2009.09_PSpaw.pdf

II Międzynarodowa Konferencja

Natryskiwania Cieplnego

Metalizacja w Przemyśle – dziś i jutro

Szklarska Poręba

21-23 września 2009

Przegląd sPawalnictwa 9/2009

Przegląd sPawalnictwa 9/2009

Wydawca

FORUM SPAWALNIKÓW POLSKICH

Redakcja PRZEGLĄD SPAWALNICTWA

agenda wydawnicza siMP, ul. Świętokrzyska 14a, 00-050 warszawa

tel./fax: 0- 87 5 4, 0- 336 4 79

e-mail: pspaw@ps.pl, http://www.pspaw.ps.pl

Adres do korespondencji:

00-950 warszawa 1, skr. poczt. 56

Redaktor naczelny

MIESIęCZNIK NAUKOWO-TEChNICZNy AGENDA WyDAWNICZA SIMP

prof. dr hab. inż. Jerzy nowacki

zachodniopomorski Uniwersytet technologiczny w szczecinie

rok założenia 192 8

dawniej

Z-ca redaktora naczelnego ds. naukowych

prof. dr hab. inż. andrzej Klimpel – Politechnika Śląska

Z-ca redaktora naczelnego ds. współpracy z przemysłem

nr 9/2009

Pl issn 0033-2364

lXXXi

mgr inż. włodzimierz Jacek walczak – linde gaz Polska

Spis treści znajduje się na stronie 2

Z-ca redaktora naczelnego ds. wydawniczych

mgr inż. irena wiśniewska

Redaktorzy działów

II Międzynarodowa Konferencja

Natryskiwania Cieplnego

Metalizacja w Przemyśle – dziś i jutro

Szklarska Poręba, 21-23 września 2009

dr h.c. prof. dr hab. inż. leszek dobrzański – Politechnika Śląska (Materiały)

dr h.c. prof. dr hab. inż. władysław Karol włosiński – Polska akademia

nauk (zaawansowane technologie)

dr hab. inż. zbigniew Mirski prof. Pwr – Politechnika wrocławska

(lutowanie i klejenie)

dr hab. inż. Jacek słania – instytut spawalnictwa (Praktyka spawalnicza)

dr inż. Kazimierz Ferenc – Politechnika warszawska (Konstrukcje spawane)

dr inż. gracjan wiśniewski – Urząd dozoru technicznego (Przepisy, normy)

mgr inż. Michał wińcza – rywal-rHc (technologie)

ORGANIZATORZY KONFERENCJI

Ośrodek Doskonalenia Kadr SIMP

Dolnośląska Sekcja Spawalnicza SIMP

Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji Politechniki Wrocławskiej

Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa

Przewodniczący Rady Programowej

prof. dr hab. inż. Jan Pilarczyk – instytut spawalnictwa

KOMITET ORGANIZACYJNY

Hubert Drzeniek, EUROMAT Sp. z o.o, Wrocław, AMIL GmbH, Würselen

– Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego

Katarzyna Gemsa, Ośrodek Doskonalenia Kadr SIMP we Wrocławiu

– Sekretarz Komitetu Organizacyjnego

Kazimierz Granat, Politechnika Wrocławska

Ryszard Grzelka, PLASMA SYSTEM S.A., Siemianowice Śląskie

Zbigniew Mirski, Politechnika Wrocławska

Mirosław Pigiel, Politechnika Wrocławska

Jan Plewniak, Sekcja Spawalnicza SIMP, Częstochowa

Helmut Strauss, MOGUL METALLIZING GmbH, Niemcy

Grzegorz Więcław, CERTACH Sp. z o.o., Bielsko-Biała

Andrzej Woźniacki, SIMP Oddział Wrocław

Zastępca Przewodniczącego Rady Programowej

dr hab. inż. andrzej ambroziak prof. Pwr – Politechnika wrocławska

Rada Programowa

prezes Marek Bryś – Messer eutectic castolin sp. z o.o.

dr inż. Hubert drzeniek – euromat

dyrektor eugeniusz idziak – KwB Bełchatów sa

prof. dr hab. inż. andrzej Kolasa – Politechnika warszawska

dr hab. inż. Jerzy Łabanowski prof. Pg – Politechnika gdańska

prezes Mirosław nowak – technika spawalnicza Poznań

prezes zbigniew Pawłowski – lincoln electric Bester

dr inż. Jan Plewniak – prezes zg sekcji spawalniczej, Pol. częstochowska

dr inż. anna Pocica – Politechnika Opolska

prezes lesław Polak – esab Polska

prezes Jacek rutkowski – Kemppi Polska

prof. dr hab. inż. Jacek senkara – Politechnika warszawska

prezes andrzej siennicki – cloos Polska

prof. dr hab. inż. andrzej skorupa – akademia górniczo-Hutnicza Kraków

prof. dr hab. inż. edmund tasak – akademia górniczo-Hutnicza Kraków

mgr inż. włodzimierz Jacek walczak – linde gaz Polska

prezes Marek walczak – Urząd dozoru technicznego

dyrektor Jan wójcik – Polski rejestr statków

KOMITET NAUKOWY

Witold Milewski, Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa

– Przewodniczący Komitetu Naukowego

Anna Olbrycht, Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa

– Sekretarz Komitetu Naukowego

Tomasz Babul, Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa

Jurij Borisov, E.O. Paton Electric Welding Institute, Ukraina

Kirsten Bobzin, RWTH Aachen, Niemcy

Stanisław Dudek, WSK „PZL - Rzeszów” S.A. Rzeszów

Philip Grüner, Medicoat AG, Niemcy

Peter Heinrich, LINDE AG, Unterschleissheim, Niemcy

Tadeusz Hejwowski, Politechnika Lubelska

Andrzej Kolasa, Politechnika Warszawska

Aleksander Nakonieczny, Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Warszawa

Jerzy Nowacki, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny, Szczecin

Lech Pawłowski, Uniwersytet ENSC de Lille, Francja

Jan Pilarczyk, Instytut Spawalnictwa, Gliwice

Vasyl Pokhmurskij, Karpenko Physico-Mechanical Institute UAS, Ukraina

Andrzej Siciński, BTCT Brenco, Australia

Bernhard Wielage, TU Chemnitz, Niemcy

Johannes Wilden, TU Berlin, Niemcy

Wojciech Żórawski, Politechnika Świętokrzyska, Kielce

Sekretarz redakcji

Michał dudziński

Skład i druk

skład i łamanie: redakcja Przeglądu spawalnictwa aw siMP

druk: drukarnia Piotra włodarskiego – warszawa

Stała współpraca

Recenzje artykułów – prof. Witold Milewski

Przegląd sPawalnictwa 9/2009

FORUM SPAWALNIKÓW POLSKICH

Flame Spray Technologies

Urządzenia i materiały do natryskiwania .... ............................................... 50

SilesiaWELDING 2009

Targi Eksploatacji Marzyn i Urządzeń Spawalniczych .............................. 52

CLOOS Polska

Zrobotyzowane systemy spawalnicze ........................................................ 52

MIESIęCZNIK NAUKOWO-TEChNICZNy AGENDA WyDAWNICZA SIMP

Tadeusz Hejwowski, Anna Łabacz-Kęcik

Mikrostruktura i odporność na zużycie powłok cermetalowych

natryskiwanych metodą płomieniowo-proszkową

Microstructure and wear resistance of cermet

coatings sprayed with the flame-powder method ....................................... 53

rok założenia 192 8

dawniej

II Międzynarodowa Konferencja Natryskiwania Cieplnego

Metalizacja w Przemyśle – dziś i jutro: Program, cz. 2................................ 57

nr 9/2009 Pl issn 0033-2364

lXXXi

Tomasz Chmielewski, Dariusz Golański

Modelowanie numeryczne naprężeń własnych w złączach Al 2 O 3 –Ti oraz

Al 2 O 3 –(Ti+Al 2 O 3 ) formowanych podczas natryskiwania detonacyjnego

Numerical modeling of residual stresses in Al 2 O 3 –Ti and A l 2 O 3 –(Ti+Al 2 O 3 )

joints produced by the D -Gun spraying method ........................................ 58

Spis treści – Contents

Jubileusz 75-lecia urodzin dr. inż. Huberta Drzeńka ............................... 3

Wojciech Żórawski

Naprężenia własne w powłokach natryskiwanych cieplnie

Residual stresses in thermal sprayed coatings .......................................... 63

Kirsten Bobzin, Bernhard Wielage, Hubert Drzeniek

Natryskiwanie cieplne – rozwój, potencjał, rynki

Thermal spraying – development, possibilities, markets ............................... 4

II Międzynarodowa Konferencja Natryskiwania Cieplnego

Metalizacja w Przemyśle – dziś i jutro: Program, cz. 3 .............................. 70

Johannes Wilden, Simon Jahn, Viktor E. Drescher, Peter Schaaf

Natryskiwane cieplnie powłoki charakteryzujące się zredukowanym

oporem przepływu gazów i efektem samooczyszczania

Thermal spraying layers characterized by reduced resistance

of gases flow and self-cleaning effect ......................................................... 71

II Międzynarodowa Konferencja Natryskiwania Cieplnego

Metalizacja w Przemyśle – dziś i jutro: Program, cz. 1................................ 10

Witold Milewski

Praktyczne uwagi o natryskiwaniu powłok molibdenowych

Practical remarks concerning spraying of molybdenum coatings .............. 11

Johannes Wilden, Viktor E. Drescher, Rick Durham, Michael Schütze

Opracowanie parametrów procesu i dobór materiałów do wytwarzania

techniką natryskiwania łukowego wysokojakościowych

powłok odpornych na korozję

Elaboration of process parameters and selection of materials

for the manufacture of high quality corrosion-resistant layers

by arc spraying technique ............................................................................ 76

Johannes Wilden, Simon Jahn, Viktor E. Drescher

Innowacyjne rozwiązania rozszerzające

zakres zastosowań natryskiwania łukowego

Innovative solutions extending applications spectrum of arc spraying ...... 14

Stanisław Dudek, Tadeusz Gancarczyk, Paweł Sosnowy

Historia natryskiwania cieplnego w WSK PZL – Rzeszów S.A.

History of thermal spraying in WSK PZL – R zeszów S .A . .......................... 18

Tadeusz Hejwowski, Zbigniew Gała, Hubert Drzeniek

Odporność na zużycie erozyjno-korozyjne powłok natryskiwanych łukowo

na rurach przegrzewaczy trzeciego stopnia kotła elektrociepłowni

Erosive and corrosive wear resistance of arc sprayed coatings

on pipes of superheaters of the third stage of a boiler

of a heat and power generating plant .......................................................... 81

Rekrutacja na Studia Podyplomowe – Edycja IV

Inżynieria Spawalnictwa – IWE ................................................................ 22

Bernhard Wielage, Gerd Paczkowski, Christian Rupprecht

Zastosowanie metod CFD do optymalizacji procesów

nanoszenia powłok i palników do natryskiwania

Use of CFD methodsfor optimising of coating processes and spraying blowpipes . 23

Zapowiedź wydawnicza

Wysokotemperaturowa korozja powłok natryskiwanych

łukowo z proszkowych drutów na bazie żelaza .......................................... 85

Wojciech Żórawski

Właściwości nanostrukturalnych powłok WC12Co natryskiwanych HVOLF

Properties of HVOLF sprayed nanostructured WC 12Co coatings .............. 33

Tomasz Babul

Możliwości natryskiwania UDDP + Ni na stal 17CrNiMo6

Possibilities of UDDP + Ni spraying on 17CrNiMo6 S teel ......................... 86

Bernhard Wielage, Thomas Lampke, Hanna Pokhmurska,

Christian Rupprecht

Wytwarzanie amorficznie krystalizujących, umacnianych cząstka-

mi materiałów na bazie żelaza dla przemysłu papierniczego

Manufacturing of amorphously crystallizing, strengthened

with particles materials on basis of iron for papermaking industry ............ 37

Sławomir Morel

Zastosowanie powłok natryskiwanych plazmowo

w gospodarce cieplnej huty

The application of plasma-sprayed coatings in steel-plant heat economy .... 90

Andrzej Radziszewski, Adam Radziszewski

Zastosowanie naddźwiękowego natryskiwania cieplnego HVOF

Appliccation of high velocity oxy-fuel flame spraying – HVOF .................. 94

Ralf Winkelmann

Natryskiwane powłoki odporne na zużycie w podwyższonej temperaturze

Spray-on coatings, wear resistant at elevated temperature ....................... 41

Spawalnictwo

Portal Internetowy, giełda branży spawalniczej .......................................... 97

Witold Milewski, Anna Olbrycht, Szymon Pawlik, Tomasz Borowski

Żaroodporne powłoki typu Fe-Cr-Al natryskiwane łukowo

Arc-sprayed heat-resistant Fe-Cr-Al coating s ............................................ 45

Listy do redakcji

Aleksander Łukomski ................................................................................... 98

51. Naukowo-Techniczna konferencja Spawalnicza ............................. 49

Informacje wydawcy ................................................................................. 100

Na okładkach: I – Flame Spray Technologies, II – INSTYTUT SPAWALNICTWA , III – Drahtzug Stein, IV – KEMPPI

Zeszyt nr 9 wydany pod redakcją dr. inż. Huberta Drzeńka i prof. Witolda Milewskiego.

Firmy prezentujące się w numerze

Przegląd sPawalnictwa 9/2009

CLOOS

Polska Sp. z o. o.

58-100 Świdnica

ul. Stawki 5

www.cloos.pl

Flame Spray Technologies

Sp.z o.o

ul.Jana III Sobieskiego 11

40-084 Katowice

www.fst.nl

INSTYTUT

SPAWALNICTWA

44-100 Gliwice

ul. Bł. Czesława 16/18

www.is.gliwice.pl

KEMPPI

Sp. z o. o.

03-565 Warszawa

ul. Borzymowska 32

www.kempi.com

Silesia

Expowelding

41-219 Sosnowiec

ul. Braci Mieroszewskich 1245

www.exposilesia.pl

Drahtzug Stein

67317

Altleiningen

(Germany)

www.drahtzug.com

Jubileusz 75-lecia urodzin

dr. inż. huberta Drzeńka

Dr inż. Hubert Drzeniek

profesora Władysława Kaczmara. Praco-

wał w Zakładzie Spawalnictwa Instytutu

Technologii Budowy Maszyn PWr do 1981

roku. Następnie wyjechał do Niemiec,

gdzie rozpoczął pracę naukową w RWTH

Aachen pod kierunkiem profesora Eri-

cha Lugscheidera, a po kilku latach w TU

Dortmund u profesora H.-D. Steffensa.

Dr inż. Hubert Drzeniek, pracując

w Niemczech zarówno na uczelniach, jak

i w przemyśle, umożliwił wielu pracowni-

kom Wydziału Mechnicznego Politechniki

Wrocławskiej staże naukowe w RWTH

Aachen, Forschungszentrum Jülich i TU

Dortmund. Dzięki Niemu możliwe było

przeprowadzenie badań naukowych, któ-

rych wyniki w ogromnej mierze przyczy-

niły się do napisania prac habilitacyjnych

przez trzech pracowników Wydziału Me-

chanicznego Politechniki Wrocławskiej,

aktualnie profesorów nadzw. PWr.: An-

drzeja Ambroziaka (1998), Zbigniewa

Mirskiego (2000) i Kazimierza Granata

(2005).

Pan Doktor Drzeniek jest jednym

z największych specjalistów i autoryte-

tów w świecie w dziedzinie nanoszenia

warstw metodami spawalniczymi przez

natryskiwanie cieplne i napawanie.

W okresie swojej pracy w kraju opraco-

wał i wdrożył w kilkudziesięciu zakładach

technologie związane z natryskiwaniem

i napawaniem regeneracyjnym elek-

trodami proszkowymi (m.in. w kopalni

Węgla Brunatnego w Bełchatowie). Na

Konferencji ITSC w Essen, w 1983 roku,

wygłosił pierwszy w skali światowej re-

ferat na temat możliwości zastosowania

drutów proszkowych w natryskiwaniu

cieplnym. Jego dorobek naukowy skła-

da się z ponad 100 publikacji krajowych

i zagranicznych.

Był długoletnim, bardzo aktywnym,

przewodniczącym Dolnośląskiej Sekcji

Spawalniczej SIMP w latach 1966–1982

i 2002-2005. Za Jego kadencji Sekcja

przeżywała chwile największej świetno-

ści w swojej historii, datowanej od 1960

roku.

W 2002 roku za zasługi poniesione

dla polskiego spawalnictwa został odzna-

czony medalem inż. Stanisława Olszew-

skiego – najwyższym honorowym odzna-

czeniem spawalniczym.

W 1978 roku zorganizował we Wroc-

ławiu Międzynarodową Konferencję

Spawalniczą, która skupiła wtedy naj-

większe autorytety światowe w dziedzi-

nie spawalnictwa. Był przewodniczącym

Komitetu Organizacyjnego 1. Międzyna-

rodowej Konferencji Natrysku Cieplnego

pod hasłem „Zastosowania” w dniach

26-28.09.2005 r., zorganizowanej w Po-

litechnice Wrocławskiej. Aktualnie pod

Jego przewodnictwem została zorgani-

zowana II. Międzynarodowa Konferencja

Natryskiwania Cieplnego pod hasłem

„Metalizacja w przemyśle – dziś i jutro”,

odbywające się w Szklarskiej Porębie

w dniach 21-23 września 2009 roku.

Szczególnie duży nacisk w tematyce kon-

ferencji położył Doktor H. Drzeniek na

zastosowania praktyczne rozważanych

technologii, służące polskim technikom

i inżynierom do dalszego rozwoju i wzro-

stu konkurencyjności rodzimych firm

z firmami zagranicznymi. Z Jego inicja-

tywy została zorganizowana również I.

Międzynarodowa Konferencja Lutowni-

cza 2004 na Wydziale Mechanicznym

Politechniki Wrocławskiej.

W tym roku obchodzimy jubileusz

75- lecia urodzin Pana Doktora Huberta

Drzeńka, jednego z najbardziej znanych

i zasłużonych spawalników w Polsce,

członka Rady Programowej naszego mie-

sięcznika i zaangażowanego działacza

Sekcji Spawalniczej SIMP we Wrocławiu.

Wielu przedstawicieli polskiego środowi-

ska naukowego, w tym piszący te słowa,

skorzystało z autorytetu i doskonałych

kontaktów Pana Doktora Huberta Drzeń-

ka z naukowcami oraz przedsiębiorcami

z Niemiec.

W lutym tego roku – skończył 75

lat, pracuje jednak cały czas bardzo

aktywnie, prowadząc firmy o profilu

spawalniczym: Euromat we Wrocławiu

i Regmont w Jaworze oraz Amil Werkstoff-

technologie GmbH w Aachen (Niemcy).

Mimo upływu lat, dr inż. Hubert Drze-

niek, nie tracąc swoich młodzieńczych

sił i zapału, służy w dalszym ciągu swoją

pomocą i wrodzoną serdecznością młod-

szym kolegom. Aktywnie współpracuje

z wieloma uczelniami i instytutami badaw-

czymi na terenie kraju i za granicą, w tym

m.in. z: Instytutem Technologii Maszyn i

Automatyzacji Politechniki Wrocławskiej,

Instytutem Mechaniki Precyzyjnej w War-

szawie, Instytutem Spawalnictwa w Gliwi-

cach i z Zachodnio- pomorskim Uniwer-

sytetem Technologicznym w Szczecinie.

Jubilat urodził się 12 lutego 1934 roku

w Radlinie. W 1952 roku ukończył Tech-

nikum Ekonomiczne w Rybniku i z na-

kazu pracy swoją pierwszą pracę podjął

w Narodowym Banku Polskim w Rybni-

ku. Rozpoczął początkowo studia w 1953

roku w Wyższej Szkole Inżynierskiej

w Częstochowie, by po roku kontynuować

je w Politechnice Wrocławskiej. Po ukoń-

czeniu studiów inżynierskich na Wydziale

Mechanicznym Politechniki Wrocławskiej

odbył praktyki w Niemczech w Fabryce

Obrabiarek Heidenreich und Harbeck,

a następnie w firmie konstruującej doki

pływające. Po powrocie kontynuował stu-

dia magisterskie (już wtedy były studia

2- stopniowe), które ukończył w 1962

roku. W tymże roku rozpoczął pracę jako

asystent w Zakładzie Przeróbki Plastycz-

nej Instytutu Technologii Budowy Maszyn

na Wydziale Mechanicznym Politechniki

Wrocławskiej. Dwa lata później kontynuo-

wał pracę już w Zakładzie Spawalnictwa,

w tym samym Instytucie.

W 1972 roku obronił pracę doktorską

pt. „Zmęczenie cieplne stopów Nimonic

80” pod kierunkiem niezapomnianego

Ambitnym planem Pana dr. inż. Hu-

berta Drzeńka, jako członka Rady Progra-

mowej naszego miesięcznika, jest utwo-

rzenie Zeszytów Naukowych Przeglądu

Spawalnictwa, jako miejsca publikacji

materiałów konferencyjnych i monografii.

Liczymy, że w przyszłym roku zostanie

wydany pierwszy zeszyt, a Jubilat podej-

mie się pełnienia funkcji Redaktora Ze-

szytów i znajdą one wielu czytelników.

Panie Doktorze, z okazji pięknego

Jubileuszu prosimy przyjąć życzenia

zdrowia, niezmiennej pogody ducha oraz

wielu sukcesów i satysfakcji w działalno-

ści zawodowej, społecznej i życiu prywat-

nym.

Zbigniew Mirski

Jerzy Nowacki

Przegląd sPawalnictwa 9/2009

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: