Anna Zarębińska
„ WARTO DOBRYM BYĆ !”
Program wychowawczy
świetlicy środowiskowej
dla dzieci i młodzieży.
WSTĘP
„ W rodzinie, wspólnocie osób, szczególną troską powinno być otoczone dziecko; należy rozwijać głęboki szacunek dla jego godności osobistej oraz ze czcią i wielkodusznie służyć jego prawom.(…) troska o dziecko, jeszcze przed jego narodzeniem, od pierwszej chwili poczęcia, a potem w latach dziecięcych i młodzieżowych jest pierwszym i podstawowym sprawdzianem stosunku człowieka do człowieka”.
(Jan Paweł II:Familiaris consortio 26)
Program świetlicy środowiskowej, przeznaczony dla dzieci i młodzieży jest programem zarówno terapeutycznym jak i twórczym.
Niniejszy program jest zgodny z wytycznymi do spraw wychowawczych MEN. Jego zadaniem jest wszechstronny rozwój osobowości wychowanka oraz korekta dysfunkcyjnych zachowań i postaw. Ma służyć pomocą w integralnym wychowaniu dzieci i młodzieży.
Pragnę pomóc nauczycielom – wychowawcom świetlicy środowiskowej w rozwoju psychofizycznym, społecznym i duchowym młodego człowieka, jego osobowości i odnalezieniu się w dzisiejszym świecie w którym istnieje wiele zagrożeń.
I. CELE KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA
Zasadniczym celem programu zajęć świetlicy środowiskowej jest wszechstronny rozwój osobowości wychowanka, świadome i aktywne przygotowanie go do życia w społeczeństwie, do stawania się pełnowartościowym człowiekiem, pełnym poczucia własnej wartości i godności ludzkiej, zdolnym do podejmowania dojrzałych decyzji, wolnym od nałogów. Ukształtowanie osobowości zgodnej z uznawanymi społecznie normami i wartościami chrześcijańskimi. Można to osiągnąć poprzez realizację następujących celów szczegółowych:
1. Kształtowanie pozytywnych relacji w grupie rówieśniczej, kontaktach z dorosłymi, osobami niepełnosprawnymi, przedstawicielami innej narodowości.
2. Rozwijanie postawy asertywności.
3. Kształtowanie i pielęgnowanie kontaktów międzyludzkich ( koleżeństwa, przyjaźni)
4. Kształtowanie więzi ze środowiskiem poprzez aktywne uczestnictwo w kulturze lokalnej, regionalnej.
5. Kształtowanie systemu wartości i współodpowiedzialności za swoją rodzinę.
6. Kształtowanie umiejętności obrony wyznawanych wartości.
7. Kształtowanie odpowiedzialności człowieka za siebie i innych.
8. Kształtowanie umiejętności dokonywania właściwego wyboru w korzystaniu ze środków masowego przekazu.
9. Rozwijanie indywidualnych zainteresowań wychowanka.
10. Kształtowanie prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego.
11. Kształtowanie szacunku dla własnego ciała i odpowiedzialności za nie.
12. Kształtowanie ucznia w formowaniu otwartości na prawdę i wrażliwości na zło.
13. Kształtowanie umiejętności wyrażania własnych poglądów, słuchania innych, oceniania zaistniałej sytuacji i podejmowania decyzji.
14. Kształtowanie wrażliwości moralnej, wpajanie wartości i zasad etycznych.
15. Kształtowanie pozytywnego myślenia, wiary we własne siły.
16. Kształtowanie postawy ekologicznej w odniesieniu do życia człowieka.
17. Kształtowanie wrażliwości na piękno natury.
18. Kształtowanie wrażliwości estetycznej i artystycznej wychowanka, jego ekspresji twórczej i wyobraźni.
19. Kształtowanie postawy akceptującej siebie, własną płeć, uczucia, zainteresowania.
20. Kształtowanie pozytywnego myślenia, wiary we własne siły i możliwości.
21. Kształtowanie postawy społecznej poprzez zdobywanie prawidłowych doświadczeń we współżyciu i współdziałaniu w grupie rówieśniczej.
22. Kształtowanie refleksji nad sposobem wyboru spędzania wolnego czasu.
23. Wyzwalanie potrzeby samodoskonalenia i samowychowania.
24. Kształtowanie postaw przygotowujących do życia w społeczeństwie.
II. STRUKTURA PROGRAMU
Świadomość, że praca wychowawcza jest procesem długofalowym, prowadzącym do wewnętrznego zharmonizowania młodego człowieka, wymaga od wychowawcy dużej czujności i elastyczności w działaniu. Program został podzielony na kręgi tematyczne:
1. Moja grupa.
2. Rodzina w życiu człowieka.
3. Mój region.
4. „Ja” w społeczeństwie czyli warto dobrym być.
5. Rola autorytetu w moim życiu.
6. Budujemy zdrowy obraz samego siebie.
7. Moja twórczość.
8. Konkursy i uroczystości okolicznościowe.
9. Drogi i bezdroża czyli współczesne zagrożenia.
10. Środki informacji.
11. Kultura wolnego czasu.
12. Przyroda wokół nas.
13. Aktywność ruchowa.
III. TREŚCI WYCHOWAWCZE I PLANOWANE OSIĄGNIĘCIA WYCHOWANKÓW.
Krąg tematyczny: MOJA GRUPA
Treści wychowawcze
Planowane osiągnięcia
- ustalenie regulaminu dla młodzieży uczęszczającej do świetlicy środowiskowej, ustalenie celów indywidualnych poszczególnym wychowankom i celów zajęć;
- sposoby komunikowania się w grupie;
- korzyści i zagrożenia, jakie niosą ze sobą związki koleżeńskie: pomoc wzajemna, wspólne zabawy, wspólna nauka; pozytywne wzorce zachowań;
- presja w grupie – umiejętność odmawiania; w każdej sytuacji powinno się pozostać sobą, żyć w zgodzie z własnym odczuciem dobra i zła;
- asertywność – sposób na bycie sobą bez krzywdzenia innych;
- cechy dobrego kolegi (rzetelność, prawdomówność, uczynność, życzliwość itd.);
- pojęcie empatii i jej znaczenie w rozwoju przyjaźni;
- rówieśnicy – koleżeństwo, przyjaźń, więzi emocjonalne;
- otwarcie wyraża swoje zdanie;
- dostosowuje się do panujących reguł w grupie;
- prawidłowo porozumiewa się z grupą rówieśniczą i otoczeniem;
- uświadamia sobie pozytywne znaczenie więzi koleżeńskich;
- umie rozróżniać sytuacje, w których występuje presja grupy;
- nabywa umiejętność mówienia „nie”;
- podnosi własną samoocenę;
- potrafi zastosować model asertywności jako sposób rozwiązywania konfliktów;
- dojrzewa do stwierdzenia, że o wartości człowieka nie decyduje pełen portfel;
- wczuwa się w przeżycia drugiej osoby;
- zdaje sobie sprawę, że przyjaźń jest konstruktywną więzią wzbogacającą obie strony;
Krąg tematyczny: RODZINA W ŻYCIU CZŁOWIEKA
- rodzina jako wspólnota osób;
- funkcja rodziny;
- dom może być skromny, ale szczęśliwy. Miejsce do którego się wraca, by zregenerować siły fizyczne i duchowe;
- znaczenie rodziny w życiu człowieka, zapewnienie bytu jej członkom, urodzenie i wychowanie potomstwa, wzajemne obdarzanie miłością, pomoc i opieka, nauka życia we wspólnocie, przekaz kultury i tradycji;
- pielęgnowanie więzi rodzinnych;
- źródła konfliktów i sposoby ich przezwyciężania;
- odpowiedzialność młodych za kierowanie swoim rozwojem poprzez dokonywanie własnych wyborów zgodnie z przyjętym systemem wartości;
- docenia wysiłki rodziców i współdomowników w tworzeniu więzi rodzinnej;
- zna zakres obowiązków swoich aktualnie oraz jako przyszłego rodzica;
- dostrzega że w domu najważniejsza jest atmosfera, którą tworzy między innymi dobre słowo;
- ma świadomość współodpowiedzialności za swoją rodzinę;
- zna sposoby wzmacniania więzi rodzinnej;
- rozumie znaczenie relacji pomiędzy członkami rodziny dla własnego dobra.
- uświadamia sobie, że system wartości, który otrzymał przekaże kiedyś swoim dzieciom, patrzy na tradycję i zwyczaje jako na niezaprzeczalne wartości;
Krąg tematyczny: MÓJ REGION
- lokalne i regionalne tradycje, święta i obyczaje;
- miejscowe podania, przysłowia, muzyka, architektura, plastyka, sztuka, ludowa, folklor, rzemiosło;
- język regionu, gwara i nazewnictwo;
- świadomie i aktywnie uczestniczy w życiu wspólnoty lokalnej;
- potrafi odczytać związki łączące tradycje rodzinne z tradycjami regionu;
- dostrzega wpływ wartości związanych z kulturą regionu
Krąg tematyczny: „JA” W SPOŁECZEŃSTWIE CZYLI WARTO
DOBRYM BYĆ.
- nabywanie umiejętności planowej, dokładnej i rzetelnej pracy prowadzącej do osiągnięcia celu;
- uczestniczenie dzieci i młodzieży w planowaniu i wykonywaniu prac i zajęć;
- współpraca z kolegami w zespole, dyskusje, ustalanie wspólnych wyników;
- przewidywanie skutków swojego postępowania, dostrzeganie zależności: przyczyna > skutek;
- mimo niepowodzeń, ponawianie prób, które zakończą się powodzeniem;
- kształtowanie postaw przygotowujących do życia w społeczeństwie;
- rozwijanie umiejętności współpracy z innymi i współodpowiedzialności za uzyskane wyniki pracy;
- nabywanie umiejętności skutków swojego postępowania;
- wyrabianie dyscypliny wewnętrznej i wytrwałości w dążeniu do celu;
Krąg tematyczny: ROLA AUTORYTETU W MOIM ŻYCIU
- czym się kierować w wyborze autorytetu? Jak odróżnić przemijającą modę od autorytetu, który zaważy na dalszym życiu człowieka? Idol a autorytet;
- autorytet i ich wpływ na moją osobowość;
- sylwetka Jana Pawła II, Matki Teresy z Kalkuty, laureaci nagrody Nobla
(wybór);
- ludzie zasłużeni dla mojego środowiska lokalnego i regionu;
- co zyskujemy, wybierając taki lub inny autorytet?
KATOLICKA_RODZINA