Leki nasenne
Dożylne środki znieczulenia ogólnego
• Leki podawane dożylnie wywołujące kontrolowany ,odwracalny stan zniesienia świadomości
• Docierają z prądem krwi do mózgu
• Szybkość wystąpienia działania zależy od krążenie ramię- mózg/10 – 15 sek..
wydłużone u osób starszych, z zaburzeniami krążenia,
• Czas działania zależy od właściwości leku, oraz od właściwości osobniczych:
1.aktywności metabolicznej gł.wątroby, nerek
2.zapotrzebowania osobniczego/ większe u osób uzależnionych od alkoholu, nadużywających leki uspokajające, leczonych lekami psychiatrycznymi
+
1.szybkie wyłączenie świadomości
2.przyjemne dla pacjenta
3.prosty sposób podawania/dożylnie/
4.brak skażenia atmosfery Sali operacyjnej
/-/
1.Brak /w większości/ działania p/bólowego
2.Konieczność uzupełniania ich działania podawaniem leków p/bólowych
3.Łatwość przedawkowania
4.Przy szybkim podaniu – możliwość regurgitacji/ pacjenci zagrożeni/
Sposoby podawania
1.pojedyncze wstrzyknięcie tzw.bolus
2.powtarzane dawki
3.wlew ciągły
Kiedy?
• 1. wprowadzenie do znieczulenia ogólnego
• 2. krótkotrwałe znieczulenie dożylne
• 3.sedacja/ uspokojenie/ przy zabiegach diagnostycznych, małych operacyjnych
• 4.podstawowe do dużych zabiegów/ stały wlew tzw.TIVA/
Inne wskazania
• Leczenie przeciwdrgawkowe
• Leczenie przeciwobrzękowe mózgu/ po urazach, w stanach drgawkowych,zapalnych, nowotworowych/
Siła działania
• Budowa chemiczna
• Dawka
• Szybkość rozkładu leku
• Przemiana materii chorego
• Indywidualna wrażliwość na lek
Podział:
• Barbiturany
• Ethomidat
• Ketamina
• Propofol
• Dormicum
• Relanium
Barbiturany
• Pochodne siarkowe lub tlenowe kwasu barbiturowego
• Duże powinowactwo do tkanki tłuszczowej/dobra rozpuszczalność/
• Zastosowanie: krótkodziałające
• Działanie: postać wolna , nie związana z białkami
• Sen podobny do fizjologicznego
• Po przedostaniu się do mózgu/krążenie ramię – mózg/
• Potem redystrybucja do innych narządów
Objawy:
1.uśpienie po 1-2 min/brak reakcji na głos, zanik odruchu rzęskowego/
2.sen trwający 3- 10 min
3.sen ponarkotyczny/ pacjent podsypiający, reagujący na głos,dający się wybudzić
W ciągu 1 min= 15% podanej dawki ulega rozkładowi w organizmie
1.Wywoływanie uśpienia
2.Działanie p/drgawkowe
3.Działanie depresyjne na krążenie/ spadek RR ,zwolnienie tętna - przejściowe/
4.Osłabiają oddychanie
5.Możliwość wywoływania skurczu krtani, czkawki/ przy bolesnych manipulacjach ,przy zbyt płytkim uśpieniu/
• Metabolizowane w wątrobie
Nie działają przeciwbólowo !!!!!!!!
Thiopental
• Inne nazwy:Trapanal,Pentothal
• Pochodna siarkowa kw.barbiturowego
• Występuje jako biały proszek
• Po rozpuszczeniu:żółty roztwór
• Stosowany w roztworach 2,5 %
• Silnie drażni żyły przy podaniu dotętniczym – niedokrwienie, martwica,
• Sposób rozpuszczania:
0,5 g =500mg / 20 ml
250 mg/10 ml
2,5%
/+/ 1.szybkie uśpienie
2.sen spokojny ,bez objawów pobudzenia CUN
3.dość szybkie budzenie
4.rzadko wymioty
5.rozpuszczalny w H2o
5.możliwość szybkiego pogłębienia anestezji
• depresja krążenia/bradykardia, zmniejszenie oporu naczyń obwodowych –spadek RR,działanie kardiodepresyjne
2.depresja oddychania
3.nasilenie odruchów krtaniowych, gardłowych
4.kumulacja powtarzanych dawek
5.długie utrzymywanie się wysokiego stężenia we krwi
6.działanie miejscowo drażniące
7.zwiększenie wrażliwości na ból
8.zmniejszenie przemiany materii
9.zmniejszenie ruchów perystaltycznych
• Zastosowanie:
Indukcja znieczulenia:
3 – 5 mg/kg c.ciała /bolus/
Znieczulenie krótkotrwała, sedacja :
3 – 5 mg/kg c.ciała + dawki powtarzane/w zależności od reakcji pacjenta, jego metabolizmu/
Działanie p/drgawkowe:
1,5 – 2 mg.kg c.ciała/unikanie depresji oddechowej, lepiej dawkę uzupełniać/ podawanie jako bolus
0,5- 2,0 mg/kg c.ciała/godz.
p/drgawkowo i przeciwobrzękowo w stanie drgawkowym, w urazach mózgu wlew ciągły
Tzw.śpiączka barbituranowa/stały wlew barbituranu – protekcja tkanki mózgowej po urazach
¯ Przepływu mózgowego, ¯ zużycia O2 o ok..35% ¯ICP
Thiopental - przeciwskazania
• Porfiria
• Astma oskrzelowa
• Wstrząs
• Tamponada serca
• Osoby starsze ze znaczną miażdżycą
• Duża utrata płynów
Interakcje
Nasilenie depresyjnego działania alkoholu, innych leków nasennych, uspokajających
Metohexital - Brietal
• 3x silniejszy od Thiopentalu mniejsza kumulacja, szybsze budzenie
• Mniejsza depresja krążenia, mniej drażni żyły
• Bardziej_ objawy przejściowego pobudzenia motorycznego CUN
• Dawkowanie :1 mg/kg c.ciała
• Roztwór 1%
Hypnomidat - Ethomidat
• Pochodna imidazolowa
• Działa hamująco na twór siatkowaty w pniu mózgu
Zalety
• Działa szybko i krótko nasennie
• Silnie działa p/drgawkowo
• Szybkie budzenie , bez snu ponarkotycznego
• Nie działa depresyjnie na układ krążenia
• Nie kumuluje się
• Szybko metabolizowany
• Nie uwalnia histaminy
• Słabe działanie depresyjne na układ oddechowy
• Zmniejsza przepływ mózgowy,ICP,zużycie O2 przez tkankę mózgową
Wady:
1.Brak działania analgetycznego
2.Ból przy podawaniu
3.Mioklonie, drżenia mięśniowe
4.Nudności, wymioty/ stosunkowo rzadko/
5.Zmniejszenie przepływu wątrobowego przy dłuższym podawaniu
6.Zmniejszenie wydzielania hormonów nadnerczy/kortyzolu – osłabienie odpowiedzi immunologicznej/
7.zmniejszenie przeżycia erytrocytów
Hypnomidat
• Dawkowanie:
• 0,15 – 0,3 mg/kg c.c
• Amp.20 mg = 10 ml
• 2 mg/1 ml
Podawanie bez rozpuszczenia
Jako postać lipidowa tzw.Lipuro/białe/mleczne/ mniej drażni żyły
• Wskazania:gł.pacjenci z chorobami układu krążenia, ze spadkiem RR
• 1.indukcja znieczulenia
• 2. do krótkotrwałych zabiegów chirurgicznych /z lekiem p/bólowym /
• 3.w znieczuleniach ambulatoryjnych
• 4.do kardiowersji
Ketamina - Calypsol
• Pochodna fencyklidyny
• Wywołuje stan: tzw anestezję zdysocjowaną/ różne działanie w różnych obszarach mózgu/
Działanie znieczulające
• Działanie przeciwbólowe/nie znosi bólu trzewnego/
• Podawana drogą dożylną, domięśniową, donosową
• Po podaniu dożylnym:utrata przytomności i zniesienie bólu powierzchownego przez ok..10 min
• Po podaniu domięśniowym:po ok.5 min trwa ok. 25 min
• Występuje stan pomroczny, mogą wystąpić omamy, halucynacje
• Zalety:
• Działanie przeciwbólowe
• Możliwość podawania drogą domięśniową/osoby upośledzone umysłowo,dzieci/
• Zachowanie odruchów obronnych gardłowych ,krtaniowych
• Brak działania depresyjnego na układ oddechowy
• Brak działania depresyjnego na układ krążenia
• Możliwość powtarzanego, wielokrotnego podawania w krótkim czasie
1.Wzrost RR,tętna
/ uwalnianie amin katecholowych/
2.Wzrost ICP,IOP
3.Możliwość wywoływania omamów słuchowych wzrokowych,działanie halucynogenne /cisza ,spokój przy podawaniu leku, wcześniej Relanium ,Dormicum, Thiopental mała dawka/
4.Możliwość wywoływania drgawek
5.Nadmierne ślinienie, nadwrażliwość krtani/skurcz krtani/
6.Działanie katatoniczne/wzrost napięcia mięśniowego/
Zastosowanie;
1.monoanestetyk :zabiegi któtkotrwałe, bolesna zmiana opatrunków, oparzenia , wypadki masowe,operacje plastyczne, trudny dostęp dożylny
2.indukcja znieczulenia:pacjenci z dużym ryzykiem operacyjnym we wstrząsie, wykrwawieni
3.dawki subanestetyczne: repozycje złamań, zabiegi stomatologiczne
...
Florencja2013