Teofila, kapłana i zakonnika przepis na atrament.pdf

Teofila, kapłana i zakonnika, przepis na

atrament

"Maj ą c sporz ą dzi ć atrament - incaustum, nale Ŝ y w kwietniu lub maju naci ąć

gał ą zek tarniny zanim zakwitnie i wypu ś ci listki, a zebrawszy je w wi ą zki,

pozwoli ć im pole Ŝ e ć w cieniu przez dwa, trzy, albo cztery miesi ą ce, a Ŝ troch ę

przeschn ą .

Nast ę pnie drewnianymi młotkami rozgniata si ę owe gał ą zki na twardym

pniaku, dopóki całkowicie nie zejdzie z nich kora, któr ą natychmiast trzeba

wrzuci ć do beczki pełnej wody; kiedy napełni si ę dwie, trzy, cztery albo pi ęć

beczek kor ą i wod ą , pozostawia si ę je przez osiem dni, a Ŝ woda wyci ą gnie z

kory wszystek sok. Nast ę pnie wlewa si ę t ę wod ę w jak najczystszy tygiel albo

kociołek i postawiwszy na ogmiu, gotuje; od czasu do czasu nale Ŝ y dorzuci ć

do tygla kory, aby pozostałe resztki soku si ę wygotowały; gdy nieco si ę

pogotuj ą mo Ŝ na je wyrzuci ć a wło Ŝ y ć znowu ś wie Ŝ e. Pozostał ą wod ę gotuje si ę

dot ą d, a Ŝ pozostanie z niej trzecia cz ęść , potem si ę j ą przelewa do mniejszego

tygla i tak długo gotuje, a Ŝ sczernieje i zacznie g ę stnie ć , nale Ŝ y przy tym

uwa Ŝ a ć , by nie dolewa ć wody z wyj ą tkiem tej, która zawiera sok. Kiedy si ę

zauwa Ŝ y, Ŝ e woda g ę stnieje, dodaje si ę trzeci ą cz ęść czystego wina, a wlawszy

w nowe dwa lub trzy naczynia, dot ą d gotuje, a Ŝ na wierzchu si ę utworzy

powłoka podobna do błony.

Zdj ą wszy nast ę pnie naczynia z ognia, wystawia si ę je na sło ń ce , dopóki

czarna ciecz nie oddzieli si ę od czerwonych m ę tów. Bierze si ę potem

starannie uszyte torebki z pergaminu z p ę cherzami wewn ą trz, a wlawszy w

nie czysty atrament, wiesza si ę w sło ń cu, dopóki całkowiecie nie wyschnie na

proszek; kiedy wyschnie, mo Ŝ na go wzi ąć ile si ę chce i zmiesza ć z winem nad

roz Ŝ arzonymi w ę glami, a dodaj ą c nast ę pnie troch ę atramentu, mo Ŝ na pisa ć .

Gdyby si ę zdarzyło przez niedbalstwo, Ŝ e atramentowy proszek nie byłby

wystarczaj ą co czarny, trzeba wzi ąć Ŝ elazny pr ę t o grubo ś ci jednego palca i

wło Ŝ ywszy go w ogie ń , rozgrzewa ć dopóki si ę nie roz Ŝ arzy, a potem

natychmiast wło Ŝ y ć do proszku."