budowa kosci mostka, miednica, kosci kregu i kregoslup, - sciagi(1).doc

budowa kości mostka

Połączenia żeber z mostkiem

Siedem górnych żeber (zwanych żebrami prawdziwymi) łączy się z mostkiem.

-           chrząstka żebra pierwszego łączy się za pomocą chrząstkozrostu mostkowo-żebrowego żebra pierwszego (synchondrosis sternocostalis costae primae).

-           żebra II - VII łączą się z mostkiem za pomocą stawów mostkowo-żebrowych (articulationes sternocostales). Główkę w stawie stanowi powierzchnia stawowa końca mostkowego chrząstki żebra; panewką jest powierzchnia stawowa wcięcia żebrowego mostka (dla żebra II - wcięcie żebrowe leży na pograniczu rękojeści i trzonu mostka; dla żeber III - VI wcięcia żebrowe znajdują się na bocznym brzegu trzonu; natomiast dla żebra VII wcięcie żebrowe leży na pograniczu trzonu i wyrostka mieczykowatego). Torebka stawowa : przyczepia się wzdłuż brzegów powierzchni stawowych.

Więzadła :

-           więzadła promieniste mostkowo-żebrowe (ligamenta sternocostalia radiata : anterius et posterius) - biegną odpowiednio z przedniej i tylnej powierzchni mostkowych końców chrząstek żeber na przednią i tylną powierzchnię mostka.

-           więzadło śródstawowe mostkowo-żebrowe (ligamentum sternocostale intraarticulare) - jest obecne w stawie mostkowo-żebrowym żebra II. Biegnie od mostkowego końca żebra II do miejsca połączenia rękojeści i trzonu mostka.

-           więzadła żebrowo-mieczykowe (ligamenta costoxiphoidea) - biegną z dolnego końca trzonu mostka i przednich powierzchni VI i VII chrząstki żebrowej na powierzchnie przednią wyrostka mieczykowatego (łączą się z blaszką przednią pochewki m. prostego brzucha).

Przylegające chrząstki żeber VI, VII i VIII z reguły łączą się stawami międzychrząstkowymi (articulationes interchondrales).

Otwór górny klatki piersiowej (ograniczenia)

-           od przodu : górny brzeg rękojeści mostka (wcięcie szyjne); górne powierzchnie końców mostkowych obojczyków.

-           od boków : brzegi wewnętrzne pierwszych żeber

-           od tyłu : przednia powierzchnia trzonu kręgu Th1.

Otwór dolny klatki piersiowej (ograniczenia)

-           od przodu : dolny brzeg wyrostka mieczykowatego mostka;

-           od boków : dolne brzegi łuków żebrowych (chrząstki żeber X - VII)

od tyłu : wolne końce żeber XI-tych, dolne brzegi żeber XII-tych i przednia powierzchnia trzonu kręgu Th12.

Miednica kostna zbudowana jest na kształt silnego pierścienia kostnego, utworzonego przez dwie kości miedniczne, kość krzyżową i kość guziczną.
Kość miedniczna (os coxae) prawa i lewa składa się z trzech części, które u dorosłego tworzą jedną całość, a w dzieciństwie i wieku pokwitania są od siebie oddzielone wyraźną warstwą chrząstki. Są to : kość biodrowa (os ilium) , zwrócona ku górze i do tyłu, kość kulszowa (os ischii) ,zwrócona ku dołowi i do tyłu i wreszcie kość łonowa ( os pubis), zwrócona ku dołowi i do przodu.

Os ilium (kość biodrowa)
Składa się z talerza (ala ossis ilii) i trzonu (corpus ossis ilii) oddzielonych od siebie po wewnętrznej stronie kresą łukowatą (linea arcuata).
Na talerzu kości biodrowej wyróżniamy dwie powierzchnie : pośladkową (facies glutea) - zewnętrzną, i krzyżowo-miedniczną (facies sacropelvina) - wewnętrzną. Ponadto wyróżniamy grzebień biodrowy (crista iliaca) stanowiący górną granicę oraz brzeg przedni i tylny. Na powierzchni pośladkowej znajdują się trzy kresy pośladkowe - kresa pośladkowa przednia, tylna i dolna (lineae gluteae : anterior, posterior et inferior). Powierzchnia krzyżowo-miedniczna tworzy dół biodrowy (fossa iliaca). Ku tyłowi od dołu znajduje się powierzchnia uchowata (facies auricularis) łącząca się z jednoimienną powierzchnią na kości krzyżowej, natomiast do tyłu i góry od niej leży guzowatość biodrowa (tuberositas iliaca). Powierzchnia uchowata jest od przodu i dołu ograniczona przez bruzdę przypanewkową (sulcus paraglenoidalis)

Grzebień biodrowy rozpoczyna się kolcem biodrowym przednim górnym (spina iliaca anterior superior), poniżej którego leży kolec biodrowy przedni dolny (spina iliaca anterior inferior). Ku dołowi brzeg przedni przechodzi w wyniosłość biodrowo-łonową (eminentia iliopubica). Brzeg tylny grzebienia kończy się kolcem biodrowym tylnym górnym (spina iliaca posterior superior), a poniżej niego leży kolec biodrowy tylny dolny (spina iliaca posterior inferior). Na grzebieniu możemy wyróżnić trzy równolegle biegnące listewki : wargę zewnętrzną (labium externum), kresę pośrednią (linea intermedia), i wargę wewnętrzną (labium internum). Z wargi zewnętrznej do tyłu od kolca biodrowego przedniego górnego (ok. 5 cm) uwypukla się guzek biodrowy (tuberculum iliacum).
Ku dołowi poniżej kolca biodrowego tylnego dolnego brzeg tylny przechodzi we wcięcie kulszowe większe (incisura ischiadica major).
Trzon kości biodrowej wytwarza ok. 2/5 górne panewki kości miednicznej (acetabulum).

Os ischii (kość kulszowa)
Składa się z trzonu (corpus ossis ischii) i gałęzi (ramus ossis ischii). Tworzy tylno-dolny odcinek kości miednicznej. Trzon tworzy nieco więcej niż 2/5 panewki.
Na górnym brzegu otworu zasłonionego (w obrębie k. kulszowej, na jej brzegu przednio-dolnym) znajduje się guzek zasłonowy tylny (tuberculum obturatorium posterius). Na tylnym brzegu trzonu leży kolec kulszowy (spina ischiadica). Powyżej kolca widoczne jest wcięcie kulszowe większe (incisura ischiadica major); poniżej zaś, między kolcem a guzem kulszowym (tuber ischiadicum) leży wcięcie kulszowe mniejsze (incisura ischiadica minor). Oba wcięcia kulszowe są zamknięte więzadłami, tworząc odpowiednio otwór kulszowy większy i mniejszy.

Poniżej wcięcia kulszowego mniejszego leży wydatny guz kulszowy.
Gałąź k. kulszowej łączy się z gałęzią dolną k. łonowej. Wyróżniamy na niej powierzchnię zewnętrzną i wewnętrzną oraz brzeg górny i dolny.
Os pubis (kość łonowa)
Składa się z trzonu (corpus ossis pubis), gałęzi górnej (ramus superior ossis pubis) i gałęzi dolnej (ramus inferior ossis pubis). Trzon k. łonowej tworzy około 1/5 panewki. Przyśrodkowo i do przodu od panewki znajduje się wyniosłość biodrowo-łonowa (eminentia iliopubica).

Na gałęzi górnej wyróżniamy powierzchnię tylną, górną i dolną, brzeg przedni i tylny. Brzeg tylny powierzchni górnej wytwarza grzebień k. łonowej (pecten ossis pubis), który ku tyłowi przedłuża się w kresę łukowatą (linea arcuata). Kresa ta wraz z linią biegnącą między powierzchnią miedniczną a podstawą k. krzyżowej, w jej częściach bocznych, i wzgórek wytwarzają kresę graniczną (linea terminalis), oddzielającą miednicę większą od mniejszej. Brzeg przedni powierzchni górnej kończy się guzkiem łonowym (tuberculum pubicum). Powierzchnia dolna przechodzi w bruzdę zasłonową (sulcus obturatorius). Ostry brzeg między powierzchnią dolną i tylną skierowany ku dołowi tzw. grzebień zasłonowy (crista obturatoria), ma guzek zasłonowy przedni (tuberculum obturatorium anterius). Przyśrodkowo gałąź górna kończy się powierzchnią spojeniową (facies symphysialis).

Gałąź dolna ma brzeg przyśrodkowy i boczny oraz powierzchnię wewnętrzną i zewnętrzną. Przyśrodkowy brzeg tej gałęzi jest odchylony bocznie tworząc grzebień łonowy (crista pubica).

Panewka (acetabulum)
Jest położona na zewnętrznej powierzchni kości miednicznej. Utworzona jest przez trzony wszystkich trzech kości budujących kość miedniczną (po ok. 2/5 tworzą kości biodrowa i kulszowa, a pozostałą 1/5 tworzy trzon k. łonowej). Panewka jest objęta rąbkiem panewki (limbus acetabuli), przerwanym u dołu przez wcięcie panewki (incisura acetabuli). Do brzegu rąbka panewki przyczepia się obrąbek panewkowy (labrum acetabulare). Obrąbek w miejscu wcięcia panewki tworzy więzadło poprzeczne panewki (ligamentum transversum acetabuli). Wcięcie panewki prowadzi do dołu panewki (fossa acetabuli), otoczonego od przodu, góry i tyłu przez powierzchnię księżycowatą (facies lunata).

Otwór zasłoniony (foramen obturatum)
Jest ograniczony kością łonową i kulszową. Do brzegów otworu przyczepia się błona zasłonowa (membrana obturatoria). U góry brzegi błony zasłonowej nie dochodzą do górnego brzegu, lecz przyczepiają się do guzka zasłonowego przedniego (tuberculum obturatorium anterius) położonego na grzebieniu zasłonowym k. łonowej i do guzka zasłonowego tylnego (tuberculum obturatorium posterius), położonego na trzonie k. kulszowej tuż pod wcięciem panewki.
W ten sposób zostaje ograniczony kanał zasłonowy (canalis obturatorius).

-           od góry - bruzda zasłonowa

-           od przodu - guzek zasłonowy przedni

-           od tyłu - guzek zasłonowy tylny

-           od dołu - wolny, górny brzeg błony zasłonowej.

-           Przez kanał ten przechodzi nerw, tętnica i żyły zasłonowe

-           Połączenia miednicy :

-           Kość krzyżowa i kości miedniczne (w zasadzie biodrowe) łączą się stawowo za pomocą stawów krzyżowo-biodrowych (articulatio sacroiliaca).

-           Dwie kości łonowe łączą się z przodu za pomocą spojenia łonowego (symphysis pubica).

-           Więzozrosty miednicy, łączą poszczególne elementy w obrębie miednicy.

Spojenie łonowe (symphysis pubica)
Powierzchnie spojeniowe kk. łonowych, pokryte chrząstką szklistą, są dopasowane za pomocą krążka międzyłonowego (discus interpubicus). Występowanie małej szczelinowatej jamy wewnątrz krążka międzyłonowego przemawia za tym, ze spojenie łonowe jest formą przejściową między chrząstkozrostem i połączeniem maziowym.
Spojenie łonowe jest wzmocnione przez dwa więzadła :

-           więzadło łonowe górne (ligamentum pubicum superius) - biegnie po brzegu górnym spojenia łonowego, przyczepiając się do górnego brzegu krążka międzyłonowego,
a rozpoczyna się na guzku łonowym jednej strony i kończy się na guzku łonowym drugiej strony.

-           więzadło łonowe łukowate (ligamentum arcuatum pubis) - biegnie wzdłuż brzegu dolnego gałęzi dolnej jednej k. łonowej do drugiej, przyczepiając się po drodze do brzegu górnego krążka międzyłonowego.

Kość udowa (femur)

Jest to najdłuższa kość szkieletu ustawiona skośnie w stosunk pionu. Taki układ jest wynikiem większego oddalenia od siebie koi górnych kości udowych niż końców dolnych (decyduje o tym szero miednicy). Jest to typowa kość długa. Składa się z trzonu, nasady bli i dalszej.

Trzon kości udowej (corpus femoris) jest lekko wygięty do przodl wierzchnia przednia trzonu jest gładka i stanowi miejsce przyczepu dl nej z głów mięśnia czworogłowego uda. Na powierzchni tylnej, w śn wej części trzonu występuje kresa chropawa (linea aspera), w które różnią się wargi boczną i przyśrodkową (labium mediale et laterale). Te w dolnej części trzonu rozchodzą się i ograniczają powierzchnię płanową (facies poplitea). W górnej części warga boczna biegnie w kier krętarza większego, a przyśrodkową przechodzi w kresę międzykrętar;

Nasada bliższa kości udowej składa się z kulistej głowy (caput ris), szyjki oraz krętarzy większego i mniejszego. Głowa w części pośrodkowej ma dołek głowy (fouea capitis) służący do przyczepu więzadła kości udowej (collum femoris) łączy głowę z trzonem, tworząc z nh trzonowo-szyjkowy, wynoszący ok. 125°. W miejscu połączenia szyjki d nem znajdują się dwie wyniosłości kostne - krętarze.

Krętarz większy (trochanter major) jest dużą wyniosłością, na znajdują się powierzchnie do przyczepu mięśni. Pod krętarzem ii wierzchni wewnętrznej mieści się dół krętarzowy (fossa trochanterica) jest również miejscem przyczepu mięśni.

Krętarz mniejszy (trochanter minor) leży po stronie przyśrodkową stanowi miejsce przyczepu mięśni. Krętarze od strony przedniej połowie są kresą międzykrętarzową (linea intertrochanterica), a od strony tył wyraźnie zaznaczonym grzebieniem międzykrętarzowym (crista in chanterica). Poniżej krętarza większego, na tylnej stronie w przędła kresy chropawej znajduje się guzowatość pośladkowa (tuberositas g która jest miejscem przyczepu mięśnia pośladkowego.

Koniec dalszy kości udowej składa się z dwóch kłykci i dwóch na ci. Kłykcie (condyli femoris) dzielą się na boczny (condylus lateralis) środkowy (condylus medialis). Znajdują się na nich powierzchnie ! we, pokryte chrząstką szklistą. Między kłykciami znajduje się głębi międzykłykciowy (fossa intercondylaris). Na przedniej stronie końj szego kości udowej występuje powierzchnia rzepkowa (facies pate) która jest powierzchnią stawową dla rzepki.

Nadkłykcie przyśrodkowy i boczny (epicondylus medialis et lat) są to wyniosłości kostne na odpowiednich kłykciach, będące miejscani czepu więzadeł i mięśni.

Rzepka (patella) jest to kość kształtu trójkątnego, wpleciona w s końcowe mięśnia czworogłowego uda. Powierzchnia tylna tworzy powierzchnię stawową, łączącą się z powierzchnią r kową kości udowej. ...