B. Bożek - Równania różniczkowe zwyczajne.pdf

(846 KB) Pobierz
Aut_Rob_B.dvi
Rownania Rozniczkowe Zwyczajne
wyklad dla studentow na kierunku automatyka i robotyka - wersja robocza (14 listopad 2007)
Boguslaw Bozek
Wydzial Matematyki Stosowanej AGH
1
313313471.001.png
Spis tresci
Rozdzial 1. Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Rozdzial 2. Elementy analizy funkcjonalnej . . . . . . . . . . . . . . . 9
Rozdzial 3. Twierdzenia o istnieniu i jednoznacznosci . . . . . . . . 11
Rozdzial 4. Proste typy rownan rozniczkowych skalarnych . . . . . 15
4.1. Rownanie rozniczkowe o zmiennych rozdzielonych . . . . . . . . . . . . . 15
4.2. Rownanie jednorodne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
4.3. Rownanie rozniczkowe zupelne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
4.3.1. Czynnik calkuj acy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
4.4. Rownanie Clairauta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Rozdzial 5. Liniowe rownania rozniczkowe . . . . . . . . . . . . . . . . 21
5.1. Rownania i uklady rownan rozniczkowych liniowych . . . . . . . . . . . . 21
5.2. Skalarne rownanie liniowe rz edu pierwszego . . . . . . . . . . . . . . . . 23
5.3. Rownanie Bernoulliego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
5.4. Rownanie Riccatiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
5.5. Rownanie Lagrange'a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
5.6. Skalarne rownanie rozniczkowe liniowe
n-tego rz edu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
5.7. Obnizanie rz edu rownania liniowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
5.7.1. Wzor Liouville'a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
5.7.2. Rownania wyzszych rz edow . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
5.8. Niejednorodne rownanie rozniczkowe liniowe
n-tego rz edu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
5.9. Rownanie liniowe n-tego rz edu o stalych wspolczynnikach . . . . . . . . . 31
5.10. Metoda przewidywan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
5.11. Uklad skalarnych rownan rozniczkowych liniowych rz edu pierwszego . . . 33
5.12. Uklady rownan liniowych o stalych
wspolczynnikach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
5.12.1. Metoda wartosci i wektorow wlasnych . . . . . . . . . . . . . . . 37
5.12.2. Sprowadzanie macierzy ukladu do postaci Jordana . . . . . . . . 38
5.13. Rownanie ruchu harmonicznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
3
Spis tresci
Rozdzial 6. Rozwi azania w postaci szeregow funkcyjnych . . . . . . 43
6.1. Rozwi azania w postaci szeregow pot egowych . . . . . . . . . . . . . . . . 43
6.1.1. Uklad rownan liniowych rz edu pierwszego o stalych
wspolczynnikach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
6.1.2. Skalarne rownania rozniczkowe rz edu pierwszego i drugiego . . . 44
6.2. Rownania rozniczkowe liniowe rz edu drugiego { szeregi Frobeniusa . . . 46
Rozdzial 7. Stabilnosc rozwi azan rownan rozniczkowych . . . . . . . 49
7.1. Podstawowe denicje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
7.2. Twierdzenie Lapunowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
7.3. Problem Routha{Hurwitza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
7.4. Punkty osobliwe rownania rozniczkowego zupelnego . . . . . . . . . . . . 54
Rozdzial 8. Transformata Laplace'a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
8.1. Podstawowe denicje i twierdzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
8.2. Wyznaczanie transformaty rownania rozniczkowego . . . . . . . . . . . . 58
8.3. Wyznaczanie funkcji na podstawie jej transformaty . . . . . . . . . . . . 59
Rozdzial 9. Dodatek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
9.1. Tablice transformat Laplace'a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
9.2. Przykladowe tematy zadan egzaminacyjnych { studia stacjonarne . . . . 66
9.3. Przykladowe tematy zadan egzaminacyjnych { studia niestacjonarne . . 87
Bibliograa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
313313471.002.png
Rozdzial 1
Wprowadzenie
Rownaniem rozniczkowym nazywamy zwi azek mi edzy pewn a nieznan a funkcj a,
a jej pochodnymi; gdy funkcja niewiadoma jest funkcj a jednej zmiennej, to mowimy
o rownaniu rozniczkowym zwyczajnym, w przeciwnym wypadku o rownaniu
rozniczkowym cz astkowym. Zwi azek postaci
F(t;x(t);x
0
(t);:::;x (n) (t)) = 0
nazywamy rownaniem rozniczkowym zwyczajnym n-tego rz edu, jesli lewa strona
istotnie zalezy od x (n) . Nie musi oba zalezec od x i t. Przykladowo rownanie
x
000
+ t(x
0
) 30 e x sin t = 0
jest rownaniem rozniczkowym rz edu trzeciego. Funkcja x moze byc funkcj a ska-
larn a, albo wektorow a.
Rownania rozniczkowe w zagadnieniach technicznych powstaj a na ogol w wy-
niku stosowania nast epuj acych metod post epowania:
a) Przedstawiania praw zyki w postaci matematyczno-analitycznej.
b) Przedstawiania zwi azkow geometrycznych w postaci analitycznej.
c) Rugowania parametrow z n-parametrowej rodziny funkcji i n rownosci.
Ad a) Niech v :
R 3 [t 0 ;T]
R 3 3(t;x)!v(t;x)2
R 3
b edzie zadanym
= v(t;x) opisuje ruchy cz astek unoszonych w polu
v. Jesli dodatkowo przyj ac warunek x(t 0 ) = x 0 , to x(t) jest polozeniem w chwili
t tej cz astki, ktora w chwili t 0 znajdowala si e w punkcie x 0 .
Ad b) Niech y = f(x). Wielkosc
0
(1 + (y
3
2
jy 00 j (A)
0
) 2 )
(A) =
5
R
polem pr edkosci. Rownanie x
313313471.003.png 313313471.004.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin