1
KRTAŃ
1. Wymień chrząstki krtani.
Szkielet krtani składa się z chrząstek połączonych ze sobą stawami, mięśniami i więzadłami.Wyróżnia się:
Chrząstki parzyste
Chrząstki nieparzyste
nalewkowate
pierścieniowata
różkowate
tarczowata
klinowate
nagłośniowa
Stawy i połączenia ścisłe łączące chrząstki krtani to:
· staw nalewkowo-pierścienny budowa zbliżona do stawu eliptycznego, wzmocniony przez więzadło pierścienno-nalewkowe tylne (rozwiera szparę głośni)
· staw pierścienno-tarczowy to staw kulisty, jego torebkę wzmacniają: więzadło różkowo-pierścienne przednie, tylne i boczne oraz więzadło pierścienno-tarczowe (wydłużawięzadło głosowe, zwiększając ich napięcie - pomaga wydobywać wysokie dźwięki)
· więzozrost nalewkowo-różkowy (często jest to połączenie łącznotkankowe, może jednak występować jako połączenie stawowe).
2. Zakres unerwienia nerwu krtaniowego wstecznego.
Nerw krtaniowy wsteczny (łac. nervus laryngeus recurrens vel n. recurrens) – gałąź nerwu błędnego odchodząca od niego już w obrębie klatki piersiowej. Gałęzie:
· Gałęzie sercowe szyjne dolne (rami cardiaci cervicales inferiores vel rr cardiaci medii) - zmierzające do splotu sercowego, ich liczba nie jest stała
· Gałęzie tchawicze górne (rami tracheales superiores) - odchodzące od pętli pod okrążanym naczyniem krwionośnym, celem ich jest śluzówka i błona mięśniowa tchawicy
· Gg przełykowe (rr oesophageales s. esophageales) - do górnego odcinka przełyku
· Gg gardłowe (rr pharyngei) - unerwiają tarczycę, przytarczyce i zwieracz dolny gardła
· Nerw krtaniowy dolny (nervus laryngeus inferior) - gałąź końcowa, przebija dolny zwieracz gardła, po czym dzieli się na 2 gałęzie unerwiające ruchowo mięśnie krtani (oprocz pierścienno–tarczowego):
o gałąź przednia
o gałąź tylna
Obszar unerwienia:
· serce (Splot sercowy)
· błona mięśniowa i śluzowa tchawicy
· przełyk (część górna)
· tarczyca i przytarczyce
· zwieracz dolny gardła
· mięśnie krtani oprócz pierścienno-tarczowego
· błona śluzowa dolnej części krtani
3. Czynności krtani.
Krtań poza tym, że jest odcinkiem drogi oddechowej (nawilża, oczyszcza, ogrzewa powietrze), jest narządem głosu (odpowiada za fonację). Czynność głosowa jest wynikiem drgania więzadeł głosowych zwanych fałdami głosowymi. Wysokość głosu zależy od długości fałdów głosowych, ich napięcia, częstości drgań i ciśnienia wydechowego powietrza. Barwa głosu uzależniona jest od budowy gardła, jamy nosowej i częściowo zatok przynosowych. Krtań chroni również dolne dr. oddechowe w mechanizmie odruchowym, zamykając wejście, przez odruch kaszlowy. Reasumując: funkcje: oddychanie, obrona, fonacja, odruchowa.
4. Przyczyny porażenia nerwów zwrotnych.
Przyczyny:
a) jatrogenne: strumektomia, ACD (operacja dysku szyjnego kręgosłupa), endarterektomia, torakotomia
b) guzy: podstawa czaski, tarczyca, płuca, przełyk, przerzuty do śródpiersia
c) urazy (szyi, KLP)
d) idiopatyczne
Porażenie nerwów krtaniowych wstecznych:
a) chrypka spowodowana unieruchomieniem strun głosowych
b) nerw krtaniowy wsteczny unerwia mięsień rozchylający struny głosowe – stąd obustronne porażenie tych nerwów prowadzi do duszności – struny zamykają krtań
c) trudności w oddychaniu i duszność
d) zaburzenia mowy
Leczenie porażenia strun głosowych:
· Tracheotomia
· Intubacja
· Laterofiksacja (założenie specjalnego szwu; operacja odwracalna)
· Chordektomia
5. Patogeneza i objawy ostrego zapalenie krtani.
Patogeneza:
· Zakażenie wirusowe lub bakteryjne
· Czynniki ułatwiające – dym tytoniowy alkohol
· Samodzielnie lub w przebiegu innych chorób zakaźnych, też na drodze wstępującej lub zstępującej (najczęściej zakażenie zstępujące z górnych odcinków dróg oddechowych)
Objawy:
· Chrypka
· Afonia
· Ból w krtani, ból przy połykaniu
· Ataki kaszlu, odchrząkiwanie
· Uczucie zawadzania
· Błona śluzowa przekrwiona, obrzęknięta, pokryta śluzem
6. Ostre zapalenie krtani – leczenie. (notatki z ćwiczeń od prof. Klatki)
Leczenie:
· Postać nieżytową leczymy jak przeziębienie – leżenie, oszczędzanie głosu, zakaz palenia, środki p/bólowe, inhalacje parowe, nawadnianie – płyny do picia, antybiotyk tylko przy nadkażeniu lub 3-4 dni od zapalenia
· Pseudokrup – jak najszybciej do lekarza, podać środki p/obrzękowe i p/zapalne – hydrokortyzon + inhalacje w celu rozluźnienia wydzieliny, nawadnianie – kroplówka, gdy dziecko odwodnione, antybiotyk, żeby nie doszło do superinfekcji, należy być przygotowanym na intubację/tracheotomię
7. Ostre podgłośniowe zapalenie krtani – objawy.
· Suchy, szczekający kaszel pojawiający się po przeziębieniu, szybko nasilający się
· Stridor wdechowy, wydechowy lub wdechowo – wydechowy, zależny od obrzmienia błony śluzowej
· Widoczne wciąganie dołka nadrostkowego i przestrzeni międzyżebrowych w czasie wdechu
· Sinica
· Zblednięcie okolicy ust
· Ogólne pogorszenie stanu ogólnego i strach dziecka przed uduszeniem
8. Ostre podgłośniowe zapalenie krtani – leczenie.
· Usunięcie niedrożności i wyczerpującego kaszlu, które upośledzają krążenie
· Uspokojenie dziecka – unikać leków działających hamująco na ośrodek oddechowy
· Steroidy
· Antybiotyki w celu zapobieżeniu wtórnemu zakażeniu
· Podawanie płynów
· Namiot krupowy
- obowiązuje ścisła obserwacja – gdy nie ma poprawy i duszność narasta :
· przyjęcie do szpitala w trybie nagłym, tlenoterapia i ewentualnie intubacja/tracheotomia (w zależności od stopnia duszności i gazometrii)
9. Ostre zapalenie nagłośni. – objawy.
· Bardzo silny ból przy połykaniu – chory odmawia przyjmowanie jedzenia i płynów co prowadzi do odwodnienia a nawet zapaści krążeniowej
· Stridor wdechowy
· Chory przyjmuje pozycję siedzącą na łóżku
· Głos pogrubiały
· Podwyższona temperatura ciała
- brzeg nagłośni gruby, obrzmiały, zaczerwieniony
10. Ostre zapalenie nagłośni. – leczenie.
· przyjęcie do szpitala
· steroidy dożylnie
· antybiotyki dożylnie o szerokim spektrum w wysokich dawkach
· zabezpieczenie dróg oddechowych przed zagrażającą życiu dusznością, intubacją nosowo - tchawiczą
11. Ropień nagłośni - leczenie.
Antybiotykoterapia ( jeszcze przed zropieniem cefuroksym w tzw. leczeniu kontynuowanym. Tylko w przypadku alergii na ß-laktamy klindamycyna dożylnie, a następnie doustnie jako tzw. leczenie sekwencyjne).
Jeśli dojdzie do rozmiękania i wyraźnego chełbotania konieczne jest nacięcie ropnia.
12. Twardziel krtani - etiologia, leczenie.
Etiologia: Klebsiella rhinoscleromatosis, zakażenie drogą kropelkową
Leczenie: antybiotykoterapia- streptomycyna
13. Przewlekłe nieswoiste zapalenie krtani - leczenie.
Oszczędzanie głosu, zakaz palenia papierosów, spożywania alkoholu, odstawienie ostrych przypraw.
Gorące inhalacje parą wodną z solą emską lub solankowe
Leki mukolityczne
Benzydamina (Tantum)- zmniejsza obrzęk błony śluzowej krtani.
Usunięcie czynnika drażniącego (kurz, zmiany temperatury).
Poprawić drożność nosa wykonując potrzebne operacje, leczenie zapalenia zatok przynosowych.
Leczenie uzdrowiskowe z inhalacjami solankowymi i w klimacie morskim
14. Polip strun głosowych - leczenie.
Usunięcie za pomocą kleszczyków łóżeczkowych lub za pomocą innych kleszczyków w direktoskopii bezpośredniej lub pośredniej (mikrochirurgia). Kilkutygodniowe oszczędzanie głosu.
Zaniechanie palenia tytoniu i picia alkoholu.
15. Obrzęk Reinkego - leczenie.
Usunięcie polipowatych mas z fałdów głosowych (dekortykacja) w laryngoskopii bezpośredniej w znieczuleniu ogólnym (mikrochirurgia krtani lub laserochirurgia) z zachowaniem więzadła głosowego i mięśnia głosowego.
Przy obrzęku obustronnym nie wykonuje się interwencji chirurgicznej w obrębie spoidła przedniego, aby uniknąć wytworzenia zrostu po operacji.
16. Brodawczaki krtani - patogeneza, diagnostyka.
Brodawczaki wieku dziecięcego- liczne, drobne, wyniosłe guzki barwy czerwonej, kruche, rozsiane na powierzchni błony śluzowej w różnych miejscach krtani. Etiologia: wirus HPV gł. 6 i 11. Wirusy HPV namnażają się w komórkach podstawnych błony śluzowej, co powoduje ich gwałtowną proliferację. Wirus w postaci latentnej może się znajdować w makroskopowo niezmienionych tkankach, czym można tłumaczyć częste nawroty po leczeniu chirurgicznym. Do identyfikacji HPV wykorzystuje się metodę reakcji łańcuchowej polimerazy (PCR), hybrydyzację na filtrze oraz hybrydyzację metodą Southern blotting. Podczas rozpoznania oraz w przypadku zmiany przebiegu klinicznego choroby, zwłaszcza gdy zwiększa się częstość nawrotów lub zajmowane są niższe piętra układu oddechowego, zaleca się identyfikację podtypu HPV. Droga zakażenia HPV u dziecka nie jest do tej pory ostatecznie wyjaśniona.
Brodawczaki u dorosłych- pojedynczy twardy guz, wtopiony podstawą w ścianę krtani. Są one stanem przedrakowym u dorosłych. Czynnik etiologiczny nieznany.
17. Guzki głosowe - leczenie.
Guzki śpiewacze (łac....
siwyLKT