DSWE-Psychoanaliza-i-cyberprzestrzen.pdf

Psychoanaliza i cyberprzestrzeń

Fun kcja " cza tu " ( p og a wę dki ) , ini c j owa n a ko m e nd ą " ta lk "

( r oz m o w a) d o st ę pn ą n a w i e lu m a inf ra m e ' ac h UNIX -u l , d a j e moż li -

wo ść i n t e r a kcji d wó m u ż ytk ow n i k o m d z i ę ki i c h t erm in a l o m za p o -

mo cą wys tukiw a n eg o n a kl a wi a tur ze t e k s tu . H o r yzon t a ln a lini a

rozdzi e l a e kr a n m o nit o ra k aż d ego z u ży tk o wnik ó w . G ó rn a po ł owa

e k ra nu pr ze d s t aw i a o dbi e r a n y t e kst , po d czas g d y d o lna odzw i e r -

ci e dl a in fo rm ac j e w y c h o dz ą c e .

P ew n eg o dni a m o j a przyj ac i ó łk a i jej s y n b aw ili s i ę S i e c i ą . Ki e -

d yś n a u c zy ł e m j ą pos łu g i wa ni a s i ę o p cją " cza t " , w i ę c ni e b y ł e m

z b y t n i o zaskoczony, ki e d y w r a z ze swy m sy n e m s k ont a ktowała s i ę

ze m n ą za p o m ocą Si eci . P o c h wi li p ogaw ę dk i z o bo j g i e m u ś w ia do -

mił e m s o b i e , że k o r zysta j ą o ni z t er m i n a l a zn a jdu jąc eg o s i ę tu ż z a

m o imi p l e ca mi. J eże l i n awe t o d z w i e rci e d l a to m ó j br a k k o nc e n-

t r ac ji c z y t e ż - co b ar d z i e j pr aw d o p o d obn e - m o j e c a ł kowit e zaa b-

sor b owa n ie e kr a n e m m o nit or a, t o j e d n a k s t a n o wiło t o n i ez w y k ł e

d o św i a d c ze ni e. T ym, co n a d a ł o n asz e j p ogaw ę dc e k lim a t u ni ez w y -

kł o ś c i , ni e b y ł sa m s t o pi e ń p oś r e dn icze n i a , l ec z s t op i e ń , w j ak im

l M a i nfr a me - komputer mogąc y ob s ł u g iw ać wi e lu u ży t kow ni ków , pr z e tw a rza j ą -

cy na o g ó ł d a n e du że j je dno s t ki o r ga ni za c y j n e j ; U N I X - sy s t e m oper a c y jn y u żytk o-

wa n y w k o mpu t er a c h , obs łu g uj ący wie l ozada n i owo ś ć , n a d a j ący s ię zw ł as zc za d o o b-

s ł u g i a plik acj i wie lou ż y tk ow nik owyc h

( pr z y p. r e d . ) .

p sy cho a n a l i z a i cy b e rpr zes tr z e ń

owa t e chnologi a p oś r e dni cze ni a przewy ż sz y ł a swó j pi e rw o tny c e l

cz? , li.umożli~ e n~ e lud z i o m p o r o zumiew a ni a si ę z inn y mi, z który ~

mI m e moglIby SI ę p o r oz um ieć w ż ad e n inny s p osó b . J a k to podsu-

m~~ał .Theodor R osza k - " z p e wno ś ci ą ni ew i e lk a c zęść t eg o, c o

dZI e j e S Ię za pom ocą s i ec i k o mput e row e j , mu s i dokony wać si ę za j ej

po ś rednictw e m " ( R osza k 19 8 6 , 197).

Czym ró ż ni s i ę b ez p oś r e dni a r o zmowa o d komunik owa nia si ę z a

? o mo cą Si ec i ? Ki e d y rozmawia m z kim ś tw arzą w t wa rz , W Ó wc zas

j e dyn y m m e dium , którym się p os łu g uj ę , j es t j ęz yk i m ó j w ł asny

głos. Mogę m ów i ć d o w i e l u osó b j e dn o c ześ ni e, j eże li z n a jdo wać s i ę

o ~ e b ę d ą w t y m sa m y m mi e j s c u ; m ó j g ł os zaw i e ra p e wne e l e m e nt y

m eo b ec n e w pi ś m i e , t aki e ja k i nt o n ac ja i wysokość oraz ges t y t o -

w a rz ys z ące m e j w y p o wi e dzi . P o n a dto j es t e m w s t an i e oce ni ać e f e kt

t eg o, c. om ów i ę n a t w a rzac h t yc h , kt ó rzy mn ie s ł u c h a j ą ( b ą d ź ni e).

~nk c j a. ; , cz~ t " s t war z a m oż l iwość k o r z y s t a n ia z k i lku o p c ji p o r oz u-

mI ewa m a S I ę w rod za ju po g awę dk i pr o w a d zo n e j prze z w i e lu u ży t-

kow n i k ó w ( multi-u s e r c h a t ), ja k i pos ługi wa ni a s i ę kilk o m a k o nw e n-

c ~ a mi o ~az y wa~i a emoc ji bą d ź t o n ac ji wyp o wi e d z i . J e dn a k czat po-

~ Iada kilk . a sW O I s t y ch e l e m e nt ó w , z kt ó r y ch n a j wa żn ie j s z y j es t t e n,

z e k~~umkat - za ni m zos t a n i e pr ze k a z a n y n as t ę pn e mu r o zm ó wc y

- n a jpI e rw pr zec h o d z i pr z e z m e dium .

W k s i ąż c e N ad z o r o wa ć i karać F o u ca ult d owo d z i , że p oś r ó d m e -

to d k s zt a łtow a ni a j e d nos t k i z n a jd owa ła s i ę in s t y tucj a zhi e r a r c hizo-

w a n e j bądź t eż we rt yka l n e j ko munik ac ji w i ęz i e n n e j . W e dłu g F o u -

ca ult a "w i ę zi e n ie m a być mik r o k os m o s e m s p o ł e cze ń stwa dos k o n a -

~ ego , g dzi e mor a ln a egz y s t e nc j a j e dn os t e k pr ze b iega w i zo l ac ji , zaś

I c h ws p ó ln o ta zawi ąz uj e s i ę w ra m a ch ścis ł ej hi erarc h i i , z wy klu-

cz e ni e m r e l ac ji p ozio m yc h , bo wsze lk a k o munik ac j a m oże pr ze bi e -

g ać wy ł ą czni e w pi o n i e " (Fo u c a ult 1 998, 23 0 ).

~ e ś li n awe t is tn i e j e zas a d ni cza r óż ni ca m i ę d zy p a r ą lud zi ko r zy -

stającyc h z k o mpu te r a ce l e m pr ze p rowa d ze n ia r oz m owy a na r z u co-

n ą hi era r c hi zac j ą k o mu n ikowa n ia więź ni ów Fo u cau l ta, to n asza

wo l a a n gażowa ni a s i ę w proc e s , kt óry z ł a t wością m óg łb y pr ze bi e -

g a ć b ez pomocy t ec h n o l og i i p ośr e dni cze ni a, r zuca cień na ni ewi n-

n ? ś ć c z a t~W~i ~. W r ez ul t a cie świa d o mi e za j ę li ś m y mi e j sce więź -

ma w o dm es l e nm d o proc e s u ko munik ac ji .

. F o u ca ~l~ do wo d zi ł , że j e d n y m z e f e kt ów tego ro d zaj u indywi du-

a l I z owa m a j es t to, ż e r e duk uj e o n zb i o r o w o ś c i d o m as zato m izowa -

r h czy nni kó w społ ec zn yc h . Zbi o r o w ośc i , a prz e d e w~ z ys tkim

n~ ~estrze ń publiczn a , um o żliwi a j ą ko munikacj ę. roz ga ł ęz .I O n ą; ko-

~unik ację z tymi , kt ó rzy d z i e l ą p o d o bn e warunk i e konoml cz r :e, po~

lit y c z n e b ą dź mat e rialn e . W e dłu g A r ys t o t e l es a , pot ęga de m o ~ , czy lI

lud z i , tk w i w ich ma s i e ( Ar ys t o t e l es 1964 , 119-120 ) . ~odcz a~ g d ~

oli ga r c h ow i e mo g ą c i es z yć s i ę d o br o b y t e ~ , . ary s to~~cj a - d Z l e d ~ I -

. t o p os p ó lstwo o pi e r a się n a s we j lIcz e bno s cl. Int e rw e n c j o-

c ze m e m, . . . t k ' t op

ni z m w kultu rze p o pul a rn ej ul ega u po l I t y c z m e mu ;, a lm s -

n i u że sł u ży o n k sz t a łto wa n i u i p anowaniu nad p os p o l .s t w e m. T ec h-

n o l ~ g i e in d ywi du a li z uj ące e l i m in uj ą z d o l~ ość r ~ z ~a ł ęz I O n ego ~o mu -

n i k owania, u fa ni a inn y m czy z a j mowa m a z mmI pr zest r z e m spo -

ł ecznej . d . d t .

W moi m roz umi e niu nie b ez p iecz e ń s two s pr owa za S I ę o.a o nll -

z acji s fe r y p ubli cz n e j p o pr zez ni e w ł a ś c i~ e u życ i e c z y r acz .e j n a d . u-

ż yc i e t e chno l og ii e liminu jąc yc h i~ t e r a . kc j ę f ace . to f ac e. N le b e zp I ~-

c ze l l s tw e m ko munik acj i p o ś r e d m c ze ma (w zW I ąz ku z f~ kt e m: z . e

m i as t wz m acn i a ć - zas t ę p uj e o n a in t e ra k c j e face t o f ace) ? e s t e lu~ll-

n acj a s f ery publiczn e j , a w rez ult aci e r e d u kcja o by wa t e l I d o pOZ I O-

mu zato m izowa n y ch j e dn os t e k , s ł a b o p r z yst oso w a n yc h d o czyn n ego

ud z i a łu w zb i o r o w e j p o lit yc e b ą d ź ży c i u publ i c z nym .

S es je cz a tu char a kt e r yz uj ą się j esz c z e j e d~ ą ? o ,: " , szec hn ą ~ ~ c h ą

ni e ma l wszys tk ic h komput e r owyc h t ec hn o l og u . sIe cI Ow~c h : ~ t o~.c~ -

c h a t a z d aj e s i ę b aga t e li zo w ać to, co l o k a ln e . NI e m a WI e lkI e j roz m-

cy mi ę dzy m ów i e n ie m d o kogoś znajdującego s i ę w t ~ s a m y m ~o-

k o ju c zy zna jd u j ącego si ę na drugim końc u ś wi a t a; I c h pO ł OZ e ? I e,

z punktu w i dz e ni a Si eci , j e st b e z z n ac ze ni a . P a r a d oks ~o l e .ga.je d-

n a k n a t y m , że pr ag n ąc z ?l iż e n ia ,, : i e l . u lu~ z i , . t ec hn . o l ~g I e s I ec I O ;:~

w p row a dz ił y dy s t a ns p o mI ędzy lud zm I z n a jdUj ą cymI S I ę w t y m

m ym m i e j sc u . . . .. . .

S es j a c z at u sta n ow i p a r a d y g m a t r o dzące j S I. ę k o n w ~ r ge r :cj I S I eC I

k o mput e rowyc h i tec h no l o g ii r ze cz yw i s tośc i w lrtu ~ l n e j , ktor ~ o pa -

t r z o n o w s pó l n ą e t y ki e t ą " cyb e rprz es trz ~ ni " .. J ~ż e l I n a w e t m e m~

c a ł kow i t e j zgo d y c o d o t ego , k t o wym yś lIł PO] ęC I ~ c y b er ~ rz ~ s t rze m ~

to zaz wycz a j p r zy pi s uj e się j e go u t wo r ze ni e Wil~I a ~ ow I Glbsonow l

( p a trz G i b s o n 1 99 9 ), a ut orow i powie śc i sc i e n ce f ~ct L O n . ~ od s t~wowa

ró ż nic a mi ędzy wi z j ą cyb e rprz es tr ze ni w wy d am ~ G lb so n . a

a ws p ó ł c z es n y mi s i ec i am i k o mputer owy mi s pr ow a dza , S I ~ zasa dm -

cz o do int e rf e js u . Gi bson prz e dst aw i a cybe r prz es trz e n J a ko pr ze -

p syc h oa n a li z a i cy b erp r ze s t r ze ń

strz~ń k~rtezjańs.ką, . w któr e j użytkownik podłączony do Sieci sty-

ka. SIę , z mfor;nacJamI ukazywanymi pod postacią trójwymiarowych

obIektm,:, zas zachodz ą ce proc e sy jako widzi a lne działania w ra-

mach wlrtu~lnego środowiska. Przykładowo , bank danych repre-

zentowany. Jes~ prze~ piramidę . Niektóre zaś z danych w cyber-

przestrzem są mnymI użytkownikami.

. Wielu użytkowników odnosi wrażenie , że ob e cn e z a awansowa-

me ~rogramów graficznych w s i e ciach komput e rowych stanowi

P?IIlltywn ą f ~ rn: ę ~y b e r p r z e s t rzen i i czę st o p o s ł u g uje się tym ter-

mmem . w O(~ll1eSlenldo pr z e s trzeni ni e zb ę dn e j dl a ich interakcji .

Stąd t e. z . sesJe czatu w rodz a ju t e j, którą wła ś ni e przywołał e m , mia-

łyby mI e jSC e, w cYben~r zes ~r ze ni . Użytkownikom Si e ci z daje się ni e

prze~z . k~d~ac wycze~w~n~ e na int e rfejs rzeczywisto ś ci wirtualnej

~mozhwla~ąCY,~rz ~ mkm ę cle do cyberprz es trz e ni. To , c zeg o dokonu-

Je rzec~~IstO.SC :Vlrtu . aln a, to n a d a ni e konkr e tn ego k s zt a łtu temu ,

c~ z~~JduJe . S IęJedynIe w w y obraźni współczesn eg o u ż ytkownik a

SI: ~ I; InnymI słowy, prz e k s zt a łca on a cyb e rprz es trz e ń w konkr e tne

mIeJsce .

W p . rzeciwi e ństwie ~o pro s t e j wirtualnej rz e czywisto ś ci , której

celem Jest s y mulOWanI e tot a ln eg o trójwymiarow e go środowiska

prze~naczonego dla posz c z egó lnych użytkowników, cyberprz e strzeń

kreuje obszar potencjalnych kont a któw z innymi . J e dnym z a ktual-

nych ~on:y.słówwykorzystania rz e czywisto ś ci wirtu a ln e j jest zasto-

~owame Jej . przy projekt a ch a rchit e ktonicznych, ki e dy to architekt

Jest , w stame s k~nstruować trójwymiarowy mod e l ( czy r a cz e j s two-

rzyc repr e ze . ntacJę) budynku w k o mput e rz e b ą d ź przy j eg o pomocy .

W! , korz y st . u] ą~ prost~ p e r s p e ktyw ę o raz ruch o m ą p a r a lak s ę ( przed-

~lOty . z~aJą S I ę nabI e r ać wi e lko ś ci, ki e dy p a tr zący z bliż a s i ę do

mch , l v ~ ce ve r s ~ ), sy mul ~c j a k o mput e r o w a m oże b yć w y kor zys t a n a

w .c e lu stwor~ e ma p O c . z ucl a t ego, jak w yg l ą dałby o bi e kt , g dyby kto ś

mla.ł prz . ez m eg ~ pr ze J ś ć . Inn y mi słowy , pra g ni e o na stworzyć wr a -

zeme z~J . mowa~ll.prz e str ze ni ge n e row a n e j prz e z pr o j e kt , wraż e ni e

obecnoscI . w m ~ J . ~ y mul a cj e r ze czywi s to ś ci wirtu a ln e j dąż ą c e do

st:vorz e ma . wr a z e m a o b ec n oś ci w ni e j podpor zą dkow a n e są modelo-

WI " cał~oW1te g oz~nurz e ni a" w r ze czywi s tości wirtu a ln e j .

K o l e ~n~ c e chą Jest t o, w j a kim stopniu wykorzy s tuj e o na zwią-

ze k z ~ sW1at : m . w c e lu po s łu ż e nia s i ę nim w int e r a kcji z wirtual-

n y m sr o dowl s ki e m . Ur zą d z e n ie o na z w i e D a t a Gl ove, wysy ł a j ą c e

s y g n a ł y d o r e p reze nt ac ji r ę ki w s ~ul a . c ji , P?z",:al a u ~ yt~ownik o wi

wch o dzi ć w int e r a kcj e z prz e drmot a mI znajdUjącymI SI ę w pr ze -

s tr ze ni wirtu a ln e j. Pr z e c h o d ząc pr z e z wirtual~ą . s~ulacj ę do~~

m oże m y o t w i e r a ć drzwi , b y z ob aczyć , co znajduj e SI ę poza mmI

b ą d ź t e ż sa m e mu z mi e ni ć i c h poł ożenie. ~ymul a c~e ~ ze czywi , sto ś ci

wir t u a ln e j pozwa l a j ą za t e m u ż y t k ownikO WIna robl e m e cz eg os , cz e-

go ni e b y łb y w s t a ni e do k o n a ć w r z e c z yw isto ś ci , w r o dz a ju prz es u -

wa ni a ś cia n bą d ź pr zeni k a ni a pr zez s uf i t c zy podł o g ę.

Cyb e rpr ze strz e ń ł ą czy siec i k o m pu te row e z r zeczywi s tością wi:-

tu a l n ą . Rozważ m y pr zyk ł a d d o m ow e j s ymulacji . Mi as t z a l e d w I e

j e dn eg o u żytkow n ika " z a j mu jącego " prze str ze ń wirtu a ln ą, są t a m

o b e c ni r ó w n i e ż i n ni aktorzy . I nni u ż y tko wni cy m ogą b yć r e pr ez e n-

t owa ni j ako o br azy sa m yc h s i e bi e , d o s t a rc za j ąc k onkr e tn e j r e pr e -

ze n tac j i t yc h , z kt ó r y mi u ży t ko wn ik m óg łby wc hod z i ć w int e r a k c j e .

J eże li owi u ż yt k ow ni cy za jm uj ą fi z y c z n i e inn ą pr zes tr ze ń i p o dł ą -

cz e ni są do Si e c i w r óż n yc h mi e j s c ac h s t y ku int e rf ejs u , m og ą ko -

mun i k o wać s i ę t a k j ak b y z n a jd ow a l i s i ę t wa r zą w t wa r z . Cy b e r -

pr z e st r ze ń j es t o b s za r e m zac h o d z e n i a i c h int e r a k c ji .

K o n w e r ge nc j a r z e czyw i s t ośc i wirtua ln e j or a z t e chn o lo g ii s i e c io-

w yc h n i e j es t b y n a jmni e j ni e w inn a ; st a nowi pr o dukt pr ag ni e ń n a -

d a j ącyc h ksz t a łt t e mu f e no m e n ow i . A po ni e w aż pra g ni e ni a s t a n ? -

w i ą p o cz ęś c i prz e d mi o t psyc h o a n a li zy, wo b ec t eg o p os łu żę s i ę m ą

pr z y o m a w i a niu cy b e r p r zes t rze ni .

" Int e r a k c j a w c yb e rprzestr ze n i ch a ra kt e r yz uj e s i ę r . ..) ni ezwy -

k l q z mi e n n o ś c i ą , poczuci e m z a r ówn o fi z ycz n e j , j a k i p o j ę c i ow e j n i e -

s t a ł o ś c i imp l ikow a n e j podn i e ca j ąc ym i osz a ł a mi a j ą c y m ru c h e m f i-

zy c z n y m w g r a ni c ac h ca ł kowici e a b s t r a kc y jn e j pr zes tr ze ni . [ . .. )

Wr aże n i e , któr e z d aj e s i ę towar zyszy ć pr ag ni e niu pr ze kr ocz e ~ ia

og r a ni c ze i i . t eg o, co lud z ki e i t e go, co zw i ąza n e z m aszy n ą, pr ag nI e -

n i u p e n e tr a c ji i p o ł ą cz e ni a s i ę , s t a n mv iąc e cz ęść s kł a d o w ą e w o k ac ji

c y b e r pr ze str ze ni i d z i e l ą c e p ew n e p oj ę c io we ora z a f e kt yw n e cec h y

z li cz n y m i f i kcyj n y m i pr z ywo ł a ni a mi n i ew ypowi e dzi a n e j t ęs kn o t y

m ę żcz yzn y za k o bi e tą . Oto , co ok r e ś l a m mi a n e m z az dr ośc i o cy b o r-

g a " ( S t o n e 19 92, 1 08 ).

psyc ho a n a l i z a i cy b e rpr zes tr z e ń

. Jak ~owodzi Stone , z~z~ r ość o cyb o r ga za kłada r e k o nfi g urac ję

c Iała, ~tor e. m o z e p o ł ą c zy c S I ę z m a tr yc ą ( m a tri x)2 . C l a udi a Sprin-

~e r tWl e rd~I , że p rze kra c z a ni e g r a nicy c zł owie k - m asz yn a ni e w y r a -

z a z w y kł e j t ęs ~ o t y z a k o bi e t ą, l e cz za k o bi e t ą k o nkr et n ą, czyli

~~tk ~. Wsk a zuj e o na, ż e sa m o poj ę ci e matr yc y wywodzi się z ła-

c~ns , ~ eg o .słowa " mat e r ", ozn a c za j ą c eg o " z a r ów no m a tk ę, j a k i m a-

CIC ę (Sprm ge r 1 9 91 , 306 ), c o o d s tr o n y ety m o l og ic z n e j potw i e rdz a

spo s trz e ż e ni a S t o n e'a .

p ~!c ?o ~ n a li za . d os t a r cza po d s t a w umoż l iwiających d o konanie

r?ZrOZlll e l l la ~OI~llędzy d wie m a . mat k a mi : sy mb o li c zn ą _ uk a zuj ącą

S Ię w w yo br ~z: l l . ' o r az rz e c zY WI stą - i s tni e j ącą nie za l eż ni e o d p o -

~rz e b , pr ag m e n l wy m agań n iemow l ęc i a . Owa sy mb o li czna m a tk a

j es t P . sy ch o logi. czn~ kon s tr u k tem te j inn e j , i s tni e j ące j wy ł ącz ni e

dl a n: e mowl ęc : a . J e j obr az s t a n owi pr o du k t za p a mi ętywan i a, cz y

r ~ cz e j za-p a ml ę t ywa ni ~, b ędąc e go pod s t awową r e l ac j ą p o mi ę dz y

lll ~ mowl ~ c.t we m a m ac I e r zy ń s t we m. M ac i e r z y ńs two j es t zes poł e m

~oz~ a ~ os cI , w szczegó ln ośc i matki ni e m ow l ęcia , s łu żącyc h zas p o k o -

j e lll~ j ~g o potr ze b : P os !u g i wać s i ę tut a j b ędę p o j ęc i e m ( m ) oth e r 3

okresl a ~ ą cym m ~ cl er zynstw o. ( M )o th e r is tn i e je w n a dm ia r ze po-

trz e b lll e ~owl ęc l a , a za t e m ni e j es t w s t a ni e w p e łni zas p oko i ć jego

potrz e b. O: " , k o nfli~t , loko wa n y p r ze z Fr e ud a w fazi e o r a ln e j, wy-

~ aga. o d lll e m ow l. ęc l a ~ r o ~umi e n ia, że j ego p ot r ze b y z as p okaja n e s ą

J e d y nI e p~ ~ez . d z l a ł al ll a mn yc h . Mi as t p asy w nego prz yjmowa nia

gr a tyfik a cj: , n , I e . m 0w l ę uc z? , s i ę d z i a ł a ni a w św i ec i e , a l bo racze j

n a , j . . , . Ar t

a w szcz e gó ln ośc i mit Ar ys t o f a n esa 4. Z go dn :e z. opowl e sc l ą y s 0-

f a n e sa, r asa ludzka wzięła się ze zlepk u dwoc h I S tOt z cz~er . ema r ę -

k a mi i c z t e r e ma n ogami, dwi e m a twarza m i , wsp ó l n ą ~ zY J ą l k o:p u -

se m . O wi pra lud z i e m i e li t r zy pł cie: j e d ną m ę sk ~, j e dn ą ze n s. k~

i jed n ą b ę d ą cą k o mbi nacją o b y d w u . By li rów ni eż m ez wyk l e pot ęz, n ~

i zaa t a k owa li b ogów . Z e u s - p o c z ęści w ra m ac h kary, a p o CZ ęSC I

we w ł asn e j obro ni e - r ozdzi e lił i c h na d wie p o ł o wy i. obda r .z~ ł moc ą

p ł o dz e ni a poto m s t wa. K aż d a z p o ł ówe k prag n i ~ t e j d rU g I e j c e l e m

o d zys k ania jakie j ś częśc i owego pie r wotne g o ZWI ąz ku . ~ystof a n . es

kończy sw ą opowieść stwi e r d zeni e m , że E r os p ozo sta j e pr a gnI e -

n ie m ca ł ości po prz e z p o ł ą c ze ni e s i ę z dru gą p o ł ową . . .

Er os rozu mi a ny j a k o t ęs knot a ku p e łni , d ąży do wy p e łm ema

pu s tki . Dru ga p o łow a p i e r wo tn e j i s t o t y d os ~ a r cz ~ ś rodków n ~e~b ę d ~

n yc h d o zaspokoje ni a pr ag ni e ni a e r o t ycz n e j p e łm ; bę d ą c CZęSC l ąt e j

s a m e j ca ł o ś c i n i e m a wsza k i nn yc h pragni e ń n ~ż. o w a ?ru g a po ł o w a.

T a z a ś w swy m w y mi a r ze e r o tyczn y m s t a n OW I j e d y m e kons e k:v e n ~

cję b r a k u podmio tu . We dłu g L aca n a " pożą d ani e ~ac z y n~ n a b~ e r ac

k sz t a ł t u n a marg in es i e obsza ru , n a kt ó ry m żąd a m e o dd Z I e l a S I ę o d

po tr ze b y : ów m a r g in es o t w i era s i ę po p rzez żąd a ~i e : k~óre g o a tr a k-

cyj n ość m oże być b ezwar u n k owa j e dy n i e w o dm es I e mu do Inn ego

( Oth e r ), pod p os t ac i ą m o żli wego d e fe k t u , k tóry potr ze ba mo~ ~ do

n i ego wprowad z i , n ie czer pi ąc z t ego ż a dnej og ó l n e j sa t ys fak c J I ( co

ok r eś l a s i ę mia n e m « l ę k u »)" ( L a c a n 1977 , 3 1 1 ) .

A z at e m żą d a ni e d ą ż y ku p o w s tr zy m a n i u In n ego p:z e d obd a rz ~-

ni e m d a r e m , i t o d arem , którego n ie jest w s t a m e pr ze k aza c .

W o p ow i eś ci Arys t o f a n esa owa dru ga p o ł owa p i e rwotn eg o s t wor ze-

:v r zeczyw l s t osc I spo ł ecz n ej , c e l em częściow eg o zas p o k o j e n ia sw o-

Ich pot r z ~ b . Wł aśnie n a t y m e tapie ro dz ą s i ę żą d a nia . Ab y os i ąg n ąć

s at? ,s f a k c J ę ze swyc h pr ag n i e ń , ni e mow l ę z mu sza in n yc h do d z i a ł a ń

~ a j ą c yc h n a c e lu i c h . zas p oko j e nie . St ą d nie m ow l ę pł acze , ki e dy

j e s~ g ł o ?n e . . J e dn ak o bI e kt. pożą d a ni a - p o k arm nie j est tym, czego

w IStO CI ~ lll e m ow l ę p r a g nI e. T o , c z ego p rag ni e , jes t p o d a r un k ie m

O? , , ~nn e j " .( Oth e r ) , fik cyj n e j po s taci o bi ec uj ące j ca łk o wit ą s a t ys f a k-

cj ę: mn Y ~I sł . ow y o d ( M ) Oth e r . O wa ( M ) ot h e r s t a n ow i wyimag in o -

wan ą pr o j e kcj ę , :ywo d zącą si ę z roz s zcze p ie n ia m acie r zyństwa c z y

tez ( m ) o th e r n a I S t O t ę b ę d ącą w sta ni e d os t arczyć na t yc h miastowe j

~ M a tr ix - s ł o,:o to P ?s i a d a w j ę z yk u a ngi e l s ki m ki l k a z n a czeń: l ) m a t ryca, for-

m ai l 2) macIc a; 3 ) s r odow l s ko kO , mput e r a ( prz y p . t ł um. ) .

NIeprz e t ł uma cza ln a gra s łow: m o / h e r ( m a tka ) i o/ h e r ( inn a) ( pr zy p . tłum . ) .

4 F reud ws pomina mi t Ary s tof a n e sa p r z y n a jmni e j w d wóc h s woic h pr acac h: p a tr z

Fr e u d (9 8 1 ) o r az Freud 0997 , 52 -53) . L aca n o d wo łuje się do t eg o dI a l og u w p r a cy

L aca n 0 9 77b , 322 ) o raz - pr zyw ołuj ą c w yk orzy s ta n i e t e go m i tu pr ze z Freuda w s t u-

di u m P oza za . s adą p r zyjemnośc i - w pra c y L acan 0 977a , 1 02 ) .

g r a tyfik ac ji , c z y li ( M ) Oth e r. W i s to ci~ ( M ). Oth e r ?ozos t a ~ e t ą . Inn ą

( Oth e r ), s t ano wi ą cą p o d s t awę sym~ o l I c z n e j kr eac JI p ~d ml O tu , I.nn ~-

. ł y - sy mbolic z n y m p o rz ą dk Ie m sa m y m w sob I e . Pr ag m el ll e

mI s ow d . t . t

dom aga s i ę o d ( m )o th e r d os t a rc ze ni a t ego, c o we dłu ~ p~ ml O u j es

v s tani e d o st a rczyć Inn a ( Oth e r) : e r o t yc zn eg o sp e łl l l e m a .

\ Poj ęc i e e r o t y ki p e łni z as adniczą r o l ę za r ów n o,,: p r acac h L a c a-

'a k i F re ud a. Z a r ó wno Fr e ud, j a k i L a c a n zna lI Ucz t ę Pl a t o n a ,

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: