§ 22. 1. Wprowadza się trzy typy kierowania w czasie działania ratowniczego:
1) interwencyjny - realizowany w strefie zagrożenia lub bezpośrednich działań ratowniczych, w której istnieje zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi oraz mienia i środowiska lub prawdopodobieństwo jego wystąpienia, w celu likwidacji lub usunięcia skutków zdarzenia oraz zapewnienia bezpieczeństwa ratownikom; kierowaniu interwencyjnemu podlegają siły nie przekraczające wielkością jednej kompanii,
2) taktyczny - realizowany na granicy strefy zagrożenia lub poza nią w celu wykonania przyjętej taktyki lub określonej strategii oraz nadzoru nad kierowaniem interwencyjnym; kierowaniu taktycznemu podlegają siły nie przekraczające wielkością jednego batalionu,
3) strategiczny - realizowany w celu określenia i przyjęcia niezbędnej strategii w likwidowaniu zagrożenia oraz nadzoru nad kierowaniem taktycznym; kierowaniu strategicznemu podlegają siły wojewódzkich brygad odwodowych albo siły przekraczające wielkością jeden batalion.
2. Kierujący, bez względu na typ kierowania na obszarze swojego działania i w stosunku do podległych mu sił, korzysta z uprawnień określonych w odrębnych przepisach.
§ 23. 1. Kierującego przy kierowaniu strategicznym wspomaga sztab, jako jego zespół doradczy.
2. Strukturę, skład i zadania sztabu określa - po przejęciu kierowania - kierujący lub działający z jego upoważnienia członek sztabu.
3. Kierującego przy kierowaniu interwencyjnym i taktycznym może doraźnie wspomagać sztab, o którym mowa w ust. 1. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.
§ 24. 1. Kierowanie interwencyjne, o którym mowa w § 22 ust. 1 pkt 1, polega w szczególności na:
1) ustaleniu rodzaju zagrożenia,
2) przydzielaniu zadań dla rot, pododdziałów lub specjalistycznych grup ratowniczych,
3) ustaleniu sposobów i metod poszukiwania poszkodowanych i zagrożonych oraz niesienia im pomocy medycznej,
4) ustaleniu sposobów i metod ewakuacji poszkodowanych lub zagrożonych,
5) wyznaczeniu i wydzieleniu strefy bezpośrednich działań ratowniczych,
6) planowaniu rozmieszczenia sprzętu ratowniczego na terenie działań ratowniczych,
7) analizowaniu czasu pracy poszczególnych zespołów w strefie bezpośrednich działań ratowniczych, w szczególności czasu pracy w ubraniach ochronnych i sprzęcie izolującym drogi oddechowe ratowników,
8) nadzorowaniu skuteczności działania ratowniczego oraz zachowania bezpiecznych warunków jego prowadzenia,
9) organizowaniu łączności na potrzeby kierowania interwencyjnego i współdziałania podmiotów biorących udział w działaniu ratowniczym,
10) analizowaniu zużycia sprzętu i środków gaśniczych, neutralizujących lub sorbentów,
11) organizowaniu kierowania sekcjami i plutonami w strefie bezpośrednich działań ratowniczych,
12) współdziałaniu z lekarzem - koordynatorem medycznych działań ratowniczych do czasu uruchomienia kierowania taktycznego,
13) wzywaniu niezbędnych sił i środków,
14) zorganizowaniu wsparcia logistycznego do czasu uruchomienia kierowania taktycznego,
15) wydzieleniu strefy zagrożenia do czasu uruchomienia kierowania taktycznego.
2. Kierowanie taktyczne, o którym mowa w § 22 ust. 1 pkt 2, polega w szczególności na:
1) ocenie zagrożenia poprzez ustalenie jego charakteru i prognozowanie rozwoju,
2) podziale terenu działania ratowniczego na odcinki bojowe i wyznaczeniu zadań dla osób prowadzących kierowanie interwencyjne,
3) zorganizowaniu ewakuacji zagrożonej ludności poza strefę zagrożenia,
4) współdziałaniu z lekarzem - koordynatorem medycznych działań ratowniczych,
5) ocenie wielkości sił i środków oraz wzywaniu ich według potrzeb,
6) ewentualnym wprowadzeniu na teren działania ratowniczego innych podmiotów i służb ratowniczych,
7) wyznaczeniu punktu kierowania i jego oznakowania,
8) tworzeniu systemu wspomagania decyzji kierowania taktycznego,
9) tworzeniu, w miarę możliwości, odwodu taktycznego lub wezwaniu odwodów operacyjnych,
10) wydzieleniu strefy zagrożenia,
11) koordynowaniu zmian sił ratowniczych, w tym ich wprowadzania i wyprowadzania z rejonu działania ratowniczego,
12) zorganizowaniu niezbędnego wsparcia logistycznego,
13) nadzorowaniu skuteczności działania ratowniczego oraz zachowaniu bezpiecznych warunków jego prowadzenia,
14) analizowaniu i korygowaniu wydzielonej strefy bezpośrednich działań ratowniczych,
15) organizowaniu punktu przyjęcia sił i środków,
16) współdziałaniu ze sztabem kierowania taktycznego i strategicznego,
17) współdziałaniu ze środkami masowego przekazu,
18) zorganizowaniu łączności kierowania strategicznego oraz współdziałania podmiotów uczestniczących w działaniu ratowniczym,
19) współdziałaniu z organami administracji samorządowej oraz z organizacjami pozarządowymi,
20) eliminowaniu lub minimalizowaniu wśród ratowników stresu pourazowego powstałego podczas zdarzenia.
3. Kierowanie strategiczne, o którym mowa w § 22 ust. 1 pkt 3, polega w szczególności na:
2) określeniu strategii działania ratowniczego,
3) podziale terenu działania ratowniczego na odcinki bojowe oraz wyznaczeniu zadań dla osób prowadzących kierowanie taktyczne,
4) nadzorowaniu zadań prowadzonych przez podległe siły,
5) wyznaczeniu punktu kierowania i jego oznakowania,
6) informowaniu ewakuowanej ludności o miejscach organizowanej pomocy humanitarnej,
7) wzywaniu sił centralnego lub wojewódzkiego odwodu operacyjnego oraz ich wprowadzaniu na wyznaczone odcinki bojowe,
8) eliminowaniu lub minimalizowaniu wśród ratowników stresu pourazowego powstałego podczas zdarzenia,
9) koordynowaniu łączności na potrzeby sztabu, kierowania taktycznego oraz podmiotów uczestniczących w działaniu ratowniczym,
10) koordynowaniu działań zaplecza logistycznego, medycznego, technicznego oraz podmiotów wspomagających działanie ratownicze,
11) współdziałaniu ze środkami masowego przekazu,
12) współdziałaniu z organami administracji rządowej,
13) współdziałaniu z organami administracji samorządowej oraz z organizacjami pozarządowymi.
§ 25. 1. Uprawnionymi do kierowania interwencyjnego są w kolejności:
1) dowódca zastępu,
2) dowódca sekcji,
3) dowódca zmiany,
4) strażak wyznaczony przez komendanta, kierownika lub szefa jednostki ochrony przeciwpożarowej włączonej do systemu.
2. W sytuacji gdy na miejscu zdarzenia są tylko siły systemu nie będące jednostkami ochrony przeciwpożarowej, kierującego działaniem ratowniczym wyznacza dyżurny powiatowego (miejskiego) stanowiska kierowania, jeśli nie określa tego plan ratowniczy danego powiatu.
§ 26. 1. Kierowanie interwencyjne są obowiązani przejąć w kolejności:
1) uprawniony dowódca z jednostki ochrony przeciwpożarowej włączonej do systemu, dla której miejsce zdarzenia stanowi teren własnego działania,
2) strażak wyznaczony przez komendanta jednostki ochrony przeciwpożarowej włączonej do systemu, o której mowa w art. 15 pkt 1a-4a ustawy,
3) strażak wyznaczony przez komendanta powiatowego (miejskiego).
2. Kierowanie interwencyjne może przejąć również:
1) naczelnik ochotniczej straży pożarnej, właściwej dla miejsca zdarzenia, jeżeli w działaniu ratowniczym biorą udział tylko ochotnicze straże pożarne włączone do systemu,
2) komendant, kierownik, szef bądź inny kierujący, jeżeli w działaniu ratowniczym biorą udział tylko siły i środki jednostki ochrony przeciwpożarowej włączonej do systemu, o której mowa w art. 15 pkt 1a-4a ustawy.
§ 27. 1. Obowiązanymi do przejęcia kierowania taktycznego są w kolejności:
1) dowódca jednostki ratowniczo-gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej właściwej dla miejsca zdarzenia,
2) komendant, kierownik lub szef jednostki ochrony przeciwpożarowej włączonej do systemu, o której mowa w art. 15 pkt 1a-4a ustawy, dla zdarzenia mającego miejsce na terenie własnego działania,
3) oficer wyznaczony przez komendanta powiatowego (miejskiego) do kierowania w jego imieniu,
4) komendant powiatowy (miejski).
2. Kierowanie taktyczne realizowane jest ze stałego lub ruchomego stanowiska dowodzenia, usytuowanego w miejscu umożliwiającym ocenę rozwoju sytuacji oraz nadzorowanie i współdziałanie z kierowaniem interwencyjnym.
§ 28. 1. Obowiązanymi do przejęcia kierowania strategicznego są w kolejności:
1) oficer wyznaczony przez komendanta wojewódzkiego do kierowania w jego imieniu,
2) komendant wojewódzki,
3) oficer wyznaczony przez Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej do kierowania w jego imieniu,
4) Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej.
2. Kierowanie strategiczne realizowane jest ze stałego stanowiska dowodzenia, w którym występuje możliwość funkcjonowania sztabu oraz współdziałania ze specjalistami określonych dziedzin ratownictwa, usytuowanego poza strefą kierowania taktycznego lub ze stanowisk kierowania Państwowej Straży Pożarnej.
3. Kierowanie strategiczne, z wykorzystaniem batalionów centralnego odwodu operacyjnego, prowadzone jest przez właściwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego lub dowódcę wojewódzkiej brygady odwodowej.
§ 29. 1. Uruchomienie kierowania strategicznego lub taktycznego nie powoduje ograniczenia obowiązków, jakie spoczywają na osobach prowadzących kierowanie interwencyjne.
2. Przejmowanie kierowania strategicznego, taktycznego i interwencyjnego podlega zgłoszeniu do właściwego terenowo stanowiska kierowania Państwowej Straży Pożarnej oraz odnotowaniu w dokumentacji operacyjnej.
3. Kierowanie interwencyjne lub taktyczne dla zdarzeń o zasięgu ponadpowiatowym należy do uprawnionego strażaka właściwego dla miejsca powstania zdarzenia.
§ 30. Kierowanie interwencyjne prowadzone z udziałem specjalistycznych grup ratowniczych, w części realizowanych przez nich zadań, organizowane jest przez ratowników posiadających stosowne przeszkolenie i uprawnienia określone odrębnymi przepisami.
§ 31. Po zakończeniu działania ratowniczego kierujący przekazuje teren, obiekt lub mienie objęte tym działaniem właścicielowi, zarządcy, użytkownikowi obiektu lub mienia albo - w przypadku braku możliwości ich ustalenia - przedstawicielowi Policji, straży gminnej (miejskiej) bądź organom samorządu terytorialnego.
§ 32. 1. Jeśli rodzaj i wielkość powstałego lub prognozowanego zdarzenia przekracza możliwości sił i środków systemu na poziomie powiatowym, kierujący poprzez dyżurnego powiatowego (miejskiego) stanowiska kierowania zgłasza do wojewódzkiego stanowiska koordynacji ratownictwa Państwowej Straży Pożarnej potrzebę uruchomienia sił i środków systemu na poziomie wojewódzkim.
2. Jeśli rodzaj i wielkość powstałego lub prognozowanego zdarzenia przekracza możliwości sił i środków systemu na poziomie wojewódzkim, kierujący poprzez dyżurnego wojewódzkiego stanowiska koordynacji ratownictwa zgłasza do Krajowego Centrum Koordynacji Ratownictwa potrzebę uruchomienia sił i środków systemu na poziomie krajowym.
3. W przypadku nadzwyczajnych zdarzeń wymagających zaangażowania znacznych sił i środków systemu komendant wojewódzki i Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej może podjąć decyzję o uruchomieniu sił i środków systemu odpowiednio na poziomie wojewódzkim i krajowym bez zachowania procedur, o których mowa w ust. 1 i 2.
§ 33. 1. Podmioty systemu biorące udział w działaniach ratowniczych w transporcie morskim i lotniczym, do których mają zastosowanie umowy i porozumienia międzynarodowe, podlegają kierowaniu na podstawie tych przepisów.
2. Podmioty systemu biorące udział w działaniach ratowniczych w górnictwie podlegają kierowaniu na podstawie przepisów prawa górniczego.
Organizacja odwodów operacyjnych
§ 35. 1. Dla likwidowania skutków zdarzeń przekraczających możliwości operacyjne powiatów lub województw, z sił i środków podmiotów systemu formuje się odwody operacyjne.
2. Uprawnionymi do formowania odwodów operacyjnych są:
1) Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej w odniesieniu do centralnego odwodu operacyjnego systemu tworzonego z sił i środków Państwowej Straży Pożarnej,
2) komendanci wojewódzcy w odniesieniu do wojewódzkich odwodów operacyjnych systemu tworzonych z sił i środków podmiotów systemu na obszarze województwa,
3) komendanci szkół Państwowej Straży Pożarnej w odniesieniu do kompanii szkolnych centralnego odwodu operacyjnego i specjalistycznych grup ratowniczych, tworzonych z sił i środków tych szkół.
3. Siły i środki, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 3, mogą być formowane i kierowane do działań ratowniczych na obszarze kraju.
4. Siły i środki, o których mowa w ust. 2 pkt 1, mogą być w ramach współdziałania lub pomocy humanitarnej kierowane do działań ratowniczych prowadzonych poza granicami kraju.
5. Siły i środki, o których mowa w ust. 2 pkt 2, mogą być formowane i kierowane do działań ratowniczych na obszarze województwa.
6. Podmiotami uprawnionymi do użycia odwodów operacyjnych są osoby uprawnione do ich formowania, określone w ust. 2 pkt 1 i 2.
7. Uprawnieni do formowania odwodów operacyjnych odpowiadają za ich gotowość do działań ratowniczych i wyszkolenie.
§ 36. 1. Wojewódzkie odwody operacyjne systemu są organizowane jako wojewódzkie brygady odwodowe, zwane dalej "brygadami".
2. Oddziały i pododdziały brygad formują dowódcy brygad w celu:
1) zwalczania pożarów o dużych rozmiarach,
2) usuwania skutków innych miejscowych zagrożeń o dużych rozmiarach,
3) usuwania skutków innych miejscowych zagrożeń wymagających specjalistycznych umiejętności lub wyposażenia.
3. Wyznaczone oddziały i pododdziały brygad stanowią centralny odwód operacyjny systemu.
4. Siły i środki, o których mowa w ust. 3, stanowią siły własne brygady do czasu zadysponowania przez uprawnionego do użycia centralnego odwodu operacyjnego systemu.
5. W skład każdej brygady wchodzą:
1) sztab brygady,
2) batalion centralnego odwodu operacyjnego,
3) kompanie gaśnicze i specjalne,
4) specjalistyczne grupy.
6. Do składu brygad mogą być, w razie potrzeby, włączane siły centralnego odwodu operacyjnego systemu formowane na obszarach innych województw oraz stany osobowe szkół Państwowej Straży Pożarnej.
7. Schemat organizacyjny brygady określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.
8. W skład każdego batalionu centralnego odwodu operacyjnego systemu wchodzą:
1) sztab batalionu,
2) kompanie dostosowane rodzajem do specyfiki zdarzenia,
3) kompanie logistyczne i szkolne.
9. W składach brygad mogą występować w szczególności kompanie:
1) gaśnicze - przeznaczone do zdarzeń, w trakcie których zachodzi konieczność użycia znacznych ilości zastępów gaśniczych lub znacznej ilości ratowników,
2) specjalne - przeznaczone do zdarzeń o charakterze technicznym, konfigurowane w zależności od potrzeb jako kompanie:
a) techniczne - do likwidowania skutków katastrof budowlanych, komunikacyjnych i infrastruktury technicznej,
b) ekologiczne - do usuwania substancji niebezpiecznych, a w szczególności ropopochodnych, z powierzchni rzek i wód stojących,
c) pompowania - do usuwania skutków powodzi i katastrofalnych opadów deszczu,
3) powodziowe - przeznaczone do ratowania i ewakuowania osób oraz mienia na terenach objętych powodzią,
4) logistyczne - zapewniające wsparcie kwatermistrzowskie sił ratowniczych oraz materiałowo-techniczne działań ratowniczych,
5) szkolne - stanowiące pomocnicze formacje centralnego odwodu operacyjnego, konfigurowane w zależności od potrzeb jako kompanie:
a) namiotowe lub sanitarne,
b) specjalnego przeznaczenia włączane w skład brygad lub batalionów.
10. Schematy organizacyjne kompanii określają załączniki nr 6-10 do rozporządzenia.
11. W składach brygad, o których mowa w ust. 9, mogą występować specjalistyczne grupy:
1) wysokościowe - wykorzystujące do działań techniki i sprzęt alpinistyczny oraz statki powietrzne,
2) chemiczne lub ekologiczne - wykorzystujące do działań techniki i sprzęt do usuwania skutków katastrof chemicznych i ekologicznych,
3) techniczne - wykorzystujące do działań techniki i sprzęt specjalistyczny do usuwania skutków katastrof,
4) wodno-nurkowe - wykorzystujące do działań techniki i sprzęt wodno-nurkowy,
5) poszukiwawczo-ratownicze - wykorzystujące do działań techniki, zwierzęta i sprzęt do poszukiwania i ratowania osób zasypanych,
6) ratownictwa medycznego - wspomagające działania ratownicze poprzez wykorzystanie środków transportu oraz sprzętu medycznego i leków,
7) inne grupy wg lokalnych potrzeb wynikających z analizy zagrożeń i zabezpieczenia operacyjnego.
12. Skład, wyposażenie, organizację i wyszkolenie specjalistycznych grup regulują odrębne przepisy; schemat organizacyjny specjalistycznej grupy określa załącznik nr 11.
§ 37. 1. Brygady oraz oddziały i pododdziały odwodów operacyjnych istnieją od czasu ich sformowania w rejonach koncentracji lub na miejscu zdarzenia do czasu rozformowania.
2. Odwody operacyjne należy tak wyposażyć i zaopatrzyć, aby zapewnić im możliwość prowadzenia działań ratowniczych bez zaprowiantowania przez okres co najmniej:
1) 36 godzin dla batalionów centralnego odwodu operacyjnego systemu,
2) 12 godzin dla kompanii wojewódzkich odwodów operacyjnych systemu.
3. Na wyposażenie stanów osobowych batalionów centralnego odwodu operacyjnego systemu składają się:
1) materace, śpiwory i koce,
2) przybory do jedzenia oraz przybory toaletowe,
3) zaprowiantowanie i niezbędne środki finansowe,
4) inny sprzęt i materiały określone przez uprawnionych do ich formowania.
4. Wyposażenie stanów osobowych kompanii wojewódzkich odwodów operacyjnych systemu oraz kompanii szkolnych ustalają uprawnieni do ich formowania.
5. Rejony koncentracji oddziałów i pododdziałów odwodów operacyjnych oraz czasy osiągania gotowości w miejscach ich koncentracji wyznaczają właściwi terytorialnie komendanci wojewódzcy i komendanci szkół Państwowej Straży Pożarnej.
6. Siły i środki wyznaczone do składu centralnego odwodu operacyjnego systemu wraz z czasem osiągania ich gotowości w miejscach koncentracji podlegają uzgodnieniu z Komendantem Głównym Państwowej Straży Pożarnej.
7. Siły i środki wyznaczone do składu kompanii gaśniczych centralnego odwodu operacyjnego nie mogą przekraczać jednej trzeciej sił Państwowej Straży Pożarnej na obszarze województwa.
8. Siły i środki wyznaczone do składu kompanii wojewódzkich odwodów operacyjnych nie mogą przekraczać jednej trzeciej sił systemu na obszarze powiatu.
9. Siły i środki wyznaczone do składu centralnego odwodu operacyjnego systemu nie powinny pokrywać się z siłami i środkami wyznaczonymi do składu kompanii wojewódzkich odwodów operacyjnych systemu.
10. Zakres dokumentacji odwodów operacyjnych ustalają uprawnieni do ich tworzenia poprzez określenie:
1) zasad uruchamiania odwodów,
2) niezbędnego zakresu danych o siłach i środkach oraz planach alarmowania,
3) wykazów rejonów koncentracji,
4) stosowanego oprogramowania komputerowego.
§ 38. 1. Dowódców i szefów sztabów odwodów operacyjnych wyznaczają uprawnieni do formowania odwodów.
2. Ustala się następujące nieetatowe funkcje dowódcze w odwodach operacyjnych:
1) dowódca centralnego odwodu operacyjnego systemu,
2) szef sztabu centralnego odwodu operacyjnego systemu,
3) dowódca wojewódzkiej brygady odwodowej systemu,
4) zastępca dowódcy wojewódzkiej brygady odwodowej systemu,
5) szef sztabu wojewódzkiej brygady odwodowej systemu,
6) dowódca batalionu centralnego odwodu operacyjnego systemu,
7) zastępca dowódcy batalionu centralnego odwodu operacyjnego systemu,
8) dowódca kompanii,
9) zastępca dowódcy kompanii,
10) oficer sztabowy,
11) dowódca specjalistycznej grupy ratowniczej.
3. Powoływanie na nieetatowe funkcje dowódcze w brygadach oraz odwoływanie z tych funkcji należy do dowódców brygad.
4. Powołania na nieetatowe funkcje dowódców batalionów centralnego odwodu operacyjnego systemu oraz odwoływanie z nich podlegają uzgodnieniu z Komendantem Głównym Państwowej Straży Pożarnej.
5. Powoływanie na nieetatowe funkcje dowódcze w kompaniach szkolnych centralnego odwodu operacyjnego systemu oraz odwoływanie z nich należy do komendantów szkół Państwowej Straży Pożarnej.
6. Zadania nieetatowych dowódców odwodów operacyjnych w czasie działań ratowniczych obejmują:
1) dowodzenie podległymi siłami i środkami,
2) typowanie sił i środków do składu odwodów,
3) określanie systemów alarmowania sił i środków,
4) ustalanie systemów organizacji łączności,
5) zapewnianie bezpiecznych warunków działań,
6) nadzór nad dyspozycyjnością sił i środków odwodów.
7. W skład brygad i batalionów centralnego odwodu operacyjnego systemu wchodzą sztaby, do zadań których należy wykonywanie prac organizacyjno-technicznych i planistycznych, zapewniających sprawne funkcjonowanie odwodów, a w szczególności:
1) bieżącą analizę i prognozowanie rozwoju zdarzenia,
2) wypracowywanie koncepcji działań,
3) określanie niezbędnych sił i środków ratowniczych oraz potrzeb materiałowych prowadzonych działań,
4) zapewnianie łączności dowodzenia i współdziałania,
5) realizację zadań logistycznych.
8. Siły odwodów operacyjnych podlegają okresowym ćwiczeniom, których częstotliwość i zakres określają uprawnieni do ich formowania.
Goofer86