Program Szkolenia Wspinaczkowego.pdf

Program Szkolenia Wspinaczkowego

Opracowanie: mgr Wojciech Krzyżanowski

(pogram opracowano na podstawie programu szkoleniowego,

lidera polskiej wspinaczki halowej dr Wacława Sonelskiego)

1. Asekuracja

1.1.Wprowadzenie do techniki asekuracji (cel, metody)

1.2.Sprzęt

1.3.Węzły i wiązanie się

1.4.Technika zachowania się w ścianie

1.5.Zeskok

1.6.Wykorzystanie materaca

1.7.Asysta

1.8.Asekuracja liną – wędka

2. Technika ruchu

2.1.Podstawy techniki ruchu (stawanie, chwytanie)

2.2.Wspinaczka naturalna

2.3.Pozycja frontalna i boczna

2.4.Stabilizacja ciała – efekt zawiasu (pion i przewieszenie)

2.5.Rozpory

2.6.Technika pchnij- pociągnij

2.7.Techniki wypoczywania

2.8.Małpi zwis

3. Technika wspinania

3.1.Wspinaczka naturalna (płyta, ściana)

3.2.Zacięcie

3.3.Wspinaczka w lekkim przewieszeniu

3.4.Pokonywanie małego okapu

4. Techniki linowe

4.1.Zjazd w pionie i przewieszeniu ze stanowiska stojącego

5. Wiedza o wspinaniu

5.1.Istota wspinania i zasady uprawiania wspinaczki jako sportu

5.2.Gałęzie sportu wspinaczkowego

5.3.Terminologia – rzeźba skalna, sprzęt, technika wspinaczki

5.4.Ocena trudności technicznych

5.5.Zasady bezpiecznego wspinania

5.6.Kamienie milowe w historii wspinania

6. Źródła finansowania budowy sztucznych ścian wspinaczkowych

1. ASEKURACJA

1.1. WPROWADZENIE DO TECHNIK ASEKURACJI (CEL, METODY)

Celem asekuracji jest zabezpieczenie osoby wspinającej się przed niebezpiecznymi skutkami odpadnięcia od ściany podczas uprawiania wspinaczki.

Przejścia drogi można dokonać:

· bez asekuracji

· z asekuracją bierną (poprzez podłożenie grubego materaca pod ścianę)

· z asekuracją czynną, która z kolei może być realizowana:

· bez użycia liny (asysta - przy pomocy kolegi, który w chwili odpadnięcia chwyci lecącego za biodra, pomagając mu łagodnie

wylądować zeskokiem na podłożu pod ścianą)

· za pomocą liny (asekuracja górna – „na wędkę” oraz asekuracja dolna)

Metody asekuracji wzajemnej z użyciem liny 1

Nazwa metody

Miejsce wpięcia

przyrządu

asekuracyjnego

Czy asekurant

zakłada

autoasekurację

Typowe zastosowania

Uprząż asekuranta

Rzadko

Buldering.

Wspinaczka: skałkowa i halowa

(drogi jednowyciągowe)Zawody

wspinaczkowe (konkurencja „na

czas”)

Wędka

(Na wędkę)

Punkt stanowiskowy

(stanowisko dolne)

Niekonieczne

Ściągniecie na

stanowisko

Uprząż asekuranta

Zawsze

Wspinaczka: skałkowa, górska

(drogi jedno i

wielowyciągowe)

Punkt stanowiskowy

(stanowisko górne)

Zawsze

Prowadzenie

z opuszczaniem

(z powrotem)

Uprząż asekuranta

Tak lub nie

Wspinaczka: skałkowa, halowa.

Zawody wspinaczkowe (drogi

jednowyciągowe)

Punkt stanowiskowy

(stanowisko dolne)

Zalecane, czasem

konieczne

Uprząż asekuranta

Zawsze

Wspinaczka: skałkowa, górska,

wielkościanowa (drogi jedno-

i wielowyciągowe)

Stanowiskowa

Punkt stanowiskowy

(stanowisko dolne)

Zawsze

Uprząż asekuranta

Rzadko

Wspinaczka: górska,

wielkościanowa (drogi

wielowyciągowe)

Lotna

Punkt stanowiskowy

(przelotowy)

Bardzo rzadko

1.2. SPRZĘT

1 Sonelski W., Sas-Nowosielski K.: Wspinaczka sportowa, Zagadnienia wybrane, Katowice 2002, s.34

· BUTY

Na początek wystarczą "korkery", czyli korkotrampki z obciętymi korkami (niektórzy obcinają tylko przednie korki. Wyposażenie się w

korkotrampki ma jeden wielki plus - cenę, i jeden wielki minus - to nie to samo co but wspinaczkowy (brak odpowiedniego tarcia, krawądek, kształtu

itp.). Przy zakupie korkerów należy zwrócić uwagę na to, by były odpowiednio ciasne - muszą być jak najbardziej dopasowane do stopy, by w miarę

spełniały swoją rolę (wskazane uczucie ogromnej ulgi po ściągnięciu!).

W miarę rozwoju umiejętności wspinaczkowych można wyposażyć się w buty wspinaczkowe z prawdziwego zdarzenia. W zależności od zasobności

portfela jest do wyboru kilka firm (Five Ten, La Sportiva, Boreal, Rock Pilars, Saltic, Triop, i inne). Jednymi z tańszych są Saltici - buty rodem z

Czech.

Przed zakupem należy się zastanowić do czego te buty będą wykorzystywane (skała, panel, dziurki, tarcie, itp.) - w zależności od przeznaczenia

różnią się nieco kształtem i gumą. Warto także zwrócić uwagę na asymetryczność buta - te najbardziej "skręcone" najlepiej pracują, ale także stopa

najbardziej w nich boli.

Z tego względu polecane są osobom z pewnym doświadczeniem. Dla początkujących najlepsze są buty "lekko" asymetryczne.

Ostatnią kwestią istotną przy wyborze buta jest pytanie: baletka czy wiązany? Baletka to but bez sznurowadeł, coś w typie tenisówek z gumką, tyle,

że do wspinania. Szybko się go ściąga i szybko zakłada. Wybór zależy w głównej mierze od preferencji. Jeżeli jednak ktoś ma nietypowy kształt

stopy, poleca się wiązane – można je lepiej dopasować go do stopy.

Kwestia następna - rozmiar. Tak jak przy korkerach - muszą być odpowiednio małe, lecz z umiarem, bo potem boli, i to bardzo! W sklepie warto

spróbować stanąć na jakimś występie muru czy czymś podobnym. Jeżeli but w miarę pewnie stoi na czymś wielkości 1/3-1/2 paznokcia i przy tym

nie wyjecie z bólu, to znaczy, że jest dobrze.

Cena: buty wspinaczkowe można zakupić w cenie od 150 do nawet 500 zł .

Polecane buty to: Garnet firmy Saltic.

· UPRZĄŻ WSPINACZKOWA

Przy wyborze należy zwrócić uwagę na wykonanie (a co za tym idzie wygodę), jakość wykonania (nie zaleca się kupować uprzęży niewiadomego

pochodzenia) i stan „techniczny” (czy szwy są w porządku, klamra nie ma śladów pęknięć, itp.). W skały najlepsze są uprzęże biodrowe. Jeżeli

uprząż ma być wykorzystana tylko latem lub w hali, to nie potrzebna jest regulacja pasów na udach, jeśli jednak planuje się używanie uprzęży

w grubszym ubraniu regulacja ta jest niezbędna.

Warto zwrócić uwagę na szpejarki (ucha przy pasie biodrowym uprzęży). Muszą być odpowiednio sztywne, by łatwo dało się wpiąć i wypiąć

potrzebny sprzęt.

W sklepie uprząż należy przymierzyć! Nie może być za duża ani za mała. Najlepiej gdy, po zaciągnięciu paska zostaje go jeszcze sporo w zapasie.

Dobre i tanie uprzęże wykonuje Lhotse (już od 90 zł) i Milo (grupa Singing Rock). Do czołowych producentów należą Edelweiss, Mammut, Petzl i

tym podobne. Należy kupoewać tylko uprzęże atestowane!

Polecana uprząż to Edelewiss Panther.

· LINA

Lina należy niewątpliwie do tych elementów sprzętu wspinaczkowego, które kojarzą się ze wspinaniem nawet osobom nie mającym jeszcze nic

wspólnego z tym sportem. I słusznie, ponieważ to właśnie lina ma zapewnić wspinaczowi bezpieczeństwo w razie odpadnięcia od ściany. Poza tym

po zamocowanej linie można podejść do góry lub zjechać ze ściany. Sama lina nie stanowi jeszcze pełnego zabezpieczenia - w połączeniu z innymi

elementami sprzętu wspinaczkowego tworzy ona system asekuracyjny zwany łańcuchem asekuracyjnym. Dzięki temu odpadnięcie wspinacza od

ściany nie jest już dziś równoznaczne z tragedią, a w wypadku wspinaczki sportowej odpadnięcia są jej nieodłącznym składnikiem.

Nieco historii

W (pra)dawnych czasach liny wytwarzano z naturalnych włókien - sizalu lub manili. Miały one szereg wad, a przede wszystkim niezbyt dużą

wytrzymałość, zwłaszcza w wypadku cięższych odpadnięć. Tak więc wspinacze nie bez powodu starali się z założenia wykluczyć możliwość

odpadnięcia. Sytuacja zmieniła się po wynalezieniu i wdrożeniu do produkcji lin nylonowych (z włókien poliamidowych). Miało to miejsce w czasie

II wojny światowej. Nowa technologia produkcji lin miała olbrzymi wpływ na rozwój wspinaczki. Margines bezpieczeństwa został zdecydowanie

przesunięty. Liny nylonowe nie tylko były bardziej wytrzymałe, ale również bardzo elastyczne, dzięki czemu upadek wspinacza nie był już

powstrzymywany z gwałtownym szarpnięciem mogącym spowodować dodatkowe obrażenia, lecz lina rozciągała się pochłaniając energię, przez co

siły działające na ciało wspinacza podczas wyhamowywania upadku były mniejsze. Ale i te liny nie były wolne od wad - były stosunkowo sztywne i

(jak na ironię) w niektórych wspinaczkowych sytuacjach zbyt elastyczne. Liny te, podobnie jak wcześniejsze liny z włókien naturalnych, miały

strukturę kręconą, tzn. były produkowane z wielu cienkich włókien skręconych razem.

Współczesne liny

posiadają zalety nylonu i nie mają wad lin kręconych. A wszystko to dzięki konstrukcji rdzeniowej. Liny rdzeniowe składają się z rdzenia

wykonanego ze splecionych ze sobą włókien poliamidowych otoczonych plecioną koszulką wykonaną również z takich włókien. Wyłącznie takie liny

posiadają atest UIAA (Międzynarodowej Unii Organizacji Alpinistycznych), która ustala standardy dla sprzętu wspinaczkowego.

Rodzaje lin czyli jaką linę kupić

Liny wspinaczkowe różnią się pod względem średnicy, długości oraz parametrów. Lina, którą zamierzasz zakupić, powinna być liną dynamiczną i

posiadać atest UIAA oraz wyszczególnione parametry (przede wszystkim: średnicę, długość, ilość odpadnięć oraz procent rozciągliwości). Mokra

lina jest ciężka, mniej poręczna a jej wytrzymałość zmniejsza się o ok. 25-30%. Dlatego niektóre modele lin są impregnowane. Naturalnie są one

nieco droższe od lin nieimpregnowanych. Impregnacja liny nie ma jednak dużego znaczenia przy zakupie liny na tzw. początek, do wspinaczki w

skałkach oraz na sztucznej ścianie. Na sztucznej ścianie deszcz nie pada, a jeśli zaczyna padać w skałkach, to i tak zazwyczaj przestajemy się

wspinać. Twoja pierwsza lina to tzw. lina pojedyncza . Na dalszych etapach swojej przygody ze wspinaniem możesz potrzebować tzw. liny

podwójnej lub bliźniaczej . Każdy rodzaj liny posiada osobny symbol znajdujący się taśmie, którą oklejone są końcówki liny. Na czym polegają

różnice pomiędzy linami? O tym poniżej.

Liny pojedyncze - mają średnicę 9,4-11 mm. Standardowa lina do wspinaczki w skałkach ma średnicę 10,5-11 mm. Coraz częściej producenci

oferują liny o mniejszej średnicy (9,4-10,5 mm), a co za tym idzie, lżejsze, zachowując przy tym odpowiednio wysokie parametry wytrzymałościowe.

Do niedawna standardową długością było 50 m. Obecnie warto jednak zakupić linę o długości 60 m, ponieważ stale rośnie liczba

dróg, na których konieczne jest użycie liny o takiej długości. Lina pojedyncza rozciąga się ok. 6-7%. Bardzo istotnym parametrem

określającym wytrzymałość liny jest ilość odpadnięć (ilość rwań). Warto kupić linę, dla której producent podaje liczbę rwań

powyżej 7. W trakcie testów symulowane są odpadnięcia na tyle ciężkie, że we wspinaczkowej praktyce zdarzają się one raczej

rzadko. Całe zjawisko jest zbyt złożone, aby go w tym miejscu opisać. Wystarczy powiedzieć, że każda lina posiadająca atest

UIAA jest wystarczająco bezpieczna, a siły zrywające taką linę są o wiele większe niż jakiekolwiek siły występujące podczas

odpadnięcia. Istotnym parametrem jest również tzw. siła graniczna, im jest ona mniejsza tym mniejsze siły będą działały na

wspinacza oraz i na cały układ asekuracyjny podczas odpadnięcia. Z drugiej strony lina będzie się bardziej rozciągała, a co za tym

idzie zwiększa się możliwość uderzenia o ziemię lub o wystające skały. Liny pojedyncze oznaczane są jak na rysunku po prawej:

Liny połówkowe (podwójne)

Mają mniejszą średnicę (ok. 8 - 9 mm). Stosuje się je przede wszystkim do wspinaczki w górach, natomiast w skałkach

bardzo rzadko. Jak sama nazwa wskazuje używa się ich parami jako część systemu dwużyłowego, daje to możliwość

prowadzenia każdej z lin osobno. Taki sposób asekuracji zapewnia wspinaczowi większe bezpieczeństwo np. w

kruchym terenie oraz w momencie odpadnięcia działają mniejsze siły w łańcuchu asekuracyjnym.

UWAGA: Nie używa się w ten sposób lin pojedynczych!

Lina połówkowa umożliwia również dłuższe zjazdy, co nie jest bez znaczenia przy wspinaniu w górach. Liny połówkowe

oznaczane są jak na rysunku po lewej.

Liny bliźniacze

Spotykane są coraz rzadziej. Podobnie jak liny połówkowe używa się ich parami. Podstawowa różnica w stosunku do lin

połówkowych polega na tym, że lin tych nie wolno rozdzielać. Prowadzi się je razem. Decydując się na zakup liny do działalności w

górach lepiej jest nieco więcej zainwestować i zamiast liny bliźniaczej lepiej jest zakupić linę połówkową. Liny bliźniacze oznaczane

są jak na rysunku po prawej:

Liny statyczne .

Używa się ich m.in. w speleologii oraz ratownictwie. Liny takie nie rozciągają się pod obciążeniem tak jak liny dynamiczne, co ułatwia np.

podchodzenie po nich z zastosowaniem odpowiednich przyrządów. Takich lin nie wolno używać do wspinaczki z dolną asekuracją . Często stosuje

się je do wspinaczki na tzw. wędkę. Liny takie można rozpoznać po kolorze koszulki, zazwyczaj jest ona w jednolitym kolorze najczęściej białym,

aczkolwiek nie jest to normą, najłatwiej rozpoznać linę po metce dostarczonej wraz z liną.

Producenci lin prześcigają się, jeśli chodzi o oferowane przez siebie liny. Przy zakupie należy wziąć pod uwagę przede wszystkim wspomniane

powyżej parametry. Warto jest też zapytać o radę osobę znającą się na rzeczy, np. licencjonowanego instruktora wspinaczkowego. Niewątpliwie do

wiodących i najbardziej renomowanych producentów lin od wielu lat należą m.in.: Beal , Edelrid , Mammut , Rocka . Od pewnego czasu w sprzedaży

znajdują się również posiadające atest UIAA liny firmy Lanex , które są nieco tańsze. Nie jest to pełna lista producentów, a jedynie firmy, których

wyroby są w naszym kraju najbardziej znane i dostępne.

Konserwacja i przechowywanie liny

Nie wolno:

· deptać po linie, zwłaszcza jeśli leży ona na kamienistym podłożu

· suszyć ani przechowywać liny na słońcu ani w pobliżu źródeł ciepła

· dopuścić do kontaktu liny z kwasami, chemikaliami lub moczem (!) - uszkadzają one włókna liny niewidoczny sposób

· obklejać linę plastrami np. w celu zaznaczenia środka liny, kleje zawarte w plastrach mogą uszkadzać poliamid

Należy:

· regularnie sprawdzać, czy lina nie została uszkodzona

· dbać o czystość liny, bardzo pomocna jest specjalna płachta, na której rozkłada się linę zamiast bezpośrednio na ziemi, ma ona również wiele

innych zalet np. ułatwia transport, zapewnia tzw. "czysty start"

· co jakiś czas prać linę w letniej wodzie z delikatnym mydłem (uwaga na zalecenia producenta w wypadku lin impregnowanych). Można prać linę

ręcznie lub w pralce bębnowej. Po wypraniu linę płucze się kilkakrotnie w czystej wodzie

· suszyć linę w zacienionym i przewiewnym miejscu

· przechowywać suchą linę zwiniętą bez węzłów w zacienionym i przewiewnym miejscu

· po odpadnięciu o współczynniku powyżej 0,5 należy "dać linie odpocząć co najmniej 15 minut" zanim wspinaczka będzie kontynuowana, tzw.

relaksacja włókien liny.

Linę należy wymienić na nową

Jeśli lina została uderzona przez spadający kamień, może to spowodować niewidoczne uszkodzenie rdzenia

liny, będzie się ona w tym miejscu bardziej niż zwykle załamywać (na zdjęciu po prawej stronie - lina

pierwsza).

Uszkodzeniu może ulec również koszulka liny np. na ostrej krawędzi skalnej (rysunek liny po lewej stronie)

W wyżej przedstawionych przypadkach postępujemy tak samo:

Jeżeli jest to jeden z końców liny, można go po prostu odciąć nieco skracając długość liny. Natomiast jeśli lina została uszkodzona w

środkowej części, to niestety należy wycofać ją z użytku.

Podobnie należy postąpić, jeśli lina wyhamowała odpadnięcie o współczynniku powyżej 1.

Niełatwo jest natomiast określić, kiedy należy wymienić linę na nową, jeśli nie miał miejsca żaden z powyższych wypadków. Nawet

lina nieużywana zmniejsza swą wytrzymałość w miarę upływu czas - nylon się starzeje. Lina używana okazyjnie nadaje się do

wymiany najpóźniej po upływie 5 lat, lina używana weekendowo wytrzymuje 2 do 3 lat, natomiast lina używana bardzo intensywnie

może nadawać się do wymiany już nawet po kilku miesiącach, a najpóźniej po roku.

Należy znać historię własnej liny , tzn. dokładnie wiedzieć jak intensywnie była użytkowana i jakie odpadnięcia zostały przy jej pomocy "wyłapane".

· PRZYRZĄDY ASEKURACYJNE

Czynnikami określającymi przydatność danego przyrządu do asekuracji są:

· właściwości fizyczne takie jak: masa, gabaryty i poręczność, atest wytrzymałości oraz certyfikat bezpieczeństwa,

· właściwości użytkowe : płynność przesuwu liny, podatność na skręcanie liny, łatwość utrzymywania partnera na zablokowanej linie, możliwość

bezpiecznego zablokowania liny w przyrządzie, ile siły trzeba użyć do miękkiego podawania - hamowania liny, praca w trudnych warunkach - mokra

lina lub zalodzona.

Każdy z przyrządów posiada "instrukcję obsługi" - nie stosowanie się do zaleceń producenta oraz ignorowanie elementarnych zasad asekuracji

powoduje narażanie się na niepotrzebne ryzyko. Ogólne doświadczenia zdają się wskazywać, że na komfort pracy z danym przyrządem największy

wpływ ma jakość i grubość liny, którą używamy.

Ósemka

Przeznaczona jest głównie do zjazdu, jak się jednak okazuje wcale nie ma najlepszych notowań, ponieważ w koszmarny

sposób skręca liny. Istnieje splot okoliczności powodujący możliwość obsunięcia się liny w górnym uchu, co kończy się

zablokowaniem przyrządu. Stosowanie jej do zjazdu w metodzie tzw. "wysokiego przyrządu" poprawia trochę kontrolę

nad zjazdem. Metodą godną polecenia jest sposób wpinania i transportu ósemki. Wpinamy ją za duże ucho do karabinka

transportowego. Zakładając zjazd – przekłada się linę przez duże ucho i wypinając karabinek z dużego ucha wpina się

od razu w ucho małe. Przy zakończeniu zjazdu wypina się karabinek z małego ucha i wpina się razu do dużego i

przyrząd dalej jest pod kontrolą - po prostu trudniej go zgubić. Uwaga ta dotyczy głównie zachowania się w terenie

gdzie istnieje ciąg zjazdów - lub w czasie wycofywania ze ściany.

Pozytywną cechą ósemki jest to że, to w odróżnieniu do płytki czy kubka, w zadowalający sposób zachowuje się na

zalodzonych linach. Bardziej miękko i bez zacięć można w niej się opuszczać - lina przepływa przez przyrząd bez

mocnych przełamań i po dość dużej płaszczyźnie. Ósemka jest przyrządem umożliwiającym asekurację i zjazdy, posiada

cechy uniwersalne (pracuje na różnych linach połówkowych i pojedynczych).

Warto zwrócić uwagę na fakt, iż na niektórych sztucznych ściankach wspinaczkowych (np. AWF w Katowicach) nie można asekurować z

ósemki.

Płytka Stichta

Płytka występuje ze sprężyną lub bez. Sprężyna powoduje, że lina nie zakleszcza płytki na karabinku w razie

gwałtownego udaru lub szarpnięcia, pomaga bardziej miękko prowadzić linę w przyrządzie. Wadą płytek jest

generalnie duży kąt przegięcia liny w przyrządzie, co powoduje znaczne naprężenia krawędziowe w linie, a przy

dużej prędkości zjazdu powoduje osypywanie się na kolana jadącego materiału z którego wykonana jest lina.

Prostota obsługi przyrządu stawia w gronie faworytów pod względem uniwersalności.

Kubek

Jest amerykańską odmianą płytki. Jego prostota poraża bardziej niż nam się wydaje. Jedynie finezja kolorów

i kształtu może zadziwić. Kubek posiada dwie niedogodności: · kłopot z przepychaniem mokrej liny przez

wnętrze kubka · trudne do uniknięcia szarpanie w czasie zjazdu. Początkującym wspinaczom dość trudno

uzyskać płynne podawanie liny w czasie zjazdu. Tę umiejętność trzeba po prostu opanować. Trochę łagodzi tę

niedogodność kształt i grubość przekroju karabinka. Im większy i grubszy tym lepszy.

Reasumując: płytka i kubek spełniają w sposób zadowalający oczekiwania od strony użytkowej. Są proste w

obsłudze, nie wymagają specjalnych umiejętności. Właściwe użytkowanie wymusza sam kształt przyrządu.

Raptor

Na wyspach brytyjskich króluje indywidualność. Może dlatego narodził się tam przyrząd zwany RAPTOREM

(moda na Spielberga?). Zaletą tego przyrządu jest miękkie przepuszczanie liny - pod warunkiem że uda się nam ją

od strzału wepchnąć. Są niejakie trudności z linami o grubości powyżej 10 mm. Bardzo dobrze spisuje się na

linach pojedynczych i podwójnych niezależnie od stanu liny. Posiada pewną niedogodność ponieważ kosztuje ok.

30 $

Płytka Yates'a

Prostszym patentem przypominającym dawną płytkę firmy KONG jest płytka Yates'a. Tu oszczędność formy jest zaletą. Płytka posiada małe kąty

przegięcia i bardzo delikatnie traktuje linę przy zjeździe. Kombinacja karabinków blokujących powoduje, że można wykonywać zjazd z minimalnym

przyłożeniem siły hamującej. Yates niewiele waży - w połączeniu z karabinkiem typu HMS tworzy alternatywę noszenia dwóch przyrządów: do

zjazdu i asekuracji. Pod warunkiem że węzeł zwany półwyblinką jest naszym ulubionym przyrządem do asekuracji.

Przyrząd samoblokujący Grigri

Posiadanie przyrządu samo blokującego jest pewną nowości w szarzyźnie wspinaczki codziennej. Ułatwia na pewno

życie wspinacza. Stopień skomplikowania budowy uzależniony jest od przeznaczenia. Bardzo uniwersalne GRIGRI

posiada oprócz stu różnych zalet zasadnicze wady: wagę, cenę i to że pracuje tylko na pojedynczej linie. GRIGRI

docenią wspinacze ceniący sobie komfort i wygodę w asekurowaniu i zjeżdżaniu oraz... pracujący na robotach

wysokościowych.

Przyrząd samoblokujący SRC. Patent firmy WILD COUNTRY zwany SRC (Single Rope Controller) jest pewnym

kompromisem pomiędzy kubkiem, a GRIGRI. Przy czym posiadanie i używanie go świadczy o mocy jego użytkownika.

Podawanie liny jest pracą porównywalną z pompowaniem opony samochodowej małą pompką od roweru. Używać go

można do zjazdu tylko na pojedynczej linie.

Największą wadą jest możliwość założenia tego przyrządu na linę w niewłaściwy sposób.

Przyrząd samoblokujący Logic

LOGIC firmy CASSIN. Cytując czasopismo CLIMBING: "... idea dobra, pomysł właściwy ale brak zakończenia".

Przyrząd prosty w wyglądzie daje nadzieję na trafny wybór, ale przysparza sporo problemów. Jest nieporęczny dla

mańkutów. Łatwo w nim zablokować linę - co gorsza nie w tej chwili, o którą nam chodzi i jak to zwykle bywa

trudno zablokować linę gdy tego potrzebujemy. Winę za to ponosi niestabilność przyrządu z wpiętą do niego liną.

Należy dokładnie układać ręce prowadząc asekurację. Nie nadaje się do zjazdów. Pracuje na pojedynczej linie.

Płytka przewodnicka lub GI-GI

Pod tymi określeniami kryje się dość ciekawy przyrząd do asekurowania na górnym stanowisku podchodzących z dołu.

Umożliwia asekurację na oddzielnych żyłach i przy odrobinie wprawy umożliwia ściąganie dwóch partnerów jednocześnie,

nawet gdy poruszają się różnym tempem. Łatwość zablokowania liny to atut ale i problem, dlatego należy przećwiczyć patent

z kontrolowanym odblokowaniem liny na "sucho", celem uniknięcia rozczarowania w górach, że coś nam nie idzie.

· KARABINKI OSOBISTE

Potrzebne na stanowiskach, do asekuracji i jeszcze paru innych czynności.

Jest kilka rodzajów karabinków osobistych. Różnią się kształtem, wielkością i rodzajem zamka.

Najistotniejszy jest rodzaj zamka. Można wyróżnić karabinki zakręcane, z zamkiem typu „twist lock” (z tzw. pamięcią - nie trzeba pamiętać o ich

zakręceniu, po zwolnieniu zamek automatycznie się blokuje), a także z „podwójną pamięcią”. Wybór zależy od indywidualnych preferencji.

Ceny są zróżnicowane. Warto kupować sprzęt firm Mammut, Petzl, Cassin, Edelweiss, Stubai, Kong, itp. Każdy karabinek powinien mieć atest.

· EKSPRESY

Ekspres to dwa karabinki połączone taśmą. W przeciwieństwie do karabinków osobistych nie mają one blokowanych zamków. A to ze względu na to,

by łatwiej było je wpinać w przeloty i do nich linę.

Można wyróżnić dwa typy karabinków do ekspresów: z giętym i prostym zamkiem. Te z giętym stosowane są do wpinania weń liny a to ze względu

na łatwość wpięcia liny. Te z zamkiem prostym służą do wpinania do przelotu.

Taśmy do ekspresów są różnej długości. Odpowiednia długość zależy od przeznaczenia (np. założenie krótkiego ekspresu tuż po krawędzią okapu po

przejściu przezeń spowoduje przesztywnienie liny, a co za tym idzie utrudni wspinaczkę). Na większość dróg w Polsce wystarczy komplet 10-12

ekspresów.

· PĘTLE I TAŚMY

Niezbędne przy montowaniu stanowiska. Pętla to kawałek liny (przeważnie cieńszej od wspinaczkowej) związany odpowiednim węzłem. Taśma zaś

to po prostu taśma połączona węzłem (taśmowym). Zawsze należy mieć przy sobie kilka taśm i pętli.

· WORECZEK I MAGNEZJA

Magnezja osusza palce z potu, ma także pewien wpływ na psychikę wspinacza. Warto zauważyć, że według jednych magnezja zwiększa tarcie, zaś

według drugich - przeciwnie. Nowy woreczek ma tendencję do „pożerania” pierwszej kostki magnezji, a to ze względu na to, że polar, którym jest

wyściełany, bardzo chłonie ten biały pył.. Niestety nie wszędzie używanie magnezji jest dozwolone (np. na Hejszowinie). Jednak w wyślizganym

wapieniu Jury Krakowsko-Częstochowskiej magnezja niejednokrotnie bardzo się przydaje.

· FRIEND STORY

Friendy są jedynymi urządzeniami do asekuracji pracującymi w rysach o ściankach z równoległym przebiegiem, czy nawet

delikatnie rozwartymi. Krzywki frienda opierają się o powierzchnię rysy w podobny sposób jak wspinacz pokonujący

gładki komin techniką rozporu. Wspinacz opiera swoje ręce i nogi o ściany komina, a jego masa i kąt zawarty pomiędzy

kończynami a ścianami komina (zawsze mniejszy od kąta prostego) pomaga mu w zwiększeniu siły nacisku na ściany

komina. Zasada akcji i reakcji pomaga zarówno wspinaczami jaki friendowi w utrzymaniu się w równoległych ścianach

komina. Cztery lub trzy niezależne krzywki stabilizują frienda i powodują, że może on pracować w

rysach o nieregularnym przebiegu.

Podczas używania przyrządu zawsze należy ustawić moduł nośny zgodnie z kierunkiem osadzenia

frienda i przewidywanego udaru. Nie należy osadzać friendów w wątpliwej jakości skale, składowe sił

występujących na krzywkach są dużo większe niż przy użyciu kostek. W poziomej szczelinie, stosuje

się friendy z cięgłem elastycznym. Friendy ze sztywnym modułem nośnym osadza się tylko w rysach

pionowych. Zawsze należy używać ekspresu lub taśmy do „zmiękczenia" połączenia z układem

asekuracyjnym aby uniknąć wypadnięcia frienda. Nie należy pozwolić krzywkom na przekręcenie

wewnątrz rysy, tak osadzony friend nie działa!

Używaj tylko ATESTOWANEGO sprzętu wspinaczkowego! Od niego może zależeć Twoje życie.

1.3. WĘZŁY I WIĄZANIE SIĘ

Wiążąc się liną z zastosowaniem uprzęży biodrowej należy przestrzegać następujących zasad:

· Zawsze podczas wiązania należy łączyć pas główny i łącznik udowy uprzęży (rys. poniżej)

· Nigdy nie łączy się liny wspinaczkowej z uprzężą przy pomocy karabinka!

· Punkt zaczepienia liny powinien znajdować się na poziomie dolnej krawędzi mostka (trochę powyżej dolnej krawędzi żeber).

· Każdy węzeł powinien być zawiązany starannie a poszczególne odcinki lin ułożone równolegle bez skręceń, aby można było jednym spojrzeniem

skontrolować poprawność jego zawiązania.

· Podczas wiązania się liną należy skupić się tylko na tej czynności i wykonywać ją od początku do końca!

· Należy sprawdzić, czy wykonane są wszystkie oploty!

· Należy zawsze sprawdzać zawiązane węzły!

· Po locie należy się przewiązać (rozwiązać węzeł, dać "odpocząć" linie i dopiero po tym związać się ponownie)

PODWÓJNA ÓSEMKA

Zastosowanie: Najlepszy węzeł do wiązania liny z uprzężą wspinaczkową.

(+)

· Działa bez dodatkowego zabezpieczenia (ale wystający z węzła koniec liny musi mierzył co

najmniej 10 średnic)

· Nie ma tendencji do samoistnego rozsuwania się bądź rozluźniania po zawiązaniu

· Oferuje korzystny rozkład sił

· Zalecany przez PZA, UIAA, oraz DAU

(-)

· Po zaciśnięciu (po locie) ciężko go rozwiązać

Inne uwagi: Niektóre podręczniki wspinaczki podają, ze należy zabezpieczać go przy pomocy

tzw.

półsztyka (supła). Nie jest to jednak konieczne i nie poleca się tego sposobu, ponieważ w

pewnych warunkach może on stwarzać okazję do popełnienia poważnego i zgubnego w

skutkach błędu (np. przy zakładaniu autoasekuracji na stanowisku lub podczas przewiązywania

się

przez ringa zjazdowego po poprowadzeniu drogi).

Warto pamiętać, aby po zapleceniu węzła nie zaciskać go z całej siły, ponieważ w razie odpadnięcia zaciskający się węzeł

dodatkowo amortyzuje szarpnięcie następujące w chwili wyhamowania lotu. Nie oznacza to naturalnie, że zapleciona

ósemka powinna być zupełnie luźna.

SKRAJNY TATRZAŃSKI (RATOWNICZY)

Zastosowanie: Służy podobnie jak ósemka do związania się liną z użyciem uprzęży.

(+)

· Można wiązać go jedną ręką (sytuacje trudne)

· Łatwiej daje się rozwiązać po zaciśnięciu (częste wiązanie i rozwiązywanie się

podczas wspinaczki na wędkę)

(-)

· Należy zawsze pamiętać o zabezpieczeniu go np. supłem

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: