DELFINOTERAPIA
Delfinoterapia polega na zabawach dzieci z delfinami, w czasie, których mali pacjenci wykonują pod nadzorem fizjoterapeutów określone ćwiczenia ruchowe. W czasie tych zabaw wiązki ultradźwięków emitowane przez delfiny przenikają ludzkie ciało powodując drobne, pozytywne zmiany w zniszczonych komórkach. Delfiny ciekawi u człowieka wszystko, co odbiega od normy np. protezy czy też nowotwory i tam właśnie wysyłają swoje lecznicze wiązki. Podczas zabawy z delfinami zwiększa się też u człowieka wydzielanie endorfin, czyli hormonów produkowanych przez przysadkę mózgową. Endorfiny zmniejszają odczucie bólu, głodu, ułatwiają oddychanie, wpływają na termoregulację. Efekt terapii jest rewelacyjny zwłaszcza u dzieci cierpiących na autyzm. Maluchy, które nie potrafiły wypowiedzieć ani jednego słowa po takiej rehabilitacji rozmawiają, czytają i reagują na otoczenie. Na świecie działają tylko trzy centra rehabilitacyjne z delfinami m.in. na Ukrainie i USA. Czas oczekiwania na przyjęcie do tych placówek wynosi ponad rok.
Wskazania
Schorzenia neurologiczne: ataksja Friedricha, autyzm, brak ciała Modzelowatego, choroba Parkinsona, dystonia, niedowład, zaburzenia czynności mózgu, zaburzenia czucia, zaburzenia neuromotoryczne, padaczka, przerost mózgu, śpiączka, stwardnienie rozsiane, statyczne uszkodzenie mózgu, udar mózgu, urazowe uszkodzenie mózgu, zespół Lennoxa-Gastauta, zespół Retta, zespół Touretta, utrata zdolności pisania, leukomalacja, kurcz dziecięcy Hiddena, niedorozwój nerwu wzrokowego, - niedokonany podział przodomózgowia, wrodzona łamliwość kości, wybiórcze zaburzenia mowy, zaburzenia koncentracji obustronne porażenie, porażenie połowiczne, porażenia trzykończynowe i czterokończynowe, porażenie trzykończynowe, utrwalone przykurcze stawów, zespół ograniczonego uszkodzenia mózgu, dysleksja.
Schorzenia psychiczne: depresja, psychoza maniakalno-depresyjna, zespół Huberta.
Schorzenia reumatologiczne: choroba zwyrodnieniowa mięśni.
Choroby genetyczne: zespół kociego krzyku, zespól Angelmana, zespół Downa, zespól Noonan, zespół Pierre-Robina, zespół Leigha, twardzina skóry, kruchy chromosom X, neurofibromatoza, pierścieniowate chromosomy, stwardnienie guzowate, trisomia mozaikowa, dystrofia mięśniowa.
Choroby nowotworowe: białaczka, guz mózgu, ziarnica złośliwa
Choroby zakaźne: gruźlica skóry, zakażenie bakteriami Proteusz, zakażenie wirusem Polio, zapalenie opon mózgowych.
Choroby wieloprzyczynowe i idiopatyczne: młodzieńcze zapalenie mózgu, niedotlenie, małogłowie, bezwład, hipotonia, uszkodzenie wielonarządowe, wodogłowie, zanik mięśni, zapalenia oskrzelowo-płucne, opóźnienie rozwoju, tylny rozczep kręgosłupa, utrudnienie czynności ruchowej, uszkodzenie wzroku, upośledzenie mowy, uszkodzenie słuchu, uszkodzenie rdzenia kręgowego, zespół Wolffa, zespół Kabuki
Różne aspekty Delfinoterapii
· Aspekt fizjologiczny Poprzez kontakt z delfinami i pobyt w wodzie realizowane są następujące cele fizjologiczne:
● wzmocnienie mięśni
● mobilizacja stawów
● zahamowanie patologicznych odruchów
● poprawa koordynacji
● poprawa kontroli nad odcinkiem tułów-głowa
● polepszanie funkcji podporowych
● poprawa reakcji na zmianę postawy ciała
● poprawa kontroli na odcinku głowa-oczy-ręce
Aspekt subiektywnego odczuwania ciała Świadomość własnego ciała jest szalenie istotna dla normalnego rozwoju duchowego, umysłowego i fizycznego. Poprawne postrzeganie ciała pomaga w poprawnej samoregulacji i samokontroli. Dzięki fizycznemu wymiarowi terapii i bezpośredniemu kontaktowi z delfinami uczestnicy terapii zdobywają nowe doświadczenia. Rozwój percepcji ciała jest szczególnie istotny, bo pomaga - poprzez rozluźnienie i napięcie mięśni – przyczynia się do utrzymywania konkretnej postawy ciała lub jej zmiany.
Dążymy do realizacji następujących celów:
● percepcji stanów napięcia i rozluźnienia
● poprawy regulacji równowagi
● poprawy schematu ciała
● motoryki gałek ocznych
● koordynacji ciała
● poprawy postrzegania ruchowego i wizualnego
● ukierunkowania koordynacji ciała
● usprawniania zdolności do ukierunkowanego działania
● poprawy postrzegania słuchowego
Aspekt emocjonalny Emocje w różny sposób wiążą się z procesami kognitywnymi i fizjologicznymi oraz oczywiście z zachowaniem. Rozwój emocjonalny jest procesem długotrwałych przemian. Kontakt z delfinami dostarcza pacjentowi wielu doznań poprzez zmysł wzroku, słuchu, dotyku, węchu oraz smaku. Inne uczucia, które pojawiają się w kontakcie z delfinami to:
● radość
● niezależność
● żywotność
● zaufanie
● szczęście
● lekkość
Aspekt kognitywny
● myśli
● symbole myślowe
● informacje
● pamięć
● inne procesy.
Uczymy się oceniać znaczenie naszego działania i dostrzegać związek pomiędzy działaniem i jego skutkami. Spostrzeżenia są przetwarzane, zapisywane, reaktywowane i zastosowywane. Już najwcześniejsze wrażenia naszych zmysłów determinują, u każdego w odmienny sposób, wzorce sposobów myślenia i pojmowania. Im więcej zastosuje się dróg dojścia do dziecka, tym lepiej zostanie zapamiętana zdobyta wiedza. Żadna emocja, żadna myśl nie istnieje sama dla siebie, lecz towarzyszą jej zawsze biologiczne i neurofizjologiczne procesy. Do kognicji należy również potencjał wyobraźni. Delfiny umożliwiają rozwinąć pacjentom pozytywne pojmowanie własnej osoby.
Aspekt praktycznego zachowania W otoczeniu delfinów pacjenci mogą wypróbować nowe rzeczy, jak także dowiedzieć się o sobie czegoś nowego – zarówno na obszarze ruchowym, w obszarze emocji oraz kontaktów międzyludzkich. Delfiny akceptują pacjentów takimi, jakimi są i przekazują informację zwrotną o przeżyciach i zachowaniu.
Aspekt socjalno-rodzinny Rodzice, rodzeństwo, dziadkowie są najczęściej bezpośrednimi osobami odniesienia i ważnymi elementami przestrzeni życiowej. Dla dzieci są oni najistotniejszym systemem wsparcia. Pomiędzy rodzicami, osobami odniesienia i terapeutą powinna istnieć więź zaufania, która byłaby zaczątkiem bliższej znajomości. Tak rozumiana jest praca z delfinami, zintegrowana i angażująca uczucia. Dla niektórych jest nowością obserwowanie osoby bliskiej w nowym otoczeniu, w otoczeniu delfinów. Te nowe i w większości pozytywne wrażenia mogą stanowić podstawę do dalszych dyskusji. Interakcja z rodzicami, rodzeństwem oraz innymi krewnymi lub osobami odniesienia może wspomóc proces terapeutyczny. Także przestrzeń życiowa pacjenta poza rodziną jest ważna. Także przedszkole, szkoła, grupa rówieśnicza wywiera na pacjenta wpływ, który nie pozostaje bez znaczenia. Wielu pacjentów jest naprawdę dumnych z tego, że potrafią pływać z delfinami i że doznają przy tym tak wiele radości. Dzięki temu status dziecka w klasie lub rodzinie może ulec pozytywnej zmianie.
HIPOTERAPIA
Jest to działanie mające przywracanie zdrowia i usprawnianie przy pomocy konia i jazdy konnej. Uniwersalność hipoterapii polega na jednoczesnym oddziaływaniu ruchowym, sensorycznym, psychicznym i społecznym.
Hipoterapia to ogół działań terapeutycznych, do których wykorzystuje się konia.
Jest to metoda doskonale uzupełniająca wszystkie inne oddziaływania rewalidacyjne i rehabilitacyjne a jej uniwersalność polega na jednoczesnym oddziaływaniu na sfery: ruchowe, emocjonalne, społeczne, intelektualne i sensoryczne.
Szczególne zastosowanie ma ona tam, gdzie inne metody nie przynoszą zadowalających rezultatów: w terapii ciężkich dysfunkcji chodu, z asymetrycznym naprężaniem tułowia i kręgosłupa oraz zaburzeniami równowagi, gdzie klasyczna kinezyterapia jest bardzo utrudniona
! trójpłaszczyznowy chód konia jest przekazywany dziecku
! najlepszy efekt terapeutyczny wyzwala się u pacjentów siedzących
Miednica jest w tyło pochyleniu- na konia odziałuje się łydkami, należy ściągnąć łopatki, wyprostować tułów- przy trzymaniu wodzy
Jest również stosowana jako: ciepło terapia, zmniejszenie przykurczy przywiedzeniowych, nauczani równowagi
Najczęściej wykorzystywana jest w:
- MPD
- SM
- wady postawy
- upośledzenie umysłowe
- autyzm
- uszkodzenie analizatorów
ODDZIAŁYWANIE HIPOTERAPII:
- kodowanie w mózgu prawidłowego wzorca ruchu miednicy podczas chodu
- normalizacja napięcia mięśniowego
- doskonalenie równowagi, koordynacji, orientacji w przestrzeni, schematu własnego ciała, poczucia rytmu
- stymulacja, normalizacja czucia powierzchownego
WSKAZANIA do prowadzenia terapii na koniu:
U dzieci
I. zespoły neurologiczne
1. Mózgowe porażenie dziecięce ( dzieci z kontrolą_ głowy i czynnej_ pozycji_
siedzącej_);
2. stany po urazach czaszkowo- mózgowych;
3. ADHD
4. choroby mięśni (min. 3 pkt w skali Lovetta);
5. Dzieci niedowidzące i niewidome; choroby psychiczne.
II. zespoły ortopedyczne:
1. wady postawy;
2. skoliozy I stopnia wg Coba;
stany po amputacji i wady rozwojowe kończyn.
III. inne:
1. zespoły genetyczne np. zespół Downa (konieczne jest wykonanie zdjęcia rtg – bocznego i czynnościowego – odcinka szyjnego kręgosłupa);
2. przepukliny oponowo- rdzeniowe – w zależności od wysokości uszkodzenia, obrazu klinicznego i współwystępowania wodogłowia
3. zespoły psychologiczne: zaburzenia emocjonalne, upośledzenia umysłowe, niedostosowanie społeczne.
Dorośli:
1. Stwardnienie rozsiane;
2. Stany po urazach czaszkowo- mózgowych;
3. Stany po udarze;
4. Uzależnienia
5. Patologie społeczne
PRZECIWWSKAZANIA:
Przeciwwskazania bezwzględne:
1. Uczulenie na sierść, pot lub zapach konia;
2. Nie wygojone rany
3. Nietolerancja formy leczenia przez pacjenta, np. niepohamowany lęk;
4. Schorzenia okulistyczne- wymagana konsultacja;
5. pogorszenie stanu zdrowia w zespołach neurologicznych, stanach po urazach czaszkowo-mózgowych, ADHD, chorobach mięśni;
6. brak kontroli głowy w rozwoju motorycznym;
7. podwyższona temperatura;
8. ostre choroby infekcyjne.
Przeciwwskazania względne:
1. Padaczka;
2. Upośledzenie umysłowe w stopniu głębokim;
3. Zaburzenia mineralizacji kości;
4. Utrwalone deformacje i zniekształcenia, przykurcze, ograniczenia zakresu ruchu układu kostno stawowego, np. zwichnięcia w stawach biodrowych
Anusia-fizjo88