1
Handout - Techniki kontroli i oceny umiejętności językowych. Wymowa i pisownia
Rozróżnianie dźwięków
- Kolor i dźwięk – „Dwa kolory – trzy kartki” – jednoczesna kontrola całej grupy
Dzieci otrzymują trzy kartki- dwie tego samego koloru, trzecią w innym kolorze. Nauczyciel podaje instrukcje :Jeśli wyrazy brzmią tak samo podnieś dwie takie same kartki, jeśli inaczej podnieś kartki dwóch innych kolorów.
- Ruch i dźwięk – „Skaczący pajacyk” - jednoczesna kontrola całej grupy
Prosimy dzieci aby skakały jak pajacyk gdy dwa te same dźwięki usłyszą, stoją jak linijka, gdy różne- ręce w bok i stoją w rozkroku.
- Numer i dźwięk – „Podaj dwa numery” – kontrola indywidualna
Powtarzamy jeden wyraz przygotowanej wcześniej pary minimalnej, dzieci słyszą trzy wyrazy z których dwa są identyczne. Zadaniem dzieci jest wychwycić które są identyczne i podnoszą numer wyrazu.
- Pantomima i dźwięk – „Co teraz robimy?” - jednoczesna kontrola całej grupy
Polega na skojarzeniu dźwięków z pewnymi czynnościami. Podając ćwiczenie podajemy jeden wyraz, zadaniem dzieci jest odegranie tego dźwięku bez głosu.
- Obrazek i dźwięk – „Do którego wyrazu masz ilustrację?” - kontrola indywidualna
Przygotowanie pary minimalne powinny spełniać dwa warunki: przynajmniej jeden z wyrazów tej pary ma być znany i powinien nadawać się to zilustrowania. Nauczyciel pokazuje obrazek i wypowiada wyraz, dziecko mówi numer wyrazu.
- Obrazek i dźwięk – „O który obrazek chodzi?” - kontrola indywidualna
Przygotowujemy dwa obrazki, nauczyciel mówi jeden wyraz. Zadaniem dziecka jest wskazać obrazek którego nazwę usłyszał.
- Napisany wyraz i dźwięk – „Przeczytaj i pokaż, który wyraz usłyszałeś”
Rozdajemy dzieciom kartki z wypisanymi na nich kolejnymi dwójkami lub trójkami wyrazów, zawierających interesujące nas dźwięki. Odczytujemy jeden z wyrazów, dzieci podkreślają na kartkach wyraz który usłyszały.
- Napisane zdanie i dźwięk - „Przeczytaj i pokaż, które zdanie usłyszałeś”
Podajemy dzieciom całe zdania, które różnią się jednym elementem. Nauczyciel odczytuje jedno zdanie, dzieci mają określić które zdanie zostało wypowiedziane.
Poprawność artykulacji
- Imitacja – „Powtórz po mnie”
Nauczyciel podaje uczniom wyraz lub zwrot i prosi o jego wierne powtórzenie. Wyraz nie musi być dla dziecka zrozumiały, chodzi o dokładne odtworzenie jego brzmienia.
- Obrazek – „Popatrz i powiedz”
Spośród znanych uczniom wyrazów wybieramy kilkanaście takich które spełniają następujące warunki: zawierają dźwięk którego artykulację chcemy przedstawić na obrazku, wchodzą w skład czynnego ucznia. Przygotowujemy obrazki odpowiadające tym wyrazom.
- Rozmowa – „Pytanie i odpowiedź”
Nauczyciel zadaje pytanie a uczeń odpowiada. Należy dobrać pytania możliwie najprostsze, a więc zredukować trudność jaką stanowi rozumienie pytania. Wybrać pytania całkowicie jednoznaczne tzn. takie które wywołują taką odpowiedź jaką chcemy uzyskać z dźwiękiem który chcemy sprawdzić, uszeregować tak pytania tak aby rozmowa miała sens (może być obrazek)
- Uzupełnianie zdania z luką – „Czego tu brakuje ?”
Ustne podanie zdania luką lub niedokończonego zdania które zawiera te dźwięki, które dziecko a uzupełnić wstawiając wyraz zawierający interesujący nas dźwięk.
- Głośne odczytywanie – „Przeczytaj to zdanie.”
Samodzielne odczytywanie przez ucznia zdania które zawiera te dźwięki które chcemy skontrolować.
Kontrola i ocena intonacji
Kontrola słuchu
- Minimal pair – „Brzmi tak samo czy inaczej?’
Wypowiadamy dwa zdania, które różnią się wyłącznie intonacją. Prosimy by dzieci powiedziały czy to co usłyszały brzmi tak samo czy inaczej.
- Powtórzony kontur intonacyjny – „Które zdania mają tę samą melodię?”
Pary zdań+ 3 zdanie będące powtórzeniem jednego z nich, można ponumerować: powiedzieć które zdanie jest powtórzone (można użyć kolorów)
Kontrola umiejętności stosowania prawidłowej intonacji
- Imitacja – „Zaśpiewaj to zdanie”
Prosimy dziecko o powtórzenie intonacji zdania (po nas) w formie la-la-la.
- Imitacja – „Powtórz po mnie.”
Powtarzanie zdania lub zwrotu po nauczycielu (krótkie zdanie)
- Odczytywanie – „Przeczytaj to głośno.”
Odczytanie tekstu pisanego z intonacją (fragment, nie całość, najlepiej użyć dialogu)
Kontrola prawidłowego rytmu i akcentu.(akcent wyrazowy i zdaniowy)
- Odtwarzanie rytmu – „Wystukaj to.”
Imitacja akcentu wyrazowego (jeśli podajemy jedno słowo) lub imitacja akcentu zdaniowego i rytmu, jeśli podajemy zdanie. Zadaniem dzieci jest wystukanie cicho, głośno, akcentu zdania.
- Oznaczanie sylaby akcentowanej – „Wybierz odpowiedni ciąg symboli” (np. xxX, xXx, Xxx)
Nauczyciel podaje kilka wyrazów, wypowiada słowo bądź zdanie, zadaniem dzieci jest podać który z tych wyrazów odpowiada wyrazowi.
Kontrola i ocena pisowni
- Uzupełnianie zdań w tekście – „Zastąp rysunek odpowiednim wyrazem.”
Podajemy uczniom list lub pocztówkę z lukami, nad lukami znajdują się szkicowe rysunki oznaczające prawidłowe wyrazy.
- Uzupełnianie zdań w tekście – „Wstaw odpowiedni wyraz w miejsce luki”
Podajemy uczniom tekst z lukami, nie ma obrazków, wyrazy powinny być jednoznaczne (nie za dużo 4- zdania – 3 słowa)
- Dyktando częściowe
Uczniowie otrzymują tekst w postaci pisemnej, pewna ilości wyrazów z lukami. Nauczyciel odczytuje cały tekst, zadaniem dziecka jest uzupełnienie luk.
- Dyktando całościowe z zawężoną punktacją
Nauczyciel dyktuje tekst np. 4 zdania dzieci musza je zapisać. Nauczyciel wybiera przed dyktandem 6 słow na które chce zwrócić uwagę, innych wyrazów nie bierze pod uwagę.
hala12