9.1.Egalitaryzm społeczny.Zwolennicy podejścia egalitarnego traktują twórczość jako cechę ciągłą, czyli występującą z różnym nasileniem u każdej osoby. Twórczość jest w tym wypadku aktywnością nie ograniczającą się jedynie do sfery badań naukowych, wynalazczości czy sztuki, twórcami mogą być wszyscy, także np. dzieci, które w twórczy sposób używają wyrażeń językowych. tak ujmowana twórczość może podlegać treningowi, a więc poprzez jej doskonalenie możemy stać się osobami bardziej twórczym W skrócie: potrzeba wyodrębnienia ze społeczeństwa osób wybitnie zdolnych i ze specjalnymi zdolnościami, uprzywilejowane traktowanie ich.
W podejściu elitarnym mówi się o tym, że twórczość jest aktywnością nielicznych, wybitnych jednostek, głównie uczonych, artystów i wynalazców. Aktywność ta owocuje dziełami o doniosłym znaczeniu dla ludzkości. Podejście to dzieli więc ludzi na twórców i nie-twórców, twórczość zatem traktowana jest jako cecha dychotomiczna, w dodatku nie podlegająca treningowi, jako że ma charakter wrodzony. W skrócie:zakłada się, że każdy człowiek posiada jakiś potencjał zdolności i wszyscy powinni mieć takie same warunki rozwoju.
9.2.Pojęcie zdolności w rozumieniu psychologicznym.
Na ogól wyróżnia sie trzy pojejścia:
1. psychologiczne – dysponujący wybitnymi zdolnościami intelektualnymi. Charakterystyka ta jest zwykle uzupełniana diagnozą cech osobowości (przeważnie motywacji i temperamentu)
2. pedagogiczne – osiąga najwyższe oceny szkolne i wyniki w konkursach
3. ped-psychologiczne – osiągnięciowa charakterystyka uzupełniana jest o właściwości motywacji i funkcjonowania społecznego--------->> :D( czyli bierze się pod uwagę IQ, wyniki w szkole + dochodzi nam motywacja + dobre funkcjonowanie w społeczeństwie)
9.3.Charakterystyka ucznia zdolnego.
„Uczeń zdolny” to taki, który wykazuje ponadprzeciętny poziom rozwoju psychofizycznego, połączonego z ciekawością poznawczą i wysokim poziomem motywacji, przejawiającym się w samodzielnym i konsekwentnym poszukiwaniu odpowiedzi na stawiane przez siebie pytania.
ciekawość świata i ludzi, dar bystrej obserwacji otoczenia;
· szeroki wachlarz zainteresowań, dużo wiadomości pozaszkolnych, niekiedy ukierunkowane uzdolnienia i pasje;
· wykonywanie zadań umysłowych z przyjemnością, umiejętność skupiania uwagi przez dłuższy czas na tym, co je interesuje;
· bogata wyobraźnia, ciekawe, oryginalne pomysły;
· niezależna postawa, obrona swoich poglądów i pomysłów;
· poczucie humoru.
Nie zawsze dzieci zdolne otrzymują w szkole dobre oceny. Niejednokrotnie bywa tak, że uczeń z powodu częstego zadawania pytań lub swej nadpobudliwości ruchowej bądź innych zachowań jest kłopotliwy dla nauczyciela, co wpływa na sposób jego oceniania. Obserwujemy, więc często rozbieżność rzeczywistych zdolności ucznia z jego wynikami szkolnymi.Najczęściej spotykane negatywne cechy niektórych dzieci zdolnych hamujące ich rozwój intelektualno – emocjonalny to:
· trudności w przystosowaniu do grupy (chęć ciągłego imponowania, dominowania, postawa rywalizacyjna);
· zarozumiałość, okazywanie lekceważenia rówieśnikom i nauczycielom;
· egocentryzm, koncentracja na sobie, „zamęczanie nauczyciela”;
· trudności w przechodzeniu od wiadomości do umiejętności, demonstrowanie wiedzy encyklopedycznej;
· chwiejność emocjonalna, nieśmiałość lub nadpobudliwość psychoruchowa, zachowania agresywne bądź lękowe.
9.4.Sposoby rozpoznawania zdolności.- opis narzędzi badań.
9. 1.Testy inteligencji ( .Skala Wechslera, Testy Matryc kolorowych Ravena, Zdolności Poznawczych)
2.Udział w konkursach
3.Nominacja przyznawana przez nauczyciela
4.Nominacja przyznawana przez eksperta
5.Nominacja przyznawana przez rodziców
6.Nominacja przyznawana przez grupę
7.Wyniki sprawdzianów wiadomości
SKALA INTELIGENCJI WECHSLERA (czyt.Wekslera :D )
Test zbudowany jest z podskal dzielących się na dwie główne grupy: skale zdolności słownych oraz skale wykonaniowe.
OPIS BADANIAWersja dla dzieci przeznaczona jest dla wieku od 5 do 16 lat. Wersja dla dorosłych stosowana jest u osób pomiędzy 10 a 60 roku życia.Najczęściej przed przeprowadzeniem badania psycholog przeprowadza wywiad psychologiczny, zbiera także dane personalne. Badanie musi być przeprowadzone i interpretowane przez psychologa. Osoby badane nie dostają na ogół żadnej informacji pisemnej o wynikach testu.Badanie trwa około 1,5 godziny.Psycholog sporządza opinię pisemną, którą udostępnić może lekarzowi psychiatrze lub innym psychologom (w wypadku, gdy badanie jest jednym z wielu badań przeprowadzanych w celu postawienia diagnozy). Poza nimi i osobą badaną nikt nie jest informowany o wynikach testu (wyjątek stanowić mogą ekspertyzy sądowe i consultingowe).
Test Ravena
Matryce Ravena, to pytania wielokrotnego wyboru. Zadania są prezentowane w kształcie macierzy (matrycy) 3x3, (rzadziej 2x2 lub 4x4) z jednym brakującym elementem.
Aby poprawnie rozwiązać zadanie należy odgadnąć logiczną zasadę, która dotyczy danej matrycy i wskazać brakujący element spośród wskazanych wariantów odpowiedzi.
jest często stosowany w rekrutacjach pracowników lub w badaniach przydatności do określonych zawodów np. do policji, banków, ale również w badaniach kierowców wózków widłowych.
Test Ravena służy do pomiaru poziomu inteligencji ogólnej. Wynikiem Testu Ravena jest informacja o wartości tzw. czynnika g – ogólnego czynnika inteligencji. Czynnik g utożsamiany jest z inteligencją wrodzoną, potencjałem intelektualnym, zdolnością logicznego myślenia, nie zaś z inteligencją wyuczoną.
Spotyka się różne warianty testów Ravena. Standardowa wersja składa się z 60 zadań - pięć serii A, B, C, D, E po 12 zadań każda. W każdej serii zadania mają wzrastający poziom trudności. Występują również warianty testów Ravena, np. dla dzieci lub dla osób ponadprzeciętnie inteligentnych. Niestandardowe testy Ravena zwykle składają się z mniejszej, łącznej ilości pytań (matryc).
TEST ZDOLNOŚCI POZNAWCZYCH
Czyli „ inteligencji ogólnej”, sprawdzamy poziom różnych zdolności werbalnych, przestrzennych, matematycznych, społecznych.
Każda ze zdolności mierzona jest oddzielnie
Zsumowane wyniki określają poziom zdolności poznawczych
Wykorzystywany w badaniu dziecka od II klasy szkoły podstawowej do IV klasy szkoły średniej.
Zastosowanie kwestionariuszy daje najlepsze rezultaty wówczas, gdy są one wykorzystywane do oceny zdolności wszystkich dzieci w klasie. Każdą cechę ocenia się osobno, na pięciostopniowej skali. Kwestionariusz umiejętności ucznia o wybitnych zdolnościach będzie zawsze różnił się od pozostałych.
SKALE NOMINACYJNE
Służą do typowania uczniów, którzy wyróżniają się w grupie przez swoje zachowania, sposób myślenia czy rozwiązywania problemów. Adresowane są do grupy osób przebywających ze sobą, które są w stanie identyfikować „ dzieci zdolne” .Znane są skale dla: 1) rówieśników , 2) nauczycieli, 3) rodziców
Pojęcie Syndromu Nieadekwatnych Osiągnięć Szkolnych( SNOS). Są to: niepowodzenia jednostek uzdolnionych, których uzdolnienia nie są wykorzystywane na miarę ich możliwości. Do tej grupy osób zaliczani są uczniowie o wysokiej inteligencji, często dużo wyższej niż przeciętna, których osiągnięcia szkolne w postaci ocen są dużo niższe niż ich możliwości. Problem nieadekwatnych osiągnięć szkolnych pociąga za sobą skutki negatywne dla ucznia, jak również ma swoje głębsze tło społeczne. Uczniowie ci oceniają szkołę jako nudną, a za słabe własne oceny szkolne obwiniają nauczycieli. Na ujawnienie się symptomów SNO duży wpływ ma środowisko rodzinne ucznia i szkoła, w której nie uwzględnia się indywidualizacji kształcenia, gdzie ominuje silna rywalizacja i stres szkolny oraz zbyt duży nacisk na zewnętrzną ocenę i przesadną koncentrację na porażkach i błędach
9. 9.5. Metody badania uzdolnień artystycznych dzieci- obszar zaniedbany.
W psychologiii stosuje się Testy Wartegga, Anastasi czy meiera. Wykorzystuje sie również obserwacje procesu tworzenia. Najtrudniejsze jest zdiagnozowanie zdolności muzycznych dziecka.
Zdolnosci plastyczne zależą w dużejmierze od wrodzonych zadatków z jakimi rodzi się dziecko. Natomiast ich kształtowanie zalezy od środowiska, procesu wychowania a także nauczania. Rodzice powinni współpracowac ze specjalistami i kierowac się zadadami postępowania takimi jak np. Zadawania dziecku pytan które wymaga myślenia,wyrabiania w dizecku zainteresowań czytelniczych., rozwijanie poczucia humoru(by potrafilo ise śmiac z wlasnych błedów), rodzic powinien dbać o swoj autorytet, współpracowac z nauczycielem.
10. Podstawowym elementem rozpoznania talentu jest aktywność,. Najlepiej jeśli będzie to zabawa z dzieckiem.
szadaaa