kobieta-zdrowie-samopoczucie.pdf

Norma się zmienia

^ ? * fc

wiek/wzrost

158 cm

50 kg

52 kg

55 kg

58 kg

162 cm

52 kg

54 kg

57 kg

61 kg

165 cm

54 kg

56 kg

59 kg

62 kg

170 cm

57 kg

59 kg

62 kg

66 kg

20-24 lata

25-29 lat

30-39 lat

40-49 lat

Nawet jeśli „zyskałaś" S czy 9 kilogramtw miedzy dwudziestym a ezter

dziestym którymś rokiem życia, ciągle mieścisz się w normie

Zdrowie

przypadłości

Zapalenie przydatków najczęściej

przytrafia się paniom młodym,

20-35-letnim. Leczenie bywa długie,

ale chorobie można zapobiegać.

P rzydatki to inaczej jaj-

niki i jajowody. Stany

zapalne tych narządów

zwykle wywołują bakterie,

które przedostają się z po-

chwy do macicy, a potem do

jajowodów i jajników. Naj-

częściej są to tak zwane go-

nokoki, chlamydie i mycopla-

smy. Rzadziej przyczyną by-

wają drobnoustroje przeni-

kające z innych miejsc w or-

ganizmie, np. z chorych za-

tok, migdalków czy zropiałe-

go korzenia zęba.

Co sprzyja

fekcji. Zwykle podwyższony

jest również opad (OB).

Przewlekła postać choro-

by często bywa następstwem

zaniedbanego lub nieprawi-

dłowo leczonego ostrego sta-

nu. Objawia się podwyższo-

ną temperaturą ciała i obfity-

mi, nieregularnymi albo bo-

lesnymi miesiączkami.

Skuteczna

terapia

Zapalenia przydatków nie

można wyleczyć domowymi

sposobami. Musisz iść do gi-

nekologa. Lekarz zbada cię,

pobierze wymaz z pochwy

i szyjki macicy do analizy la-

boratoryjnej. Zleci też bada-

nie krwi. Jeśli trudno mu bę-

dzie postawić jednoznaczną

diagnozę, może także skiero-

wać cię na usg i inne dokład-

niejsze badania. Chorobę tę

leczy się antybiotykami. Mu-

sisz zażyć całą serię przepi-

sanych leków. Przerwanie

terapii może dość szybko spo-

wodować jej nawrót. Często

podaje się też środki przeciw-

bólowe i przeciwzapalne. Do-

póki nie ustąpią ostre obja-

wy, powinnaś pozostać w do-

mu i dużo odpoczywać, leżeć

w łóżku. Jeśli przyczyną in-

fekcji są bakterie przenoszo-

ne poprzez kontakty seksual-

ne, twój partner również po-

winien się leczyć. W przeciw-

nym wypadku ponownie cię

zarazi. Podczas kuracji nie

należy współżyć.

Czym grozi

zaniedbanie

Najczęściej zdarzającym się

powikłaniem jest niepłod-

ność albo ciąża pozamacicz-

zapaleniu

16 choroby przenoszone drogą

płciową,

C częste zmiany partnerów,

i spirala antykoncepcyjna

(zwisające w pochwie nitki

mogą stanowić dobrą drogę

dla bakterii),

« wszelkie zabiegi lekarskie

wewnątrz macicy (np. ły-

żeczkowanie),

« pływanie (kąpiel) w skażo-

nym basenie,

S korzystanie z publicznych

toalet, sanitariatów.

Najczęstsze

objawy

Zapalenie przydatków może

być ostre lub przewlekłe. To

pierwsze rozpoznaje się po

silnych bólach w dole brzu-

cha, wysokiej gorączce (na-

wet do 40 stopni Celsjusza),

nudnościach (czasem wymio-

tach) i obfitych upławach

o nieprzyjemnym zapachu.

W takim stanie badanie gi-

nekologiczne może sprawiać

ci ból, a w twojej krwi wzra-

sta gwałtownie liczba bia-

łych ciałek — co świadczy o in-

na. Ta pierwsza może być

spowodowana zrostami i nie-

drożnością jajowodu. Druga

bywa efektem uszkodzenia

błony śluzowej wyścielającej

jajowód. Nieprawidłowa ślu-

zówka nie spełnia już swojej

roli odżywiania i przesuwa-

nia jajeczka do macicy. Za-

gnieżdża się więc ono poza

nią. Najczęściej w jajowo-

dzie. Zapalenie przydatków

może też spowodować zrosty

między jajowodami, jajnika-

mi, macicą lub jelitami, co

wywołuje dotkliwe, chronicz-

ne bóle brzucha.

Jak zapobiegać

chorobie

Aby uchronić się przed zapa-

leniem przydatków lub zapo-

biec kolejnym nawrotom cho-

roby, powinnaś:

* wystrzegać się kąpieli

w basenach, w których wo-

da jest rzadko wymieniana

i odkażana,

* regularnie badać skład

bakteriologiczny pochwy,

jeśli masz założoną spiralę

wewnątrzmaciczną,

i* nie stosować zbyt często

irygacji (niszczą pożytecz-

ną florę bakteryjną w po-

chwie),

« przestrzegać higieny (ale

nie nadużywać mydła, od-

powiedniejsze są płyny do

higieny intymnej),

• unikać przygodnych kon-

taktów seksualnych, a jeśli

się to zdarzy, pamiętr

o prezerwatywie.

Wspomogą

leczenie

Równocześnie z antybioty-

kami można stosować

mieszanki zlotowe. Wymie-

szaj po 30 g kwiatów jasno-

ty białej i ziela rdestu

ptasiego. Dodaj 20 g ziela

skrzypu, 10 g liści pokrzy-

wy, 5 g kory dębu i 5 g

kłączy pięciornika. Łyżkę

mieszaniny ziół zalej dwo-

ma szklankami wrzącej

wody, przykryj i zostaw

na małym ogniu na pół

godziny. Potem odstaw

na 10 minut, przecedź i pij

po pół szklanki trzy razy

dziennie przed posiłkami.

Fot. East News

Kobiece

Gdy nagle zaboli ząb

ietody alternatywne

Leczenie konwencjonalne

możemy wybrać się

do dentysty (zwłaszcza na

urlopie). Spróbujmy więc

zastosować inne sposoby

łagodzenia dolegliwości.

Nie wolno jednak rezygno-

wać z wizyty u stomatolo-

ga, ponieważ ból najczę-

ściej jest sygnałem,

że z zębem lub dziąsłem

dzieje się coś złego.

łokcia. Uciskamy go

mocno kilka razy dziennie.

Kolejnym skutecznym

sposobem jest masowanie

płatków uszu. To idealna

metoda, gdy znajdujemy

się właśnie w podróży.

najczęściej jest

skutkiem próchnicy

wywoływanej przez

bakterie

żyjące w jamie ust-

nej. Ostry ból zwy-

kle bywa spowodo-

wany powiększa-

niem się ubytku

próchniczego

i drażnieniem uner-

wionego miąższu. Stany

zapalne przyzębia rzadko

wywołują nagłe objawy.

Wyjątkiem są owrzodze-

nia dziąseł i ropnie.

paraty te są sku-

teczne przy niezbyt

nasilonym, tzw.

ćmiącym bólu.

* Ostre objawy

Trudny do zniesie-

nia, pulsujący ból

wymaga natych-

miastowej kontroli

u stomatologa.

Zwykłe środki prze-

ciwbólowe w tym wypad-

ku nie pomogą. Dentysta

musi sprawdzić głębokość

ubytku i jak najszybciej

rozpocząć leczenie.

• Homeopatia.

Jeśli ból zwiększa się

wieczorem i najbardziej

dokucza w nocy, należy

podać lek o nazwie Aco-

nitum D4, 5 kropli co go-

dzinę aż do uśmierzenia

dolegliwości. Gdy przy-

czyną jest odsłanianie się

szyjek zębowych, pomo-

że preparat Mercurius

Solubilis 9CH/D12/(dwa

razy dziennie po jednej

tabletce do ssania). Przy

zapaleniu korzenia zęba

skuteczne są krople R1

(Reckeweg). W ostrym

stanie podaje się 5-10

kropli co pół godziny.

Potem trzy razy dziennie

po 10 kropli.

Derrtosept A

łagodzi ból

spowodowany

zapaleniem.

• Akupresura.

Prostujemy dłoń i dociska-

my kciuk do palca wskazu-

jącego. Powstanie między

nimi wybrzuszenie mię-

śnia. Jest to punkt, który

należy stymulować dla

złagodzenia bólu. Masuje-

my to miejsce przez minu-

tę kciukiem drugiej dłoni.

Można także pocierać je

kostką lodu. Następny

ważny punkt znajduje się

powyżej grzbietu dłoni,

dwie szerokości kciuka

od nadgarstka w kierunku

• Wizyta u dentysty.

Jest konieczna. Tylko

stomatolog potrafi

bowiem ustalić przyczynę

dolegliwości. Zanim

pacjent do niego trafi,

może przez jakiś czas

(dzień lub dwa) łagodzić

cierpienie dostępnymi

bez recepty środkami

(np. Ibuprom, Apap). Pre-

• Zapalenie przyzębia.

Przykre objawy towarzy-

szące tej dolegliwości

złagodzą preparaty prze-

ciwzapalne i znieczulające,

np. DentoseptA do pędz-

lowania. Lek pomaga też

w terapii paradontozy.

dr I. Jaraczewska, chirurg

i stomatolog ze Szpitala

Grochowskiego w Warszawie

padku bólu zęba spo-

wodowanego stanem za-

' palnym. Zioła można sto-

I sować również jako tera-

pię uzupełniającą leczę-

i nie stomatologiczne lub

doraźnie przed wizytą

j u dentysty-

| • Olejek goździkowy.

l Jego działanie jest krót-

i kotrwałe, ale skuteczne,

i Niewielki wacik nasącza-

i my olejkiem i wkładamy

| do ubytku w chorym

: zębie. Należy to robić

l bardzo ostrożnie, ponie-

i waż stężony preparat

i może poparzyć dziąsło.

zmniejszają obrzęk ślu-

zówki, wpływają gojąco,

ściągająco i przeciwzapal-

nie na dziąsła. Zioła moż-

na stosować pojedynczo

lub w mieszankach.

od dawna próbowano

łagodzić bez pomocy

lekarza. Nie radzimy jed-

nak przykładać do zęba

zmiażdżonej aspiryny

czy innej przeciwbólowej

tabletki, bo może to

spowodować oparzenie

dziąsła i uszkodzić szkli-

wo. Ale niektóre domowe

sposoby okazują się

nadzwyczaj skuteczne.

Można je jednak stoso-

wać tylko doraźnie.

ściereczkę lub gazę

w gorącej wodzie, wyży-

mamy i przykładamy

podobnie jak okład

z lodu. Kompres należy

zmienić, gdy ostygnie.

Można go również przy-

kryć folią - będzie dłużej

trzymał ciepło.

• Ziele arniki.

Na jakiś czas zaradzi

kłopotom, ponieważ

ma właściwości przeciw-

bólowe. Działa też anty-

septycznie, przeciwzapal-

nie i zmniejsza obrzęki.

Kilka kropli wyciągu

z arniki dolewamy

do ciepłej wody i płucze-

my nią usta kilka razy

dziennie. Podobne działa-

nie ma napar z suszone-

go ziela.

• Soda oczyszczona.

Jeśli dolegliwość związa-

na jest z nadwrażliwością

zębów, złagodzi ją soda

oczyszczona. Wystarczy

nasypać trochę na

wilgotną szczoteczkę

i dokładnie je wyszoro-

wać. Warto też kupić

specjalną pastę do

wrażliwych zębów.

• Kompresy.

Pulsujący ból uśmierzy

zimny okład. Co godzinę

należy przykładać do

policzka na 10-15 minut

kostki lodu owinięte

w ściereczkę. Nie wolno

ich trzymać bezpośrednio

na skórze, aby nie spo-

wodować odmrożenia.

Tępy ból zęba zmniejszy

z kolei ciepł i wilgotny

kompres. Moczymy

l • Napary do płukania.

j Pomocne bywają też płu-

j kanki ziołowe. Najczęściej

i stosuje się odwary z kory

j dębu, napary z liści szał-

I wii, kwiatów rumianku lub

! kłącza tataraku. Zawarte

w tych roślinach związki

• Żel z aloesu.

Również posiada właści-

wości kojące. Kilka razy

dziennie smarujemy nim

okolicę bolącego zęba

i możliwie jak najszybciej

idziemy do dentysty.

• Słona woda.

Dokładne wyszczotkowa-

nie i wypłukanie ust

ciepłą słoną wodą (jedna

łyżeczka soli na szklankę

wody) również może na

jakiś czas przynieść ulgę.

40 Świat kobiety

N ie zawsze od razu

D olegliwość ta

Domowe

T akie dolegliwości

Terapia ziołowa

J est pomocna w przy-

Zadbaj o swoje zdrowie

a cukrzycę cierpi w Pol-

sce około dwa miliony

osób, z czego 60 procent

to kobiety. Choroba pojawia

się nagle lub rozwija przez

wiele lat. Rozpoznawana jest

dzięki oznaczeniu poziomu cu-

kru we krwi. Górna granica

normy wynosi 140 mg/100 ml

(mg%). Badanie musi być wy-

konane na czczo i powtórzone

dwukrotnie. Istnieją dwa ro-

dzaje cukrzycy.

Typ I, zwany cukrzycą

młodzieńczą lub insulinoza-

leżną ujawnia się zwykle

przed 20-30 rokiem życia.

Rozwija się dość gwałtownie,

w ciągu kilku tygodni, a na-

wet dni. Przyczyną jest całko-

wity brak insuliny.

Objawy:

• chudnięcie bez wyraźnej

przyczyny,

• częste oddawanie moczu,

• wzmożone pragnienie,

• osłabienie, senność.

Cukrzyca tyjpu II ujaw-

nia się najczęściej po 40 roku

życia, choć zdarza się także

u ludzi młodych. Spowodowa-

na jest wytwarzaniem niewy-

starczającej ilości insuliny lub

zaburzeniami w wykorzysty-

waniu jej przez organizm.

Bardzo często ma związek

z nadwagą. Rozwija się powo-

li. U licznych chorych bywa

rozpoznawana dopiero po wie-

lu latach od wystąpienia.

Objawy: oprócz symptomów

pojawiających się w cukrzycy

typu I (choć przebiegających

znacznie łagodniej) charakte-

rystyczne są:

• częste zakażenia,

• kurcze albo mrowienie rąk

i stóp,

• trudności w gojeniu się ran,

• impotencja u mężczyzn,

• przewlekłe zapalenie po-

chwy u kobiet.

Przyczyny cukrzycy nie są

do końca wyjaśnione. W

typie I prawdopodobnie j~*w~

układ odpornościowy ni-

szczy własne komórki

trzustki wytwarzające in-

sulinę. Choroba często

też występuje rodzinnie,

26 Świat kobiety

Wygraj

z cukrz

co może świadczyć o podłożu

genetycznym. Występowanie

cukrzycy typu II najczęściej

wiąże się z otyłością. Skłon-

ność do niej bywa również

dziedziczna.

Na czym polega

terapia

Chorzy na cukrzycę typu I mu-

szą do końca życia przyjmować

insulinę. Ich organizm nie wy-

twarza bowiem tego hormonu.

W przypadku typu II u wielu

pacjentów samo zrzucenie

nadwagi normalizuje poziom

glukozy we krwi. W cięższych

przypadkach pacjenci otrzy-

mują leki doustne (rzadziej in-

sulinę w zastrzykach).

Ponieważ cukrzyca uszka-

dza serce, naczynia krwiono-

śne, układ nerwowy, nerki

i oczy, chorzy muszą być pod

stałą opieką lekarza i podda-

wać się badaniom okresowym

u różnych specjalistów.

• Raz, dwa razy w roku wy-

bierz się do okulisty, aby

skontrolować dno oczu.

Jednym z powikłań jest bo-

wiem tzw. retinopatia cukrzy-

cowa - przerost i pękanie na-

czyń krwionośnych siatkówki.

Nie leczona może doprowa-

dzić do utraty wzroku.

• Regularnie kontroluj ciśnie-

nie krwi. Jeśli jest ono stale

podwyższone, dokonuj pomia-

ru codziennie, zawsze o tej sa-

mej porze. Poproś lekarza,

aby nauczył cię, jak to robić.

• Raz na dwa miesiące wy-

konuj analizę moczu. U nie-

prawidłowo leczonych (lub

nie przestrzegających zale-

ceń lekarza) chorych może

bowiem dojść do groźnej nie-

wydolności nerek.

Dieta, ruch i leki

Cukrzyca jest chorobą prze-

wlekłą. Możesz jednak nor-

malnie żyć, jeśli będziesz

zdrowo się odżywiać, regular-

nie ćwiczyć, przyjmować zale-

cone łęki i kontrolować stęże-

nie glukozy we krwi.

Chorzy

na cukrzycę

powinni regu-

larnie kontro-

lować poziom

glukozy.

Twoje menu

Jego zadaniem jest utrzymy-

wanie prawidłowego stężenia

cukru we krwi.

• Jedz dużo produktów zawie-

rających włókna roślinne: wa-

rzywa, owoce, razowe pieczy-

wo. Unikaj jednak owoców

z dużą zawartością cukru (su-

szonych, winogron, bananó

• Ogranicz słodycze. Zrezy-

gnuj ze słodzenia kawy i her-

baty. Na deser, zamiast ciasta,

wybieraj owoce.

• Unikaj tłuszczu, również te-

go ukrytego - pij tylko od-'

leczona przez lekarza.

Wspomagające można jed-

nak przyjmować różne pre-

paraty, które mają wpływ na

obniżenie stężenia glukozy

we krwi i chronią przed po-

, - —-i • . wikłaniami.

£)««*»« 4 Witamina

VitaminumA+E A+E-wit. Epo-

" maga kontrolo-

wać stężenie

glukozy, nasila

C ukrzyca zawsze musi być

działanie insuliny.

Wit. A chroni wzrok.

Cena ok. 4,50 zł.

+ Chrom -zmniej-

sza stężenie glukozy

i cholesterolu we

krwi. Cena ok. 27 zł.

• Witaminy z gru-

py B - biorą udział w wytwa-

rzaniu enzymów przekształ-

cających glukozę w energię.

Zapobiega to uszkodzeniu

nerwów. Cena ok. 5 zł.

• Magnez i cynk - dzięki nim

organizm lepiej wykorzystuje

insulinę. Cena: magnez ok.

15 zł, cynk ok. 11 zł

* Strix (wyciąg z czarnych ja-

gód) - zapobiega zmianom

w oku. Warto również pić na-

par z liści jagód, gdyż zawarte

w nich anto-

,,„,,, ,

cyjany obni-

żają poziom

cukru. Cena

ok. 30 zł.

Fot. East News; Piękna; Studio H. Bauer

Jesteś ciągle zmęczona, masz nadmierne pragnienie,

chudniesz, choć dopisuje Ci apetyt... Nie lekceważ

tych objawów, zbadaj poziom cukru we krwi.

Talerz cukrzyka

proste w obsłudze wstrzyki-

^waeze. Mimo to zawsze mogą

wystąpić niepokojące objawy.

Dlatego powinnaś „nauczyć

się" własnej choroby i szybkie-

go reagowania na symptomy

braku bądź przedawkowania

insuliny. Niedocukrzenie (hi-

poglikemia) może wystąpić

nie tylko wtedy, gdy wstrzyk-

niesz za dużo tej substancji,

ale także wówczas, gdy za ma-

ło zjesz albo zbyt długo ćwi-

czysz (wysiłek fizyczny nasila

działanie insuliny).

Objawy hipoglikemił:

• drżenie rąk,

• mrowienie ust, palców,

• zimny pot,

• osłabienie,

• uczucie zmęczenia,

• ból głowy,

• nagły silny głód,

-•-k-eiatanie serca,

• zmiany nastroju (przesadna

wesołość lub smutek, złość,

płacz, śmiech),

• zaburzenia widzenia,

• osłabienie kończyn,

• nagła senność.

Cp robić, gdy wystąpi

tłuszczone mleko, jadaj chu-

de sery, zrezygnuj z tłustych

wędlin (pasztetów, mielonek,

kiełbas, salami).

• Nie pij alkoholu, zwłaszcza,

gdy zażywasz doustne leki

przeciwcukrzycowe. W połą-

czeniu z trunkiem mogą na-

wet doprowadzić do hipogli-

\emii(zbytjiiskiegostężenia

—-ćuEnTwe krwTT

Aktywność fizyczna

Dla osób chorych na cukrzycę

codzienny wysiłek fizyczny

ma szczególne znaczenie. Uła-

twia bowiem przestrzeganie

diety, ponieważ zmniejsza łak-

nienie. Dzięki temu nie przyty-

jesz (lub szybciej zrzucisz zbęd-

ne kilogramy) i unikniesz

zwiększenia poziomu glukozy

we krwi. Badania wykazują, że

u 80 procent otyłych chorych

samo zrzucenie nadwagi nor-

malizuje stężenie cukru.

niedocukrzenie

• Zawsze noś przy sobie kilka

kostek cukru. Zjedz je, gdy

tylko poczujesz, że spada po-

ziom glukozy w twojej krwi.

Możesz także napić się słod-

kiej herbaty (z trzema łyżecz-

kami cukru), coca-coli, soku.

• Jeśli wykonujesz jakie-

kolwiek ćwiczenia fizyczne,

przerwij je natychmiast, gdy

tylko wystąpią pierwsze obja-

wy niedocukrzenia i zjedz lub

wypij coś słodkiego.

Zalecone leki

Musisz je przyjmować ściśle

według wskazań lekarza, ale

też obserwować reakcje swoje-

go organizmu. Podawanie in-

suliny ułatwiają specjalne,

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: