samorząd powiatowy.rtf

Ustawa o samorz¹dzie powiatowym[1]

z dnia 5 czerwca 1998 r. (Dz.U. Nr 91, poz. 578)

tekst jednolity z dnia 27 paŸdziernika 2001 r. (Dz.U. Nr 142, poz. 1592)

zmiany:

Rozdzia³ 1. Przepisy ogólne

Art. 1. [Pojêcie powiatu] 1. Mieszkañcy powiatu tworz¹ z mocy prawa lokaln¹ wspólnotê samorz¹dow¹.

2. Ilekroæ w ustawie jest mowa o powiecie, nale¿y przez to rozumieæ lokaln¹ wspólnotê samorz¹dow¹ oraz odpowiednie terytorium.

Art. 2. [Charakter zadañ] 1. Powiat wykonuje okreœlone ustawami zadania publiczne w imieniu w³asnym i na w³asn¹ odpowiedzialnoœæ.

2. Powiat ma osobowoœæ prawn¹.

3. Samodzielnoœæ powiatu podlega ochronie s¹dowej.

4. O ustroju powiatu stanowi jego statut.

5. (skreœlony)

Art. 3. [Zmiany w podziale terytorialnym] 1. Rada Ministrów, w drodze rozporz¹dzenia[2]:

1) tworzy, ³¹czy, dzieli i znosi powiaty oraz ustala ich granice,

2) ustala i zmienia nazwy powiatów oraz siedziby ich w³adz.

2. Rozporz¹dzenie, o którym mowa w ust. 1, mo¿e byæ wydane tak¿e na wniosek zainteresowanej rady powiatu, rady miasta na prawach powiatu lub rady gminy.

3. Ustalenie granic powiatu nastêpuje poprzez wskazanie gmin wchodz¹cych w sk³ad powiatu, a zmiana jego granic dokonywana jest w sposób zapewniaj¹cy powiatowi terytorium mo¿liwie jednorodne ze wzglêdu na uk³ad osadniczy i przestrzenny, uwzglêdniaj¹cy wiêzi spo³eczne, gospodarcze i kulturowe oraz zapewniaj¹cy zdolnoœæ wykonywania zadañ publicznych.

4. Przez ³¹czenie powiatów nale¿y równie¿ rozumieæ po³¹czenie miasta na prawach powiatu z powiatem maj¹cym siedzibê w³adz w tym mieœcie. Z dniem po³¹czenia wygasaj¹ prawa powiatu posiadane dotychczas przez miasto.

5. Przez dzielenie powiatów nale¿y równie¿ rozumieæ wy³¹czenie jednej lub wiêcej gmin z terytorium powiatu z jednoczesnym:

1) w³¹czeniem tej gminy lub gmin do innego powiatu,

2) utworzeniem powiatu z tych gmin albo z tych gmin i miasta na prawach powiatu; z dniem utworzenia powiatu wygasaj¹ prawa powiatu posiadane dotychczas przez miasto.

6. Zmiany, o których mowa w ust. 1, nastêpuj¹ z dniem 1 stycznia.

Art. 3a. [Konsultacje] 1. Wydanie rozporz¹dzenia, o którym mowa w art. 3 ust. 1, wymaga zasiêgniêcia przez ministra w³aœciwego do spraw administracji publicznej opinii zainteresowanych rad powiatów albo rady miasta na prawach powiatu i rady powiatu - poprzedzonych przeprowadzeniem przez te rady konsultacji z mieszkañcami, a w przypadku zmian granic powiatów naruszaj¹cych granice województw - dodatkowo opinii odpowiednich sejmików województw. Minister w³aœciwy do spraw administracji publicznej mo¿e wyst¹piæ tak¿e o opinie zainteresowanych rad gmin; w tym przypadku nie jest konieczne przeprowadzenie konsultacji z mieszkañcami gminy.

2. Konsultacje z mieszkañcami dotycz¹ce, naruszaj¹cej granice województw, zmiany granic powiatów albo powiatu i miasta na prawach powiatu w sprawach, o których mowa w art. 3 ust. 3 i 4 - je¿eli zmiana granic wynika z wy³¹czenia tylko jednej gminy lub miasta na prawach powiatu - mog¹ zostaæ ograniczone przez sejmiki województw do mieszkañców odpowiedniego powiatu lub miasta na prawach powiatu objêtego zmian¹.

3. W przypadku niewyra¿enia opinii, o której mowa w ust. 1, w terminie 3 miesiêcy od dnia otrzymania wyst¹pienia o opiniê, wymóg zasiêgniêcia opinii uznaje siê za spe³niony.

Art. 3b. [Wniosek; opinia] 1. Wydanie rozporz¹dzenia, o którym mowa w art. 3 ust. 1, na wniosek odpowiednio rady powiatu, rady miasta na prawach powiatu lub rady gminy wymaga:

1) wniosku rady powiatu, rady miasta na prawach powiatu lub rady gminy poprzedzonego przeprowadzeniem przez tê radê konsultacji z mieszkañcami, wraz z uzasadnieniem oraz niezbêdnymi dokumentami, mapami i informacjami potwierdzaj¹cymi zasadnoœæ wniosku,

2) opinii odpowiednio rad powiatów lub rady miasta na prawach powiatu objêtych wnioskiem, poprzedzonych przeprowadzeniem przez te rady konsultacji z mieszkañcami, a w przypadku zmiany granic powiatu naruszaj¹cej granice województw - opinii sejmików województw,

3) opinii rad gmin, których dotyczy wniosek,

4) opinii wojewody w³aœciwego dla powiatu lub miasta na prawach powiatu objêtego wnioskiem.

2. Do wniosku i opinii, o których mowa w ust. 1, przepisy art. 3a ust. 2 i 3 stosuje siê odpowiednio.

3. Rada powiatu, rada miasta na prawach powiatu lub rada gminy wystêpuje z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, do ministra w³aœciwego do spraw administracji publicznej za poœrednictwem wojewody, w terminie do dnia 31 marca.

4. Rada Ministrów okreœli, w drodze rozporz¹dzenia, tryb postêpowania przy sk³adaniu wniosków, o których mowa w ust. 1, oraz dokumenty, które nale¿y do³¹czyæ do wniosku.

Art. 3c. [Po³¹czenie] W przypadku uzyskania zgody na po³¹czenie miasta na prawach powiatu z powiatem maj¹cym siedzibê w³adz w tym mieœcie lub utworzenie powiatu, w którego sk³ad wejdzie dotychczasowe miasto na prawach powiatu, wyra¿onej we wniosku lub opinii rady powiatu lub rady miasta na prawach powiatu oraz w wyniku przeprowadzonych przez te rady konsultacji z mieszkañcami, Rada Ministrów obowi¹zana jest dokonaæ tego po³¹czenia lub utworzenia powiatu, w drodze rozporz¹dzenia, o którym mowa w art. 3 ust. 1.

Art. 3d. [Konsultacje z mieszkañcami] 1. W przypadkach przewidzianych ustaw¹ oraz w innych sprawach wa¿nych dla powiatu mog¹ byæ przeprowadzane na jego terytorium konsultacje z mieszkañcami powiatu.

2. Zasady i tryb przeprowadzania konsultacji z mieszkañcami powiatu okreœla uchwa³a rady powiatu.

Rozdzia³ 2. Zakres dzia³ania i zadania powiatu

Art. 4. [Zadania publiczne] 1. [3]Powiat wykonuje okreœlone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie:

1) edukacji publicznej,

2) promocji i ochrony zdrowia,

3) pomocy spo³ecznej,

4) polityki prorodzinnej,

5) wspierania osób niepe³nosprawnych,

6) transportu zbiorowego i dróg publicznych,

7) kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami,

8) kultury fizycznej i turystyki,

9) geodezji, kartografii i katastru,

10) gospodarki nieruchomoœciami,

11) administracji architektoniczno-budowlanej,

12) gospodarki wodnej,

13) ochrony œrodowiska i przyrody,

14) rolnictwa, leœnictwa i rybactwa œródl¹dowego,

15) porz¹dku publicznego i bezpieczeñstwa obywateli,

16) ochrony przeciwpowodziowej, w tym wyposa¿enia i utrzymania powiatowego magazynu przeciwpowodziowego, przeciwpo¿arowej i zapobiegania innym nadzwyczajnym zagro¿eniom ¿ycia i zdrowia ludzi oraz œrodowiska,

17) przeciwdzia³ania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy,

18) ochrony praw konsumenta,

19) utrzymania powiatowych obiektów i urz¹dzeñ u¿ytecznoœci publicznej oraz obiektów administracyjnych,

20) obronnoœci,

21) promocji powiatu,

22) wspó³pracy z organizacjami pozarz¹dowymi.

2. Do zadañ publicznych powiatu nale¿y równie¿ zapewnienie wykonywania okreœlonych w ustawach zadañ i kompetencji kierowników powiatowych s³u¿b, inspekcji i stra¿y.

3. Ustawy mog¹ okreœlaæ inne zadania powiatu.

4. Ustawy mog¹ okreœlaæ niektóre sprawy nale¿¹ce do zakresu dzia³ania powiatu jako zadania z zakresu administracji rz¹dowej, wykonywane przez powiat.

5. Powiat na uzasadniony wniosek zainteresowanej gminy przekazuje jej zadania z zakresu swojej w³aœciwoœci na warunkach ustalonych w porozumieniu.

6. Zadania powiatu nie mog¹ naruszaæ zakresu dzia³ania gmin.

Art. 4a. [Przeprowadzanie wyborów] Ustawy mog¹ nak³adaæ na powiat obowi¹zek wykonywania zadañ z zakresu organizacji przygotowañ i przeprowadzenia wyborów powszechnych oraz referendów.

Art. 5. [Zakres porozumienia] 1. Powiat mo¿e zawieraæ z organami administracji rz¹dowej porozumienia w sprawie wykonywania zadañ publicznych z zakresu administracji rz¹dowej.

2. Powiat mo¿e zawieraæ porozumienia w sprawie powierzenia prowadzenia zadañ publicznych z jednostkami lokalnego samorz¹du terytorialnego, a tak¿e z województwem, na którego obszarze znajduje siê terytorium powiatu.

3. Porozumienia, o których mowa w ust. 1 i 2, podlegaj¹ og³oszeniu w wojewódzkim dzienniku urzêdowym.

4. Do porozumieñ stosuje siê odpowiednio przepisy ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorz¹dzie gminnym (Dz.U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591).

Art. 6. [Jednostki organizacyjne] 1. W celu wykonywania zadañ powiat mo¿e tworzyæ jednostki organizacyjne i zawieraæ umowy z innymi podmiotami.

2. Powiat nie mo¿e prowadziæ dzia³alnoœci gospodarczej wykraczaj¹cej poza zadania o charakterze u¿ytecznoœci publicznej.

Art. 7. [Zagro¿enie bezpieczeñstwa] 1. Ustawy okreœlaj¹ przypadki, w których w³aœciwe organy administracji rz¹dowej mog¹ na³o¿yæ na powiat obowi¹zek wykonania okreœlonych czynnoœci w zakresie nale¿¹cym do zadañ powiatu, zwi¹zanych z usuwaniem bezpoœrednich zagro¿eñ dla bezpieczeñstwa i porz¹dku publicznego oraz z obronnoœci¹.

2. Je¿eli dzia³ania zwi¹zane z usuwaniem zagro¿eñ dla bezpieczeñstwa i porz¹dku publicznego oraz z obronnoœci¹ przeprowadza siê w ramach zorganizowanej akcji, na³o¿enie obowi¹zku mo¿e dotyczyæ wykonania czynnoœci, o których mowa w ust. 1, równie¿ poza terenem powiatu.

3. Za czynnoœci, o których mowa w ust. 2, powiatowi przys³uguje zwrot koniecznych wydatków i nak³adów wraz z ustawowymi odsetkami od organu administracji, który na³o¿y³ obowi¹zek wykonania tych czynnoœci.

Art. 7a. [Udzielanie pomocy wzajemnej] Powiaty, zwi¹zki i stowarzyszenia powiatów mog¹ sobie wzajemnie b¹dŸ innym jednostkom samorz¹du terytorialnego udzielaæ pomocy, w tym pomocy finansowej.

Rozdzia³ 3. W³adze powiatu

Art. 8. [Wykonywanie w³adzy] 1. Mieszkañcy powiatu podejmuj¹ rozstrzygniêcia w g³osowaniu powszechnym - poprzez wybory i referendum powiatowe - lub za poœrednictwem organów powiatu.

2. Organami powiatu s¹:

1) rada powiatu,

2) zarz¹d powiatu.

Art. 8a. [Jawnoœæ dzia³ania] 1. Dzia³alnoœæ organów powiatu jest jawna. Ograniczenia jawnoœci mog¹ wynikaæ wy³¹cznie z ustaw.

2. Jawnoœæ dzia³ania organów powiatu obejmuje w szczególnoœci prawo obywateli do uzyskiwania informacji, wstêpu na sesje rady powiatu i posiedzenia jej komisji, a tak¿e dostêpu do dokumentów wynikaj¹cych z wykonywania zadañ publicznych, w tym protoko³ów posiedzeñ organów powiatu i komisji rady powiatu.

3. Zasady dostêpu do dokumentów i korzystania z nich okreœla statut powiatu.

Art. 9. [Rada powiatu] 1. Rada powiatu jest organem stanowi¹cym i kontrolnym powiatu, z zastrze¿eniem przepisów o referendum powiatowym.

2. Kadencja rady trwa 4 lata, licz¹c od dnia wyborów.

3. Radni wybierani s¹ w wyborach bezpoœrednich. Zasady i tryb przeprowadzania wyborów do rady powiatu okreœla odrêbna ustawa.

4.[4]W sk³ad rady powiatu wchodz¹ radni w liczbie piêtnastu w powiatach licz¹cych do 40 000 mieszkañców oraz po dwóch na ka¿de kolejne rozpoczête 20 000 mieszkañców, ale nie wiêcej ni¿ dwudziestu dziewiêciu radnych.

Art. 10. [Referendum powiatowe] 1. Odwo³anie rady powiatu przed up³ywem kadencji nastêpuje w drodze referendum powiatowego.

2. Zasady i tryb przeprowadzania referendum powiatowego okreœla odrêbna ustawa.

Art. 11. (skreœlony)

Art. 12. [W³aœciwoœæ rady] [5]Do wy³¹cznej w³aœciwoœci rady powiatu nale¿y:

1) stanowienie aktów prawa miejscowego, w tym statutu powiatu,

2) wybór i odwo³anie zarz¹du oraz ustalanie wynagrodzenia jego przewodnicz¹cego,

3) powo³ywanie i odwo³ywanie, na wniosek starosty, sekretarza powiatu i skarbnika powiatu, bêd¹cego g³ównym ksiêgowym bud¿etu powiatu,

4) stanowienie o kierunkach dzia³ania zarz¹du powiatu oraz rozpatrywanie sprawozdañ z dzia³alnoœci zarz¹du, w tym z dzia³alnoœci finansowej,

5) uchwalanie bud¿etu powiatu,

6) rozpatrywanie sprawozdania z wykonania bud¿etu oraz podejmowanie uchwa³y w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium dla zarz¹du z tego tytu³u,

7) podejmowanie uchwa³ w sprawach wysokoœci podatków i op³at w granicach okreœlonych ustawami,

8) podejmowanie uchwa³ w sprawach maj¹tkowych powiatu dotycz¹cych:

a) zasad nabywania, zbywania i obci¹¿ania nieruchomoœci oraz ich wydzier¿awiania lub wynajmowania na czas oznaczony d³u¿szy ni¿ 3 lata lub na czas nieoznaczony, o ile ustawy szczególne nie stanowi¹ inaczej; uchwa³a rady powiatu jest wymagana równie¿ w przypadku, gdy po umowie zawartej na czas oznaczony do 3 lat strony zawieraj¹ kolejne umowy, których przedmiotem jest ta sama nieruchomoœæ; do czasu okreœlenia zasad zarz¹d mo¿e dokonywaæ tych czynnoœci wy³¹cznie za zgod¹ rady powiatu,

b) emitowania obligacji oraz okreœlania zasad ich zbywania, nabywania i wykupu,

c) zaci¹gania d³ugoterminowych po¿yczek i kredytów,

d) ustalania maksymalnej wysokoœci po¿yczek i kredytów krótkoterminowych zaci¹ganych przez zarz¹d oraz maksymalnej wysokoœci po¿yczek i porêczeñ udzielanych przez zarz¹d w roku bud¿etowym,

e) zobowi¹zañ w zakresie podejmowania inwestycji i remontów o wartoœci przekraczaj¹cej granicê ustalon¹ corocznie przez radê,

f) tworzenia i przystêpowania do zwi¹zków, stowarzyszeñ, fundacji i spó³dzielni oraz ich rozwi¹zywania lub wystêpowania z nich,

g) tworzenia i przystêpowania do spó³ek, ich rozwi¹zywania i wystêpowania z nich oraz okreœlania zasad wnoszenia wk³adów oraz obejmowania, nabywania i zbywania udzia³ów i akcji,

h) wspó³dzia³ania z innymi powiatami i z gminami, je¿eli zwi¹zane jest to z koniecznoœci¹ wydzielenia maj¹tku,

i) tworzenia, przekszta³cania i likwidacji jednostek organizacyjnych oraz wyposa¿ania ich w maj¹tek,

8a) podejmowanie uchwa³ w sprawie przyjêcia zadañ z zakresu administracji rz¹dowej oraz w sprawie powierzenia prowadzenia zadañ publicznych, o których mowa w art. 5,

9) okreœlanie wysokoœci sumy, do której zarz¹d mo¿e samodzielnie zaci¹gaæ zobowi¹zania,

9a) podejmowanie uchwa³ w sprawach wspó³pracy ze spo³ecznoœciami lokalnymi innych pañstw oraz przystêpowania do miêdzynarodowych zrzeszeñ spo³ecznoœci lokalnych,

9b) uchwalanie powiatowego programu zapobiegania przestêpczoœci oraz ochrony bezpieczeñstwa obywateli i porz¹dku publicznego,

9c) uchwalanie powiatowego programu przeciwdzia³ania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy,

9d) dokonywanie oceny stanu bezpieczeñstwa przeciwpo¿arowego i zabezpieczenia przeciwpowodziowego powiatu,

10) podejmowanie uchwa³ w sprawach herbu powiatu i flagi powiatu,

10a) podejmowanie uchwa³ w sprawie zasad udzielania stypendiów dla uczniów i studentów,

11) podejmowanie uchwa³ w innych sprawach zastrze¿onych ustawami do kompetencji rady powiatu.

Art. 13. [Podejmowanie uchwa³] 1. Uchwa³y rady i zarz¹du powiatu zapadaj¹ zwyk³¹ wiêkszoœci¹ g³osów w obecnoœci co najmniej po³owy ustawowego sk³adu rady (zarz¹du), w g³osowaniu jawnym, chyba ¿e przepisy ustawy stanowi¹ inaczej.

2. Odrzucenie w g³osowaniu uchwa³y o udzieleniu absolutorium jest równoznaczne z przyjêciem uchwa³y o nieudzieleniu zarz¹dowi absolutorium.

Art. 14. [Wybór przewodnicz¹cego] 1. Rada powiatu wybiera ze swego grona przewodnicz¹cego i jednego lub dwóch wiceprzewodnicz¹cych bezwzglêdn¹ wiêkszoœci¹ g³osów w obecnoœci co najmniej po³owy ustawowego sk³adu rady, w g³osowaniu tajnym.

2. Radny wchodz¹cy w sk³ad zarz¹du nie mo¿e pe³niæ funkcji, o których mowa w ust. 1.

3. Zadaniem przewodnicz¹cego jest wy³¹cznie organizowanie pracy rady oraz prowadzenie obrad rady. Przewodnicz¹cy mo¿e wyznaczyæ do wykonywania swoich zadañ wiceprzewodnicz¹cego. W przypadku nieobecnoœci przewodnicz¹cego i niewyznaczenia wiceprzewodnicz¹cego, zadania przewodnicz¹cego wykonuje wiceprzewodnicz¹cy najstarszy wiekiem.

4. Odwo³anie przewodnicz¹cego i wiceprzewodnicz¹cego rady nastêpuje na wniosek co najmniej 1/4 ustawowego sk³adu rady powiatu, w trybie okreœlonym w ust. 1.

5. W przypadku rezygnacji przewodnicz¹cego lub wiceprzewodnicz¹cego rada podejmuje uchwa³ê w sprawie przyjêcia tej rezygnacji zwyk³¹ wiêkszoœci¹ g³osów, nie póŸniej ni¿ w ci¹gu jednego miesi...