Alergeny, które uczulają najczęściej.pdf

Jeœli masz katar lub zatkany nos,

kichasz, boli Ciê g³owa, swêdz¹

lub ³zawi¹ Twoje spojówki prze-

czytaj tê ksi¹¿eczkê i sprawdŸ,

co mo¿e Ciê uczulaæ.

nie czynników wewnêtrznych i zewnêtrznych zwanych alergenami.

Nadwra¿liwoœæ, o której mowa nie wystêpuje u osób zdrowych. Alergeny s¹

najczêœciej substancjami o budowie bia³kowej i z uwagi na pochodzenie mo¿-

na je podzieliæ na trzy podstawowe grupy:

1) wziewne – wdychane przez b³ony œluzowe

i wnikaj¹ce do uk³adu oddechowego

2) pokarmowe – wch³aniane do organizmu poprzez

przewód pokarmowy (jedzenie, picie)

3) kontaktowe – przenikaj¹ce do wewn¹trz organizmu

poprzez zetkniêcie ze skór¹

Lista substancji alergogennych jest bardzo d³uga i mo¿na œmia³o stwierdziæ,

¿e jej sporz¹dzanie trwa³oby w nieskoñczonoœæ. Najczêœciej uczulaj¹ py³ki ro-

œlin, kurz, a dok³adnie roztocza kurzu domowego, naskórek zwierzêcy, po-

karmy oraz substancje konserwuj¹ce, jad owadów b³onkoskrzyd³ych, grzyby

i pleœnie, kosmetyki oraz œrodki czystoœci. Typowe objawy organizmu ludz-

kiego nastêpuj¹ce po wnikniêciu alergenów to: wodnisty katar, kichanie,

uczucie zatkanego nosa lub swêdzenie w nosie, ból g³owy i okolic zatok, ³za-

wienie spojówek i ich œwi¹d, a tak¿e rozdra¿nienie i nerwowoœæ. Im wiêksze

stê¿enie cz¹steczek uczulaj¹cych tym silniejsze objawy.

powietrzu znajduje siê wiele substancji chemicz-

nych oraz sk³adników mineralnych i organicznych

nie zawsze korzystnych dla naszego zdrowia.

Py³, sadza, substancje smoliste, drobnou-

stroje, zarodniki roœlin oraz zmienne iloœci

mieszaniny gazów, które dostaj¹ siê do

powietrza mog¹ wywo³aæ reakcje aler-

giczne. Najbardziej i najczêœciej za-

nieczyszczaj¹ atmosferê: dwutlenek

siarki (SO 2 ), tlenki azotu (NO x ), tle-

nek wêgla (NO), kwaœne aerozole,

ozon (O 3 ), o³ów (Pb) oraz py³y po-

A lergia to innymi s³owy nadwra¿liwoœæ organizmu cz³owieka na dzia³a-

ALERGENY WZIEWNE

P owietrze We wdychanym przez cz³owieka

chodzenia przemys³owego. Iloœæ za-

nieczyszczeñ, na które jesteœmy na-

ra¿eni zale¿y od wielu czynników:

skali lokalnego przemys³u, natê¿enia

œwiat³a s³onecznego oraz najczêst-

szych kierunków wiatru. Polska nale-

¿y niestety do czo³ówki krajów wyso-

ko zanieczyszczonych. Nadmierne za-

nieczyszczenie powietrza wystêpuje na

ponad 20% powierzchni naszego kraju.

Jakoœæ domowego powietrza wcale nie jest

lepsza od tego 'na zewn¹trz". Przeciêtny

cz³owiek 75% wolnego czasu spêdza w domu.

Wdycha wtedy gazy powsta³e z urz¹dzeñ grzew-

czych (grzejniki olejowe) lub na skutek gotowania

(przede wszystkim z kuchenek gazowych), substancje che-

miczne pochodz¹ce od elementów konstrukcyjnych i materia³ów wy-

koñczeniowych budynków oraz dym tytoniowy.

wzglêdu na okres kwitnienia i dotyczy roœlin wiatropylnych, o lekkich,

najczêœciej bezzapachowych i niewielkich kwiatach. Roœliny wyró¿niaj¹ce siê

du¿ymi, piêknymi kwiatami zwykle nie uczulaj¹. Py³ki ich kwiatów s¹ lepkie,

ciê¿kie i nie unosz¹ siê w powietrzu. Reakcje alergiczne na py³ki roœlin wy-

stêpuj¹ przy du¿ych stê¿eniach. Objawy alergiczne mo¿e spowodowaæ tak¿e

spo¿ycie miodu, poniewa¿ pochodzi on z py³ków roœlin.

cu. Pyl¹ wtedy leszczyny i olchy. Z koñcem marca i w kwietniu wierzby,

topole, brzozy i jesiony. W maju dêby oraz klony. W przypadku uczulenia na

py³ki roœlin, w tym py³ki drzew pyl¹cych wczesn¹ wiosn¹, du¿e znaczenie ma

panuj¹ca pogoda. Wiatr sprzyja reakcjom alergicznym, deszcz oczyszcza powie-

trze i pozwala alergikom odetchn¹æ. Ponadto nale¿y zwróciæ uwagê na œrodo-

wisko, w którym przebywa osoba obci¹¿ona 'alergi¹ py³kow¹". W obszarach

wiejskich stê¿enie py³ków roœlin jest zdecydowanie wiêksze ni¿ w miastach,

gdzie wystêpuje zdecydowanie mniej drzew i krzewów.

P y³ki roœlin Alergia na py³ki roœlin ma charakter sezonowy ze

D rzewa Okres pylenia niektórych drzew zaczyna siê ju¿ w lutym i mar-

Leszczyna jest roœlin¹ wczesnokwitn¹c¹, której jeden kwiatostan mo¿e wyprodu-

kowaæ ponad 3 800 000 ziaren py³ku. Progowe stê¿enie leszczyny dla alergików

wynosi 35 ziaren/m 3 powietrza. Py³ki leszczyny wykazuj¹ reakcje krzy¿owe z py³ka-

mi brzozy i olchy. Oznacza to, ¿e reakcje alergiczne mog¹ trwaæ przez ca³y okres

pylenia ww. roœlin, czyli od po³owy lutego do koñca kwietnia.

Brzoza jest w Polsce bardzo pospolitym drzewem. Py³ki brzozy s¹ najczêstsz¹, po

py³kach traw, przyczyn¹ alergicznego nie¿ytu nosa oraz alergicznego zapalenia spo-

jówek. Mog¹ tak¿e zaostrzaæ objawy atopowego zapalenia skóry. Okres pylenia te-

go drzewa trwa oko³o 4 tygodni, w zale¿noœci od warunków pogodowych do koñ-

ca maja. Obecnoœæ py³ków brzozy w powietrzu jest bardzo wysoka. Pierwsze objawy

alergiczne mog¹ wyst¹piæ ju¿ przy stê¿eniu 20 ziaren/m 3 powietrza.

Olcha posiada w³aœciwoœci alergizuj¹ce ze wzglêdu na wysokie stê¿enie. Jest to

oko³o 2000 ziaren/m 3 powietrza. W czasie pylenia tego drzewa wystêpuj¹ typowe

objawy alergiczne ze strony nosa i spojówek.

Topola W przypadku topoli istnieje stereotyp polegaj¹cy na przekonaniu, i¿ odpo-

wiedzialne za reakcje alergiczne s¹ bia³awe, unosz¹ce siê w powietrzu nasiona przy-

pominaj¹ce przekwit³e mlecze, tworz¹ce charakterystyczny puch. Tymczasem aler-

giê wywo³uj¹ pod³u¿ne zielono¿ó³te lub wiœniowe kwiaty topoli, pyl¹ce w kwietniu.

Py³ki drzew iglastych uczulaj¹ bardzo rzadko!

wów alergicznego zapalenia b³on œluzowych nosa oraz alergicznego zapalenia

spojówek i tzw. atopowej astmy py³kowej. W umiarkowanej strefie

klimatycznej okres pylenia traw rozpoczyna siê od koñca

maja i trwa do wrzeœnia. Sezon pylenia jest wiêc d³u-

gi, a stê¿enie w powietrzu bardzo wysokie. Pierw-

sze objawy mog¹ pojawiæ siê u osób nadwra¿-

liwych ju¿ przy stê¿eniu 20 ziaren/m 3 po-

wietrza. Do traw zaliczamy równie¿ zbo¿a.

Z koñcem maja i w czerwcu zakwita ¿y-

to, którego py³ki uczulaj¹ tak czêsto jak

trawy. Istotne znaczenie dla wszyst-

kich alergików reaguj¹cych na pyle-

nie traw i innych roœlin ma nas³o-

necznienie i opady deszczu. Po de-

szczu powietrze zostaje oczyszczone

T rawy Alergeny py³ków traw s¹ w naszym kraju najczêstsz¹ przyczyn¹ obja-

na oko³o 60 minut, wyp³ukane z aler-

genów. W czasie nas³onecznienia

wzrost stê¿enia nastêpuje najczêœciej

2 razy w ci¹gu dnia – rano miêdzy go-

dzin¹ 5 a 8 i po po³udniu miêdzy 17

a 19. Zaleca siê wówczas przebywanie

w zamkniêtych pomieszczeniach oraz

unikanie spacerów w miejscach gdzie

wystêpuje nadmiar roœlin. Noc¹ nato-

miast wraz z och³odzonym powietrzem

alergeny pochodzenia roœlinnego opadaj¹ na

powierzchniê i utrudniaj¹ oddychanie alergi-

kom œpi¹cym przy otwartych oknach.

koñca maja i trwa do koñca wrzeœnia. Najczêœciej uczulaj¹:

Bylica (Artemisia) – rodzaj roœliny z rodziny astrowatych, licz¹cych na ca³ym œwie-

cie ok. 300 gatunków. Alergen bylicy dostaje siê do organizmu nie tylko z otacza-

j¹cego powietrza. Mo¿e zostaæ spo¿yty tak¿e z miodem i wywo³aæ dolegliwoœci po-

za okresem pylenia. Okres pylenia trwa od lipca do po³owy wrzeœnia.

Babka (Plantago) – w Polsce wystêpuje 9 gatunków tej roœliny. Babka kwitnie od

maja do lipca, jednak nie osi¹ga w powietrzu wysokiego stê¿enia.

Pokrzywa (Urtica) – jednoroczna roœlina zielona wystêpuj¹ca w liczbie ponad 100

gatunków na ca³ej kuli ziemskiej, o charakterystycznych kwiatach zebranych w k³o-

sy i ³odygach pokrytych parz¹cymi w³oskami. Kwitnie od pocz¹tku czerwca do

pierwszej po³owy wrzeœnia.

Komosa (Chenopodium) – w Polsce 26 gatunków. £odygi wysokoœci 30-50 cm,

najczêœciej z charakterystycznymi jasnozielonymi kuleczkami. Kwitnie od koñca

czerwca do po³owy wrzeœnia.

zawarte s¹ w œlinie, wydzielinie gruczo³ów ³ojowych, moczu, odchodach,

w sierœci, upierzeniu, we krwi. Alergeny z moczu, odchodów oraz œliny przenikaj¹

do powietrza i s¹ wdychane przez cz³owieka. Zdecydowanie wiêcej gruczo³ów ³o-

jowych posiadaj¹ osobniki mêskie, co jest powodem wzmo¿onych objawów aler-

gicznych. Spoœród zwierz¹t domowych silnie uczulaj¹ alergeny kotów. Objawy

C hwasty Okres kwitnienia chwastów przypada od

A lergeny pochodzenia zwierzêcego Alergeny odzwierzêce

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: