Search.pdf

©Kancelaria Sejmu

s. 1/98

USTAWA

z dnia 16 kwietnia 2004 r.

o ochronie przyrody 1)

Opracowano na pod-

stawie: Dz.U. z 2004

r. Nr 92, poz. 880, z

2005 r. Nr 113, poz.

954, Nr 130, poz.

1087, z 2007 r. Nr 75,

poz. 493, Nr 176, poz.

1238, Nr 181, poz.

1286, z 2008 r. Nr

154, poz. 958, Nr 199,

poz. 1227, Nr 201,

poz. 1237, z 2009 r.

Nr 18, poz. 97.

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1.

Ustawa określa cele, zasady i formy ochrony przyrody żywej i nieożywionej oraz

krajobrazu.

Art. 2.

1. Ochrona przyrody, w rozumieniu ustawy, polega na zachowaniu, zrównoważo-

nym użytkowaniu oraz odnawianiu zasobów, tworów i składników przyrody:

1) dziko występujących roślin, zwierząt i grzybów;

2) roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną gatunkową;

3) zwierząt prowadzących wędrowny tryb życia;

4) siedlisk przyrodniczych;

5) siedlisk zagrożonych wyginięciem, rzadkich i chronionych gatunków roślin,

zwierząt i grzybów;

6) tworów przyrody żywej i nieożywionej oraz kopalnych szczątków roślin i

zwierząt;

7) krajobrazu;

8) zieleni w miastach i wsiach;

1) Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia następujących dyrektyw Wspól-

not Europejskich:

1) dyrektywy Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa

(Dz.Urz. WE L 103 z 25.04.1979, str. 1, z późn. zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne,

rozdz. 15, t. 1, str. 98, z późn. zm.),

2) dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych

oraz dzikiej fauny i flory (Dz.Urz. WE L 206 z 22.07.1992, str. 7, z późn. zm.; Dz.Urz. UE Pol-

skie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 2, str. 102, z późn. zm.),

3) dyrektywy Rady 1999/22/WE z dnia 29 marca 1999 r. dotyczącej trzymania dzikich zwierząt w

ogrodach zoologicznych (Dz.Urz. WE L 94 z 9.04.1999, str. 24; Dz.Urz. UE Polskie wydanie

specjalne, rozdz. 15, t. 4, str. 140).

2009-02-23

©Kancelaria Sejmu

s. 2/98

9) zadrzewień.

2. Celem ochrony przyrody jest:

1) utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów;

2) zachowanie różnorodności biologicznej;

3) zachowanie dziedzictwa geologicznego i paleontologicznego;

4) zapewnienie ciągłości istnienia gatunków roślin, zwierząt i grzybów, wraz z

ich siedliskami, przez ich utrzymywanie lub przywracanie do właściwego

stanu ochrony;

5) ochrona walorów krajobrazowych, zieleni w miastach i wsiach oraz zadrze-

wień;

6) utrzymywanie lub przywracanie do właściwego stanu ochrony siedlisk przy-

rodniczych, a także pozostałych zasobów, tworów i składników przyrody;

7) kształtowanie właściwych postaw człowieka wobec przyrody przez eduka-

cję, informowanie i promocję w dziedzinie ochrony przyrody.

Art. 3.

Cele ochrony przyrody są realizowane przez:

1) uwzględnianie wymagań ochrony przyrody w polityce ekologicznej pań-

stwa, programach ochrony środowiska przyjmowanych przez organy jedno-

stek samorządu terytorialnego, koncepcji przestrzennego zagospodarowania

kraju, strategiach rozwoju województw, planach zagospodarowania prze-

strzennego województw, strategiach rozwoju gmin, studiach uwarunkowań i

kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planach

zagospodarowania przestrzennego i planach zagospodarowania przestrzen-

nego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy

ekonomicznej oraz w działalności gospodarczej i inwestycyjnej;

2) obejmowanie zasobów, tworów i składników przyrody formami ochrony

przyrody;

3) opracowywanie i realizację ustaleń planów ochrony dla obszarów podlega-

jących ochronie prawnej, programów ochrony gatunków, siedlisk i szlaków

migracji gatunków chronionych;

4) realizację krajowej strategii ochrony i zrównoważonego użytkowania różno-

rodności biologicznej wraz z programem działań;

5) prowadzenie działalności edukacyjnej, informacyjnej i promocyjnej w dzie-

dzinie ochrony przyrody;

6) prowadzenie badań naukowych nad problemami związanymi z ochroną

przyrody.

Art. 4.

1. Obowiązkiem organów administracji publicznej, osób prawnych i innych jedno-

stek organizacyjnych oraz osób fizycznych jest dbałość o przyrodę będącą dzie-

dzictwem i bogactwem narodowym.

2009-02-23

©Kancelaria Sejmu

s. 3/98

2. Organy administracji publicznej są obowiązane do zapewnienia warunków

prawnych, organizacyjnych i finansowych dla ochrony przyrody.

3. Obowiązkiem organów administracji publicznej, instytucji naukowych i oświa-

towych, a także publicznych środków masowego przekazu jest prowadzenie

działalności edukacyjnej, informacyjnej i promocyjnej w dziedzinie ochrony

przyrody.

Art. 4a.

Ilekroć w niniejszej ustawie mowa jest o Wspólnocie rozumie się przez to Wspólno-

ty Europejskie.

Art. 5.

Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1) gatunek - zarówno gatunek w znaczeniu biologicznym, jak i każdą niższą od

gatunku biologicznego jednostkę systematyczną, populację, a także mie-

szańce tego gatunku w pierwszym lub drugim pokoleniu, z wyjątkiem form,

ras i odmian udomowionych, hodowlanych lub uprawnych;

1a) gatunek będący przedmiotem zainteresowania Wspólnoty – gatunek roślin

lub zwierząt, który na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej

jest:

a) zagrożony, z wyjątkiem gatunków, których naturalny zasięg na tym te-

rytorium jest zasięgiem krańcowym i które nie są zagrożone lub podat-

ne na zagrożenie w zachodnim regionie palearktycznym, lub

b) podatny na zagrożenie, czyli mogący w najbliższej przyszłości zostać

zakwalifikowanym do kategorii gatunków zagrożonych, jeśli czynniki

będące przyczyną zagrożenia będą na niego nadal oddziaływać, lub

c) rzadki, czyli o niewielkiej populacji, który nie jest obecnie zagrożony

ani podatny na zagrożenie, ale podlega ryzyku zagrożenia ze względu

na występowanie w obrębie ograniczonych obszarów geograficznych

albo znaczne rozproszenie na większym obszarze, lub

d) endemiczny i wymagający specjalnej uwagi ze względu na szczególny

charakter jego siedliska lub potencjalne oddziaływanie jego eksploata-

cji na te siedliska lub potencjalne oddziaływanie jego eksploatacji na

stan jego ochrony;

1b) gatunek o znaczeniu priorytetowym – gatunek zagrożony, w odniesieniu do

którego Wspólnota ponosi szczególną odpowiedzialność z powodu wielko-

ści jego naturalnego zasięgu mieszczącego się na terytorium państw człon-

kowskich Unii Europejskiej;

1c) gatunek obcy – gatunek występujący poza swoim naturalnym zasięgiem w

postaci osobników lub zdolnych do przeżycia: gamet, zarodników, nasion,

jaj lub części osobników, dzięki którym mogą one rozmnażać się;

1d) integralność obszaru Natura 2000 – spójność czynników strukturalnych i

funkcjonalnych warunkujących zrównoważone trwanie populacji gatunków

2009-02-23

©Kancelaria Sejmu

s. 4/98

i siedlisk przyrodniczych, dla ochrony których zaprojektowano lub wyzna-

czono obszar Natura 2000;

2) korytarz ekologiczny - obszar umożliwiający migrację roślin, zwierząt lub

grzybów;

2a) krzyżowanie zwierząt – kojarzenie osobników genetycznie odmiennych, w

tym osobników różnych gatunków;

2b) obszar Natura 2000 – obszar specjalnej ochrony ptaków, specjalny obszar

ochrony siedlisk lub obszar mający znaczenie dla Wspólnoty, utworzony w

celu ochrony populacji dziko występujących ptaków lub siedlisk przyrodni-

czych lub gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty;

2c) obszar mający znaczenie dla Wspólnoty – projektowany specjalny obszar

ochrony siedlisk, zatwierdzony przez Komisję Europejską w drodze decyzji,

który w regionie biogeograficznym, do którego należy, w znaczący sposób

przyczynia się do zachowania lub odtworzenia stanu właściwej ochrony

siedliska przyrodniczego lub gatunku będącego przedmiotem zainteresowa-

nia Wspólnoty, a także może znacząco przyczynić się do spójności sieci ob-

szarów Natura 2000 i zachowania różnorodności biologicznej w obrębie da-

nego regionu biogeograficznego; w przypadku gatunków zwierząt występu-

jących na dużych obszarach obszarem mającym znaczenie dla Wspólnoty

jest obszar w obrębie naturalnego zasięgu takich gatunków, charakteryzują-

cy się fizycznymi lub biologicznymi czynnikami istotnymi dla ich życia lub

rozmnażania;

2d) obszar morski – polski obszar morski w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca

1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji mor-

skiej (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1502, z późn. zm. 2) );

3) obszar specjalnej ochrony ptaków - obszar wyznaczony, zgodnie z przepi-

sami prawa Unii Europejskiej, do ochrony populacji dziko występujących

ptaków jednego lub wielu gatunków, w którego granicach ptaki mają ko-

rzystne warunki bytowania w ciągu całego życia, w dowolnym jego okresie

albo stadium rozwoju;

4) ochrona częściowa - ochronę gatunków roślin, zwierząt i grzybów dopusz-

czającą możliwość redukcji liczebności populacji oraz pozyskiwania osob-

ników tych gatunków lub ich części;

5) ochrona czynna - stosowanie, w razie potrzeby, zabiegów ochronnych w ce-

lu przywrócenia naturalnego stanu ekosystemów i składników przyrody lub

zachowania siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk roślin, zwierząt lub grzy-

bów;

6) ochrona ex situ - ochronę gatunków roślin, zwierząt i grzybów poza miej-

scem ich naturalnego występowania oraz ochronę skał, skamieniałości i mi-

nerałów w miejscach ich przechowywania;

7) ochrona in situ - ochronę gatunków roślin, zwierząt i grzybów, a także ele-

mentów przyrody nieożywionej, w miejscach ich naturalnego występowa-

nia;

2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2003 r. Nr 170, poz.

1652, z 2004 r. Nr 6, poz. 41, Nr 93, poz. 895, Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 203, poz. 1683, z

2006 r. Nr 220, poz. 1600, Nr 249, poz. 1834, z 2007 r. Nr 21, poz. 125 oraz z 2008 r. Nr 171, poz.

1055.

2009-02-23

s. 5/98

8) ochrona krajobrazowa - zachowanie cech charakterystycznych danego kra-

jobrazu;

9) ochrona ścisła - całkowite i trwałe zaniechanie bezpośredniej ingerencji

człowieka w stan ekosystemów, tworów i składników przyrody oraz w

przebieg procesów przyrodniczych na obszarach objętych ochroną, a w

przypadku gatunków - całoroczną ochronę należących do nich osobników i

stadiów ich rozwoju;

10) ogród botaniczny - urządzony i zagospodarowany teren wraz z infrastrukturą

techniczną i budynkami funkcjonalnie z nim związanymi, będący miejscem

ochrony ex situ, uprawy roślin różnych stref klimatycznych i siedlisk, upra-

wy roślin określonego gatunku oraz prowadzenia badań naukowych i edu-

kacji;

11) ogród zoologiczny – urządzony i zagospodarowany teren wraz z infrastruk-

turą techniczną i budynkami funkcjonalnie z nim związanymi, gdzie są

przetrzymywane oraz eksponowane publicznie przez co najmniej 7 dni w

roku, żywe zwierzęta gatunków dziko występujących, z wyjątkiem:

a) cyrków,

b) sklepów ze zwierzętami,

c) miejsc, w których eksponowanych jest publicznie nie więcej niż 15 ga-

tunków tych zwierząt i łącznie nie więcej niż 50 okazów gadów, pta-

ków i ssaków;

11a) okaz gatunku – roślinę, zwierzę lub grzyb z danego gatunku, żywe lub mar-

twe, każdą ich część, formę rozwojową, jajo lub wydmuszkę, a także pro-

dukt pochodny również zawarty w innych towarach oraz towary, które

zgodnie z dołączonym dokumentem, opakowaniem, oznakowaniem lub ety-

kietą, lub jeżeli wynika to z jakichkolwiek innych okoliczności, mają zawie-

rać lub zawierają części lub produkty pochodne z roślin, zwierząt, lub grzy-

bów z danego gatunku;

12) ostoja - miejsce o warunkach sprzyjających egzystencji roślin, zwierząt lub

grzybów zagrożonych wyginięciem lub rzadkich gatunków;

13) ośrodek rehabilitacji zwierząt - miejsce, w którym jest prowadzone leczenie

i rehabilitacja zwierząt dziko występujących, wymagających okresowej

opieki człowieka w celu przywrócenia ich do środowiska przyrodniczego;

14) otulina - strefę ochronną graniczącą z formą ochrony przyrody i wyznaczoną

indywidualnie dla formy ochrony przyrody w celu zabezpieczenia przed za-

grożeniami zewnętrznymi wynikającymi z działalności człowieka;

15) pozyskiwanie:

a) zbiór roślin lub grzybów gatunków chronionych lub ich części ze sta-

nowisk naturalnych do celów gospodarczych,

b) chwytanie, łowienie lub zbieranie zwierząt gatunków chronionych lub

ich części i produktów pochodnych do celów gospodarczych;

c) (uchylona);

16) różnorodność biologiczna - zróżnicowanie żywych organizmów występują-

cych w ekosystemach, w obrębie gatunku i między gatunkami, oraz zróżni-

cowanie ekosystemów;

2009-02-23

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: