MENADŻER_UMOWA KONTRAKT _KODATEK PIT VAT.pdf

www.sgk.gofin.pl

Strona 1

Artykuł pochodzi z czasopisma:

BiuletynInformacyjny dla SłużbEkonomiczno-Finansowych

NR19(702) ZDNIA1.07.2010

www.sgk.gofin.pl

wydawca: Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp.

www.gofin.pl sklep internetowy: www.sklep.gofin.pl

Umowa menedżerska a działalność wykonywana osobiście

1) Spółka zawarła z osobą fizyczną umowę menedżerską. Zgodnie z tą umową, menedżer ponosi pełną

odpowiedzialność odszkodowawczą wobec osób trzecich oraz wobec spółki za działania i zaniechania

związane z realizacją tej umowy. Pozostałe punkty umowy określają m.in. wynagrodzenie, zachowanie

poufności, zakaz

konkurencji,

itp. Czy przychód

z tej

umowy

musi

być uznany

przychód

działalności wykonywanej osobiście?

Jak stanowi art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o PDOF, jednym ze źródeł przychodów jest działalność wykonywana osobiście. Za

przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się m.in. przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie

przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów

zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej (z wyjątkiem przychodów

otrzymywanych przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych,

komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych). Wynika to z art. 13 pkt 9 ww. ustawy.

Zakwalifikowanie przychodów do przychodów z działalności wykonywanej osobiście pociąga za sobą określone skutki

podatkowe. Od uzyskanych przychodów płatnik pobiera zaliczkę na podatek według najniższej stawki podatkowej

określonej w skali podatkowej, tj. w wysokości 18%. Stawka ta w ciągu roku nie ulega zmianie, bez względu na wysokość

uzyskanych przychodów przez menedżera. Pobieranie przez płatnika zaliczki na podatek według wyższej stawki (32%)

jest możliwe jedynie na wniosek menedżera.

Natomiast wysokość kosztów uzyskania przychodów od kontraktów menedżerskich reguluje art. 22 ust. 9 pkt 5 ustawy

o PDOF. Z powołanego przepisu wynika, że w tym przypadku stosuje się koszty „pracownicze”, czyli koszty w wysokości

111,25 zł miesięcznie, a za rok podatkowy - nie więcej niż 1.335 zł (uwaga! gdy miejsce stałego lub czasowego

zamieszkania menedżera jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, również przysługują

koszty w ww. wysokości - nie przysługują koszty podwyższone). Jeżeli natomiast menedżer tego samego rodzaju

przychody uzyskuje od więcej niż jednego podmiotu albo od tego samego podmiotu, ale z tytułu kilku stosunków prawnych,

koszty uzyskania przychodów nie mogą łącznie przekroczyć 2.002,05 zł za rok podatkowy.

WAŻNE: Przychody uzyskiwane z umowy menedżerskiej stanowią przychody z działalności

wykonywanej osobiście. Podmiot wypłacający wynagrodzenie menedżerowi powinien zatem

zastosować koszty uzyskania przychodów w wysokości 111,25 zł i stawkę podatkową w wysokości 18%

(na wniosek menedżera możliwe jest zastosowanie stawki 32%).

Ponadto należy pamiętać, że jeżeli kontrakt menedżerski stanowi jedyny tytułu do ubezpieczeń, to menedżer podlega

ubezpieczeniom w ZUS w sposób przewidziany dla zleceniobiorców. Obowiązkowo podlega więc ubezpieczeniom

emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu. Obowiązkowe jest również dla

niego ubezpieczenie zdrowotne. Składki te należy zatem uwzględnić ustalając odpowiednio podstawę opodatkowania

i kwotę zaliczki na podatek dochodowy.

W przypadku, gdy suma należności określonych w umowie lub w umowach zawartych z osobą niebędącą pracownikiem

płatnika z tego samego tytułu nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł, od uzyskanego przychodu

pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 18% przychodu (art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o PDOF).

Wówczas przychodu nie pomniejsza się o koszty uzyskania przychodów i składki na ubezpieczenia społeczne, a podatku

nie obniża się o składkę zdrowotną (w wysokości 7,75% wymiaru). Wydaje się jednak, że przy umowach menedżerskich

przepis ten nie będzie miał zastosowania, gdyż z reguły wynagrodzenie otrzymywane przez menedżerów przekracza

kwotę 200 zł.

Na marginesie zaznaczamy, że również przychody wspólników z udziału w spółce nieposiadającej osobowości prawnej

uzyskane na podstawie kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, stanowią przychody z działalności

wykonywanej osobiście (bez względu na to, czy umowa taka została zawarta w ramach działalności gospodarczej, czy

poza nią). Tak wynika z uchwały NSA w składzie siedmiu sędziów z 26 kwietnia 2010 r., sygn. akt II FPS 10/09.

Szczegółowo na ten temat pisaliśmy w Biuletynie Informacyjnym nr 16 z 1 czerwca 2010 r.

Podsumowując:

Przychody uzyskiwane przez podatnika na podstawie umowy menedżerskiej zawsze kwalifikują się do

przychodów z działalności wykonywanej osobiście. Inna kwalifikacja przychodu i sposobu jego opodatkowania

jest niedopuszczalna.

2) Czy jeżeli wynagrodzenie menedżera przekroczy określony limit obrotów, menedżer musi

zarejestrować się na potrzeby VAT? A jeżeli tak, to czy w 2011 r. możliwe będzie skorzystanie ze

zwolnienia z VAT, jeżeli wynagrodzenie brutto nie przekroczy 150.000 zł?

Działalność wykonywana osobiście jako działalność gospodarcza

http://www.sgk.gofin.pl/10,123262,umowa-menedzerska-a-dzialalnosc-wykonywana-osobiscie.html

2011-11-07 12:05:22

www.sgk.gofin.pl

Strona 2

Działalność wykonywana osobiście jako działalność gospodarcza

Na potrzeby VAT podatnikami są m.in. osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na

cel lub rezultat takiej działalności (art. 15 ust. 1 ustawy o VAT).

W art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT ustawodawca określił, że za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie

uznaje się m.in. czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o PDOF, czyli m.in.

przychody z kontraktów menedżerskich, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym

wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności

i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności

zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich. W świetle powyższego, jeśli umowa określa:

1) warunki wykonania czynności,

2) wynagrodzenie,

3) odpowiedzialność zlecającego za wykonanie tych czynności wobec osób trzecich

i wszystkie ww. warunki są spełnione łącznie, to czynności wykonywane w ramach tej umowy nie podlegają przepisom

o VAT. Natomiast w pytaniu zaznaczono, że odpowiedzialność za wykonane czynności ponosi menedżer (a nie spółka).

Nie jest zatem spełniony trzeci z powyższych warunków, a to oznacza, że generalnie czynności wykonywane przez

menedżera uznawane są z punktu widzenia VAT jako działalność gospodarcza i podlegają opodatkowaniu VAT.

WAŻNE: Ponieważ odpowiedzialność za wykonanie czynności w ramach kontraktu menedżerskiego

ponosi menedżer, czynności przez

niego wykonywane uznawane

są za działalność gospodarczą

i podlegają opodatkowaniu VAT.

Nie oznacza to jednak, że automatycznie menedżer zobowiązany jest do rozliczania VAT. Jeżeli jego przychody są

niewielkie, może on bowiem skorzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT.

Prawo do zwolnienia z VAT ze względu na niewielkie obroty

W 2010 r. limit zwolnienia podmiotowego z VAT wynosi 100.000 zł (w 2009 r. limit ten wynosił 50.000 zł, a w 2011 r. będzie

wynosił 150.000 zł). Jeżeli jednak podatnik w bieżącym roku rozpoczął uzyskiwanie przychodów z działalności

gospodarczej (m.in. z tytułu kontraktu menedżerskiego), ustalając, czy obroty przekroczyły limit zwolnienia podmiotowego

z VAT,

podatnik

powinien

uwzględnić okres

prowadzonej

działalności

w roku

podatkowym

i limit

ten

ustalić

proporcjonalnie do tego okresu.

Przykład

Podatnik podpisał kontrakt menedżerski 1 czerwca br. Okres prowadzonej działalności gospodarczej w 2010 r. wyniesie 214 dni.

Limit zwolnienia podmiotowego z VAT wyniesie:

(100.000 zł x 214 dni) : 365 dni = 58.630,14 zł.

Jeżeli wynagrodzenie brutto menedżera przekroczy ww. kwotę, zobowiązany on będzie do rejestracji na potrzeby VAT i rozliczania

podatku od towarów i usług.

Generalnie, jeżeli podatnik utraci prawo do zwolnienia podmiotowego z VAT (ze względu na przekroczenie limitu obrotów),

może ponownie do tego zwolnienia powrócić, jednak nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym

utracił prawo do zwolnienia lub z tego prawa zrezygnował (art. 113 ust. 11 ustawy o VAT). Od powyższej zasady jest

pewien wyjątek, który wynika z art. 2 ust. 5 ustawy z 2 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.

U. nr 215, poz. 1666). Zgodnie z tym przepisem, jeżeli ze względu na przekroczenie obrotów w wysokości 100.000 zł

podatnik utraci prawo do ww. zwolnienia w 2010 r., a pod koniec roku okaże się, że obroty nie przekroczyły limitu obrotów

ustalonego na nowy rok (tj. kwoty 150.000 zł, liczonej proporcjonalnie do okresu prowadzonej działalności), podatnik

mógłby już od stycznia

2011

r. przyszłego roku ponownie

wybrać zwolnienie z VAT. Konieczne byłoby

jednak

poinformowanie naczelnika urzędu skarbowego do 15 stycznia 2011 r. o powrocie do zwolnienia z VAT.

Przykład

Załóżmy, że podatnik, o którym mowa w poprzednim przykładzie, utraci prawo do zwolnienia z VAT i po przekroczeniu ww. limitu

do końca bieżącego roku będzie rozliczał VAT. Aby ustalić, czy podatnik może w przyszłym roku powrócić do zwolnienia z VAT,

należy obliczyć, czy obroty nie przekroczyły

limitu na 2011 r. (z uwzględnieniem okresu prowadzonej działalności w roku

bieżącym). Limit ten wyniesie:

(150.000 zł x 214 dni) : 365 dni = 87.945,21 zł.

Jeżeli w 2010 r. przychody brutto podatnika nie przekroczą ww. kwoty, podatnik będzie mógł powrócić do zwolnienia z VAT już od

stycznia 2011 r. Niezbędne będzie jednak poinformowanie naczelnika urzędu skarbowego o powrocie do zwolnienia z VAT do 15

stycznia 2011 r.

Jeżeli obroty podatnika osiągnęły limit wyznaczony dla zwolnienia podmiotowego z VAT, zwolnienie traci moc

z momentem przekroczenia, a opodatkowaniu podlega nadwyżka sprzedaży ponad tę kwotę. Może zatem zdarzyć się tak,

że przychody w danym miesiącu w

części będą korzystać ze zwolnienia z VAT, a w części (ponad limit) - będą

opodatkowane.

Przykład

Od 1 stycznia 2010 r. podatnik uzyskuje przychody z kontraktu menedżerskiego w wysokości 15.000 zł miesięcznie. Do czerwca

br. uzyskał przychody w wysokości 15.000 zł x 6 m-cy = 90.000 zł. W lipcu br. łączne przychody liczone od początku roku

przekroczą limit zwolnienia z VAT o 5.000 zł (15.000 zł x 7 m-cy - 100.000 zł). Jeżeli umowa między stronami nie stanowi inaczej,

kwotę 5.000 zł należy uznać jako kwotę brutto i ustalić VAT należny metodą „w stu”. VAT wyniesie zatem:

http://www.sgk.gofin.pl/10,123262,umowa-menedzerska-a-dzialalnosc-wykonywana-osobiscie.html

2011-11-07 12:05:22

www.sgk.gofin.pl

Strona 3

przekroczą limit zwolnienia z VAT o 5.000 zł (15.000 zł x 7 m-cy - 100.000 zł). Jeżeli umowa między stronami nie stanowi inaczej,

kwotę 5.000 zł należy uznać jako kwotę brutto i ustalić VAT należny metodą „w stu”. VAT wyniesie zatem:

5.000 zł x 22/122 = 901,64 zł.

Za usługę za lipiec br. menedżer powinien zatem wystawić fakturę, w której wykaże:

kwotę brutto: 5.000 zł,

VAT należny: 901,64 zł,

kwotę netto: 5.000 zł - 901,64 zł = 4.098,36 zł.

Pozostała kwota (10.000 zł) będzie nieopodatkowana VAT.

Dzielenie przychodów danego miesiąca na dwie części w celu opodatkowania jedynie jednej z nich może jednak wydawać

się niepraktyczne. Można zatem skorzystać z innego rozwiązania, a mianowicie wcześniej zrezygnować ze zwolnienia

z VAT. Należy jednak pamiętać, że jeżeli podatnik dobrowolnie chce zrezygnować ze zwolnienia przysługującego drobnym

przedsiębiorcom, powinien złożyć zgłoszenie rejestracyjne przed początkiem miesiąca, od którego zamierza rozliczać VAT

jako podatnik VAT czynny. Istotne jest jednak, że przy dobrowolnej rezygnacji z rozliczania VAT powrót

do zwolnienia podmiotowego z VAT możliwy będzie dopiero po upływie roku, licząc od końca roku, w którym

podatnik zrezygnował z tego zwolnienia. Nie będą tu zatem miały zastosowania regulacje przejściowe w zakresie

możliwości powrotu do zwolnienia z VAT już od przyszłego roku. Tak też wyjaśnił Minister Finansów w informacji dostępnej

na stronie internetowej www.mf.gov.pl:

„Podatnicy podatku od towarów i usług, którzy w 2009 r. sami zrezygnowali ze zwolnienia od tego podatku, u których obrót

nie przekroczył w 2009 r. kwoty 50.000 zł (lub jej proporcji w przypadku podatników, którzy rozpoczęli w 2009 r.

wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług), nie korzystają ze zwolnienia

podmiotowego od dnia 1 stycznia 2010 r. Przepisy ustawy z dnia 2 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów

i usług (Dz. U. nr 215, poz. 1666) ich nie dotyczą.

Oznacza to, że podatnicy ci w przypadku podjęcia decyzji o ponownym skorzystaniu ze zwolnienia podmiotowego, z

którego sami zrezygnowali w 2009 r., będą mogli do niego powrócić dopiero od 1 stycznia 2011 r. (…)

Analogicznie należy rozpatrywać sytuację podatników, którzy zrezygnują ze zwolnienia podmiotowego w 2010 r., a którzy

nie przekroczą limitu obrotu określonego na 2010 r. w kwocie 100.000 zł (lub jej proporcji w przypadku podatników, którzy

rozpoczną w 2010 r. wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług).”

Pomimo zatem, że de facto rezygnacja ze zwolnienia z VAT może być podyktowana jedynie ułatwieniem w rozliczeniu VAT

ze względu na fakt, że w przyszłym miesiącu podatnik utraciłby prawo do zwolnienia, to należy liczyć się z tym, że jeżeli

podatnik dobrowolnie zrezygnuje z tego zwolnienia w bieżącym roku, to w 2011 r. organ podatkowy może odmówić

podatnikowi prawa do powrotu do zwolnienia z VAT.

3) Czy spółka otrzymująca fakturę od menedżera ma prawo odliczyć VAT zawarty w tej fakturze?

Jeżeli menedżer, który świadczy usługi na rzecz spółki za wynagrodzeniem, rozlicza VAT (tj. gdy czynności wykonywane

przez menedżera nie są na mocy art. 15 ust. 3 ustawy o VAT wyłączone z działalności gospodarczej), menedżer ma

obowiązek wystawić fakturę VAT. Natomiast spółka otrzymująca taką fakturę ma prawo do odliczenia podatku

naliczonego wynikającego z tej faktury, jeżeli tylko czynności wykonywane przez menedżera mają związek z czynnościami

opodatkowanymi. Tak też uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 10 listopada 2009 r.,

nr ILPP2/443-1106/09-4/AK:

„(…) Wnioskodawca ma prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego na

wystawianych przez menadżera fakturach VAT, o ile faktury te są wystawione przez podmiot uprawniony do ich

wystawienia, tj. podmiot, który w związku z wykonywanymi czynnościami na podstawie kontraktu menedżerskiego, nie

podlega wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy. (…)”

4) Czy w przypadku, gdy menedżer jest czynnym podatnikiem VAT, spółka pełniąca rolę płatnika

powinna ustalać podatek dochodowy przyjmując za podstawę opodatkowania kwotę brutto czy netto

wynikającą z faktury (pomniejszoną o koszty uzyskania przychodów i składki ZUS)?

Przepisy ustawy o PDOF nie precyzują, czy w przypadku uzyskiwania przychodów z działalności wykonywanej osobiście

przez podmiot, który z tytułu wykonywanych czynności zobowiązany jest do rozliczania VAT, za przychód ze sprzedaży

należy uznać kwotę brutto, czy netto (odmiennie jak przy przychodach z działalności gospodarczej, gdzie w art. 14 ust. 1

ustawy o PDOF wprost określono, że przychodem ze sprzedaży jest przychód pomniejszony o należny VAT). Zagadnienie

to reguluje art. 155 ustawy o VAT. Przepis ten stanowi, że w przypadkach nieuregulowanych w odrębnych przepisach,

do przychodów opodatkowanych podatkiem dochodowym od osób fizycznych nie zalicza się należnego podatku od

towarów i usług. Choć umieszczenie tego przepisu w ustawie o VAT (a nie w ustawie o PDOF) może wydawać się dość

niefortunne, niemniej jednak należałoby uznać, że przepis ten będzie miał zastosowanie w przedmiotowej sprawie.

WAŻNE: W przypadku, gdy menedżer jest czynnym podatnikiem VAT (i wystawia faktury VAT), za

podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym należy przyjąć kwotę netto wynikającą z tej faktury

(pomniejszoną o koszty uzyskania przychodów i składki społeczne podlegające odliczeniu).

Przykład

Menedżer z tytułu wykonywanych czynności jest podatnikiem VAT. W umowie określono jego wynagrodzenie w kwocie 10.000 zł

plus

VAT

2.200 zł.

Menedżer

wniósł

o objęcie

dobrowolnym

ubezpieczeniem

chorobowym.

Składkę na

ubezpieczenie

http://www.sgk.gofin.pl/10,123262,umowa-menedzerska-a-dzialalnosc-wykonywana-osobiscie.html

2011-11-07 12:05:22

www.sgk.gofin.pl

Strona 4

Menedżer z tytułu wykonywanych czynności jest podatnikiem VAT. W umowie określono jego wynagrodzenie w kwocie 10.000 zł

plus VAT 2.200 zł. Menedżer wniósł o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. Składkę na ubezpieczenie

wypadkowe przyjęto w wysokości 1,67% wymiaru. Dla uproszczenia ustalono składki na ubezpieczenia społeczne w łącznej

kwocie. Płatnik (spółka, na rzecz której menedżer wykonuje usługi) dokonał następujących obliczeń należnego wynagrodzenia:

Kwota

(w zł)

Treść

Kwota faktury brutto:

12.200

Podstawa opodatkowania i wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne:

10.000

Składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika (10.000 zł x 13,71%):

1.371

Podstawa wymiaru składki zdrowotnej (10.000 zł - 1.371 zł):

8.629

Składka zdrowotna:

- 9% podstawy wymiaru:

- 7,75% podstawy wymiaru:

776,61

668,75

Podstawa obliczenia zaliczki na podatek dochodowy (po zaokrągleniu do pełnego złotego):

[10.000 zł - (111,25 zł + 1.371 zł)]:

8.518

Zaliczka na podatek dochodowy do przekazania do urzędu skarbowego (po zaokrągleniu

do pełnego złotego): [(8.518 zł x 18%) - 668,75 zł]

864

Kwota do wypłaty [12.200 zł - (1.371 zł + 776,61 zł + 864 zł)]:

9.188,39

Uwaga!

Dla uproszczenia w przykładzie nie uwzględniono ograniczenia m.in. dla zleceniobiorców wynikającego z art. 20 ust. 3

ustawy o sus, zgodnie z którym podstawa wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe nie może

przekraczać miesięcznie 250% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. Kwotę tę ustala się

miesięcznie poczynając od trzeciego miesiąca kwartału kalendarzowego na okres 3 miesięcy na podstawie przeciętnego

wynagrodzenia z poprzedniego kwartału, ogłaszanego dla celów emerytalnych (czyli w przykładzie kwoty 8.290,95 zł -

takie ograniczenie podstawy wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe obowiązywało w lipcu 2010 r.).

http://www.sgk.gofin.pl/10,123262,umowa-menedzerska-a-dzialalnosc-wykonywana-osobiscie.html

2011-11-07 12:05:22

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: