3.01.2007 „ćwiczenia” Anatomia.
-c. d do zajęć z 13.12.2006:
mm po brzusznej stronie kręgosłupa:
-mm długi głowy,
-mm prosty głowy przedni
-mm długi szyi
-mm pochyły przedni
-mm pochyły środkowy
-mm pochyły tylni
-mm m-o-s
-mm skośny wewnętrzny brzucha
-mm skośny zewnętrzny brzucha
-mm prosty brzucha
-mm lędźwiowy większy
MM prosty głowy przedni, długi głowy i długi szyi położone są na przedniej pow. kręgosłupa szyjnego. Obustronny skurcz mm prostego przedniego głowy i mm długiego głowy zgina głowę do przodu. W działaniu jednostronnym oba mm zginają głowę w bok. Obustronny skurcz mm długiego szyi powoduje zgięcie kręgosłupa szyjnego do przodu, jednostronny obraca i zgina szyję w str. boczną.
MM m-o-s sięga od rękojeści mostka do kości skroniowej przy ustalonym mostku i obojczyku skurcz obustronny mm odchyla głowę do tyłu, skurcz jednostronny zgina głowę ku bokowi i obraca ją w przeciwną stronę.
MM pochyłe przednie, środkowe i tylne położone są miedzy wyrostkami poprzecznymi kręgów szyjnych a dwoma górnymi żebrami. Działając obustronnie zginają kręgosłup szyjny wraz z głową do przodu, działając jednostronnie zginają odcinek szyjny kręgosłupa w bok. Gdy kręgosłup jest ustalony pociąga żebra ku górze ( mm oddechowe pomocnicze). Przy spokojnym oddychaniu nie biorą udziału – spełniają rolę aparatu wieszadłowego żeber.
MM brzucha – skośny zewnętrzny i wewnętrzny, czworoboczny lędźwiowy oraz prosty brzucha biorą udział we wszystkich ruchach kręgosłupa z wyjątkiem prostowania.
MM Działające na kręgosłup i stawy głowy.
Zestaw ruchów w stawach głowy i kręgosłupa:
- zginanie głowy do przodu skurcz obustronny – mm długi głowy i mm prosty głowy przedni
- zginanie głowy do tyłu skurcz obustronny – mm czworoboczny grzbietu, mm prostownik grzbietu, mm pod potylicznie i mm m-o-s
- zginanie głowy w bok – mm płatowaty, m-o-s, mm prosty głowy boczny i przyśrodkowy
- obracanie głowy w te samą stronę – mm płatowaty, skośny głowy dolny, prosty głowy tylny wielki i mniejszy
- obracanie głowy w kierunku przeciwnym – mm m-o-s, czworoboczny grzbietu, pół kolcowy.
Odcinek szyjny kręgosłupa:
- zginanie do przodu (skurcz obustronny) – mm długi szyi, m-o-s, pochyły przedni,
- zginanie do tyłu (skurcz obustronny) – mm płatowaty i prostownik grzbietu
- zginanie w bok (skurcz jednostronny) – mm pochyłe, płatowaty, długi szyi, m-o-s, prostownik grzbietu, dźwigacz łopatki,
- skręcanie:
- w tę samą stronę – mm płatowaty
- w stronę przeciwną – mm m-o-s, pół kolcowy, wielodzielny i mm skręcające,
Odcinek piersiowy i lędźwiowy kręgosłupa:
- zginanie do przodu (skurcz obustronny) – mm prosty brzucha i skośne brzucha zew. i wew., mm lędźwiowy większy,
- zginanie do tyłu ( skurcz obustronny) – mm prostownik grzbietu,
- zginanie w bok (skurcz jednostronny) – mm prostownik grzbietu, mm skośny zew. i wew. brzucha, mm czworoboczny lędźwi i lędźwiowy większy,
- skręcanie (skurcz jednostronny):
- w te samą stronę – mm skośny wew. brzucha i mm krzyżowo grzbietowy,
- w stronę przeciwną – mm skośny zew. brzucha i mm poprzeczno kolcowy.
MM ODDECHOWE.
MM oddechowe dzielimy na czynne przy wdechu oraz mm czynne przy wydechu. Jedne są czynne przy oddychaniu spoczynkowym (właściwe mm oddechowe) inne działają w okresie wzmożonej czynności oddechowej tzw. mm pomocnicze.
MM Wdechowe:
- mm wdechowe właściwe
- przepona
- mm międzyżebrowe zewnętrzne
- mm wdechowe pomocnicze
- mm unoszące klatkę piersiową bezpośrednio – początek na kręgosłupie i czaszce,
- mm pochyły przedni, środkowy, tylny, m-o-s, zębaty tylny i górny
- mm unoszące klatkę piersiową bezpośrednio – przyczep na obręczy kg .
- mm piersiowy mniejszy, podobojczykowy, zębaty przedni,
- mm unoszące klatkę piersiową pośrednio przez ustalenie obręczy kg
- mm czworoboczny grzbietu, równoległoboczny, dźwigacz łopatki,
- inne mm pomocnicze
- mm prostownik grzbietu, najszerszy grzbietu i piersiowy większy.
MM Wydechowe
- mm wydechowe właściwe
- mm międzyżebrowe wewnętrzne
- mm wydechowe pomocnicze
- mm brzucha : mm prosty brzucha, skośny zewnętrzny i wewnętrzny brzucha, poprzeczny brzucha, . czworoboczny lędźwi i mm stożkowaty,
- mm poprzeczny klatki piersiowej, zębaty tylny dolny, podżebrowe, najszerszy grzbietu.
W czasie oddychanie klatka piersiowa zmienia swoje wymiary, skurcz mm wdechowych powoduje zwiększenie się trzech wymiarów klatki piersiowej:
Zmiana wymiaru przednio tylnego i poprzecznego klatki piersiowej jest wynikiem działania mm unoszących żebra, zmiana wymiaru pionowego zależy głownie od przepony.
Fazy Oddychania:
1) Wdech – wywołany powiększeniem się objętości klatki piersiowej
2) Wydech – następuje w skutek jej zmniejszenia
Najskuteczniejszą kombinacje ruchów wdechowych stanowi czynne napinanie przepony z równoczesnym rozluźnianiem powłok brzusznych, czynne unoszenie żeber i prostowanie kręgosłupa.
Najskuteczniejszy wydech następuje poprzez czynne napinanie mm brzucha z równoczesnym rozluźnianiem się przepony, przez czynne opuszczenie się żeber i zgięcie kręgosłupa.
W silnym wdechu i wydechu mogą brać udział wszystkie mm które przyczepiają się do żeber i kręgów lub tworzą powłokę brzuszna.
Wyróżniamy dwa typy oddechowe:
1) Żebrowy albo piersiowy( poruszają się żebra)
2) Brzuszny albo przeponowy (odbywa się bez bezpośredniego udziału żeber)
Jeżeli przy ustalonej klatce piersiowej nastąpi równoczesny skurcz wszystkich mm brzucha, przepony oraz miednicy zmniejszy się wówczas objętość jamy brzusznej a ciśnienie w niej znacznie wzrasta tworząc tłocznie brzuszna. Wzmożone ciśnienie działa na narządy jamy brzusznej ułatwiając wydalanie moczu kału i płodu.
W czasie snu przeważa typ oddychania piersiowy. W oddychaniu spokojnym typ brzuszny. W oddychaniu wysiłkowym typ mieszany. Typ oddychania zmienia się wraz z wiekiem w młodości przeważa piersiowy w późniejszym mieszany.
dziubusek30