1999.08_Genialne schematy.pdf

(292 KB) Pobierz

W tej rubryce prezentujemy schema−

co by było gdyby... Redakcja EdW nie

gwarantuje, że schematy są bezbłędne i na−

leży je traktować przede wszystkim jako

źródło inspiracji przy tworzeniu własnych

układów.

Przysyłajcie do tej rubryki przede wszy−

stkim schematy, które powstały jedynie na

papierze, natomiast układy, które zrealizo−

waliście w praktyce nadsyłajcie wraz z mo−

delami do Forum Czytelników i do działu

E−2000. Nadsyłając godne zainteresowania

schematy z literatury, podawajcie źródło.

Osoby, które nadeślą najciekawsze

schematy oprócz satysfakcji z ujrzenia

swego nazwiska na łamach EdW, otrzyma−

ją drobne upominki.

ty nadesłane przez Czytelników.

Są to zarówno własne (genialne) rozwiąza−

nia układowe, jak i ciekawsze schematy z

literatury, godne Waszym zdaniem publicz−

nej prezentacji bądź przypomnienia. Są to

tylko schematy ideowe, niekoniecznie

sprawdzone w praktyce, stąd podtytuł

Ochrona żarówek

Ochrona żarówek

Jacek Konieczny z Poznania nadesłał

między innymi propozycję ulepszenia

alarmu samochodowego. Chodzi

o układ zabezpieczający przed kradzie−

żą reflektorów. Taki przypadek przytra−

fił się jego kuzynce, w której samo−

chodzie zdemontowano reflektory.

Firmowy autoalarm nie zadziałał, bo

reaguje tylko na usiłowanie otwarcia

drzwi. Rysunki pokazują dwie propo−

zycje Jacka. Idea jest bardzo prosta.

W stanie czuwania w szereg z żarów−

ką włączony jest rezystor o znacznej

wartości (rzędu nawet kilkudziesięciu

k W ) Gdy żarówka jest sprawna, jej re−

zystancja jest bardzo mała, wynosi co

najwyżej kilka omów. Tym samym na−

pięcie na żarówce i wejściu sygnaliza−

tora jest bliskie zeru. Po odłączeniu ża−

rówki napięcie na wejściu sygnalizato−

ra wzrasta i włącza generator, który

z kolei steruje

pracą syreny

alarmowej. Ja−

kiś generator

o częstotliwości

0,2...1Hz jest

potrzebny, by

syrena nie wyła

bez przerwy.

Układ na pewno

okaże się sku−

teczny w przy−

padku chronie−

nia jednej ża−

rówki. Należy

jednak wziąć

pod uwagę, iż

żarówki w sa−

mochodzie zwy−

kle są połączone

parami. Wtedy

układ zadziała

dopiero po usu−

Rys. 2.

Rys. 1.

ktoś chciał wyposażyć swoje

auto w taki dodatkowy alarm,

nie musi stosować przełączni−

ka. Układ może być dołączony na sta−

łe − przez rezystor włączony w szereg

z żarówka będzie płynął prąd o warto−

ści mniejszej niż 1mA. Z kolei, aby być

w zgodzie z przepisami, trzeba zasto−

sować dodatkowo układ czasowy

(przerzutnik monostabilny), który po−

wodowałby włączanie alarmu tylko na

niedługi czas (np. 30 sekund).

nięciu obu żarówek −

jest to pewną wadą.

Z tego też powodu

pokazany prosty

układ nie nadaje się

do kontroli przepale−

nia jednej żarówki,

gdzie równolegle

połączone są dwie

lub cztery. Gdyby

Koledzy, którzy nadesłali przedstawione układy otrzymują drobne upominki.

12

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 8/99

975339574.088.png

975339574.099.png

975339574.110.png

975339574.121.png

975339574.001.png

975339574.012.png

975339574.023.png

975339574.034.png

975339574.042.png

975339574.043.png

975339574.044.png

975339574.045.png

975339574.046.png

975339574.047.png

975339574.048.png

975339574.049.png

975339574.050.png

975339574.051.png

975339574.052.png

975339574.053.png

975339574.054.png

975339574.055.png

975339574.056.png

975339574.057.png

975339574.058.png

975339574.059.png

975339574.060.png

975339574.061.png

975339574.062.png

975339574.063.png

975339574.064.png

975339574.065.png

975339574.066.png

975339574.067.png

975339574.068.png

975339574.069.png

975339574.070.png

975339574.071.png

975339574.072.png

975339574.073.png

975339574.074.png

975339574.075.png

975339574.076.png

975339574.077.png

975339574.078.png

975339574.079.png

975339574.080.png

975339574.081.png

975339574.082.png

975339574.083.png

975339574.084.png

975339574.085.png

975339574.086.png

975339574.087.png

975339574.089.png

975339574.090.png

975339574.091.png

975339574.092.png

975339574.093.png

975339574.094.png

975339574.095.png

975339574.096.png

975339574.097.png

975339574.098.png

975339574.100.png

975339574.101.png

975339574.102.png

975339574.103.png

975339574.104.png

975339574.105.png

975339574.106.png

975339574.107.png

975339574.108.png

975339574.109.png

975339574.111.png

975339574.112.png

975339574.113.png

975339574.114.png

975339574.115.png

975339574.116.png

975339574.117.png

975339574.118.png

975339574.119.png

975339574.120.png

975339574.122.png

975339574.123.png

975339574.124.png

975339574.125.png

975339574.126.png

975339574.127.png

975339574.128.png

975339574.129.png

975339574.130.png

975339574.131.png

975339574.002.png

975339574.003.png

975339574.004.png

975339574.005.png

975339574.006.png

975339574.007.png

975339574.008.png

975339574.009.png

975339574.010.png

975339574.011.png

975339574.013.png

975339574.014.png

Regulator poziomu wody

Dobry regulator poziomu wody,

(i innych przewodzących cieczy),

wykorzystujący fakt przewodze−

nia prądu, powinien pracować

przy napięciu zmiennym. Wyko−

rzystanie napięcia zmiennego

pozwala uniknąć zjawiska elek−

trolizy wody oraz stopniowego

niszczenia elektrod.

Prosty układ pokazany na rysun−

ku wykorzystuje dodatkowe

uzwojenie transformatora jako

źródło sygnału zmiennego. War−

tość rezystora ograniczającego

należy dobrać tak, by przekaźnik

działał pewnie.

Sprytny sposób okresowego do−

łączania drugiej (dolnej) elektro−

dy pozwala w bardzo prosty spo−

sób zrealizować układ z histerezą

poziomu cieczy − poziom cieczy

będzie się zmieniał w czasie pra−

cy między lmin a lmax.

Gdy poziom cieczy w zbiorniku

obniży się poniżej lmin, prze−

kaźnik puści, zwierajac ob−

wód pompy lub elektrozawo−

ru oraz odłączając dolną elek−

trodę. Przekaźnik złapie do−

piero po podniesieniu się po−

ziomu do lmax, i wtedy doła−

czona zostanie dolna elektro−

da − przekaźnik włączy pompę

dopiero po opadnięciu pozio−

mu poniżej lmin.

Uwaga! Układ nie był testo−

wany w Redakcji EdW, wo−

bec czego nie wiadomo, czy

częstotliwość sieci 50Hz wy−

starczy do uniknięcia zjawi−

ska elektrolizy, czy też należa−

łoby pracować przy znacznie

większej częstotliwści (powy−

żej 1kHz, jak w

większości urzą−

dzeń tego typu).

Rys. 1.

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 8/99

13

975339574.015.png

975339574.016.png

975339574.017.png

975339574.018.png

975339574.019.png

975339574.020.png

975339574.021.png

Wskaźnik napięcia akumulatora 12V

W większości testerów napięcia

akumulatora z diodami LED, w cza−

sie pracy świeci więcej niż jedna dio−

da. Jeśli ktoś chciałby zbudować

układ, w którym świeci tylko jedna

dioda, może zastosować bramki EX−

NOR w układzie pokazanym na ry−

sunku. Popularny miniaturowy stabi−

lizator 78L05 dostarcza napięcia od−

niesienia o wystarczającej stabilno−

ści cieplnej. Wzmacniacze z kostki

LM324 pracują w roli komparato−

rów. Przy napięciu wejściowym po−

niżej 8V nie świeci żadna dioda. Przy

wyższych świeci jedna z

+

diod

D1...D4.

Na schemacie nie pokazano, czy ko−

stki LM324 i 4077 są zasilane napię−

ciem stabilizowanym 5V, czy napię−

ciem akumulatora. Dołączenie diod

LED wskazuje, iż układy są zasilane

napięciem 5V. Można zasilać je

także napięciem akumulatora − obie

kostki tym samym napięciem. Przy

zasilaniu układów scalonych i diod

LED napięciem stabilizowanym, ich

jasność świecenia nie będzie zale−

żeć od napięcia akumulatora. Jeśliby

jasność LED−ów okazała się niewy−

starczająca, można zmniejszyć war−

tość rezystorów ograniczających lub

-

nawet zastąpić je zworami. W przy−

padku zasilania kostek napięciem

akumulatora, rezystancja wyjściowa

bramek 4077 będzie zdecydowanie

mniejsza, co umożliwi znaczne

zwiększenie prądu diod.

Rys. 1.

W czasie pracy układ pobiera do

10mA, z czego znaczna część to prąd

pobierany przez sam stabilizator

78L05.

Ochrona przed przepięciami

Niektóre układy elektroniczne są

bardzo wrażliwe na zwiększanie

napięcia zasilającego. Nadmierny

wzrost napięcia może uszkodzić

układ, na przykład spowodować

wybuch kondensatorów elektroli−

tycznych.

Aby uniknąć takich przykrych sytuacji,

można zastosować proste układy

ochronne. Dwa przykłady pokazane są

na rysunkach.

W pierwszym przypadku wzrost na−

pięcia spowoduje przewodzenie dio−

dy Zenera i otwarcie tyrystora. Załą−

czony tyrystor zewrze linie zasilania

i spowoduje prze−

palenie bezpieczni−

ka. Układ ten działa

bardzo szybko i nie

pozwala na wzrost

napięcia powyżej

nastawionego po−

tencjometrem P.

Drugi układ

powoduje trwałe

otwarcie tyrystora i

z a d z i a ł a n i e

przekaźnika, który

odłączy napięcie.

Rys. 1.

Rys. 2.

14

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 7/99

975339574.022.png

975339574.024.png

975339574.025.png

975339574.026.png

975339574.027.png

975339574.028.png

975339574.029.png

975339574.030.png

975339574.031.png

975339574.032.png

975339574.033.png

975339574.035.png

975339574.036.png

975339574.037.png

975339574.038.png

975339574.039.png

975339574.040.png

975339574.041.png

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin