Warstwa podbudowy pomocniczej, służąca do odprowadzania wody z nawierzchni lub gruntu. Materiałami przy wykonywaniu warstw odsączających są:
- piaski
- żwir i mieszanka
- miał kamienny (tylko w-wa odcinająca)
Jeżeli kruszywo przeznaczone do wykonania warstwy odsączającej nie jest wbudowane
bezpośrednio po dostarczeniu na budowę i zachodzi potrzeba jego okresowego składowania,
to Wykonawca robót powinien zabezpieczyć kruszywo przed zanieczyszczeniem i zmieszaniem
z innymi materiałami. Podłoże w miejscu składowania powinno być równe, utwardzone i dobrze
odwodnione. Woda nie powinna pochodzić ze źródeł budzących wątpliwości, nie może wydzielać
zapachu gnilnego ani nie posiadać zawiesiny.
Do wykonania warstw odsączających stosuje się:
- równiarki,
- walce dostosowane do rodzaju kruszywa i do wielkości zagęszczanej powierzchni oraz ubijaki mechaniczne i płyty
wibracyjne do zagęszczenia w miejscach trudno dostępnych dla innego sprzętu,
- drobny sprzęt ręczny do rozkładania i profilowania ręcznego w miejscach, gdzie sprzęt mechaniczny nie może
mieć zastosowania lub inny sprzęt zaakceptowany przez Kierownika Projektu.
Kruszywo można przewozić dowolnymi środkami transportu w warunkach zabezpieczających je przed
zanieczyszczeniem, zmieszaniem z innymi materiałami, nadmiernym wysuszeniem i zawilgoceniem.
Kruszywo powinno być rozkładane w warstwie o jednakowej grubości, przy użyciu
równiarki z zachowaniem wymaganych spadków i rzędnych wysokościowych.
Grubość rozłożonej warstwy luźnego kruszywa powinna być taka, aby po jej
zagęszczeniu osiągnięto grubość projektowaną.
Warstwa podbudowy pomocniczej uniemożliwiająca przenikanie cząstek podłoża do warstw leżących powyżej.
Piasek do wykonania warstw powinien spełniać następujące warunki:
a) szczelności, określoną zależnością:
D15/d85<=5
gdzie:
D15 - wymiar sita, przez które przechodzi 15% ziarn warstwy odcinającej
d85 - wymiar sita, przez które przechodzi 85% ziarn gruntu podłoża.
b) zagęszczalności, określony zależnością:
U=d60/d10>=5
U - wskaźnik różnoziarnistości,
d60 - wymiar sita, przez które przechodzi 60% kruszywa tworzącego warstwę odcinającą,
d10 - wymiar sita, przez które przechodzi 10% kruszywa tworzącego warstwę odcinającą.
Technologia ta sama dla obu warstw
2. Wypełniacz MMA
Zadania
Utworzenie wraz z asfaltem zaprawy bitumicznej wiąrzącej ze sobą grubsze ziarna kruszywa
Wypełnienie wolnych przestrzeni pomiędzy grubszymi ziarnami kruszywa
Zmniejszenie wrażliwości temperaturowej lepiszcza
Stworzenie odpowiedniej urabialności przez masę bitumiczną
Rodzaje:
Podstawowy mączka kamienna pochodząca ze skał osadowych zasadowych
Zastępczy mączka kamienna pochodząca z innych rodzajów skał lub odpadów przemysłowych
Specjalny spełnia dodatkowe funkcje w masie bitumicznej (większa ciągliwość, stabilność ,adhezja, np mączka gumowa
Bitumowany produkowany ze skal nasyconych asfaltem, przemiał grysów lakierowanych lub otoczenie maczki w mieszance
3. Wbudowanie MMA
MMA są układane z zastosowaniem specjalnych maszyn – UKŁADAREK (inne nazwy - rozkładarka, rozściełacz).
Układarka umożliwia:
znaczny postęp robót,
rozłożenie MMA warstwą o równomiernej grubości i szerokości,
wstępne zagęszczenie warstwy.
Występują układarki na podwoziu gąsienicowym i kołowym.
Kontrola MMA przed dopuszczeniem do układarki:
kontrola temperatury – w przypadku przekroczenia wartości min. lub max. - odrzucić,
ocena wizualna MMA – jednorodność otoczenia ziaren asfaltem, ew. rozsegregowanie MMA,
zanieczyszczenia obce, kształt MMA na samochodzie.
Warunki atmosferyczne: min. 5°C, wiatr<16 m/s. Samochód podjeżdża do układarki tyłem i dotyka kołami rolek w układarce. Następnie podnosi skrzynię i zrzuca MMA do zasobnika układarki.
Oprócz „kąta natarcia” deski na właściwości ułożonej warstwy z MMA mają wpływ:
Ilość MMA przed ślimakiem (za mała – opadanie deski, za duża – podnoszenie się deski) – regulacja prędkością przenośnika zgrzebłowego, otwarciem wrót, prędkością obrotów ślimaka.
Prędkość układarki – zmiany prędkości układarki wymagają zmiany parametrów zagęszczania przez
deskę. Inaczej warstwa przed zagęszczaniem przez walce będzie nierównomiernie zagęszczona.
Jednorodność MMA i jej temperatury.
W nowoczesnych układarkach jest mechanizm blokowania deski
Układarka jest wyposażona w system kontroli poziomu układania MMA. System ma czujnik odczytujący rzędne odniesienia i układ umożliwiający wprowadzenie ew. korekt położenia deski.
Wykonanie spoiny podłużnej:
O ile to tylko możliwe zaleca się układać MMA całą szerokością jezdni, bez „zimnej” spoiny podłużnej.
Można użyć jednej układarki lub dwóch (trzech), układających równoległe pasy i pracujących z
przesunięciem około 15-20 metrów.
O ile trzeba wykonać spoinę, to:
zimna krawędź musi być pionowa (docięcie nożem założonym na bęben walca, układanie do deski lub kantówki),
należy ją posmarować asfaltem przed dobudowaniem gorącej MMA
ustawienie układarki w przekroju poprzecznym:
4. Technologia powierzchniowego utrwalenia
POWIERZCHNIOWE UTRWALENIA
Należą do najstarszych technologii bitumicznych.
Zapewniają uszorstnienie i uszczelnienie nawierzchni. Konieczna jest wystarczająca nośność
nawierzchni.
Kolejne czynności:
1. Oczyszczenie podłoża (szczotka mechaniczna).
2. Skropienie lepiszczem (skrapiarka).
3. Rozsypanie kruszywa (rozsypywarka),
4. Wałowanie (walec na kołach ogumionych),
5. Usunięcie luźnych ziaren kruszywa (szczotka mechaniczna)
5. SOSN
SOSN- narzędzia umożliwiające administracji drogowej kontrolę i całkowitą ocenę stanu sieci dróg, a także planowanie remontów i napraw wystepujących uszkodzeń.
Zadania- Ocena stanu uszkodzeń za pomocą oceny wizualnej; Wizualna ocena stanu uszkodzeń-okres wiosenno-letni; Podział dróg na tzw. odcinki spisowe o długości od 0,5 do 3 km; Pomiar uszkodzeń na odcinku o dł 100m
Cel Systemu- Sformułowanie jednolitych zasad prowadzenia badań diagnostycznych i metody wnioskowania dla celów planowania; Uzyskanie danych do kształtowania polityki utrzymania dróg; Uzyskanie kryteriów technicznych dla podziału środków finansowych na remonty dróg; Uzyskanie danych do wstępnego zlokalizowania remontów nawierzchni drogowej i zakres ich planowego wykonania; Wdrażanie do stosowania nowoczesnych metod diagnostycznych nawierzchni drogowych.
Priorytety; stan spękań, równość podłużna, koleiny, stan powierzchni, własciwości przeciwpoślizgowe
6. Przekrój konstrukcji nawierzchni półsztywnej
NAWIERZCHNIA ASFALTOWA ZE SZTYWNĄ PODBUDOWA
Podbudowa zawiera warstwy spoiwem hydraulicznym
– chudy beton,
– kruszywa stabilizowane cementem,
– grunty stabilizowane spoiwami.
KONSTRUKCJA NAWIERZCHNI - warstwa lub zespół warstw służących do
przejmowania i przenoszenia obciążeń od ruchu na podłoże gruntowe
i zapewniających dogodne warunki ruchu w założonym okresie eksploatacji drogi,
o WARSTWA ŚCIERALNA – górna warstwa konstrukcji nawierzchnia – służy przede
wszystkim do zabezpieczenia warstw konstrukcyjnych przed bezpośrednim
oddziaływaniem ruchu i infiltracją wody. Warstwa ścieralna może być również
warstwą konstrukcyjną,
o WARSTWA WIĄŻĄCA – jest warstwą konstrukcyjną – służy do przekazywania
naprężeń na podbudowę. Warstwa wiążąca może być połączona w jedną warstwę
z podbudową,
o PODBUDOWA - dolna część konstrukcyjna nawierzchni służąca do przenoszenia
obciążeń od ruchu na podłoże. Podbudowa może składać się z podbudowy
zasadniczej i pomocniczej,
o PODBUDOWA ZASADNICZA - górna część podbudowy, podstawowa nośna
część konstrukcji nawierzchni,
o PODBUDOWA POMOCNICZA - dolna część podbudowy, oprócz funkcji nośnych
może spełniać funkcję warstwy mrozoochronnej, odsączającej lub odcinającej,
PODŁOŻE DROGOWE - grunt rodzimy lub nasypowy niewysadzinowy,
doprowadzony do odpowiedniej nośności (grupa nośności G1), zalegający pod
nawierzchnią do głębokości przemarzania, nie mniej jednak niż do głębokości, na
której naprężenia pionowe od największych obciążeń użytkowych wynoszą ≤0,02
MPa,
o PODŁOŻE ULEPSZONE – podłoże, któremu poprawiono nośność, spełniające
wymagania podłoża drogowego. Granica pomiędzy ulepszonym podłożem,
a podbudową pomocniczą może być umowna.
KRUSZYWO STABILIZOWANE
MECHANICZNIE
• Rodzaje stosowanych kruszyw:
– Kruszywo łamane,
– Kruszywo naturalne,
– Żużel kawałkowy.
• Grubość układanej warstwy 12÷20 cm
• Do nawierzchni KR1-KR6
PODBUDOWA KSM WYKONANIE ROBÓT
• przygotowanie podłoża
• warunek szczelności - D15/d85 ≤ 5
• o ile nie jest spełniony - stosować geotekstylia
• mieszanka kruszyw produkowana w mieszarce zapewniającej otrzymanie jednorodnej mieszanki
• transport - bez rozsegregowania i wysychania
• rozłożenie mieszanki (równiarki lub układarki) warstwą o jednakowej grubości, tak tak by po
zagęszczeniu H było równe Hproj
• grubość pojedynczo układanej warstwy – do 20cm
• wopt wg normalnej próby Proctora, z tolerancją (-20%, +10% wartości wopt)
• obowiązują ogólne zasady zagęszczania
• zagęszczanie walcami stalowymi (statyczne do 10x, wibracyjne 2-3x) lub ogumionymi (4-6x) ew.
płyty i ubijaki w miejscach trudno dostępnych
• wskaźnik zagęszczenia co najmniej 1,00 lub 1,03
• jeżeli nie można określić wskaźnika – kontrola zagęszczenia oparta na EII/EI ≤ 2,2
MATERIAŁY DO ULEPSZANIA KRUSZYWA
• W przypadku zbyt słabych właściwości kruszyw lub względów ekonomicznych:
– Proporcje kruszywa łamanego i naturalnego
– Cement portlandzki
– Wapno
– Aktywny popiół lotny
– Żużel granulowany
• W przypadku zbyt dużego wskaźnika piaskowego:
– Nieaktywny popiół lotny
Wykonanie podbudowy zasadniczej i pomocniczej (kruszywo/grunt) lub ulepszonego podłoża (grunt).
Kruszywa
• uziarnienie – min. 30% na sicie 2mm, max. 15% poniżej 0,075 mm,
• zanieczyszczenia organiczne – wzorzec,
• zanieczyszczenia obce – do 0,5% wag.
• siarczany w przeliczeniu na SO3 – do 1%
Grunty
• uziarnienie – sprawdzenie na 4 sitach (100% poniżej 40 mm, max. 20% poniżej 0,002 mm),
• granica płynności WL max. 40%,
• wskaźnik plastyczności IP max. 15%,
• części organiczne – max. 2% wag.,
• pH od 5 do 8,
Grunty nie spełniające w/w wymagań można ulepszać chlorkiem wapniowym, wapnem lub popiołami lotnymi.
• Zalecana zawartość ziaren poniżej 0,075mm - do 15%.
Decydujące o przydatności gruntów są wyniki badania wytrzymałości na ściskanie.
Cement
• portlandzki klasy 32,5
• portlandzki z dodatkami
• hutniczy.
Woda – czysta (pitna z wodociągu - bez badań).
Wymagania technologiczne:
• temperatura powietrza min. 5°C,
• brak opadów deszczu, podłoże nie jest zamarznięte,
• zagęszczanie walcami stalowymi lub ogumionymi,
• obowiązują ogólne zasady zagęszczania,
• zaleca się unikać spoin roboczych (wykonanie “całą szerokością”),
• krawędź pionowa, zwilżona przed dobudowaniem sąsiedniego pasa (tylko, gdy przerwa >60 minut),
• przesunięcie spoin roboczych – min. 30 cm (podłużna) i min. 1 metr (poprzeczna),
...
budownictwopg