Układ wydalniczy
Budowa
1) NERKI leżą w jamie brzusznej po obu stronach kręgosłupa u człowieka położone symetrycznie względem siebie. Otacza je torebka włóknista na której znajduje się torebka tłuszczowa oddzielając je od innych narządów znajdujących sie w jamie brzusznej. Do nerki wchodzą i wychodzą naczynia krwionośne( tętnica i żyła nerkowa) oraz wychodzi moczowód, wszystkie te przewody wprowadzające/wyprowadzające wchodzą bądź wychodzą na tzw. zatoce nerkowej (in. wnęce nerkowej).
W budowie nerki możemy wyróżnić:
- KORA, warstwa położona zewnętrznie na przekroju nerki.
- RDZEŃ, który jest zbudowany z kilkunastu piramid nerkowych, pooddzielanych od siebie słupkami nerkowymi. Piramidy maja kształt trójkąta na przekroju, na jego szczycie znajduje sie brodawka nerkowa na której znajduje sie ujścia przewodów brodawkowych.
Przewody brodawkowe są to przedłużenia kanaliku zbiorczego, o czym mowa będzie w dalszej części referatu. Brodawki nerkowe uchodzą do kielichów nerkowych mniejszych(obejmują one 1,2 lub 3 brodawki), które dalej łączą się i przechodzą w kielichy nerkowe większe. Kielichy nerkowe większe również się łączą i z połączenia 2-3 kielichów nerkowych większych powstaje miedniczka nerkowa, która przechodzi następnie w moczowód.
2) MOCZOWÓD, jest to przewód wyprowadzający mocz do pęcherza moczowego. Ściana moczowodu zbudowana jest z 3 warstw:
- błony śluzowej moczowodu, która pokryta jest nabłonkiem baldaszkowym (brukowym) charakteryzuje sie on brakiem błony podstawnej co nadaje mu elastyczność, oraz tym że nie wchłania on żadnych substancji.
- mięśniówki gładkiej ułożonej w trzech kierunkach - tzw. trójpokładową mięśniówkę gładką
- przydanki (zbudowanej z tkanki łącznej).
Moczowody uchodzą do pęcherza na jego grzbietowej stronie, pod kątem ostrym co zapobiega cofaniu się moczu. Miejsca pomiędzy ujściem moczowodów to tzw. trójkąt pęcherza moczowego na terenie którego błona jest gładka.
3) PĘCHERZ MOCZOWY, worek, zbudowany z trój warstwowej mięśniówki gładkiej unerwionej przez włókna autonomiczne, wysłany baldaszkowatym nabłonkiem pokryty błona pofałdowana oraz surowiczą. Pusty leży w okolicach spojenia łonowego i ma wielkość cytryny. Na dolnej stronie pęcherza znajduje się szyjka pęcherza moczowego, która przechodzi dalej w cewkę moczową. W szyjce pęcherza znajdują się 2 mięśnie zwieracze:
>>> wewnętrzny, zbudowany z mięśniówki gładkiej, unerwionej przez układ autonomiczny niezależny od naszej woli.
>>> zewnętrzny , zbudowany z mięśniówki poprzecznie prążkowanej znajdującej się pod naszą kontrolą.
Pęcherz moczowy posiada dwa więzadła prawe i lewe dzięki którym jest przymocowany do ściany jamy miednicznej.
4) CEWKA MOCZOWA
Męska
długość ok. 18cm (należy pamiętać, że od pewnego momentu jest to cewka moczowo-płciowa)
ujście Na żołędzi
budowa Możemy ja podzielić na 3 części. Sterczową-otoczona gruczołem sterczowym, w tej części uchodzą nasieniowody na wzgórku nasiennym (jednocześnie staje sie ona wtedy cewką moczowo - płciową). Błoniastą - najkrótsza, przechodzi między mięśniami przepony moczowo płciowej. Gąbczastą - generalnie jest to ten odcinek cewki moczowo-płciowej, który biegnie w prąciu, zakończony jest on tzw. dołkiem łódkowatym na żołędzi, długi na ok 15 cm.
funkcja Transport moczu na zewnątrz organizmu, transport nasienia
Żeńska
długość ok. 3-5cm
ujście Przedsionek pochwy
budowa U kobiet cewka jest o prostej budowie
funkcja Jedynie wyprowadzanie moczu
Mięśniówka budująca cewkę moczową zbudowana jest z :
- pokładu podłużnego i okrężnego } mięśnie gładkie
- mięśnie cewkowe, zwieracz cewki moczowej } mięśnie poprzecznie prążkowane (zależne od woli człowieka)
Miejsce i proces tworzenia moczu w miąższu nerki
Miąższ nerki tworzą NEFRONY i KANALIKI ZBIORCZE. Liczba tych pierwszych w nerce człowieka wynosi ok. 1.5 miliona. Nefron składa się z ciała nerkowego, które tworzą naczynia włosowate otacza je torebka Bowmana, która następnie przechodzi w kanalik krety I rzędu(proksymalny), kanalik proksymalny następnie przechodzi w pętlę Henlego (zbudowana jest ona z ramienia zstępującego i wstępującego) a dalej w kanalik kręty II rzędu (dystalny) jest on zakończeniem nefronu, który uchodzi do kanalika zbiorczego przechodzącego dalej w brodawki nerkowe.
biedronka2810