biuletyn10_06.pdf

(6727 KB) Pobierz
9664610 UNPDF
NR 10 (69)
październik 2006
DODATEK PŁYTA DVD
Z FILMEM DOKUMENTALNYM
OPOWIEŚĆ O KSIĘDZU JERZYM
„ZWYCIĘZCY NIE UMIERAJĄ”
biuletyn
instytutu pamięci narodowej
numer indeksu 374431
nakład 15 000 egz.
cena 6,50 zł (w tym 0% VAT)
9664610.091.png 9664610.102.png 9664610.113.png 9664610.124.png
ODDZIAŁY IPN
ADRESY I TELEFONY
BIAŁYSTOK
ul. Wars­tat­wa 1a, 15-637 Białyst­k
tel. (0-85) 664 57 03
GDAŃSK
ul. Wit­mińska 19, 81-311 Gdynia
tel. (0-58) 660 67 00
fax (0-58) 660 67 01
KATOWICE
ul. Kilińskieg­ 9, 40-061 Kat­wice
tel. (0-32) 609 98 40
KRAKÓW
ul. Ref­rmacka 3, 31-012 Kraków
tel. (0-12) 421 11 00
LUBLIN
ul. Wieniawska 15, 20-071 Lublin
tel. (0-81) 534 59 11
ŁÓDŹ
ul. Or­es­k­wej 31/35, 91-479 Łódź
tel. (0-42) 616 27 45
POZNAŃ
ul. R­lna 45a, 61-487 P­­nań
tel. (0-61) 835 69 00
RZESZÓW
ul. Sł­wackieg­ 18, 35-060 R­es­ów
tel. (0-17) 860 60 18
SZCZECIN
ul. K. Janickieg­ 30, 71-270 S­c­ecin
tel. (0-91) 484 98 00
WARSZAWA
pl. Krasińskich 2/4/6, 00-207 Wars­awa
tel. (0-22) 530 86 25
WROCŁAW
ul. S­łtys­wicka 23, 51-168 Wr­cław
tel. (0-71) 326 76 00
BIULETYN INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
Kolegium: Łukas­ Kamiński, Ka­imier­ Krajewski, Kr­ys­t­f Madej, R­muald Nied­ielk­,
Barbara P­lak, Jan M. Ruman, Jan Żaryn – pr­ew­dnic­ący, Jacek Żurek
Redaguje zespół: R­muald Nied­ielk­ (tel. 0-22-4318373),
Barbara P­lak – sekretar­ redakcji (tel. 0-22-4318375, Barbara.P­lak@ipn.g­v.pl),
Jan M. Ruman – redakt­r nac­elny (tel. 0-22-4318374)
Projekt graficzny: Kr­ys­t­f Find­iński w Redakcja techniczna: Andr­ej Br­niak
Łamanie: W­jciech C­aplicki w Korekta: Anna Kaniewska
Adres redakcji: ul. Hrubies­­wska 6 a, 00-839 Wars­awa
Adres d­ k­resp­ndencji: ul. T­war­wa 28, 00-839 Wars­awa
http://www.ipn.g­v.pl
Druk: Instytut Techn­l­gii Ekspl­atacji
ul. Pułaskieg­ 6/10, 26-600 Rad­m
9664610.001.png 9664610.012.png 9664610.023.png 9664610.034.png 9664610.045.png 9664610.046.png 9664610.047.png 9664610.048.png 9664610.049.png 9664610.050.png 9664610.051.png 9664610.052.png 9664610.053.png 9664610.054.png 9664610.055.png 9664610.056.png 9664610.057.png 9664610.058.png 9664610.059.png 9664610.060.png 9664610.061.png 9664610.062.png 9664610.063.png 9664610.064.png 9664610.065.png 9664610.066.png 9664610.067.png 9664610.068.png 9664610.069.png 9664610.070.png 9664610.071.png 9664610.072.png 9664610.073.png 9664610.074.png 9664610.075.png 9664610.076.png 9664610.077.png 9664610.078.png 9664610.079.png 9664610.080.png 9664610.081.png 9664610.082.png 9664610.083.png 9664610.084.png 9664610.085.png 9664610.086.png 9664610.087.png 9664610.088.png 9664610.089.png 9664610.090.png 9664610.092.png 9664610.093.png 9664610.094.png 9664610.095.png 9664610.096.png 9664610.097.png 9664610.098.png 9664610.099.png 9664610.100.png 9664610.101.png 9664610.103.png 9664610.104.png 9664610.105.png 9664610.106.png 9664610.107.png 9664610.108.png 9664610.109.png 9664610.110.png 9664610.111.png 9664610.112.png 9664610.114.png 9664610.115.png 9664610.116.png 9664610.117.png 9664610.118.png 9664610.119.png 9664610.120.png 9664610.121.png 9664610.122.png 9664610.123.png 9664610.125.png 9664610.126.png 9664610.127.png 9664610.128.png 9664610.129.png 9664610.130.png 9664610.131.png 9664610.132.png 9664610.133.png 9664610.134.png 9664610.002.png 9664610.003.png 9664610.004.png 9664610.005.png 9664610.006.png 9664610.007.png 9664610.008.png 9664610.009.png 9664610.010.png 9664610.011.png 9664610.013.png 9664610.014.png 9664610.015.png 9664610.016.png 9664610.017.png 9664610.018.png 9664610.019.png 9664610.020.png 9664610.021.png 9664610.022.png 9664610.024.png 9664610.025.png 9664610.026.png 9664610.027.png 9664610.028.png 9664610.029.png 9664610.030.png 9664610.031.png 9664610.032.png 9664610.033.png 9664610.035.png 9664610.036.png 9664610.037.png 9664610.038.png 9664610.039.png 9664610.040.png 9664610.041.png
BIULETYN
NR 10 (69)
PAŹDZIERNIK
2006
SPIS TREŚCI
wYDARZENIA ..................................................................................... 2
RoZmowY BIULETYNU
Gomułka wrócił z moskwy żywy.
o Październiku 1956 r. z janem olszewskim
i wojciechem Roszkowskim rozmawia Barbara Polak ............ 13
KomENTARZE HISToRYCZNE
Łukasz Kamiński – jesień Narodów ’56 .................................................. 25
Norbert Wójtowicz – Solidarność polsko-węgierska ’56.
w relacjach prasy ............................................................................ 35
Wojciech Frazik – Polski pan od historii ................................................ 42
Filip Musiał – osobowe źródła informacji ............................................ 52
DoKUmENTY
Jacek Żurek – Kościelny Październik ’56 ........................................... 69
Paweł Ceranka – Klub Petőfiego ........................................................... 87
PRELEKCjE
Marek Jan Chodakiewicz – Stosunki polsko-żydowskie w XX wieku
w perspektywie amerykańskiej ................................................. 95
wSPomNIENIA
Ks. jerzy Popiełuszko (1947–1984) ............................................... 104
DZIAŁANIA EDUKACYjNE
Ankieta dla nauczycieli ..................................................................... 107
INSTYTUTU PAmIęCI NARoDowEj
9664610.042.png
URoCZYSToŚCI w mAISoNS-LAFFITTE
STULECIE URoDZIN jERZEGo GIEDRoYCIA
w podparyskim miasteczku maisons-Laffitte 27 lipca 2006 r. uczczono
setną rocznicę urodzin jerzego Giedroycia – publicysty, polityka,
twórcy Instytutu Literackiego, redaktora paryskiej „Kultury”,
„Zeszytów Historycznych” i serii książkowej Biblioteka „Kultury”,
jednej z najwybitniejszych postaci w dziejach powojennej emigracji
politycznej. w uznaniu zasług Redaktora uchwałą z 28 lipca 2005 r.
Sejm RP ogłosił 2006 Rokiem jerzego Giedroycia.
Uroczystości rozpoczęła
Msza św. w pobliskim ko-
ściele w Le Mesnil-le-Roi,
gdzie na cmentarzu spo-
czywa Jerzy Giedroyc, kon-
celebrowana po łacinie przez
miejscowego proboszcza ks.
Paula Wanga, ks. Mariana
Faleńczyka oraz ks. Adama
Bonieckiego. Po jej zakoń-
czeniu nastąpiło uroczyste
odsłonięcie pamiątkowej ta-
blicy na ogrodzeniu siedziby
Instytutu Literackiego przy
avenue de Poissy nr 91. Pod-
czas uroczystości głos zabrali
Henryk Giedroyc, brat Re-
daktora, Andrzej Przewoź-
nik, sekretarz Rady Ochrony
Pamięci Walk i Męczeństwa,
Jan Tombiński, ambasador RP we Francji, oraz Yann Gaillard, przewodniczący grupy Fran-
cja–Polska we francuskim Senacie.
Prezydent RP Lech Kaczyński w liście przesłanym na ręce Henryka Giedroycia, nie-
odczytanym, a jedynie opublikowanym w specjalnym dodatku „Rzeczpospolitej” z okazji
tych uroczystości, napisał m.in.: „W imieniu Rzeczypospolitej składam wyrazy głębokiej
czci pamięci Redaktora, księcia Emigrantów, wielkiego Polaka, w którego życiorysie zna-
leźć można wzór zachowań, jakich dzisiaj Polska potrzebuje – stawiania dobra państwa po-
nad wszelkie inne cele działalności publicznej, umiejętnego sięgania do dziedzictwa na-
rodowego oraz odwagi niezależności myśli i działania”. Na grobie Redaktora złożony zo-
stał wieniec z napisem „W hołdzie Jerzemu Giedroyciowi – Prezes i pracownicy Instytutu
Pamięci Narodowej”.
Na obchody przybyło ponad 150 osób zaproszonych z kraju i zagranicy, przede wszystkim
współpracownicy i przyjaciele „Kultury”, wśród gości byli m.in. Władysław Bartoszewski,
9664610.043.png
Daniel Beauvois, Rita Gombrowicz, Antoni
Miłosz, Wojciech Karpiński, Krzysztof Po-
mian, Bohdan Paczowski, Bohdan Osad-
czuk, Jerzy Pomianowski, Leopold Unger,
Barbara Toruńczyk, Tadeusz Wyrwa, Maciej
Morawski, Marek Nowakowski, Jarosław
Abramow-Newerly, Jerzy Kisielewski, Mi-
rosław Chojecki, Andrzej Mietkowski. Po
części oicjalnej goście wzięli udział w gar-
den party , któremu towarzyszyły kamery te-
lewizji publicznej z dziennikarkami Mag-
daleną Tadeusiak i Joanną Racewicz oraz
mikrofony radiowe, m.in. Hanny Marii Gizy
z PR II, Tok FM. „Rzeczpospolitą” reprezen-
tował redaktor naczelny Grzegorz Gauden,
„Gazetę Wyborczą” Jarosław Kurski, a „Ty-
godnik Powszechny” redaktor naczelny ks.
Adam Boniecki i Andrzej Franaszek.
MPW
SZLAKIEm KADRÓwKI
6 sierpnia 1914 r. na rozkaz józefa
Piłsudskiego z krakowskich oleandrów
wymaszerowała do walki przeciwko Rosji
I Strzelecka Kompania Kadrowa. wydarzenie
to stało się symbolem odradzania się pol-
skiego wojska i jest uznawane za po-
czątek walki uwieńczonej odzyskaniem
niepodległości. Co roku na jego pamiątkę
trasę z Krakowa do Kielc przemierza pie-
szo kilkuset uczestników marszu Szlakiem
I Kompanii Kadrowej.
W sierpniu 2006 r. marsz objął swoim patronatem pre-
zydent RP Lech Kaczyński. Komendantem tegorocznego
41. (26. po wojnie) marszu był Jan Józef Kasprzyk – Ko-
mendant Główny Związku Strzeleckiego i prezes Związku
Piłsudczyków. Impreza miała bogatą oprawę. W Krakowie
urządzono wiele atrakcji towarzyszących, m.in. pokazy ka-
waleryjskie i lekcję śpiewu pieśni legionowych przed Su-
kiennicami. Jak zwykle gościnnie witały uczestników
miasta leżące na trasie przemarszu: Słomniki, Miechów,
Jędrzejów i Chęciny, gdzie miejscowe władze zorganizo-
wały z okazji wejścia Kadrówki uroczystości patriotyczne.
Na pierwszym powojennym mar-
szu ustanowiono odznakę pa-
miątkową „Uczestnikowi Marszu
Szlakiem Kadrówki”, wg projektu
Wojciecha Pęgiela, wzorowaną na
odznace I Brygady „Za wierną służ-
bę” z 1916 r. Od 1983 r. odznaka
nadawana jest tym uczestnikom,
którzy trzykrotnie przejdą trasę ca-
łego marszu.
9664610.044.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin