{719}{830}Panie i panowie, | zebrali�my si� dzi� tutaj {839}{955}aby op�akiwa� strat� | czego� drogiego dla nas. {1007}{1147}Jeste�my tutaj dzisiaj, by powiedzie� | do widzenia do specjalnego przyjaciela, {1151}{1219}aby powiedzie� do widzenia dla pomys�u. {1223}{1315}Kto� m�g�by powiedzie�, �e | by� dzi� tutaj zebranym, {1319}{1446}�e op�akiwa� strat� samochodu | jest p�j�ciem za daleko. {1534}{1634}{y:b}KTO ZABI� ELEKTRYCZNY SAMOCH�D? {1870}{2022}W 1996 elektryczne samochody pojawi�y si� | na drogach ca�ej Kalifornii. {2062}{2106}By�y ciche i szybkie, {2110}{2202}nie wytwarza�y spalin | i porusza�y si� bez benzyny. {2206}{2366}Dziesi�� lat p�niej, te futurystyczne | samochody prawie ca�kowicie znikn�y. {2398}{2418}Co si� sta�o? {2422}{2555}Dlaczego powinni�my tropi� | ducha elektrycznego samochodu? {2613}{2705}To nie by� pierwszy raz | kiedy elektryczny samoch�d zosta� zabity. {2709}{2777}sto lat temu, |na drogach by�o wi�cej pojazd�w elektrycznych {2781}{2849}ni� samochod�w spalinowych. {2853}{2945}Dla wielu ludzi elektryczne | samochody by�y samochodami z wyboru. {2949}{3065}By�y ciche i spokojne, | i mog�y by� �adowne w domu. {3069}{3233}samochody spalinowe dla por�wnania wymaga�y | kr�cenia korb� i produkowa�y spaliny. {3237}{3329}Jestem tak stara ze pami�tam elektryczne samochody, {3333}{3377}od samego pocz�tku. {3381}{3473}mia�am wtedy oko�o sze�ciu lat, | gdy jecha�am wys�ucha� symfonii {3477}{3544}w tym ukochanym ma�ym |elektrycznym samochodzie. {3548}{3664}By�y bardzo ciche i mia�y | okna wykonane ze szk�a. {3668}{3784}To by�o prawie jak | siedzie� wewn�trz ogromnej lampy. {3788}{3832}Co si� sta�o? {3836}{3928}Dlaczego samoch�d spalinowy wygra� | z elektrycznym samochodem? {3932}{4000}Jak XX wiek nabra� szybko�ci, {4004}{4072}elektryczny samoch�d zgubi� p�d. {4076}{4168}Automatyczny rozrusznik, ta�szy | olej i produkcja masowa {4172}{4240}da�y przewag� samochodowi benzynowemu. {4244}{4336}Do 1920, silnik spalinowy | wygra� wy�cig {4340}{4384}w kontroli na drogach. {4388}{4493}I nadszed� wiek nowoczesnej motoryzacji. {4699}{4767}z setek milion�w | samochod�w zbudowanych w XX wieku, {4771}{4863}prawie �aden nie by� elektryczny. {4867}{4935}By�y szykowne. | By�y szybkie. {4939}{5031}I dawa�y Amerykanom otwart� drog�. {5035}{5195}Ale jak z czasem poszli�my dalej, | ich wada numer jeden sta�a si� oczywista. {5227}{5282}Smog. {5491}{5558}Kalifornia ma najgorsz� | jako�� powietrza w kraju. {5562}{5668}I ma to wp�yw na nasze najwi�ksze skupiska zamieszkania. {5672}{5736}W mojej dzielnicy, mamy to, co si� | nazywa "czarn� chmur� �mierci" {5737}{5846}to wisi nad strefami port�w | i obszarami otaczaj�cymi porty. {5850}{5942}Widzimy tego przera�aj�ce skutki: {5946}{6076}wsp�czynniki astmy, wsp�czynniki raka, | nieprawid�owy rozw�j p�uc u dzieci, {6080}{6144}szczeg�lnie u tych, kt�re nie by�y | dopuszczone do zabaw na zewn�trz {6148}{6206}W 1989, badana odkry�y {6210}{6326}�e jedna z czterech os�b w wieku | od 15 do 25 lat w Los Angeles {6330}{6446}mia�a powa�ne uszkodzenie p�uc | i chroniczn� chorob� oddechow�. {6450}{6589}W 1990, by�o 41 alarm�w I stopnia| podniesionych z powodu smogu. {6593}{6637}Oboj�tnie jakim rodzajem samochodu je�dzimy, {6641}{6709}ka�dy galon (3,785 litra) paliwa, kt�ry spalamy, {6713}{6805}emituje 19 funt�w (8,5 Kg) | dwutlenku w�gla w powietrze. {6809}{6901}im wi�cej paliwa spalamy, | tym wi�cej CO2, kt�rego wytwarzamy. {6905}{7021}Je�eli czego� nie zrobisz z | tym CO2, je�eli nie ograniczysz technicznie jego emisji {7025}{7069}to trafi prosto do atmosfery {7073}{7177}a CO2 jest gazem globalnego ocieplenia. {7217}{7309}Wierz�, ze problemy z | globalnym ociepleniem b�d� daleko wi�ksze {7313}{7381}ni� problemy spo�ecznego bezpiecze�stwa {7385}{7429}albo nawet problemy zwi�zane z terroryzmem. {7433}{7525}Mamy odpowiednik nuklearnej bomby zegarowej {7529}{7596}w naszych r�kach, | z powodu globalnego ocieplenia. {7600}{7692}Je�eli choroba p�uc spowodowana zanieczyszczeniem | powietrza jest niewa�na, {7696}{7764}je�eli wszystkie te rzeczy si� nie licz�, | b�dziemy w niez�ych tarapatach. {7768}{7812}Mamy kryzys zdrowia spo�ecznego. {7816}{7908}i dlatego musimy mie� motywacj� | i musimy mie� alternatywy. {7912}{7980}Przedsi�biorstwa samochodowe eksperymentowa�y | z alternatywami przez rok, {7984}{8100}ale �adnej z nich nie uda�o si� | wydosta� poza obszar test�w. {8104}{8220}Pami�tam, �e gdy by�em przewodnicz�cym w | radzie Tennessee Valley Authority, {8224}{8316}promowali�my elektryczny | samoch�d w p�nych latach 70'tych. {8320}{8404}Nawet zaplanowa�em wy�cig {8416}{8484}od Gatlinburg w stanie Tennessee | do Nashville {8488}{8556}pomi�dzy Paulem Newmanem | a Robertem Redfordem. {8560}{8675}Wszystko uda�o si� rozkr�ci� | po czym u�wiadomi�em sobie, �e zdobyli�my nawet og�lnokrajowy rozg�os {8679}{8771}ale w salonach wystawowych |nie by�o �adnych elektrycznych samochod�w {8775}{8891}Potrzeba by�o innego rodzaju wy�cigu, aby | zrobi� z samochodu elektrycznego, samoch�d przysz�o�ci. {8895}{9035}Sunraycer by� pojazdem nap�dzanym s�o�cem, | kt�ry zosta� skonstruowany tutaj, w AeroVironment, {9039}{9107}w celu wygrywania wy�cigu. {9111}{9203}W 1987, GM odnios�o zwyci�stwo | w �wiatowym Wy�cigu S�onecznym w Australii {9207}{9323}jedynym w swoim rodzaju s�onecznie nap�dzanym |poje�dzie elektrycznym nazwanym Sunraycer. {9327}{9419}Zach�cony jego sukcesem, | prezes General Motors Roger Smith {9423}{9563}poleci� temu samemu zespo�owi projektant�w, | by zbudowali prototyp elektrycznego samochodu codziennego u�ytku {9567}{9634}Je�eli mieli�my p�j�� pe�n� par� | do przodu z elektrycznymi samochodami {9638}{9730}elektronika musia�a by� wystarczaj�co dobra | by koncepcja by�a wykonalna, {9734}{9802}i w�a�nie w tym momencie |pojawi�a si� praca Alana Cocconi. {9806}{9898}Zbudowa�e� prototyp | dla tego w twoim gara�u? {9902}{9946}Tak. M�j gara� | nie jest przeci�tnym gara�em, {9950}{10042}to ca�kiem spora sk�adnica maszynowa i elektroniczne | laboratorium. Ale zgadza si�, zbudowa�em to tu. {10046}{10138}To jest jak trzy kana�owy wzmacniacz stereo. | To dostarcza w�a�ciwych wielko�ci fal {10142}{10234}w w�a�ciwej cz�sto�ci, by sterowa� silnikiem | we wszystkich rodzajach warunk�w jezdnych. {10238}{10306}wi�c to jest 100 000 Watowy wzmacniacz stereo. {10310}{10402}Alan przem�g� system zasilaj�cy | by m�c stworzy� samoch�d elektryczny {10406}{10536}zupe�nie innych od tych, kt�re by�y | stosowne wcze�niej. {10574}{10681}Oni trzymali ten samoch�d w sekrecie, | du�o lepiej ni� jakikolwiek inny sekret w Detroit {10683}{10747}poniewa� to zosta�o ca�kowicie | skonstruowane tutaj w Kalifornii {10748}{10809}wi�c to naprawd� by�o du�ym zaskoczeniem | kiedy ujawniono go {10813}{10857}na wystawie samochod�w w Los Angeles. {10861}{10929}To b�dzie naprawd� wielki krok | naprz�d dla zwyk�ych ludzi {10933}{11025}doje�d�aj�cych do pracy, | i z pracy {11029}{11097}je�eli nie musisz je�dzi� wi�cej | ni� 120 mil na dzie�. (ok. 192 km) {11101}{11145}Innym �artem jaki robili�my sobie {11149}{11241}to nazywania pojazdu Uderzeniem (Impact) {11245}{11361}To robi�o du�e wra�enie, to by�o bardzo zaawansowane techniczne | i by�o interesuj�cym za�o�eniem {11365}{11457}�e mamy swego rodzaju Corwett� | samoch�d typu elektrycznego, {11461}{11577}dwudrzwiowy, g�adka stylizacja i | mo�emy zrobi� z tego niez�y biznes. {11581}{11624}To by�o interesuj�ce. {11628}{11672}Kierownik programu zadzwoni� do mnie i powiedzia�: {11676}{11768}"Czy chcia�by� by� w��czony | do program elektrycznego pojazdu?" {11772}{11816}"�wietnie. Co | mia�bym tam robi�?" {11820}{11901}A on mi odpowiedzia�: "Po prostu zbuduj popyt na | elektryczny samoch�d na ca�ym �wiecie." {11902}{11939}Powiedzia�em: "Czy masz jakie� instrukcje?" {11940}{12008}On wzi�� czysty kawa�ek papieru, | popchn� go do przodu do mnie i powiedzia�: {12012}{12128}"�adnych instrukcji. Sam to wymy�lisz" I w | ten spos�b do��czy�em do programu. {12132}{12248}To nabra�o du�ego zainteresowania | w przemy�le, {12252}{12296}ale zrobi�o co� jeszcze. {12300}{12392}przyku�o uwag� Kalifornijskiej Komisji Zasob�w Powietrza. | "California Air Resources Board" {12396}{12464}Kalifornijska Komisja Zasob�w Powietrza, {12468}{12512}znana pod skr�tem CARB, {12516}{12631}dostrzeg�a w elektrycznym samochodzie | szans�, aby rozwi�za� inny problem. {12635}{12679}Skoro General Motors ju� og�osi� {12683}{12775}�e b�dzie | produkowa� elektryczne pojazdy {12779}{12847}zanim nawet opracowali�my ustaw�, {12851}{12967}technologia elektrycznych pojazd�w | sta�a si� bardzo {12971}{13015}obiecuj�c� technologi� {13019}{13087}Wiedz�c, �e nowoczesny samoch�d | elektryczny jest mo�liwy, {13091}{13183}W�adze Kalifornii podj�y si� �mia�ego | i bezprecedensowego kroku. {13187}{13279}Wyda�y ustaw� o Zerowej Emisji Spalin. {13283}{13303}Ustawa by�a prosta. {13307}{13423}Je�eli producenci samochod�w chcieli | kontynuowa� sprzeda� samochod�w w Kalifornii, {13427}{13519}cz�� z tych samochod�w musi by� | pojazdami bezspalinowymi. {13523}{13567}Poprzeczka zosta�a ustawiona wysoko. {13571}{13638}Powiedzieli: 2% w 1998, 5% w 2001 {13642}{13686}i 10% w 2003. {13690}{13782}Dla przedsi�biorstw samochodowych | by�y tylko dwie opcje; {13786}{13854}przestrzega� prawa albo walczy� z nim. {13858}{13962}Ostatecznie, zrobili obie rzeczy naraz. {14314}{14407}Elektryczny samoch�d jest tutaj {14434}{14502}EV1 od General Motors. {14506}{14574}Prototyp o nazwie "Impact" przekszta�ci� si� w EV1, {14578}{14645}pierwszy, nowoczesny samoch�d elektryczny masowej produkcji {14649}{14741}od g��wnego przedsi�biorstwa samochodowego w USA. {14745}{14861}GM wybra� dzia� marki Saturn, aby rozpocz�� sprzeda� | w Kalifornii i Arizonie. {14865}{14933}Kupi�am mojego pierwszego Saturna | kiedy mia�am 17 lat, a oni powiedzieli; {14937}{14971}"Czy chcesz tutaj pracowa�?" {14975}{15029}OK pomy�la�am - to b�dzie dobra praca na c...
MegaPatrol