Ezechiela.pdf

(935 KB) Pobierz
333442672 UNPDF
t
$
S
E
u
(
r
J
s., s
f
u
d
d
sr
f
c
ep
'
4
t
d
l
u
Jo
nn
d
t
q
[
J
3
u
ez
t
a
1
o
p
:
gd
l
r
.
ol f
en
d
f
es IsI l^u
'l
1
p
u
I
9
t
s
.\
p
e
n
r
d
p
u
n}
u
p
\
l
I
J
or
s
z
J
re
d
t
B
s1
,
l
u
ru
\z
z
'z p
q
l
u
r
z
c
g
[
u
. u
g'
r
1
os \
d
I.J
s
nn
I
JI
}
n
\
r
^ld
t
r
I
}
lp
o
gd
\
q
uz r
l
.o
td
t
r
ez
n
ls g
o
1
p
z
9s [
T
c
s
T
o
d
N
J
s
1
g
)
1'
.' ,
c7 ul !
a
J
u
o
"
g
n
u
u
1
t
i
[
o
L) g
q
s
N
n
u
ld .^
ge
I
Bd
l
lo?
ud"
l
1s
o
s
uJz
p
t u
I
p
t
o
)
I
d
i
n
sf
u
u
$
q
d
d
1B JJ .o1
1
d
p
p
qg
t
d
r
tr
edN
t
r
lu
z
p
"
r[
Es lu
s
J
d
.s
e
u
z^
u
s
t
.d
d
6
1u
p
le !
I
a
I
z
I
l
o!
.Ad
np
1
r
e.
I
tu
'g
I
oz o
Ip
E
z
f
as
u
I
pd
g
a Lc
v
{
xT
|
np
p
1
d
I
d
n
r
e
I
g
p
s
.
I
I
^
o g
g
1
g
)
'
H
H
o
a
'
x
o
I
w
.
N
I
o
o
r
s
c
)
I
c
q
J
o
H
?
Lo,
p
ag
g
l
1
o
a
1?D
g
)
8
o\ ^'a'
f
rS
L
zg
ad
sn
l)
1
z
d
B
a{
o
g
o
c
l
5
x
I
c
I
d
v
n
A
J
(
g
o
^
l
ag
" o
x7
?
p
,
g
J
6
I)
L
o
g
E
?g
n
g
g
T
r
z
I
w
a
1
9 g
o z
n
zI lN
M
]a
1
.n
u
z'
z
^T z
1
t
ts
?i
'J
T1
t
I
M
7
I
I
J
d
o
J
1
-\ q Id t
lT
r
g
xg
T
I
o c
u
1
4
z
1
d
r
N
o
'
Q
?
d
'
,v
p
6
s
zn
N
D
a
'
1
'
'
8
n
9
Z
f
o b.
t
[
.u
s
u
)
[
t
-
l
6
z
\
1
Z
z
g
pJ
.d;
le
z
f
x
I
t
d
u.u
E
J
a
u
z
l
[
d
\
'g
t
,
lof
c
o
Jo lee 1
,c
l
l'
1
^u
u
.
y
u
d
z
Jo
l
d
'z g
s
n
p
S
482
PRoRocY WIKSI
.Tu pierwszy wiersz ksigi przedstawia Ezechiela jako jednego z deportowa_
nych do Babilonii, przebywajcych nad rzek Kebar. Poniewa data jego wizji
inauguracyjnej' pity rok po uprowadzeniu krla Jojakina (Jechoniasza) 5, oraz da-
ta dalszych niektrych proroctw wyprzedzaj ostateczny upadek pastwa judzkie-
go (587/586)' naley przypuszcza' e najprawdopodobniej uprowadzono go do Ba-
biionu wtaz z krlem w r. 597 6. Niektrzy krytycy 7 s wprawdzie skonni -
ocz,
wzr
wbrew chronologii 7, I-2, ich zdaniem drugorzdnej - przyjmow_a deportacj
Jah
mu
Le
.JO I
nyr
kaz
do
br
-Ep
Ezechiela wraz z rvielk grup mieszkacw po upadku Jerozolimy (586). To coraz
bardziej odosobnione mniemanie uzaienione jest od oglniejszych ich pogldw na
ycie i dziaalno proroka.
Od dawna ju toczy si dyskusja, czy Ezechiel dziaajako prorok take przed
deportacj, w Jerozolimie 8, czy te ottzyrrra powoanie dopiero na '"vygnaniu, jak
wydaje si jednoznacznie wskazywa Ez 1, 1nn. Argumenty przytaczane na po-
parcie pierwszej supozycji opieraj si na bardzo rnych zaceniach krytycz_
nych: nie brak te skrajnych ocen, utrz;rmujcych ca dziaalnoEzechieia w Pa-
Iestynie przed upadkiem miasta, umieszczon nastpnie ptzez pniejszego redak-
tora w Babilonii s 1ub te kacych uda si prorokowi do Palestyny dopiero po
upadku miasta 10. Nie wytrzymuj krytyki rzekome dwa opisy powoania w I, 2 _
2, 2, powoywanie si na Ez 11, 13 jako na wiadectwo obecnoci proroka w stolicy
czy erventualn zaleno od Jeremiasza (zwaszcza od jego m' nalecych do
pierwszego zwoju spisanego w r. 604) 11. Na uwag zasuguje natomiast schema-
tyczno wypowiedzi o Jerozo1imie, trudna do zrozumienia u naocznego wiadka,
brak proroctwa przeciw Babilonowi ."r mowach przecirv narodom obcy'm oraz do
wyrane wpywy babiloskie w sposobie wyraania my1i przez Ezechiela '2. cho-
okr
cza.
lze.
mo'
-vt(
mn
Eze
\vyl
obc
dzi wic o proroka, powoanego i dziaajcego wrd deportowanych w Babilonii,
zmi
jc(
kicl
wzx
du
in<
1os
pad
\1-e8
ozi
zwt
bilo
dru,
ni
nie
mia
t.t
ku midzy Ezechielem prorokiem a wymienion klas kapask nie mona jednak
tt*t"t'u1t""oi"nu"#J;r:iSiano wyzej Ezpodaje datywg panowanianie sedecjas za, teez
uprowadzonego jednoczenie z prorokiem (?) Jechoniasza. obok ju wymienionych
przyczyn (niech deportorn'anych do Sedecjasza uwaanego za uzurpatora) nie na-
ley wykluczy i ewentualnoci, e Sedecjasz sprawowa de facto regencj za depor-
towanego krla, ktry zattzs,rna w niewo]i swj tytu. Takie przypuszczdnie na-
suwaj teksty babiloskie, ktre nazywaj 'przebywajcego w Babilonie Jechonia_
sza nadal ,,krlem Judy'' - por. ANET2, 30B. Co prawda paralelne teksty odno-
niej przez pniejszego redaktora; jej znaczenie nie jest jasne (wiek proroka w
chwili powoania (Lb 3' 40) ?; lata niewoli babiloriskiej ?).
6 o wydarzeniach, ktre poprzedziy deportacj zob. wyej.
7 Takie mniemanie wymienia A. van den B o t n, Ezechiel, w: Bibel-Lexi-
kon2, 464, jalro mniej prawdopodobne; praktycznie zostao ono niemal cakowicie
zarzucone.
8 Tak np. A. Bertholet, Hezekiel (Handbuch zum A. T.), Tiibingen 1936,
z uczonych katolickich P. Auvray, Ezechi,el, Paris 1947; J. Stein m ann, Le
prophi'te Ezchiel, Paris 1953.
9 Tak w zasadzie V. Herntrich, Ezech.i,elprablerne, Giessen Lg32 oraz
1os
Jojz
-ar(
sttr
szeregegzegetw jz.angielskiegoJ.B. Harf ord, I.G. Matthews, A. Ir-
win 10 Por. A. G e 1 i n, w: Introd,ucton d. La Biblez I, 536, ktry poddaje krytyce
t nieprawdopodobn hipotez A' Bentzena.
11 Obszerniejsze uzasadnienie tego _ dzi rozpowszechnionego _ punktu wi_
dzenia podaje G. Fohrer, Ezechel, xII-xIx oraz tene, Die Hauptproble-
me d'es Buches Ezechel, Berlin 1952; A. G e l i n, dz. cyt., 536 n.
12 Por. G. F oh r er, Ezechiel, XVIil. Ti.ibingen 1955.
i26)
stw:
.t53-
szce si do innych deportowanych krlw, ktrych pastwa upady cakowicie, s
niekiedy podobne: posuguj si takim samym tytuem. obszerniejsz bibliografi
podaje w. zimmerIi, Ezechiel,44. Cy{ra 30 zostaa dodana najprawdopodob-
{
E
g
7
E
o
ag l
.p 1
z
s
d
c
n
1
1
m
|
c
s
uJ
d
d
r
!
ns
:
l
p1
c
r
)
o
E
By
fd
ol
'gs
oz z
'g
o
ed
d
-
d
r
'ul
oqf
w
1c
ts
3
dl
t
u
9z gs
z
c1
ezu 1
\
1!
s
u
1 I
c
J
r
r
o
s
'I
'o
J
1
1
^
-9
n
^i
z
)
I
c
ld
s
{, !
naz u
bsq z
z
1
z
d
z
l
o
e
o
e
)
t
u
1o
p
!
dn
s
[
god
g
I )
g
g
1
p
!
d
o
J
u
g
p
es p
)
q
cZ
.A
p
1
lcu
os
aIf
$
-
c
E
qg
l
eq
bd
g
.
pr
,
d
4 u
-o
sd ro
rc o
ud
p
nn
p
)
f
c
s
l\dz
z u
p
o
z
oz
d
o
l )
c
.
st
p
;
\
IJ d
p
u
n
l
q
a.d
9
u
)
4
9
p
^
o
1I
o
p
J
o i
I
z
d
l
p
J
s
ac
s
1
g
T
Iz
g o
Joou \
o
.I
u
gc
ldI
1t
[
.u
u
I
t
o
c
J
ls
ld d
g
1o
l
IJA
d
z
s
s
o r
eop
u
g
-!
[
. u
l
lo
..
o
l z
o
p
!
tlq p
'9 tBI
9
a
o
tl
l
l
\
'r 9
uou!
n
f
s
z
\
J
I
d
Jz
Ju
9
p
u
T
.u
llp
zoo
u
uz
q
p
z
I
.u
le ld
I
z
1
1d
!
1t
l
u
t
t
oc A
t
p
oJ
!
t1
d
.d
u
l
r
rp uz
u
1
z
!
oc s
o
npd
u
J
p
! _
^q
s
r
\
z
r
\
u
z
_
I
s\
{
o
z
u
bp {z
o
l
c
I
t
cJz
ns
ln
u
u
a o
p
le
q
1
1
lgJ
o
lq
o
l
d
.J1
u
}
u
gd
d
p
u
u
c
n
J Jc \ Iuop
d
I
!
[
1
o
J1
B.
la 1
t
u
tqq
+
'gf u
p
qg
u
J
q
Io
s
q
aJ lu
e4
p
u
{d
l
z
u
u
.
1
. d
t
ls
e
I
I
d
t
o
s
c
'9ro
out
.u oJ
r!
q
l
g
a
a
1
'
9
T
i
i
:
ui
'l
lo\
A
N
t
t
p
u
E
\
r
p
t
r
)
v
q
J
szq)
\ p
-
u
d
t
ii
u
o
r3 I
nJ s
1
p
1
u
ed I
1
o
'
}) I
t
gJ
)
'
r
p-A
5u
p
pr
rd
,p
.
gd
l
5
s
ud
)
d
z
)
a
I
?g u
_
a.
o
J
^
x
u
?B d
V
uA
p
g
-!
E
484
PRoRocY wIKsI
wadzono w ycie' Podobnie postpi te Nabuchodonozor z Palestyn, ktrej nie
zasiedli, jak Asyryjczycy' nowymi ludami (2 Krl 1?, 5-6. 24), lecz rozcign je-
dynie bardzo ograniczon nad ni kontrol. Ta polityka Babiloczykw nie moga
pozosta bez wpywu na usposobienie uprowadzonych Judejczykw.
Mimo znonych warunkw, deportowani w Babilonii Judejczycy odczuwali
dotkliwie swoje wygnanie. Nie chodzio jedynie o bezwzgidny sposb przeniesie-
nia ich do Babilonu, w kajdanach i po utracie caego mienia, a czsto i najbli-
szych 17, nie tylko o klsk narodow, odczuwan przez nacjonalistw judzkich
szczeglnie dotkliwie 18. Najgbiej cdczuli mieszkacy Judei rozk ze sw zie-
mi ojczyst w sensie religijnym. Wprawdzie wrd wygnacw nie brakowalo
zwolennikw synkretyzmu, czy nawet uprawianych kultw obcych (por. Ez 20, 31),
a niektrzy zapewne uwaali _ podobnie jak uciekinierzy judzcy w Egipcie (Jt 44,
1?-19) _ upadek pastwa za pomst bstw obcych, odrzuconych i wytpionych
bezwzgldnie w ramach reformy reiigijnej Jozjasza. Wiksza cz narodu uwa-
aa jednak, e sprawc tak okrutnej kary by Jahwe' Czy grzechy i nieprawo
narodu bya a tak wielka, e wymagaa pozbawienia dziedzictwa danego narodowi
przez samego Jahwe? Tego rodzaju pytania nurtoway wygnacw (por. Ez 14, 23;
18' 29) i rne dawano na nie odpowiedzi. Powoywano si m. in. take na dawne
grzechy przodkw, ktre zgodnie z prawem odpowiedzialnoci zbiorowej ciyy na
caym narodzie. Ezechiel zwa7cza ostro ten punkt widzenia, przedstawiajc kata-
strof jako konsekwencj wielowiekowej niewiernoci wobec 'Jahwe (16' 1-63)'
akcentujc jednak odpowiedzialnoindywiduain kadego za wasny grzech (18,
1 -32).
W pierwszym okresie dziaalnoci Ezechiela przed zburzeniem Jerozo1imy i wi_
tyni, przewaao wrd deportowanych przewiadczenie o tymczasowoci deportacji.
Podobny stan rzeczy zakada zteszt Jeremiasz w swoim ticie do wygnacw (Jr
29, 5 nn) i w sporze z prorokiem Chananiaszem (Jr 28, 2-17). lJa podtrzymyrvanie
tych zwodniczych nadziei wpyway nie tyiko bdne spekulacje polityczne, ale
take dziaalno faszywych prorokw (por. Jr 29, 22-23. 2B). To wanie tumaczy
zapowiedzi bezwarunkowej zagady w proroctwach Ezechiela z tego okresu.
Po przybyciu wielkiej grupy deportowanych do Babilonii w r. 586 sytuacja ule-
ga zmianie. Nadzieja na powrt, przynajmniej 'z najbliszym czasie, zmalaa
i ustpia miejsca gbokiej rozterce: naleao nard pocieszy i podnie na du-
chu, ukazujc perspektyw odnowienia wewntrznego' Przychodzio to Ezechielo-
rvi tym trudniej' e prawowierna czJudejczykw, wychowanych rv iatach re-
formy Jozjasza, uwaaawszelki kuit, modlitw i ycie religijne z dala od wi-
tyni i ziemi Jahwe za niemoliwy: ziemia pogaska miaa w ich pojciu co z nie_
czystoci i nie dawaa gwarancji ywego kontaktu z Jahwe. Naleaowic nie tyi-
ko pociesza, zapowiada odnowienie w przyszoci, a1e nauczy deportor'anych
take czci Boga z dala od Jego kraju.
Mimo e po pierwszych, trudnych latach pobytu w obcym l<raju warunki ma_
terialne Judejczykw w Babilonii wydatnie si poprawiy 1s, egzystencja narodowa
rre
tow
rvol
tu,
prz:
styt
go
:odr
csw
odn
n:-c
cz\
:
:str
dosl
'' !
Eze
ez
n'ie
9lzl
:riel
za\!
ktr;
:ok
'rgi,
go
cie
i^+
::ia
czi:
?oz
-.iie
tt i
:2r s
17 O sposobie przeprowadzenia deportacji wiadcz nie tylko asyryjskie zabyt-
ki archeologiczne, ale take Iz 45,14 oraz Jr 40, 1. Tote wielu deportowanych nie
wytrzymao dalekiej drogi do Babilonii; inni -
kie stanowiska _ zostali doranie ukarani lub wtrceni w Babiionie do wizienia.
18 Tendencje nacjonalistyczne wzrosy z:waszcza za panowania Jojakima,
a podtrzymywali je nieudolni zreszt doradcy Sedecjasza oraz faszywi prorocy.
19 Wymieniane u Ez nazwy miejscowoci (3, 15 por. take E.zd 2, 59; B, 1?)
wiadcz o tym, i umieszczono Judejcz5zkw na prowincji, by moe na terenach
zniszczonych poprzednio miast. Uprawa yznej w Babilonii roli, rzemioso i han-
zwaszcza osoby zajmujce wyso-
a:z
s
t
u
l
eIs (\ J
u
d
lJ bE p
ed
c
c
.' u
!
u.J
s
z
d
d
pr
u
r
er
.' e
1
{
.g a
.z l\
;
n
49
l
o
1
s
{cd
{q u
u
Ju
!
I
!d
cd
^u
,
q
1
s
dd
q
s
c s t
^os n
!
r
o
e
td
ll
!
B
sl
J
q
1
oqz
1
Is
s
u
J
i
r
n g
.u
d
.u
.
s
q
p
.o
z
u
d
z
q
e
o! u
p
e
o
A
I
(
d
lg
J
s
s
Ju
r
1o
l
;
o
,
u
)
t
I
u
u
\d
J
p
l
p?
.
d
p
t
u
t,
tc
o
r
9
1
Jol
z
s
1
d
.o s
{
l
no-qr
.s
l
r
u
C
Bs q
u{ ^u
r
es
B
p
!J
^o
Ju
lz
.o -s
I
d
1.9
op
't
e
g
p
q
r
,
f
u
ir u
d
u
. s
ed
a
ep
u
g
J
l
d
.o
1.n o[ {l
s
u
1
d
o
c
.g
c
.l
.u p
s
z
B
d \u
.d 1r
d
1. d
u
d
8
ad
!
q
z
.d
.p
r..n .J
1
t
z
u
ru
ol
s
o
u
o
o
)
8
d
1
z
.qf
lu
d
z
^o
u
l
J
)
-
9
1
I
d
I
8
!
.o
r
rg
r
's
u
d
Yd
p
d
l f
p
s
a
4
a
z
o
.o
f
1
3u
u
J
ov z
g
q
dr
t
r
u
q
f
I
e.
r' u
eos u
d
q
n
u
1n
f
N
7
c
lop
3
fp
Bt
z
u
J
o
a
ep
ou
)
I
^
a
b g
o f
9d
l
t
z
l
.d
s
l
tn rtu
Iu
ep
q
c
.o
r
Z
l
wc
p
p
d
r
+se
15
t
(
a
go e
u
ez
c
s
z
!
p
i
p
n
z
d
a
1
1d
d
pn
& [
s
\
cd
o
o
u
!
p
\
co
u
z
a
J
'p
6
ca
3
d
ld
.z .gf .
s
J
cl"d
u
p
cd
o
!J
]
dz
op
I,
a
a
u
'c 'J
^
p
o
J
V
g
'
d
Id a
&
6
B
z
-
a
t
'
8
8
d
g
s
d
?
H
H
B
y
l
ap
1
\n
p
g
i
f
I
T
1's
1
I
I
a
J
o
^
t
n
paH
l
n
a
v
_6 I
a
J
T
d
c
J
l o
J
o
z
lp ad ?
z
a
sp L
p
c
d
T
z
6
.us
.l
g
'
6
B
n c
z
d
ez
l
z
c
T
o
s
d
V
p
p
A
a
g
l
to
aI
u
o!
o
ud
^o
e
d
tt
as bu o!
o
uu
!
lu
^9
nd I
4
e4 ^
(' )
!J
)
b

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin