filozofia_skutecznego_inwesotwania.pdf

BRE Bank Securities

Filozofia skutecznego inwestowania

( Paweł Szczepanik, makler DI BRE)

Filozofia inwestowania to styl inwestycyjny i cele, jakie przed sobą stawia inwestor. Opisuje to, czego trader

usiłuje dokonać na rynku. W zakres filozofii inwestowania wchodzą plan i reguły dotyczące inwestowania

oraz stosowane narzędzia.

Są dwa kryteria, które powinny być brane pod uwagę z punktu widzenia metodologii analitycznej. Po

pierwsze analiza techniczna rynku musi być prosta i łatwa do zrozumienia tak z punktu widzenia teorii jak i

praktyki; po drugie analiza musi dostarczać informacji z wyprzedzeniem o tym, co się może wydarzyć na

rynku. Trader musi się skoncentrować na tzw. wskaźnikach wyprzedzających, a nie jak większość

inwestorów na wskaźnikach opóźnionych. Wskaźników mówiących o tym, co było na rynku jest tysiące.

Inwestor chce wiedzieć z wysokim stopniem prawdopodobieństwa, co rynek może zrobić, a nie co zrobił.

Większość książek uczy, aby nigdy nie kupować dołków i sprzedawać szczytów. Moim zdaniem są to

pozycje pisane nie przez aktywnych traderów, a jedynie przez teoretyków, których wiedza dotycząca

analizy technicznej opiera się na wskaźnikach opóźnionych w stosunku do bieżących kursów. Przecież

tylko kupowanie w pobliżu dna i sprzedawanie w pobliżu szczytów jest w stanie dać małą ekspozycję

kapitału.

Popularne wskaźniki wykorzystywane w analizie technicznej

Większość technik proponowanych w literaturze jest podobnych do XV wiecznego spojrzenia na świat,

kiedy ludzie myśleli, że ziemia jest płaska. Jednym z wcześniej odkrytych wskaźników technicznych na

przełomie lat 50-tych i 60-tych ubiegłego wieku był oscylator stochastyczny i było to jedno z najbardziej

wyszukanych narzędzi technicznych tamtejszych czasów. Chociaż jego budowa opierała się na dość

podstawowych formułach matematycznych, ręczne jej przeliczanie było dość nudnym zajęciem. Kiedy

pojawił się pierwszy komputer osobisty PC narzędzie to stało się dostępne szerzej i traderzy dostali

możliwość usprawnienia swojej pracy. Pod koniec lat 60-tych Richard Donchian użył kalkulatora do

przetestowania systemu opartego na średnich ruchomych i na początku lat 70-tych opublikował swoje

badania (dzisiaj zajęłoby mu to max jeden dzień). W 1978 zaraz po tym jak Hewlett Packard wprowdził

nowy język programowania RPN, Wells Wilder publikuje swoją książkę „New Concepts in Tedchnical

Trading” w której opisuje takie wskaźniki jak DMI, Parabolic SAR, RSI, które po 30 latach dalej są

stosowane powszechnie przez inwestorów na całym świecie. Jego pozycja była na ówczesne czasy wielkim

hitem gdyż oprócz suchego opisu zawierała poszczególne etapy programowania kalkulatora w języku RPN.

Pod koniec lat 70-tych Gerald Appel wymyśla MACD opartą na średnich wykładniczych, wyliczenie której za

pomocą kartki i ołówka byłoby zbyt czasochłonne aby się tego podjąć.

Wymienione wskaźniki do dziś dnia są nieodwołalnymi faworytami mimo, że zostały stworzone w czasach

programowalnych kalkulatorów, gdy nie było jeszcze komputerów PC. Interesujący jest fakt, że wraz z

dynamicznym rozwojem komputerów PC obserwujemy stagnację w rozwoju narzędzi analitycznych. Na

początku swojego istnienia komputery PC miały 64 K RAM podczas, gdy teraz 512 MB (prawie 10.000 razy

więcej) jest uważane za maszynę przestarzałą. Czy inwestorzy dalej mają używać narzędzi

zaprojektowanych na kalkulator?

Jak tylko do PC wprowadzono grafikę, traderzy mogli oglądać wykresy. Przejście z wykresu słupkowego na

liniowy było teraz możliwe za jednym przyciśnięciem guzika.

Zmodyfikowano wszystkie kody dotychczasowych wskaźników, tak aby w bardzo łatwy sposób można je

było obejrzeć ale … nie wprowadzono nic nowego. Nie namawiam, aby z nich zrezygnować całkowicie.

Chodzi o to, aby zdawać sobie sprawę z pewnych ograniczeń, które mają bezpośrednie przełożenie na

systemy inwestycyjne.

O systemach inwestycyjnych

Przeprowadzone wielokrotnie badania pokazały, że prosta optymalizacja wskaźników i systemów nie

działa, głównie dlatego, że zakłada iż rynek będzie zachowywał się w przyszłości jak w przeszłości, czyli że

m. in. że jego cykl i zmienność będą stałe. Twórcy systemów dopasowują przeszłe dane tak, aby otrzymać

poprawny algorytm marząc, że to się powtórzy w przyszłości produkując zyski. Systemy nie wygrywają

ponieważ rynek nigdy nie zachowuje się tak samo miesiąc po miesiącu. Gracze operujący na systemach

pracują pod pozorem, że rynek pozostaje w trendzie przez około 30% czasu. Jeśli tak jest, to dopasowują

parametry w ich algorytmach tak, aby wybrać scenariusz zyskowny. Prawda jest taka, że każdy ciąg

cenowy można przekształcić w scenariusz zyskowny zręcznie manipulując obsunięciami kapitału.

Wynalazcy systemów sprzedają swoje pomysły zamiast handlować nimi samodzielnie. Typowe ogłoszenie

BRE Bank Securities

Filozofia skutecznego inwestowania

w amerykańskiej gazecie brzmi ”nowy wymiar handlu, rezultat za 2006 rok 1.203.000$ zysku na jednym

kontrakcie mini S&P500. Kosztuje 3000 $ i jest dostępny tylko dla 50 pierwszych klientów”.

Większość systemów upadnie w obliczu mechanizmu rynkowego. W większości przypadków inwestorzy je

stosujący nie będą umieli zachować dyscypliny wymaganej przy grze systemem i przestaną grać

najczęściej na trochę przed tym jak system zacznie przynosić zyski (ale który inwestor wytrzyma 10

transakcji z rzędu na stracie przez np. 1 rok). Powodem pewnie będą ciągłe straty. Trzeba bardzo

specjalnych umiejętności, aby grać systemem i odnosić sukces. Nikt nie twierdzi, że nie ma systemów,

które pracują – po prostu występują one bardzo rzadko.

Dlatego mitem jest, że można kupić tzw. mechaniczny system inwestycyjny i zarabiać pieniądze przez cały

czas. Czym jest system inwestycyjny? Jest to zbiór reguł, który mówi kiedy kupić i kiedy sprzedać. Reguły

te można zaprogramować i dzięki temu stworzyć system. Podstawą wszystkich systemów jest to, że

użytkownik nic nie musi wiedzieć o rynku i o tradingu, a będzie zarabiał pieniądze ślepo podążając za

systemem.

Od kiedy ludzie handlują na giełdzie znajdują się w sprzedaży systemy, które kosztują już od kilkuset

dolarów. Nie wierzę, że jakiś system jest w stanie przynosić zysk przez okres więcej niż rok czy dwa. Po

tym czasie bardzo szybko zabierze nam cały zakumulowany zysk. Oczywiście wiele systemów ma jakąś

wartość, ale tylko w rękach ich twórców, którzy stworzyli dany system w określonych warunkach rynkowych

i kiedy zauważą, że warunki te uległy zmianie dokonają zmiany parametrów wejściowych.

Skąd bierze się taka popularność systemów. Powody są dwa. Po pierwsze wielu inwestorów wierzy, że

osiągnięcie sukcesu jest bardzo proste. Wielu wierzy, że na rynku obowiązuje jakaś ukryta formuła, której

odkrycie zapewni sukces. Na zachodzie na tej iluzji budowane są wielkie firmy, które czerpią wielkie zyski

ze sprzedaży systemów. Pamiętajmy jednak, że sukcesu na giełdzie nie można kupić. Trading jest takim

samym biznesem jak każda inna działalność. Musimy włożyć w to mnóstwo pracy i dodać jeszcze własny

osąd. Własny osąd dla sukcesu jest niezbędny i dlatego systemy mechaniczne w dłuższej perspektywie się

nie sprawdzą. Po drugie większość użytkowników nie rozumie, że można tak skalkulować reguły i

dostosować do danych historycznych w taki sposób, że w czasie testów wyniki będą zachwycające. Kiedy

jednak zastosujemy te reguły na nowej bazie danych okaże się, że zysków nie ma. Twórcy systemów

opanowali te sztukę do perfekcji. Dodatkowo wielu twórców systemów nie ma doświadczenia w

inwestowaniu – nie zawarli nigdy żadnej transakcji.

Większość z amerykańskich funduszy dysponuje siłą większą niż kilkadziesiąt milionów dolarów. Wszystkie

razem mogą liczyć kilkaset miliardów. Ile warty byłby dla nich dobry system inwestycyjny? Zastanawiając

się na tym pomyślmy, że można kupić system z gwarancją zysków z ogłoszenia już za kilkaset dolarów,

podczas gdy taki fundusz zapłaciłby chętnie i bez żadnego wysiłku finansowego nawet milion dolarów.

Najdziwniejszymi systemami są systemy oparte na ruchach planetarnych. Ich twórcy są niewiarygodni, nie

tylko nie mają pojęcia jak zarządzać pozycją, ale nawet jak prawidłowo handlować. Zarabiają nie ryzykując

nawet złotówki na rynku. Niektóre z ich sygnałów pojawiają się nawet z czteroletnim wyprzedzeniem.

Cel analizy technicznej

Celem analizy technicznej nie jest identyfikowanie punktów zwrotnych na rynku przez cały czas, na każdym

rynku. Jest to marzenie większości amatorów, jest to po prostu niemożliwe. Analityk musi zaakceptować

fakt niesprawdzalności się analiz przez pewne okresy. Wszyscy odnoszący sukces traderzy wiedzą, że

każda decyzja inwestycyjna ma zawsze tylko pewne prawdopodobieństwo sukcesu i nigdy nie jest to

pewność. Straty są nieuniknione, zawsze będą częścią planu.

Celem analityka jest identyfikowanie takich warunków rynkowych i takich strategii, które dają duże

prawdopodobieństwo osiągnięcia sukcesu. Na rynku można utrzymywać trzy rodzaje pozycji: long, short,

out. Pozycję poza rynkiem należy zająć, kiedy stosowana metodologia nie rozpoznaje charakteryzującej się

małym ryzykiem zyskownej transakcji. Należy czekać cierpliwie na moment kiedy pieniądze „leżą na ulicy” i

wystarczy się schylić aby je podnieść. Innymi słowy należy czekać aż analiza rozpozna układ, który

charakteryzuje się wysokim prawdopodobieństwem sukcesu. Jest to jedyny sposób aby odnieść na rynku

sukces. Celem inwestora jest zysk. Można to osiągnąć tylko dzięki cierpliwości, dyscyplinie i właściwemu

podejściu do inwestowania.

BRE Bank Securities

Filozofia skutecznego inwestowania

Plan działania

Każdy osiągający sukces trader powinien mieć jasno zdefiniowany, zapisany na kartce swój trading plan.

Plan powinien być konsekwentnie realizowany. Przy tworzeniu swoich zasad należy odpowiedzieć sobie na

następujące pytania.

- w jakiej ramie czasowej zamierzamy się poruszać. Czy naszym celem jest robienie transakcji w krótkim,

średnim czy długim terminie. Czym dla nas jest krótki, średni oraz długi termin.

- które techniki wchodzenia w rynek nas interesują? Czy szukamy wyłącznie układów zwrotnych (trend-

reversal setups – techniki do gry wbrew trendowi krótkoterminowego, szukanie punktów zwrotnych w

końcówkach korekt) czy układów kontynuacyjnych (breakout trend-confirmation setups – otwieranie pozycji

na wybicia w istniejącym trendzie)? A może będziemy chcieli zawierać transakcję na podstawie obu tych

technik?

- jakie są nasze ogólne parametry dotyczące ekspozycji kapitału, które jesteśmy w stanie zaakceptować.

Czy ekspozycja 3% nas interesuje)? Jaki jest akceptowalny poziom zysków dla którego warto

przeprowadzić transakcję (czy warto wchodzić dla 2%)?

Dwa przykłady dotyczące filozofii. Oczywiście każdy z nich będzie miał inny zestaw reguł inwestycyjnych.

Przykład 1:

Skupiamy się na identyfikowaniu formacji w celu przeprowadzania krótko i średnioterminowych transakcji.

Oznacza to, że będą to transakcje trwające od kilku dni do kilku tygodni. Minimalna ilość otwartych pozycji

to dwie jednostki inwestycyjne (jedna jednostka to np. 10.000 pln) z czego jedna będzie miała charakter

krótkoterminowy, a druga średnioterminowy. Strategie trend reversal będą mogły być przeprowadzane tylko

i wyłącznie wtedy kiedy stosowane przez nas techniki będą wskazywały na wysokie prawdopodobieństwo

sukcesu oraz gdy jednocześnie na wykresie dziennym dojdzie do jednej z formacji typu reversal, które

stosujemy (np. w oparciu o wykresu świecowe). Transakcje trend-continuation będą mogły być

wykonywane tylko i wyłącznie po wystąpieniu zmiany trendu. Ekspozycja kapitału dla jednej jednostki

transakcyjnej nie może przekroczyć 3% wartości naszego rachunku inwestycyjnego. Wszystkie pozycje

zawsze trzymamy do momentu aż nie zostaną wyrzucone z rynku przez zlecenie stop tzw. drailing stop.

Przykład 2:

Naszym celem będzie zidentyfikowanie kierunku trendu długoterminowego i dokonywanie

krótkoterminowych transakcji trwających od jednego do trzech dni, ale tylko i wyłącznie w kierunku

istniejącego trendu. Zlecenie zabezpieczające stop musi być stawiane bardzo blisko rynku. Proszę zwrócić

uwagę, że jest to zupełnie inna filozofia przeprowadzania transakcji. Celem jest szybki i mały zysk w bardzo

krótkiej ramie czasowej. Tak jak w każdej innej dziedzinie wymagana jest specjalizacja i raczej niemożliwe

jest stosowanie obu tych strategii jednocześnie. Każdy, kto osiąga sukces specjalizuje się tylko i wyłącznie

w jednej technice!

Filozofia inwestycyjna określa nasz styl handlu oraz generalne parametry na podstawie których

zrealizujemy nasze cele. Dwa w\w przykłady są tylko przykładami. Każdy musi sam przemyśleć swoją

filozofię, swoje cele inwestycyjne. Nie jest to jednak miejsce na zawieszanie się na szczegółach, muszą to

być proste zasady zgodnie z którymi będziemy dążyć do zrealizowania naszego celu.

Nasze zasady inwestycyjne muszą być naszymi zasadami inwestycyjnymi. Wielu oczekuje, że ktoś

powinien stworzyć serię takich zasad. To niemożliwe. Dla sukcesu na rynku niezbędne jest, aby każdy sam

rozwinął swoje zasady oparte na celach, planie oraz rodzaju stosowanej analizy technicznej. Stworzenie

takiego zastawu zasad wymaga oczywiście uważnego przemyślenia celów oraz przeanalizowania metod,

które stosujemy lub stosować zamierzamy. Chyba naiwnością jest sądzić, że ktoś te zasady za nas

stworzy. Wszyscy odnoszący sukces sami te zasady tworzą, bo wiedzą dokładnie, że sukcesu nie można

kupić. Ci sami odnoszący sukces traderzy poświęcają mnóstwo czasu na rozwijanie i udoskonalanie ich

planów inwestycyjnych oraz związanych z nimi reguł. Stosowana metodologia (techniki analityczne oraz

strategie inwestycyjne) powinny przynajmniej dostarczyć mocnego szkieletu do dalszych rozważań, co

pozwoli na pełne zrozumienie aktywności rynkowej oraz danej pozycji rynku w danym punkcie na osi czasu.

Jeżeli chodzi o strategie inwestycyjne, których powinno się nauczyć to warto pamiętać, iż najważniejsze jest

aby były to układy odznaczające się małym ryzykiem i jednocześnie małą ekspozycją kapitału,

jednocześnie powinny zachować formą prostą.

Makler

Paweł Szczepanik

Dom Inwestycyjny BRE Banku S.A.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: