23.03.2006 r.
Psychologia różnic indywidualnych
Wykład 4
Klasyfikacja zadań występujących w testach inteligencji (zdolności):
MATERIAŁ ZADAŃ
WYMAGANE DZIAŁANIA UMYSŁOWE
PRZYPUSZCZALNY PRZEDMIOT POMIARU
figuralny (zwykle geometryczny)
rozumowanie indukcyjne (klasyfikacja, szeregowanie, analogie)
inteligencja płynna
symboliczny, semantyczny (litery, liczby, słowa, zdania)
rozumowanie indukcyjne (jak wyżej), rozumowanie dedukcyjne (np. sylogizmy)
zdolności rozumowania wchodzące w skład inteligencji skrystalizowanej (abstrakcyjno-logiczne)
liczbowy (liczny, symbole, tekstowe zadania matematyczne)
działania arytmetyczne, porównywanie, strukturalizowanie problemów dot. relacji ilościowych
zdolności liczbowe („numeryczne”)
werbalny (słowa, zdania)
rozumienie i produkowanie wyrazów, fraz i zdań, stosowanie reguł ortograficznych i gramatycznych
zdolności werbalne
figuralny (obrazki, schematy, rzeczywiste przedmioty)
umysłowe reprezentacje przekształceń i przemieszczeń fizycznych (np. analiza wzrokowa, rotacja wyobrażeniowa)
zdolności wzrokowo-przestrzenne
behawioralny:
a) percepcyjny (rysunki, fotografie)
b) werbalny (opisy zachowań, sytuacji społecznych itp.)
rozpoznawanie stanów psychicznych i relacji społecznych, rozumienie norm, przewidywania konsekwencji zachowań (myślenie przyczynowo-skutkowe)
zdolności społeczne (inteligencja społeczna, inteligencja emocjonalna)
figuralny, symboliczny, semantyczny (cyfry, słowa, zdania, rysunki)
reprodukcja lub rozpoznawanie
pamięć bezpośrednia
werbalny, czasem (rzadko) percepcyjny
odtwarzanie wiadomości
zdolność przyswajania wiedzy
Testy inteligencji (zdolności) – cechy charakterystyczne:
· konwergencyjny charakter zadań (nie ma zadań wielokrotnego wyboru) -> badany ma znaleźć odpowiedź z góry założoną przez konstruktora testu
· normalizacja – statystyczny układ odniesienia (wyniki oceniane są na tle wyników grupy – próby normalizacyjnej)
· ujęcie ilościowe („w imię obiektywności”)
· standaryzacja – ujednolicenie zadań, procedury i sposobu oceny („w imię sprawiedliwości”)
Testy otwarte i zamknięte:
otwarty
zamknięty
np. co to znaczy „lojalny”?
np. „lojalny” oznacza w przybliżeniu: a. grzeczny b. inteligentny c. prawomyślny d. kulturalny
trudność obiektywnej oceny wypowiedzi
możliwość zgadywania (25% szansy)
wątpliwości natury etycznej (pułapki na badanego :P)
psychUW