Sfinks.doc

Sfinks

Kategorie: Archeologia, HISTORIA, NAUKA
Tagi: Chefren, Edgar Cayce, Egipt, John Anthony West, Robert Schoch, Sofokles, Zahi Hawass

W mitologii greckiej Sfinks był pół kobietą, pół lwem i stał on u bram staroegipskiego miasta Teby. Kiedy na Egipt spadła jedna z plag, uwolnić się od niej można było jedynie rozwiązując zagadkę Sfinksa, która brzmiała:

Co zaczyna swoje życie na czterech nogach, większość swego życia spędza na dwóch, by u jego schyłku używać trzech nóg?

W dramacie Sofoklesa „Król Edyp”, tytułowy bohater rozwiązuje tą zagadkę, odpowiadając, że stworzeniem tym jest człowiek, bo jako dziecko raczkuje na czworaka zanim nauczy się chodzić na dwóch nogach, by potem na starość pomagać sobie trzecią nogą czyli laską.

Sfinks z Gizy to rzeźba monumentalna. Ma ponad 73 m długości i 20 m szerokości. Stoi u stóp wielkich piramid i także kryje w sobie zagadkę. Nikt nie jest w stanie dokładnie stwierdzić kiedy go zbudowano i wielu historyków wierzy, że stał on już w tym miejscu zanim jeszcze zbudowano piramidy. Sfinks został wykuty w piaskowcu i przedstawia lwa z głową człowieka o egipskim nakryciu głowy i spiralną brodą. Wielu sądzi, że głowa przedstawia wizerunek faraona.

Twarz Sfinksa skierowana jest na wschód, co wskazuje na jego związek z bogiem Hamachisem, który był bogiem wschodzącego słońca. Zapisane hieroglifami imię boga Hamachisa zmieniło się z czasem na Hor-em-Akhet. Słowo akhet, w zapisie hieroglificznym, to dwa otwarte u swojej podstawy trójkąty połączone linią reprezentującą miejsca wschodu i zachodu słońca. Jeśli trójkąty symbolizują piramidy to na myśl przychodzi zachód słońca, jaki ma miejsce podczas przesilenia letniego i rozgrywa się dokładnie pomiędzy piramidami Cheopsa i Chefrena. Zachodzące słońce podkreśla zarys obu piramid, które łączy ze sobą w oddali horyzont.

Wielu historyków nadal uważa, że Sfinks powstał w tym samym czasie co wielkie piramidy czyli ok 2650 roku p.n.e. Postać Sfinksa łączy się z osobą faraona Chefrena, którego pochowano w drugiej co do wielkości piramidzie w Gizie. Kilka rzeźb przedstawiających faraona Chefrena do złudzenia przypomina twarz Sfinksa. Tuż przed rządami tego faraona w Egipcie, nastąpił silny zwrot w życiu duchowym, przejawiający się w nieustannie rosnącym kulcie słońca, gdzie faraon pełnił funkcję boga. Jednak piaskowe burze niemalże zasypały Sfinksa jeszcze w starożytności. Ok 1500 p.n.e. faraon Tutmosis IV zarządził więc prace konserwatorskie i renowacyjne, ratując rzeźbę przed zniknięciem pod powierzchnią pustyni.

Niestety nie wszyscy zgadają sieę z taką genezą Sfinksa. John Anthony West uważa, że Sfinksa zbudowali uchodźcy z Atlantydy, której cywilizacja miała ulec zagładzie w 9500 roku p.n.e. Edgar Cayce – prorok z Virginia Beach – uważał, że odpowiedź na wszystkie tajemnice starożytności jest ukryta właśnie pod Sfinksem. Tam miałaby znajdować się tajna biblioteka, w której zgromadzone byłyby wszystkie informacje na temat wiedzy starożytnych Egipcjan. Dziś już wiadomo na pewno, że pod Sfinksem rzeczywiście znajduje się jakieś pomieszczenie, ale egipski kurator starożytności – Zahi Hawass nie pozwala na prace archeologiczne. Są także i tacy, którzy wiążą postać Sfinksa z istotami pozaziemskimi, którzy zainspirowali ludzi do stworzenia takiej rzeźby i w tajemniczym pomieszczeniu pod Sfinksem ukryli coś niezwykle ważnego.

Geolog Robert Schoch uznał, że wykuty z piaskowca tułów pochodzi sprzed 5000 roku p.n.e. a sama twarz została dodana dopiero 2500 roku p.n.e. Swój wniosek opiera Schoch na tym, że zniszczona przez erozję powierzchnia Sfinksa została spowodowana przez obfite deszcze w latach pomiędzy 5000 rokiem p.n.e. a 3000 rokiem p.n.e. Różnica w podejściu Schocha w ustaleniu wieku Sfinksa w stosunku do badań innych egiptologów polegała na tym, że opierał się on na danych geologicznych a nie na hieroglifach. Z kolei John Anthony West uważa, że erozja widoczna na ciele Sfinksa rozpoczęła się wraz z końcem Epoki Lodowcowej czyli w około 9000 roku p.n.e. Wówczas miał nastąpić wielki potop – ten sam który udało się przetrwać Noemu. Reszta budowli w Gizie nie ma na sobie śladów erozji dokonanej przez wodę, co oznacza, że Sfinksa zbudowano znacznie wcześniej niż się wydaje a datowanie jego budowy na czasy znacznie nam bliższe wynika z prac renowacyjnych jakie dokonano za czasów faraona Khafre. Renowacja Sfinksa wg Schocha miała polegać na tym, że odkuto z rzeźby wszelkie ślady erozji wodnej a głowę Sfinksa przekuto na popiersie faraona Chefrena.

Oczywiście takie podejście do wieku monumentu wywołało masową krytykę ze strony klasycznych egiptologów (przyznanie racji Schochowi zniszczyłoby cały dorobek „naukowy” wielu z nich). Nie sposób dziś z całą pewnością ustalić wieku piaskowca, z którego wykuto Sfinksa, dlatego nadal pozostanie to jego największą tajemnicą, czekającą na swego Edypa.