01.pdf

(490 KB) Pobierz
1
1. Różne rodzaje czasowników
Czasy i budowanie zdań w różnych czasach
Język angielski oferuje znacznie większe bogactwo czasów (czyli tenses ), a więc sposobów
budowania zdań , niż język polski. Można powiedzieć, że gramatyka angielska koncentruje
się na czasowniku , a więc na różnych sposobach wyrażania czynności (tym terminem
będziemy określać wszystko, co da się wyrazić czasownikiem).
Z bogactwa ilości czasów wynika fakt, iż układając zdanie, nie wystarczy rozstrzygnąć, czy
mówimy o teraźniejszości, przeszłości, czy przyszłości . Musimy uwzględnić wiele innych
czynników , jak na przykład: czy określamy kiedy czynność się odbyła, czy nie , czy trwa
ona nadal , czy już się skończyła , czy traktujemy ją jako zakończoną , dokonaną , czy też
podkreślamy fakt jej trwania . Niezwykle ważny może być też fakt, jak jest ona
umiejscowiona w czasie w stosunku do innych czynności , o których mówimy.
Poszczególne czasy , to kiedy je stosujemy omawiamy szczegółowo w rozdziale 3 .
1.1 Różne rodzaje czasowników
Skupmy się teraz na różnych rodzajach czasowników i na tym, jak układamy z nimi zdania
w różnych czasach, czyli jak tworzymy orzeczenia zdań .
Z punktu widzenia budowania zdań w poszczególnych czasach najważniejsze jest
rozróżnianie czterech typów czasowników . Są to:
czasowniki posiłkowe
czasowniki modalne
czasowniki zwykłe regularne i nieregularne
Czasowniki posiłkowe shall , will , would , do , be i have , pełnią ważne funkcje
gramatyczne . Budują one poszczególne czasy . To dzięki czasownikom posiłkowym
możemy te czasy rozróżniać .
Czasowniki shall , will i would pełnią przede wszystkim rolę gramatyczną , o której
będziemy mówić w dalszych częściach rozdziału pierwszego. O ich innych zastosowaniach
będziemy mówić szczegółowo w rozdziale 2.6 .
Czasowniki to do – robić, to be – być, to have – mieć, pełnią podwójne role . Oprócz tego,
że są zwykłymi czasownikami, budują orzeczenia zdań.
Przed czasownikami be , have i do umieściliśmy to . W ten sposób nadaliśmy im formę tak
zwanego bezokolicznika z to (full infinitive). Bezokolicznik, przed którym nie ma to , jest
nazywany bezokolicznikiem bez to (bare infinitive).
Bardziej szczegółowo o czasowniku have piszemy w rozdziałach 2.3 i 2.4 , a o pewnych
szczególnych zastosowaniach czasownika be piszemy w rozdziale 2.9 .
Czasowniki modalne , czyli: must , needn’t , can , could , may , might , should i ought to
różnią się od zwykłych czasowników . Piszemy o tym w rozdziale 1.7 . Rządzą się one
swoimi własnymi prawami , innymi od tych, którym podlegają zwykłe czasowniki. Nie
układamy z nimi zdań w różnych czasach . O ich szczególnych cechach i różnorodnych
zastosowaniach mówimy szczegółowo w rozdziale 2 Czasowniki modalne , wybrane
czasowniki posiłkowe i kilka innych szczególnych czasowników .
1
Zwykłe czasowniki, oraz be , have i do , to czasowniki, z którymi możemy układać zdania w
wielu różnych czasach . Dzielą się one na czasowniki regularne i nieregularne .
Czasowniki regularne to te, które tworzą czas przeszły (past simple) i tak zwaną trzecią
formę (past participle) przez dodanie końcówki : – ed , na przykład: play – bawić się (czas
teraźniejszy) – play ed (czas przeszły i trzecia forma) lub samego – d , gdy czasownik kończy
się na – e , na przykład: lik e – lubić (czas teraźniejszy) - like d (czas przeszły i trzecia forma).
Czasowniki nieregularne , jak sama nazwa wskazuje, tworzą czas przeszły i trzecią formę
inaczej , na przykład: give – dawać (czas teraźniejszy) - gave (czas przeszły) - given (trzecia
forma).
Lista czasowników nieregularnych zamieszczona jest w dodatku B w tabelce 127 na końcu
książki.
W dodatku A piszemy o tym jak zmienia się pisownia czasowników , gdy dodajemy do
nich końcówki .
2
1.2 Nazwy czasów
Czasowniki , które budują czasy
Teraz przyjrzyjmy się nazwom czasów w gramatyce angielskiej.
Jak w każdym języku, mamy tu czasy: teraźniejsze - Present , przeszłe - Past i przyszłe -
Future . Razem jest ich 12 . Każdy bowiem z właśnie wymienionych może być jednym z
czterech: Simple , Continuous , Perfect lub Perfect Continuous .
Nazwy czasów są więc kombinacją sześciu słów :
Present – teraźniejszy Past – przeszły Future – przyszły
Simple – prosty Continuous – trwający Perfect Perfect Continuous
Present
Past
Future
Simple
Continuous
Perfect
Perfect Continuous
Podążając za strzałkami możemy bez trudu nazwać wszystkie dwanaście czasów:
Present Simple , Present Continuous , Present Perfect , Present Perfect Continuous
Past Simple , Past Continuous , Past Perfect , Past Perfect Continuous
Future Simple , Future Continuous , Future Perfect , Future Perfect Continuous
Do dwunastu czasów, które właśnie wymieniliśmy, możemy jeszcze dołączyć Future in the
Past , o którym mówimy w rozdziale 2.6 i be going to , formę, o której mówimy w rozdziale
3 . 9 .
Czasowniki posiłkowe shall i will budują czasy Future .
Wystarczy pamiętać, że aby ułożyć zdanie w którymś z czasów Future , należy użyć
czasownika posiłkowego will i umieścić po nim bezokolicznik bez to . Gdy mówimy
o sobie – I lub o nas – we , zamiast will możemy użyć shall . Zdania w czasach Future
układamy tak, jak to pokazują dolne wiersze tabelek: 2 , 4 , 7 i 8 .
Czasownik do buduje pytania i przeczenia w czasach Present Simple i Past Simple .
Czasownik be buduje czasy Continuous .
Czasownik have buduje czasy Perfect .
Żeby układać zdania w czasach Simple , Continuous i Perfect wystarczy znać formy tych
czasowników w teraźniejszości (present) i w przeszłości (past).
3
267089256.013.png
1.3 Budowanie zdań w czasach Simple
Czasownik do buduje zdania pytające i przeczące w czasach Present Simple i Past
Simple . Popatrzmy na formy oznajmujące, pytające i przeczące czasownika do w
teraźniejszości (present) i przeszłości (past):
d o – buduje pytania i przeczenia w czasach Present Simple i Past Simpl e
P
R
E
S
E
N
T
formy oznajmujące formy pytające
formy przeczące
I
we
you
they
do
do
don’t
I
we
you
they
I
we
you
they
do not
don’t
he
she
it
does
does
doesn’t
he
she
it
he
she
it
does not
doesn’t
P
A
S
T
I
he
she
it
we
you
they
did
did
didn’t
I
he
she
it
we
you
they
I
he
she
it
we
you
they
did not
didn’t
tab 1
Aby ułożyć zdanie pytające lub przeczące w czasach Present Simple i Past Simple,
wystarczy do formy pytającej i przeczącej z tabelki 1 dodać bezokolicznik bez to (ta
reguła nie dotyczy czasowników modalnych i nie dotyczy czasownika be ).
Ułóżmy kilka pytań:
Do I want it? Czy ja tego chcę? ( Present Simple)
Does she like it? Czy jej się to podoba? ( Present Simple)
Did she want it? Czy ona tego chciała? ( Pas t Simple)
Did you like it? Czy ci się to podobało? ( Past Simple)
I kilka zdań przeczących:
You don’t want it. Nie chcesz tego . ( Present Simple)
He doesn’t like it. Nie podoba mu się to . ( Present Simple)
I didn’t want it. Ja tego nie chciałem . ( Past Simple)
We didn’t like it. Nie podobało nam się to . ( Past Simple)
4
267089256.014.png 267089256.015.png 267089256.016.png 267089256.001.png 267089256.002.png 267089256.003.png 267089256.004.png 267089256.005.png 267089256.006.png
Zdania w czasach Present Simple , Past Simple i Future Simple budujemy tak, jak pokazuje
to tabelka 2 :
Czasy Simple - strona czynna
zdania oznajmujące
2
zdania pytające
2
1
zdania przeczące
2
3
1
1
3
play
study
travel
prefer
wash
do
go
do not
don’t
P
R
E
S
E
N
T
I
we
you
they
do
don’t
I
we
you
they
play
study
travel
prefer
wash
do
go
I
we
you
they
play
study
travel
prefer
wash
do
go
he
she
it
play s
stud i es
travel s
prefer s
wash es
do es
go es
does
doesn’t
he
she
it
he
she
it
does not
doesn’t
1
1
2
3
1
2
3
regularne
nieregularne
P
A
S
T
I
you
he
she
it
we
they
play ed
stud i ed
trave ll ed
prefe rr ed
wash ed
did
went
did
didn’t
I
you
he
she
it
we
they
play
study
travel
prefer
wash
do
go
I
you
he
she
it
we
they
did not
didn’t
play
study
travel
prefer
wash
do
go
1
1
2
3
1
2
3
2
shall
shan’t
lub
will
won’t
shall not
shan’t
lub
will not
won’t
F
U
T
U
R
E
I shall
lub
we will
play
study
travel
prefer
wash
do
go
sleep
I
we
play
study
travel
prefer
wash
do
go
sleep
I
we
play
study
travel
prefer
wash
do
go
sleep
you
he
she will
it
they
will
won’t
you
he
she
it
they
you
he
she
it
they
will not
won’t
tab 2
W czasie Future Simple w zdaniach oznajmujących shall lub will (zwykle używamy will )
możemy połączyć z podmiotem w formy skrócone: I shall - I’ ll , you will - you’ ll ,
she will – she’ ll itd., jak w zdaniu:
They’ ll be here in five minutes. Będą tu za pięć minut.
Zastosowania czasu Present Simple omówione są w rozdziale 3.1 , o czasie Past Simple
piszemy w rozdziale 3.5 , a o czasie Future Simple w rozdziale 3.10 .
5
267089256.007.png 267089256.008.png 267089256.009.png 267089256.010.png 267089256.011.png 267089256.012.png

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin