zawierzyli:
„(...) bo jeno tych gubisz, którzy si ę po ś wi ę cili tobie, którzy si ę
stali ż ywymi g ł osami twojej chwa ł y.”
- poet ę „b ł ogos ł awionego”, oddanego w pe ł ni poezji, który
zespolony z poezj ą ma szans ę przewodzenia ludowi, o takim
poecie mówi, ż e:
„On b ę dzie kocha ł ludzi i wyst ą pi m ęż em po ś ród braci
swoich.”
Osoby: Anio ł Stró ż
Anio ł Stró ż zsy ł a do poety dobr ą i skromna ż on ę , która ma
mu urodzi ć dziecko. Bowiem: „b ł ogos ł awiony po ś ród
stworze ń , kto ma serce”.
Osoby: Chór z ł ych duchów
Z ł e duchy wysy ł aj ą do poety widma: kochank ę (o ż ywiony
trup kobiety), s ł aw ę (stary orze ł wypchany w piekle) i
natur ę („spróchnia ł y obraz Edenu”). Zjawy te maja omami ć
wyobra ź ni ę poety i zniewoli ć go.
Miejsce: Wie ś , w której widoczny jest ko ś ció ł
Osoby: Anio ł Stró ż
Anio ł Stró ż ko ł ysz ą cy si ę nad ko ś cio ł em obiecuje poecie ł ask ę i
swoj ą opiek ę , je ś li dotrzyma przysi ę gi (ma łż e ń skiej).
Miejsce: Wn ę trze koscio ł a
Osoby: Ksi ą dz, M ąż , Panna M ł oda, ś wiadkowie
Ksi ą dz udziela m ł odej parze ś lubu. Po zako ń czeniu obrz ę du
M ąż pozostaje na chwil ę sam w ś wi ą tyni i wypowiada s ł owa:
„Zst ą pi ł em do ziemskich ś lubów, bom znalaz ł t ę , o której
marzy ł em – przekl ę stwo mojej g ł owie, je ś li j ą kiedy kocha ć
przestan ę ”.
S ł owami tymi sam rzuca na siebie przekle ń stwo, je ś li tylko
porzuci swoj ą ż on ę .
Miejsce: Pi ę knie przystrojona komnata weselna, bal,
muzyka
Osoby: Pan M ł ody, Panna M ł oda, go ś cie.
Odbywa si ę wesele m ł odej pary. Pan m ł ody przygl ą da si ę z
zachwytem ta ń cz ą cej Pannie M ł odej i prosi j ą , aby, pomimo
zm ę czenia, zata ń czy ł a raz jeszcze, co pozwoli mu
zachwyca ć si ę jej pi ę knym wygl ą dem
Miejsce: Ogród i cmentarz
Osoby: Duch Z ł y pod postaci ą dziewicy
Duch z ł y przelatuje nad ogrodem i cmentarzem i „ubiera
si ę ” w znajduj ą ce si ę tam kwiaty i wdzi ę ki „umar ł ych
dziewic” (pukle ich w ł osów, oczy, sukni ę ).
* * *
Miejsce: Pokój sypialny m ł odej pary
Osoby: M ąż , Ż ona, Dziewica
M ąż widzi we ś nie pi ę kn ą dziewic ę , budzi si ę i spostrzega, ż e
ś pi obok ż ony, jednak zjawa senna nie znika. Dziewica
mówi do niego, ż e j ą zdradzi ł , na co on odpowiada:
„Przekl ę ta niech b ę dzie chwila, w której poj ął em kobiet ę , w
której opu ś ci ł em kochank ę lat m ł odych, my ś l my ś li moich,
dusz ę duszy mojej...”
M ąż w ten sposób przeklina dzie ń swojego ś lubu. Budzi si ę
ż ona i jest zaniepokojona blado ś ci ą ma łż onka. Ten jednak
prosi j ą o pozostanie w ł ó ż ku, sam za ś wychodzi do ogrodu.
Miejsce: Ogród
Osoby: M ąż , Dziewica, G ł os Kobiecy (g ł os Ż ony)
M ąż wyrzuca sobie ś lub z kobiet ą , której nie kocha. Ma ż al do
siebie, ż e ż y ł ż yciem przyziemnym, zaniedbuj ą c sprawy
ducha:
„Od dnia ś lubu mojego spa ł em snem odr ę twia ł ych, snem
ż ar ł oków, snem fabrykanta Niemca przy ż onie Niemce...”
Ż y ł jako cz ł owiek bezduszny, gnu ś ny, pozbawiony idea ł ów,
teraz prosi jednak Dziewic ę , aby zabra ł a go z sob ą . Obiecuje
jej, ż e pójdzie za ni ą , kiedy tylko ona zechce. Z dala s ł ycha ć
wo ł anie Ż ony, która prosi M ęż a, by powróci ł od ł o ż a.
Miejsce: Salon
Osoby: M ąż , Ż ona, Dziewica
Ż ona opisuje przygotowania, jakie poczyni ł a w zwi ą zku ze
zbli ż aj ą cym si ę chrztem dziecka, ś pi ą cego podczas tej
rozmowy w ko ł ysce. Ż ona wypomina m ęż owi, ż e zmieni ł
ostatnio swój stosunek do niej i pyta si ę , co takiego zrobi ł a,
ż e jego uczucia uleg ł y nag ł emu och ł odzeniu. M ąż próbuj ą c
odeprze ć jej zarzuty odpowiada, ż e przecie ż „powinien j ą
kocha ć ”. Zrozpaczona kobieta chc ą c wymusi ć na m ęż u
przyrzeczenie, ż e nie opu ś ci rodziny, bierze dziecko na r ę ce,
lecz gdy tylko padaj ą s ł owa obietnicy Henryka, ż e i j ą i
dziecko zawsze kocha ć b ę dzie, s ł ycha ć grzmot i gwa ł towna
muzyk ę . Po czym zjawia si ę posta ć Dziewicy, która zach ę ca
m ęż a do porzucenia domu i rodziny. M ąż urzeczony
widmem widzi w niej pi ę kn ą kobiet ę , ż ona dostrzega jej
prawdziw ą , trupi ą i szata ń sk ą (zapach siarki) natur ę . Nie
zwa ż aj ą c na b ł agania ż ony m ęż czyzna odchodzi z dziewic ą ,
Maria pada po jego wyj ś ciu zemdlona.
Miejsce: Sala, gdzie odbywa si ę chrzest
Osoby: Ojciec Beniamin, Ż ona, mamka z dzieckiem, Rodzice
Chrzestni, Go ś cie
Go ś cie zaproszeni na chrzest wymieniaj ą miedzy sob ą uwagi
dotycz ą ce nieobecno ś ci Hrabiego i dziwnego zachowania
jego ma łż onki. Kiedy Ojciec Beniamin udziela chrztu
ma ł emu Jerzemu Stanis ł awowi, blada i bliska omdlenia
Maria podchodzi do dziecka i b ł ogos ł awi je, wyra ż a swoje
pragnienie, ż eby jej syn by ł poet ą , co ma mu zapewni ć mi ł o ść
ojca, a matce – przebaczenie m ęż a. Po tych s ł owach mdleje i
Zgłoś jeśli naruszono regulamin