mokradla-cale.pdf

KIL

Akademia Rolnicza im. Augusta Cieszkowskiego ,

60-637 Poznań, ul. Wojska Polskiego 28,

Katedra Inżynierii Leśnej, 60-623 Poznań, ul. Mazowiecka 41

Tel./Fax. 061 848-7366, NIP 777-00-04-960

SPRAWOZDANIE KOŃCOWE

Nr zadania : 18

Tytuł : OPRACOWANIE STRATEGII OCHRONY

OBSZARÓW MOKRADŁOWYCH NA TERENIE

LEŚNYCH KOMPLEKSÓW PROMOCYJNYCH

NA PRZYKŁADZIE LKP LASY RYCHTALSKIE

Opracowanie wykonane dla

DYREKCJI GENERALNEJ LASÓW

PAŃSTWOWYCH

ul. WAWELSKA 52/54

00-922 WARSZAWA

Autorzy:

Prof. dr hab. inż. ANTONI T. MILER – kierownik tematu

Prof. nadzw. dr hab. inż. BOGUSŁAW KAMIŃSKI

Dr hab. inż. ANDRZEJ CZERNIAK

Dr inż. SYLWESTER GRAJEWSKI

Dr inż. BERNARD OKOŃSKI

Mgr inż. ANNA KRYSZTOFIAK

Mgr inż. MAŁGORZATA SOBALAK

Inż. KAMILA PRZYSIECKA

MACIEJ KAMIŃSKI

Poznań 2007

SPIS TREŚCI

Strona:

1. WSTĘP………………………………………………………………………………... 3

2. LEŚNY KOMPLEKS PROMOCYJNY LASY RYCHTALSKIE…………………… 5

3. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA POWIERZCHNI DOŚWIADCZALNYCH I

ZAKRESU BADAŃ…………………………………………………………………. 21

4. METODY OBLICZANIA TRENDÓW I OKRESOWOŚCI

ZMIAN KLIMATYCZNYCH (TEMPERATUR POWIETRZA, OPADÓW

ATMOSFERYCZNYCH)……………………………………………………………. 23

5. STAN AKTUALNY ORAZ PROGNOZA ZMIAN STOSUNKÓW WODNYCH

NA OBSZARACH MOKRADŁOWYCH LEŚNEGO KOMPLEKSU

PROMOCYJNEGO LASY RYCHTALSKIE………………………………………... 35

6. MODELOWANIE ODPŁYWU Z LEŚNEJ ZLEWNI MOKRADŁOWEJ………….. 40

7. POTENCJALNA ZDOLNOŚĆ RETENCYJNA OBSZARÓW LEŚNYCH

NADLEŚNICTWA DOŚWIADCZALNEGO SIEMIANICE……………………….. 53

8. STANY WÓD GRUNTOWYCH W LATACH HYDROLOGICZNYCH

2003-2006 NA OBSZARZE ZLEWNI DOŚWIADCZALNEJ ROWU G-8 W

LEŚNICTWIE MARIANKA W LZD SIEMIANICE………………………………. 72

9. JAKOŚĆ WÓD POWIERZCHNIOWYCH I GRUNTOWYCH…………………….. 79

10. POZIOM METALI CIĘŻKICH W WODACH GRUNTOWYCH ORAZ W

GRUNTACH W BEZPOŚREDNIM SĄSIEDZTWIE SZLAKÓW

KOMUNIKACYJNYCH…………………………………………………………….. 95

11. SYTUACJA DROGOWA NA TERENIE LKP LASY RYCHTALSKIE………….. 102

12. ZMIANA ODPŁYWU WEZBRANIOWEGO W MAŁEJ ZLEWNI LEŚNEJ PO

ZABUDOWIE CIEKU……………………………………………………………… 111

13. DIOKSYNY………………………………………………………………………… 120

14. PIERWIASTKI ŚLADOWE W GLEBACH OBSZARÓW MOKRADŁOWYCH… 131

15. PODSUMOWANIE ..................................................................................................... 141

16. STRATEGIA OCHRONY OBSZARÓW MOKRADŁOWYCH .............................. 144

Streszczenie – Summary ………………………………………………………………… 148

1. WSTĘP

Pod pojęciem mokradła leśne określane są ekosystemy leśne, nadmiernie uwilgotnione,

do których należy wstępnie zaliczyć te tereny, które w opisach taksacyjnych zakwalifikowano

jako: Bb, BMb, LMb, Ol, OlJ i Lł. Ostatecznie o zakwalifikowaniu danej powierzchni do

mokradeł można zdecydować dopiero po wizji w terenie.

Obecnie jednym z najistotniejszych problemów we współczesnej klimatologii jest

zagadnienie ocieplania klimatu. Chociaż nie udowodnione ponad wszelką wątpliwość, wiele

czynników świadczy o zmianie klimatu w przeciągu ostatniego krótkiego okresu czasu.

Prezentowane w literaturze przedmiotu stanowiska są bardzo różnorodne – od skrajnych

poglądów, przewidujących katastrofalne skutki w wielu regionach świata do oceny, że

„ problem zmian klimatu został wyolbrzymiony ponad wszelkie proporcje”.

Niektóre znane światowe ośrodki badawcze sugerują, że w wodach i glebach

organicznych obszarów mokradłowych mogła zachodzić przez wiele lat intensywna

akumulacja zanieczyszczeń chemicznych np. pierwiastków śladowych i dioksyn

generowanych przez ośrodki przemysłowe. Stwierdzono np., że zawartość ołowiu, kadmu,

niklu i cynku w bagnach na terenie Anglii wielokrotnie przekracza poziom uznawany za

bezpieczny dla środowiska. Pierwiastkami śladowymi mogą być skażone również podmokłe

tereny Eurazji i Ameryki Północnej. Brytyjscy naukowcy ostrzegają, że zachodzące zmiany

klimatyczne mogą spowodować osuszenie terenów mokradłowych i uwolnienie z nich w

skutek erozji wodnej i eolicznej dużych ilości toksycznych związków.

Na terenach Polski obszary leśne należą do ekosystemów najmniej przekształcanych i

zanieczyszczanych przez człowieka. W świetle prognozowanych zagrożeń wynikających z

uwalniania zanieczyszczeń chemicznych z podlegających osuszaniu się terenów bagiennych,

przeprowadzono szeroki zakres badań chemicznych wód, gleb i drzewiastych bioindykatorów

roślinnych terenów mokradłowych LKP Lasy Rychtalskie.

Istotnym elementem infrastruktury technicznej terenów mokradłowych jest sieć

drogowa. Gęstość oraz stan techniczny dróg leśnych w znacznym stopniu warunkują

prawidłowe funkcjonowanie gospodarstwa leśnego. Trwałość nawierzchni drogowych zależy

przede wszystkim od rodzaju podłoża gruntowego. Grunty bagienne mineralne a szczególnie

organiczne cechują się niską nośnością, która najbardziej obniża się w okresach wysokich

poziomów wód gruntowych. Około 79 % dróg leśnych posiada nawierzchnie gruntowe, które

w okresach podwyższonej wilgotności stają się nieprzejezdne. Stąd zagadnienia dotyczące

poprawy stanu dróg na leśnych terenach zabagnionych stanowią poważny problem.

Celem niniejszej pracy jest przedstawienie wyników kilkuletnich kompleksowych

badań terenowych (hydrologicznych, chemicznych i geotechnicznych) na obszarach

mokradłowych LKP Lasy Rychtalskie w celu scharakteryzowania stanu obecnego, prognozy

zmian oraz wskazania zagrożeń stabilności tych i podobnych obszarów leśnych.

2. LEŚNY KOMPLEKS PROMOCYJNY LASY RYCHTALSKIE

Nazwa "leśny kompleks promocyjny" została oficjalnie użyta i opisana w

uzasadnieniu do decyzji nr 23 ministra ochrony środowiska zasobów naturalnych i leśnictwa z

dnia 8 listopada 1994 roku w sprawie ochrony i zagospodarowania Puszczy Białowieskiej.

Formalne utworzenie leśnych kompleksów promocyjnych nastąpiło nieco później, tzn. z

chwilą wydania przez dyrektora generalnego Lasów Państwowych zarządzenia nr 30 z dnia

19 grudnia 1994 roku.

Leśne Kompleksy Promocyjne godzą cele gospodarcze z celami aktywnej ochrony

ekosystemów, propagują przyjazne środowisku technologie oraz promują badania naukowe.

To nowatorskie rozwiązanie spotkało się z uznaniem leśników i badaczy w całej Europie.

Mają one przede wszystkim być, miejscem promocji wielofunkcyjnej gospodarki leśnej, jako

elementu zrównoważonego rozwoju. Tworzone są dla promocji proekologicznej polityki

leśnej państwa.

Obecnie istnieje 19 Leśnych Kompleksów promocyjnych:

 LKP Bory Lubuskie

 LKP Bory Tucholskie

 LKP Lasy Beskidu Sądeckiego

 LKP Lasy Beskidu Śląskiego

 LKP Lasy Birczańskie

 LKP Gostynińsko-Włocławskie

 LKP Lasy Janowskie

 LKP Lasy Mazurskie

 LKP Lasy Oliwsko-Darżlubskie

 LKP Lasy Puszczy Białowieskiej

 LKP Lasy Rychtalskie

 LKP Lasy Spalsko-Rogowskie

 LKP Lasy Warcińsko-Polanowskie

 LKP Lasy Warszawskie

 LKP Puszcza Kozienicka

 LKP Puszcza Notecka

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: