wyklad05.pdf

(78 KB) Pobierz
2456587 UNPDF
WYKŁAD 5 Gatunki dziennikarskie
Reportaż jako DRUGA METAFORA .
Czytelnicy poszukują w reportażu przede wszystkim prawdy.
Reportaż rozwija się najlepiej gdy żywi się konfliktami.
Jest formą dziennikarską bardzo silnie związaną z życiem społecznym.
Wydarzenia polityczne w dużej mierze uwarunkowują reportaż.
SIERPIEŃ 1980 ROKU:
· fundamentalne przemiany w państwie
· liberalizacja cenzury
· liberalizacja stosunku władzy do opozycji
GRUDZIEŃ 1980 roku- stan wojenny
CZERWIEC 1989 roku- postanowienia Okrągłego Stołu
Utwory reportażowe stają się: drapieżne, ostre, nonkonformistyczne, uwolnione z cenzury.
Reportaż powstaje szybko, bez troski o jakość artystyczną. Wartość poznawcza jest bardzo
ważna!
Tematyka reportaży lat 80. :
· rozliczenie z partyjnością, urzędnikami (nurt rozliczeniowy)
· spowiedź środowiska dziennikarskiego (internowani, emigracje, podpisywanie lokalów przy
współpracy z mediami ówczesnymi), ci, którzy tego nie zrobili: do prasy katolickiej!
Reportaże nie były pogłębione intelektualnie.
W 1983 roku powstaje pismo „Reporter” , kierowane przez Wojciecha Pieleckiego .
Czasopisma:
·
„Tygodnik kulturalny”
·
„Przegląd tygodniowy”
·
„Polityka”
·
„Literatura”
·
„Odra”
·
„Kultura”
Reporterzy posługują się takimi samymi środkami wyrazu jak i autorzy literatury pięknej.
Przepisała Marta, Grupa V
Melchior Wańkowicz
1892 rok urodził się na Białorusi, na ówczesnych Kresach Wschodnich
Bardzo szybko umierają jego rodzice
Studia prawnicze podejmuje w Krakowie
1923 rok debiut książkowy Pt. „Strzępy epopei”
1939 rok przekracza granicę Rumunii wraz z rządem polskim
1940-1943 przebywa na Bliskim Wschodzie, w Izraelu i na Cyprze
1943-1944 jest korespondentem wojennym generała Andersa w bitwie o Monte Cassino
1946 rok z Włoch wyjeżdża do Anglii
1947-1958 przebywa w Stanach
1958 rok powrót do Polski
1964 rok podpisuje tzw. „List 34-ch”, tj. protest przeciwko polityce rządu polskiego; skazany na 3
lata, nie odsiaduje wyroku
1970 rok przywrócone mu zostaje polskie obywatelstwo
1974 rok umiera, pochowany zostaje na Powązkach
Wańkowicz nigdy nie należał do żadnej szkoły literackiej czy dziennikarskiej. Nigdy nie
współpracował z czasopismami. Jego pisarstwo jednak jest bardzo wyraźne stylistycznie,
leksykalnie, on sam odświeżył formę Kresów Wschodnich.
Multum: moralizatorstwa i zabawy.
Mowa kwiecista, barwna, barokowa.
1936 rok „Na tropach Smętka”
Fenomenalny koncept narratora (dwuwariantowość); opisane są podróże ojca z córką po kresach
Wschodnich.
Podczas pobytu na emigracji Wańkowicz pisze o polskim żydostwie:
„Deprofundis”
„Wrzesień żagwiący”
W latach 1945-1947 powstają trzy tomy „Bitwy o Monte Cassino”.
Jest to typ opowieści reportażowej.
Bohaterowie są zbiorowi.
Książka zawiera multum zdjęć, fotoreportaży, fotomontaży, nazwisk (indeks zawiera 1500
nazwisk!).
Autor wypowiada się w pozycji : uczestnika
Świadka wydarzeń
Rekonstruktora wydarzeń
Podkreślona jest naoczność rzeczywistości.
Wańkowicz uwidacznia język komunikatu wojskowego, pojawiają się liczne przekleństwa, żargon
wojskowy. Ta PERSEWERACJA wzbogaca o dynamizm!
Wańkowicz przebywając w Anglii pisze o emigracji, z którą jest skłócony.
Przepisała Marta, Grupa V
Eseje:
„Kundlizm” 1947 rok
„Klub trzeciego miejsca” 1947 rok
W 1958 roku triumfalnie wraca do Polski.
Od 1959 roku wszystko wydawane jest niemalże natychmiast.
W 1959 roku wydane zostają dwie części „Września żagwiącego” , tj. „Westerplatte” oraz
„Hubalczycy”.
Zaliczane są do cyklu reportażu wojennego.
Tutaj Wańkowicz jest na pozycji rekonstruktora , rekonstruując wydarzenia na podstawie
dokumentów historycznych. Wszyscy bohaterowie są kreowani na postaci powieści
Sienkiewiczowskich.
„Hubalczycy”: opisane są tamże losy ostatnich oddziałów wojska polskiego majora Dobrzańskiego
(pojawiają się zarzuty wobec Wańkowicza o tworzenie legendarnego żołnierza, tworzenie epopei
warcholstwa)
1963 rok „Walczący gryf”
Książka poświęcona ziemi gdańskiej i Pomorzu.
Ksiązka historyczna (Pomorze jest opisane od czasów średniowiecza).
„Zupa na gwoździu” – zbiór felietonów.
Trylogia amerykańska: „W ślady Kolumba”:
· „Atlantyk, Pacyfik”
· „W pępku Ameryki”
· „Od Słopców po Kair”
Bardzo wyraźna jest olbrzymia rozległość tematyczna!
TEORIA MOZAIKI:
Wartość reportażu zależy od ułożenia elementów faktograficznych w odpowiednim porządku.
Reportaż nie może kłamać, ale może domalowywać.
Wańkowicz wyróżniał prawdę:
Liberalną (można zmierzyć, zważyć)
Esencjonalną (tkwi w emocjach)
Teorie reportażu zawarł w esejach:
„Prosto od krowy”
„O poszerzenie konwencji reportaży”
Wg Wańkowicza: sny i wrażenia wzbogacają reportaż.
A psychologizm bohaterów zbliża reportaże do literatury pięknej/krótkiej formy prozatorskiej.
Reportaż wg Wańkowicza powinien być zbudowany na schemacie KOMENTARZ wobec
FAKTU. Reportaż powinien powstrzymywać się od bardzo wyraźnego kometarza!
Przepisała Marta, Grupa V
Wańkowiczowskie reportaże emanują bardzo specyficzną kreacją bohaterów:
· Los indywidualny Wańkowicza nie interesuje! W swoich reportażach opisuje losy
zbiorowości, całości, losy syntetyczne.
· Biografię jednego bohatera tworzy poprzez powycinanie z biografii pewnych osób
niektórych cech, tworząc jedną biografię.
Przepisała Marta, Grupa V

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin