Grzyby strzępkowe.pdf
(
178 KB
)
Pobierz
GRZYBY STRZÊPKOWE
G
RZYBY STRZĘPKOWE
Potocznie nazywane
pleśniami
są organizmami wielokomórkowymi, należącymi do
gromady grzybów właściwych, chemoorganotrofami: saprofitami, komensalami,
symbiontami lub pasożytami. Pełnią dwojaką rolę w życiu codziennym człowieka.
P
OZYTYWNA ROLA
Zdolność do wytwarzania enzymów i związków, które są stosowane w przemyśle
spożywczym, farmaceutycznym, włókienniczym, w oczyszczalniach wód i
ścieków, w biotechologii.
Jako saprofity współdziałają z bakteriami w rozkładzie martwej materii
organicznej, zapobiegając jej gromadzeniu się na Ziemi, warunkując żyzność
gleby i udostępniając ponownie innym organizmom w postaci prostych
związków chemicznych.
N
EGATYWNA ROLA
Straty spowodowane pleśnieniem surowców spożywczych, tkanin, skóry,
drewna, papieru i innych materiałów technicznych.
Stanowią czynnik wywołujący alergie.
Ich toksyczne metabolity są trujące i stanowią jedne z groźniejszych związków
rakotwórczych.
F
IZJOLOGIA I WARUNKI WZROSTU PLEŚNI
Grzyby strzępkowe mają małe wymagania pokarmowe przy równoczesnej dużej
zdolności przystosowania się do środowiska
oligotroficzny i kosmopolityczny
charakter.
Są organizmami
tlenowymi
, co objawia się zwykle
powierzchniowym
wzrostem
na różnych podłożach.
Azot
mogą przyswajać zarówno
z
organicznych
związków
azotowych, jaki prostych związków
nieorganicznych
, np. soli amonowych. Enzymy
grzybów wydzielane do środowiska rozkładają wielkocząsteczkowe związki do
prostych form przyswajalnych przez komórki grzybni.
Grzyby mają
bardzo intensywną przemianę materii
. W ciągu 24 godzin ich
masa może się zwiększyć prawie 9-krotnie. Pleśnie w odpowiednich warunkach,
rosną i mnożą się, a poprzez procesy metaboliczne modyfikują środowisko.
Wytwarzają różne
produkty przemiany materii, w tym także antybiotyki i
toksyny dla roślin, zwierząt i człowieka.
Pleśnie rozwijające się na powierzchni
różnych produktów tworzą gruby nalot (grzybnia powietrzna), zaś strzępki grzybki
wgłębnej przerastają produkt bardzo głęboko i tam pozostają nawet po usunięciu
nalotu, wytwarzając metabolity.
Większość pleśni jest typowymi mezofilami rozwijającymi się najlepiej w
temperaturze 20 do 35
°
C
, ale mogą rosnąć w znacznie szerszym zakresie (-10 do
55°C). Wykazują
małą wrażliwość na niską temperaturę
, stąd też często stanowią
zanieczyszczenia komór chłodniczych. Pleśnie są
wrażliwe na temperatury
wysokie
. Stosowane w praktyce temperatury pasteryzacji niszczą wszystkie formy
morfologiczne pleśni.
Wartość graniczna zawartości wody w podłożu
, poniżej której wzrost ulega
zahamowaniu wynosi, w zależności od składu środowiska
11-14%,
podczas gdy
bakterii 20%. Pleśnie często rozwijają się na produktach suchych, ale
przechowywanych w wilgotnych magazynach.
Najlepiej rosną w środowisku o
pH 3.0-5.5
, ale mają możliwości przetrwania w
zakresie pH od 1.5 do 10.
M
ORFOLOGIA
Należą do Eukaryota, mają wyraźnie ukształtowane jądro komórkowe. Ściana
komórkowa jest gruba i sztywniejsza niż u bakterii, zbudowana z
chityny, glukanu,
lipidów i białek
. Wzrost na długość odbywa się za pomocą części szczytowych,
podobnie jak u roślin wyższych.
Plecha
grzybów utworzona jest z mniej lub bardziej rozgałęzionych tworów
zwanych strzępkami. Budowa zewnętrzna strzępek wszystkich grzybów jest
podobna, różnice występują w budowie wewnętrznej. Grzyby niższe mają strzępki
nie podzielone
, stanowiące ogromną wielojądrową komórkę (
komórczak
). Grzyby
wyższe mają
ściany poprzeczne
(septy), które dzielą strzępki na
jedno- lub
dwujądrowe komórki
.
Septy mogą być pełne lub mieć otworki w środku
, przez
które przenika cytoplazma wraz jądrami i organellami.
R
OZMNAŻANIE
Rozwój grzybni rozpoczyna się kiełkowaniem zarodników. Zarodnik to forma
morfologiczna pleśni, w której zwolnione są wszystkie przemiany metaboliczne,
obniżona jest zawartość wody (wyj. rząd
Erysiphales
), brak wakuoli. Dzięki
wielowarstwowej osłonie zewnętrznej zarodniki są przystosowane do
rozprzestrzeniania się, reprodukcji oraz przetrwania niekorzystnych warunków.
Kiełkowanie to przejście ze stanu spoczynku do stanu aktywności metabolicznej, w
wyniku której powstaje
strzępka rostowa
. Kolejne stadia kiełkowania obejmują:
- zwiększenie objętości na skutek pobierania wody z otoczenia
- uruchomienie enzymów hydrolitycznych i oddechowych
rozpoczęcie
procesów energetycznych
- wykorzystanie zgromadzonych w zarodniku (endogennych) substancji
zapasowych (mannitolu, trehalozy, fosfolipidów)
- sferyczny wzrost zarodnika, synteza ściany komórkowej
- wyłonienie się kiełka rostowego, jego wydłużanie i rozgałęzianie
rozwój grzybni
- wykorzystywaniemateriałów odżywczych z podłoża (egzogennych)
- osiągnięcie stanu dojrzałości fizjologicznej i wytworzenie nowych
zarodników na grzybni powietrznej –
konidiofory
(
Aspergillus
,
Penicilllum
) lub w zarodniach powstałych na strzępkach powietrznych –
sporangioforach
(
Mucor, Rhizopus
)
Pleśnie rozmnażają się bezpłciowo przez zarodniki i płciowo. W
rozmnażaniu płciowym, zależnie od gatunku,
jedno- lub różnoimienne
gamety
łączą się dając
zygotę
. Po zlaniu się jąder (
kariogamii
) następuje mejoza, co
prowadzi do powstania zarodników haploidalnych (
mejospor
), z których rozwija się
grzybnia wegetatywna.
Struktury rozmnażania wegetatywnego nazywa się
anamorficznymi
, a płciowego
–
teleomorficznymi
. Wiele grzybów ma inną nazwę dla stadium anamorficznego i
inną dla teleomorficznego.
Fusiarium moniliforme
i
Gibberella fujikuroi
,
Penicillium alutaceum
i
Eupenicillium alutaceum
,
Penicillium vermiculatum
i
Talaromyces flavus,
Aspergillus nidulans
i
Emericella nidulans,
Aspergillus repens (A. glaucus)
i
Eurotium repens,
Aspergillus flavipes
i
Fennelia flavipes
,
Botrytis cinerea
i
Sclerotina fuckenalia.
Plik z chomika:
kacpi60
Inne pliki z tego folderu:
komensalizm.doc
(35 KB)
komensalizm.pdf
(111 KB)
Ćwiczenia z mikrobiologii dla biotechnologii.pdf
(277 KB)
Zastosowanie bakterii fermentacji mlekowej w biotechnologii.pdf
(327 KB)
Zadania i cwiczenia z chemii organicznej cz.2 - Zwierzak (PŁ, 2007).pdf
(13811 KB)
Inne foldery tego chomika:
Kołodziejczyk, Aleksander - Chemia Organiczna
Sękowski, Stefan - Ciekawe Doświadczenia
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin