Powell Arthur - Cialo mentalne.doc

ARTUR E. POWELL
CIAŁO MENTALNE
[materiały nadesłane; pozostałych danych nie dostarczono]

SPIS TREŚCI:

Wstęp

RozdzIał I: Opis ogólny
RozdzIał II: Mentalna esencja elementalna
RozdzIał III: Skład I budowa cIała mentalnego
RozdzIał IV: Funkcje cIała mentalnego
RozdzIał V: Typowe przykłady
RozdzIał VI: Kama-manas – pragnIenIe I umysł
RozdzIał VII: Fale myślowe
RozdzIał VIII: Myślokształty
RozdzIał IX: MechanIzm przekazywanIa myślI
RozdzIał X: OśrodkI myślowe
RozdzIał XI: Świadomość fizyczna
RozdzIał XII: Zdolności
RozdzIał XIII: Koncentracja
RozdzIał XIV: Medytacja
RozdzIał XV: Kontemplacja
RozdzIał XVI: ŻycIe podczas snu
RozdzIał XVII: MayaVIrupa
RozdzIał XVIII: Dewakan
RozdzIał XIX: Strefy dewakanu
RozdzIał XX: Sfera mentalna
RozdzIał XXI: KronIka akaszy
RozdzIał XXII: Mieszkańcy śwIata mentalnego
RozdzIał XXIII: ŚmIerć ciała mentalnego
RozdzIał XXIV: Osobowość a ego
RozdzIał XXV: Ponowne narodzenie
Rozdział XXVI: Uczniostwo
Rozdział XXVII: Zakończenie

Książka niniejsza jest trzecią z serii omawiającej poszczególne ciała człowieka. Dwie poprzednie to: Ciało eteryczne i Ciało astralne. We wszystkich trzech książkach zastosowano tę samą metodę: autor oparł się na około czterdziestu dziełach, napisanych w większości przez Annie Besant i C. W. Leadbeatera, uznanych za wybitne autorytety w dziedzinie odwiecznej mądrości, ujętej w szatę współczesnej teozofii (książki te po raz pierwszy zostały opublikowane w latach dwudziestych XX wieku; przyp. red). Wiadomości zaczerpnięte z tych dzieł zostały uszeregowane i przedstawione czytelnikom w postaci jak najbardziej zwartej, przejrzystej i usystematyzowanej, na jaką autor potrafił się zdobyć.

W tej serii książek autor nie podejmował wcale próby udowodnienia czy też uzasadnienia przedstawianych tez; uzasadnia je jedynie wewnętrzna ich zgodność i rozumienie. Ponieważ dobra wiara tych badaczy i nauczycieli nie może być podawana w wątpliwość, rezultaty ich badań oraz ich nauki zostały tu przedstawione bez żadnych przemilczeń i zastrzeżeń, a także, o ile okazało się to możliwe, za pomocą ich słów. Jedynie wzgląd na przejrzystość wykładu i jego logiczną strukturę spowodował, gdy to było konieczne, niezbędne skróty i modyfikacje.

Problem dowodów stanowi całkiem odrębną sprawę, i w dodatku bardzo rozległą. Próba udowodnienia przedstawionych twierdzeń uniemożliwiłaby osiągnięcie celu tych książek, którym jest dostarczenie poważnemu czytelnikowi na podstawie wspomnianych źródeł zwięzłej syntezy nauk o ciałach człowieka oraz sferach lub światach, do których one należą. Po przeszło dwóch latach intensywnych studiów nad dziełami obu wymienionych badaczy, autor nie znalazł w nich żadnych, poza dwoma lub trzema mało ważnymi punktami, sprzeczności czy rozbieżności. Fakt ten stanowi rzucające się w oczy świadectwo wiarygodności szczegółów podawanych przez tych badaczy oraz logicznej zwartości systemu teozoficznego.

A. E. P.

ROZDZIAŁ I: OPIS OGÓLNY

Zanim przystąpimy do szczegółowego opisu ciała mentalnego, jego funkcji i roli w życiu i ewolucji człowieka, warto podać krótki zarys zagadnień, jakie zamierzamy omówić w niniejszej książce.

Musimy przede wszystkim zająć się ciałem mentalnym jako narzędziem, za pomocą którego przejawia się jaźń jako konkretny intelekt i w którym rozwijają się zdolności umysłu, z pamięcią i wyobraźnią włącznie; w ostatnich stadiach ewolucji człowieka służy ono za oddzielne i samoistne narzędzie świadomości, w którym człowiek może żyć i działać całkiem niezależnie od ciała fizycznego i mentalnego.

Na wstępie obecnych rozważań czytelnik powinien jasno zrozumieć, że psychologia okultystyczna dzieli umysł człowieka na dwie odrębne części:

– ciało mentalne zajmujące się szczegółami i tym, co nazywamy konkretnymi myślami – na przykład o określonej książce, domu, trójkącie itp.

– ciało przyczynowe, które zajmuje się zasadami i abstrakcyjnymi, oderwanymi myślami, na przykład o książkach lub domach w ogóle, o cechach wspólnych dla wszystkich trójkątów.

Tak więc ciało mentalne ma do czynienia z myślami mającymi kształt, czyli rupą, natomiast ciało przyczynowe z myślami bez kształtu, czyli arupą. Analogii może nam tu dostarczyć matematyka: arytmetyka, zajmująca się konkretnymi liczbami, należy do niższej części umysłu; algebra zaś, zajmująca się symbolami oznaczającymi liczby w ogóle, przynależy do wyższej części umysłu. Terminów „kształt” i „bez kształtu” nie należy oczywiście rozumieć w sensie absolutnym, lecz względnym. Tak na przykład obłok lub płomień, choć mają pewien kształt, są w porównaniu z budynkiem lub kłodą drzewa stosunkowo bezkształtne.

Następnie będzie mowa o tej szczególnej na wpół inteligentnej i ogromnie aktywnej żywej substancji, zwanej mentalną esencją elementalną; zajmiemy się też rolą, jaką ona spełnia, ułatwiając człowiekowi myślenie. W dalszym ciągu zwrócimy uwagę na szczegóły budowy i składu ciała mentalnego, po czym opiszemy typowe przykłady ciał mentalnych ludzi znajdujących się na różnych stopniach rozwoju.

Charakterystyczną cechę naszego studium stanowić będzie analiza kama-manasu, tego powiązania lub splotu pragnień i myśli odgrywającego w życiu człowieka tak wielką rolę, że całą historię ludzkości, jak i każdego indywidualnego człowieka można by ująć w tych kategoriach. Powiązanie to jest tak ścisłe, że niektóre szkoły filozoficzne traktują ciało mentalne i astralne człowieka jako jedno narzędzie świadomości, gdyż w praktyce tak się rzecz przedstawia w odniesieniu do ogromnej większości jednostek ludzkich.

Z kolei wypadnie przedstawić dwojaką działalność myśli w jej własnym świecie, a mianowicie promieniowanie fal myślowych oraz tworzenie, a w wielu wypadkach wysyłanie w przestrzeń, myślokształtów. Gdy przejdziemy do zagadnienia przesyłania myśli – nieświadomego i świadomego – będziemy musieli zająć się wpływem, jaki te dwa rodzaje zjawisk wywierają na swego twórcę i na innych ludzi. Przy omawianiu świadomego przesyłania myśli, poświęcimy zwięzły wykład leczeniu myślą. Nieodzowne będzie poznanie skutków oddziaływania ciała fizycznego i w ogóle fizycznego otoczenia na ciało mentalne i jego działalność. Rozpatrzymy też zjawiska odwrotne, wpływ ciała mentalnego na ciało fizyczne i inne przedmioty fizyczne.

Dalej niezbędne się okaże przestudiowanie w ten sam sposób ciała astralnego, a mianowicie jego oddziaływania na ciało mentalne oraz oddziaływania ciała mentalnego na astralne.

Z kolei zajmiemy się samym ciałem mentalnym i pokażemy, jak ono działa, jak można rozwijać i ćwiczyć jego zdolności, zarówno wtedy, gdy działa ono za pośrednictwem fizycznego mózgu, jak i kiedy działa na własny rachunek jako niezależne narzędzie świadomości.

Doprowadzi to nas, rzecz zrozumiała, do bardziej przemyślanego ćwiczenia ciała mentalnego, a więc do koncentracji, która stanowi warunek sine qua non wydajnego życia mentalnego, następnie do medytacji i wreszcie do kontemplacji, wiodącej do mistycznej świadomości.

O posługiwaniu się ciałem mentalnym podczas snu ciała fizycznego będzie mowa pokrótce, a potem nastąpi zwięzły opis sztucznego, utworzonego przejściowo ciała mentalnego, znanego pod nazwą mayavi-rupa.

Z kolei zajmiemy się życiem po śmierci fizycznej i astralnej, to znaczy życiem w samym świecie mentalnym. Zajmie to sporo miejsca, gdyż musimy przestudiować ogólne zasady, na których opiera się to życie, oraz omówić wiele szczegółów. Zbadamy następnie pokrótce typowe przykłady bytowania na każdym z czterech niższych poziomów świata mentalnego, które teozofowie nazywajądewakanem, a chrześcijanie niebem.

Po takim przygotowaniu będziemy mogli zrozumieć realność i możliwości sfery mentalnej, rozpatrywanej jako świat mający własną egzystencję, a dzięki temu studiować ten świat, badając charakter życia oraz ogólne właściwości zachodzących w nim zjawisk.

Tu wypadnie nam mówić o centrach myślowych, które stanowią interesującą i ważną cechę świata mentalnego. Od nich przejdziemy do kroniki akaszy, tej cudownej i niezawodnej pamięci przyrody, w której wszystko jest zapamiętane i utrwalone tak, iż każdy, kto ma niezbędne do tego umiejętności, może w niej czytać.

Jeden z rozdziałów poświęcimy mieszkańcom świata mentalnego, a następnie, gdy człowiek z powodu śmierci ciała mentalnego opuszcza niższy świat mentalny, będziemy mu towarzyszyć dalej, aby przynajmniej rzucić okiem na jego znacznie szersze i pełniejsze życie w wyższym świecie mentalnym, czyli w świecie przyczynowym.

Odtworzymy w ten sposób wędrówkę człowieka przez śmierć fizyczną (zob.: Sobowtór eteryczny), jego życie w świecie astralnym (zob.: Ciało astralne) i wreszcie w świecie mentalnym, staniemy na progu prawdziwej jego ojczyzny – wyższego świata mentalnego, czyli przyczynowego. Dzięki temu będziemy mogli wytworzyć sobie pewne pojęcie o wzajemnym związku pomiędzy człowiekiem w trzech niższych ciałach, tworzących jego osobowość, a człowiekiem właściwym przebywającym w ciele przyczynowym, czyli duszą lub indywidualnością. Tym zagadnieniem zajmiemy się w rozdziale o osobowości i ego.

Powrócimy następnie do historii człowieka w chwili, gdy opuszcza on swoją „ojczyznę”, aby się znowu narodzić w niższych światach.

I wreszcie w jednym z rozdziałów poświęcimy uwagę życiu człowieka, który osiągnął taki poziom, że stał się godny przyjęcia na czelę, czyli ucznia, przez tych Mistrzów Mądrości, którzy jako Starsi Bracia Ludzkości służą swym młodszym braciom z taką bezbłędną mądrością, cierpliwością oraz bezgraniczną i niezawodną miłością. Dziś bowiem staje się możliwe dla wielu ludzi, którzy zechcą zadać sobie trud przygotowania się i stania się godnym przyjęcia na ucznia, choć w skromnej mierze współdziałać z Nimi w służeniu światu. Można również określić mniej więcej dokładnie, jakie cechy są niezbędne do uzyskania tego nieocenionego przywileju.

ROZDZIAŁ II: MENTALNA ESENCJA ELEMENTALNA

Ażeby można było z pożytkiem studiować ciało mentalne, jego skład, strukturę i sposoby działania, zachodzi potrzeba opisania chociażby tylko w ogólnym zarysie mentalnej esencji elementalnej.

Czytelnik zechce przypomnieć sobie, że po utworzeniu atomowego stanu materii w każdej sferze natury, Trzeci Aspekt Trójcy (według terminologii chrześcijańskiej – Duch Święty, Dawca Życia) zstępuje w ocean dziewiczej materii (prawdziwej Dziewicy Marii) i dzięki swej życiotwórczej mocy budzi w materii atomowej nowe siły i możliwości, co powoduje tworzenie się niższych stref materii w każdym świecie (sferze).

W ożywioną w ten sposób materię spływa Druga Wielka Fala Życia Boskiego; terminologia chrześcijańska określa to jako wcielenie się Syna przez Ducha Świętego w Dziewicy Marii.

Ta fala życia boskiego ma rozmaite nazwy na poszczególnych etapach swego zstępowania. Rozpatrywaną w swej całości określa się ją często jako esencję monadyczną, szczególnie wówczas, gdy jest okryta tylko materią atomową poszczególnych sfer bytu, ponieważ wtedy może dostarczać monadom permanentnych atomów.

Gdy Druga Fala Życia ożywia materię nieatomową, to znaczy molekularną, nazywa się esencją elementalną; nazwa ta została zapożyczona od średniowiecznych okultystów, którzy stosowali ją do materii, z której składają się ciała duchów przyrody, zwanych przez nich elementalami.

Gdy na swej drodze w dół fala ta ożywia materię trzech wyższych stref świata mentalnego, określana jest mianem pierwszego królestwa elementalnego.

Po spędzeniu na tym poziomie ewolucji okresu jednego Łańcucha Planetarnego fala życia zstępuje do czterech niższych stref świata mentalnego i ożywia tam drugie królestwo elementalne przez okres trwania następnego łańcucha. Nazywa się wówczas esencją elementalną.

W okresie następującego potem łańcucha przebywa w sferze astralnej jako trzecie królestwo elementalne lub astralna esencja elementalna.

Okresem łańcucha nazywamy przeciąg czasu, podczas którego fala życia obiega siedem razy siedem globów łańcucha. Istnieje zatem 49 okresów globowych lub światowych w czasie trwania każdego łańcucha. Więcej szczegółów na ten temat zawiera książka C. W. Leadbeatera pod tytułem Człowiek we wszechświecie (zarys teozofii).

Te trzy królestwa natury przejawiają się w różnych formach życia, jak na przykład królestwo roślinne i zwierzęce, które lepiej znamy. Ponadto w każdym królestwie występuje oczywiście siedem całkiem odrębnych typów lub „promieni” esencji, z których każdy dzieli się na siedem podtypów.

Zarówno esencja elementalna, mentalna jak i astralna pozostają w ścisłym związku z człowiekiem, jego ciałami i ewolucją, jak to zobaczymy dokładniej w dalszym ciągu naszego studium o ciele mentalnym.

Należy zwrócić uwagę na ważny fakt, że zarówno w sferze mentalnej, jak i astralnej esencja elementalna jest całkiem odmienna od zwykłej materii tych sfer.

Inną ważną sprawą, o której należy stale pamiętać, jest to, że życie ożywiające materię mentalną i astralną znajduje się na łuku zstępującym krzywej ewolucyjnej. Dlatego postęp tego życia polega na zstępowaniu w coraz gęstsze formy materialne, na zdobywaniu umiejętności wyrażania się za ich pośrednictwem.

U człowieka ewolucja ma kierunek odwrotny. Pogrążył się on już bowiem głęboko w materię, a teraz wznosi się powracając do swego źródła. Istnieje zatem nieustający konflikt interesów pomiędzy wewnętrzną istotą człowieka a siłą ożywiającą jego różne narzędzia. Pełne znaczenie tego niezmiernie doniosłego faktu poznamy dokładniej w dalszych rozdziałach książki w miarę rozwijania jej tematu.

ROZDZIAŁ III: SKŁAD I BUDOWA CIAŁA MENTALNEGO

Ciało mentalne zbudowane jest z cząsteczek należących do czterech niższych poziomów (stref) świata mentalnego, to znaczy z materii mentalnej, która odpowiada czterem niższym poziomom materii astralnej oraz czterem stanom materii świata fizycznego: stałemu, płynnemu, gazowemu i eterycznemu.

Trzy wyższe stany materii mentalnej służą do budowy ciała przyczynowego, czyli wyższego ciała mentalnego, którym w tej książce nie będziemy się zajmować.

Oprócz zwykłej materii ciało mentalne zawiera również mentalną esencję elementalną, to znaczy materię drugiego królestwa elementalnego.

Ciało fizyczne, jak wiemy, składa się z komórek, z których każda stanowi mikroskopijny odrębny twór, ożywiony przez Drugą Falę Życia, pochodzącą od Drugiego Aspektu Bóstwa. Podobnie ma się rzecz z ciałami astralnym i mentalnym. W wypełniającym te komórki życiu nie ma jeszcze niczego w rodzaju inteligencji, lecz występuje potężny instynkt, popychający je do pogrążania się coraz niżej w materię, jak to widzieliśmy w poprzednim rozdziale.

Ciało mentalne ma kształt jajowaty, zgodny z takim samym wyglądem ciała przyczynowego, co stanowi jedną z jego charakterystycznych cech, która może się przejawić w niższych światach. Jednakże materia ciała mentalnego nie jest w nim równomiernie rozłożona. W jego środku znajduje się ciało fizyczne, które silnie przyciąga materię astralną, z kolei silnie przyciągającą materię mentalną. Wskutek tego dużo większa część materii ciała astralnego i mentalnego gromadzi się wewnątrz ciała fizycznego. Dlatego może ciało mentalne przedstawia się oku jasnowidza jako gęsta mgła o konturach ciała fizycznego, otoczona owoidem mentalnym o wiele rzadszej mgły. Toteż w świecie mentalnym można równie szybko jak w świecie fizycznym rozpoznać znajomego człowieka.

Część ciała mentalnego, która występuje poza granice ciała fizycznego, tworzy aurę mentalną.

Wielkość ciał astralnego i mentalnego jest taka sama jak ciała przyczynowego lub, ściślej mówiąc, części ciała przyczynowego znajdujących się w niższych sferach. Tak więc podczas gdy ciało fizyczne zachowuje w zasadzie te same rozmiary od czasów Atlantydy, to ciało mentalne człowieka stale rośnie w miarę duchowego rozwoju człowieka.

Cząsteczki ciała mentalnego pozostają w nieustannym ruchu. Co więcej, stale się zmieniają, gdyż ciało mentalne automatycznie przyciąga ku sobie z otoczenia cząsteczki podobne do tych, które się już w nim znajdują.

Pomimo niezmiernie szybkiego ruchu cząsteczek ciała mentalnego, posiada ono pewną luźną organizację. Istnieją w nim pręgi dzielące je mniej lub więcej równomiernie na segmenty, z których każdy odpowiada określonej cząstce mózgu, dzięki czemu każdy rodzaj myśli może działać przez odpowiadającą mu cząstkę. Jednakżeciało mentalne jest dotąd u przeciętnego człowieka tak niedoskonale rozwinięte, że u wielu ludzi ogromna liczba tych cząstek nie jest jeszcze czynna; wskutek tego każda próba myśli przynależna do tych cząstek musi biec okrężną drogą przez cząstki, które są już w pełni aktywne. Dlatego takie myśli są dla tych ludzi niewyraźne i niezrozumiałe. Tym się tłumaczy, jak to dokładnie omówimy w dalszym rozdziale, że niektóre osoby mają „głowę do matematyki”, podczas gdy inne są całkiem niezdolne do przeprowadzeniaprostego rozumowania matematycznego, jak i to, że pewne osoby instynktownie rozumieją i cenią muzykę oraz rozkoszują się nią, podczas gdy inne nie potrafią odróżnić dwóch tonów.

Dobre myśli wytwarzają wibracje w subtelniejszej materii ciała mentalnego, która wskutek swego ciężaru właściwego unosi się ku górnej jego części, natomiast złe myśli, jak na przykład obrazujące egoizm lub skąpstwo, wyrażają się w wibracjach materii grubszej, grawitującej do jego dolnej części. Tak więc przeciętny człowiek, który nierzadko oddaje się różnego rodzaju egoistycznym myślom, rozwija zazwyczaj dolną część swego ciała mentalnego, które przybiera wskutek tego kształt jaja zwróconego szerszym końcem ku dołowi. Odwrotnie, człowiek, który nie pozwala sobie na takie niskie myśli, lecz oddaje się szlachetniejszym rozważaniom, rozwija górną część swego ciała mentalnego, tak że ma ono wygląd jaja odwróconego szerszym końcem do góry. Wszelkie jednak tego rodzaju kształty są tylko chwilowe, gdyż ciało mentalne ma zawsze skłonność do symetrii, do której stopniowo powraca.

Jasnowidzący może zawsze, obserwując barwy i pręgi na ciele mentalnym, rozpoznać charakter człowieka i postęp, jaki uczynił on w obecnym swym życiu. Na podstawie podobnych cech ciała przyczynowego może też ocenić, jakiego postępu dokonało ego od czasu swego powstania po wyjściu z królestwa zwierząt.

Ciało mentalne składa się z mniej lub bardziej subtelnych cząstek, odpowiednio do osiągniętego przez człowieka rozwoju intelektualnego. Odznacza się ono wielką pięknością, delikatnością i bardzo szybkim ruchem swych cząsteczek, który sprawia, że mieni się żywymi i świetlistymi barwami tęczy. Piękno jego staje się niezwykle promienne i zachwycające swym urokiem, w miarę jak intelekt coraz bardziej się rozwija i zajmuje się głównie czystymi i wzniosłymi zagadnieniami. Jak to zobaczymy później bardziej szczegółowo, każda myśl wywołuje w ciele mentalnym wibracje, którym towarzyszy gra światła podobna do tej, jaka powstaje w pyle wodnym wodospadu pod wpływem światła słonecznego, lecz jest o wiele barwniejsza, żywsza i delikatniejsza.

Każde ciało mentalne zawiera w sobie pojedynczą cząsteczkę, zwaną zwykle jednostką mentalną, która przynależy do czwartego poziomu świata mentalnego i towarzyszy człowiekowi w ciągu wszystkich jego inkarnacji. Jak się dowiemy w toku tego studium, materia ciała mentalnego podlega w każdym kolejnym życiu rozproszeniu, lecz jednostka mentalna pozostaje przez cały czas stałym jego centrum. Można uważać ją za serce i centrum ciała mentalnego, którego ogólny wygląd zależy w wielkim stopniu od aktywności różnych jej części.

Jednostka mentalna może oczywiście należeć do jednego z siedmiu wielkich typów lub promieni materii. Należy nadmienić, że wszystkie atomy permanentne i jednostki mentalne człowieka należą do tego samego typu lub promienia.

Tak więc jednostka mentalna stanowi w ciele mentalnym odpowiednik atomów permanentnych w ciele przyczynowym, astralnym i eterycznym.

Rola atomów permanentnych i jednostki mentalnej polega na zachowaniu w sobie, w postaci zdolności wibracyjnych, rezultatów wszystkich doświadczeń przeżytych przez ciała, z którymi były one związane.

Rozmaite czynności umysłu układają się w sposób naturalny w pewne klasy lub kategorie, które wyrażają się za pomocą różnych części jednostki mentalnej. Jednostki mentalne wcale nie są takie same; różnią się ogromnie w zależności od typu i stopnia rozwoju posiadacza. Jeśli jednostka mentalna pozostaje w spoczynku, to siła z niej promieniująca tworzy w ciele mentalnym szereg lejków, podobnie jak promień światła biegnący przez przezrocze w epidiaskopie tworzy wielki jaśniejący lejek światła pomiędzy epidiaskopem a ekranem.

W tym wypadku można przyrównywać powierzchnię ciała mentalnego do ekranu, gdyż tylko na tej powierzchni jest widoczny rezultat dla patrzącego z zewnątrz. Gdyby więc jednostka mentalna była w stanie spoczynku, można by zobaczyć na powierzchni ciała mentalnego pewną ilość barwnych obrazów, przedstawiających różne rodzaje myśli częstych u obserwowanej osoby, oraz ciemne przestrzenie pomiędzy nimi. Lecz jednostka mentalna, podobnie jak wszystkie związki chemiczne, obraca się szybko wokół swej osi, wskutek czego na ciele mentalnym powstaje szereg pasm, nie zawsze dokładnie zarysowanych i nie zawsze tej samej szerokości, lecz zawsze łatwych do dostrzeżenia i ukazujących się zazwyczaj w tych samych miejscach.

Czytelnik zechce się teraz zapoznać z barwami i ich znaczeniem, których pełny wykaz (nie uważamy za niezbędne powtarzać go w tym miejscu) znajduje się w książce Ciało astralne (rozdz. III).

Myśli nacechowane wzniosłymi aspiracjami objawiają się niezmiennie za pomocą pięknego fioletowego koła na szczycie ciała mentalnego. W miarę zbliżania się do wejścia „na ścieżkę”, zwiększa się rozmiar i promienność tego koła, a u wtajemniczonego występuje w tym miejscu jaśniejąca wspaniale aureola o najpiękniejszych barwach.

Nieco poniżej często pojawia się błękitny pierścień świetlny myśli nabożnych, zazwyczaj dość wąski, wyłączając z tego osoby, u których uczucia religijne są rzeczywiście głębokie i prawdziwe.

Sąsiaduje z nim o wiele szersze pasmo myśli przepojonych uczuciem miłości, którego barwa waha się od szkarłatnej do bladoróżowej, w zależności od rodzaju odzwierciedlanego uczucia.

Tuż przy paśmie miłości, a często ściśle z nim połączona, znajduje się wstęga barwy pomarańczowej, która wyraża myśl pełną pychy i ambicji.

Znów w ścisłym związku z pychą występuje żółty pas intelektu, zazwyczaj podzielony na dwie części znamionujące odpowiedni typ myśli filozoficznej i naukowo-badawczej. Miejsce tej żółtej barwy zmienia się u różnych osób; niekiedy zajmuje ona całą górną część ciała mentalnego, wznosząc się ponad pasma myśli pobożnej lub związanej z uczuciem miłości, a wówczas duma jest zazwyczaj wybujała.

Poniżej omówionej grupy barw w środkowej części ciała znajduje się szeroki pas odpowiadający konkretnym formom myśli. Z tej to części ciała mentalnego pochodzą wszystkie zwyczajne, codzienne myślokształty (będzie o nich mowa w rozdziale VIII).

Przeważającą barwą tej strefy jest zieleń, mająca niekiedy odcień brunatny lub żółty, zależnie od usposobienia człowieka.

Żadna część ciała mentalnego nie zmienia się w szerszym zakresie niż ta właśnie. U niektórych ludzi ciało mentalne wypełnione jest ogromną ilością konkretnych obrazów, podczas gdy inni mają ich niewiele. U jednych obrazy te są wyraźne i dobrze zarysowane, u innych zaś w najwyższym stopniu zamglone i jak najstaranniej uporządkowane, u jeszcze innych nie są wcale uporządkowane i pozostają w bezładzie.

W dolnej części ciała mentalnego znajdują się pasy, wyrażające wszelkiego rodzaju niepożądane myśli. Coś w rodzaju błotnistego osadu egoizmu często wypełnia dolną trzecią część lub nawet połowę ciała mentalnego, nad którą widoczne jest czasem pasmo wyrażające nienawiść, przebiegłość lub strach. Rzecz zrozumiała, że w miarę rozwoju człowieka, ta część niższa zanika, a stopniowo rozszerza się wyższa część, aż wreszcie wypełni sobą całe ciało mentalne, jak to pokazuje barwna tablica w książce C. W. Leadbeatera Człowiek widzialny i niewidzialny.

Ogólną regułą jest, że im myśl jest silniejsza, tym większe są wibracje; im bardziej myśl jest altruistyczna i uduchowiona, tym wibracje są wyższe, czyli szybsze. Sita myśli wytwarza świetlistość, uduchowienie zaś delikatność barw ciała mentalnego.

W dalszym rozdziale opiszemy kilka typowych ciał mentalnych i wskażemy, jak objawiają się różne inne właściwości umysłu.

ROZDZIAŁ IV: FUNKCJE CIAŁA MENTALNEGO

Ciało mentalne jest narzędziem, za pomocą którego przejawia się jaźń jako konkretny intelekt.

Umysł jest odbiciem poznawczego aspektu jaźni, czyli jaźni jako poznającego przedmiotu: umysł jest jaźnią, działającą w ciele mentalnym.

Większość ludzi nie potrafi oddzielić człowieka od umysłu, wskutek czego jaźń, której szukają, jest dla nich umysłem.

Jest to zrozumiałe, choć nie nieuniknione, ponieważ w obecnym okresie ewolucji ludzie piątej rasy pracują szczególnie nad rozwojem ciała mentalnego.

W przeszłości dokonało się ożywienie ciała fizycznego jako narzędzia świadomości, ciało astralne jest również co najmniej częściowo ożywione u większości ludzi; ożywienie ciała mentalnego stanowi główne zadanie, nad którym obecnie ludzkość szczególnie pracuje.

Rozwój ciała astralnego i jego funkcji, polegających na wyrażaniu kamy, czyli uczuć, było szczególnym zadaniem czwartej rasy głównej atlantyckiej, podobnie jak jest specjalnym zadaniem czwartej podrasy piątej rasy głównej, podrasy celtyckiej.

Jak to zaznaczyliśmy wyżej, zdolnością, którą ma specjalnie rozwinąć piąta rasa główna – a odnosi się to zarówno do piątej rasy, jak i piątej jej podrasy – jest rozwój manasu, czyli umysłu – rozwój tego typu intelektu, który zauważa i stwierdza różnice między rzeczami.

W obecnym stadium połowicznego rozwoju większość ludzi dostrzega różnice ze swego subiektywnego punktu widzenia; nie w celu ich zrozumienia, lecz by się im opierać, a nawet gwałtownie przeciwstawiać. Gdy jednak zdolność ta zostanie w pełni rozwinięta, różnice będą stwierdzane spokojnie, tylko w celu ich zrozumienia i osądzenia, co jest najlepsze.

Możemy posunąć się dalej i powiedzieć, że na obecnym poziomie rozwoju piątej podrasy słabość innych ludzi stwarza okazję do wyzysku, pogrążania ich w niewolę, deptania ich godności raczej w celu wyniesienia siebie niż niesienia im pomocy.

Tym niemniej, choć w początkowych stadiach jest to przykre, najważniejszą rzeczą jest jednak rozwój umysłu, gdyż bez prawdziwie krytycznego umysłu nie może być prawdziwego postępu.

Szósta rasa główna, jak również szósta podrasa piątej rasy głównej, zajmą się przede wszystkim rozwojem duchowości, myśli syntetycznej i współczucia, a gotowość służenia będzie silnie zaznaczającą się charakterystyczną ich cechą.

Obecny poziom rozwoju umysłu i uczucia u ludzkości wymaga jednak trochę dodatkowych wyjaśnień. Zadaniem obecnego czwartego obiegu (rundy) jest zasadniczo rozwój pragnień i uczuć; piąty obieg zajmie się rozwojem intelektu. Dzięki jednak podniecie otrzymanej od Władców Płomienia, rozwój intelektu został wydatnie przyspieszony, a mianowicie o jeden obieg naprzód w stosunku do tego, co można by nazwać normalnym programem. Należy jednak zrozumieć, że intelekt, którym obecnie człowiek tak się pyszni, jest niczym, w porównaniu z tym, który będzie udziałem przeciętnego człowieka u szczytu rozwoju w następnym, czyli piątym, obiegu.

Władcy Płomienia przybyli z planety Wenus na Ziemię w okresie trzeciej rasy głównej i od razu objęli kierownictwo naszej ewolucji. Ich kierownika księgi hinduskie darzą mianem Sanat Kumara; razem z Nim przybyli trzej główni Jego Pomocnicy oraz dwudziestu innych Adeptów. Około stu zwykłych istot ludzkich zostało również sprowadzonych z Wenus i połączyło się ze zwykłą ziemską ludnością.

O tych Wielkich Istotach mówi Doktryna Tajemna, że rzuciły one iskrę w bezrozumnych ludzi i obudziły w nich intelekt. Działanie tych istot miało w sobie coś z magnetycznego bodźca, przyciągały bowiem do siebie ludzi, umożliwiając im rozwinięcie w sobie ukrytej iskry i stanie się indywidualnością.

Powracając po tej koniecznej dygresji do naszego tematu, musimy przypomnieć, że choć w celu analizy niezbędne jest oddzielenie człowieka od jego ciał, czyli narzędzi, to jednak jaźń pozostaje jedna i ta sama, jakkolwiek zmieniać się mogą formy, w których się ona przejawia. Świadomość jest jednością, a podział, który w niej przeprowadzamy, ...