Współczesna antybiotykoterapia.pdf

Antybiotyki

Współczesna

antybiotykoterapia

Współczesna

Naturalne

– Metabolity drobnoustrojów

antybiotykoterapia

Metabolity drobnoustrojów

 Penicylina benzylowa oraz

Penicylina benzylowa oraz fenoksymetylowa

fenoksymetylowa

Makrolidy

 Aminoglikozydy

Aminoglikozydy

 Glikopeptydy

Glikopeptydy

 Półsyntetyczne

Półsyntetyczne

– Naturalny produkt wyjściowy, pochodne uzyskane

Naturalny produkt wyjściowy, pochodne uzyskane

drogą chemicznej modyfikacji

 Półsyntetyczne

Filipek

Pracownia Wstępnych Badań Farmakologicznych

Półsyntetyczne penicyliny

penicyliny

Cefalosporyny

 Aminoglikozydy

Pracownia Wstępnych Badań Farmakologicznych

Katedry Farmakodynamiki CM UJ

Aminoglikozydy

 Makrolidy

Katedry Farmakodynamiki CM UJ

Makrolidy

 Ketolidy

Ketolidy

Antybiotyki

Syntetyczne

– Syntetyczne odtworzenie struktury naturalnej

Syntetyczne odtworzenie struktury naturalnej

 Aztreonam

Aztreonam

 Chloramfenikol

Chloramfenikol

Chemioterapeutyki

– Preparaty syntetyczne, nie posiadające naturalnego

Preparaty syntetyczne, nie posiadające naturalnego

wzorca w przyrodzie

wzorca w przyrodzie (np.

(np. chinolony

chinolony , sulfonamidy,

, sulfonamidy,

trimetoprim)

 Naturalne

 Makrolidy

Prof. dr Barbara Filipek

Prof. dr Barbara

 Cefalosporyny

 Syntetyczne

 Chemioterapeutyki

trimetoprim

Punkty uchwytu dla antybiotyków

Mechanizm działania

antybiotyków

 Hamowanie syntezy ściany komórkowej,

Upośledzenie przepuszczalności błony

cytoplazmatycznej,

 Blokowanie syntezy białek,

 Hamowanie syntezy kwasów nukleinowych.

Hamowanie syntezy ściany komórkowej

Antybiotyki - laktamowe

laktamowe

Glikopeptydy

 Fosfomycyna

Fosfomycyna

 Bacytracyna

Bacytracyna

enzymy niezbędne do ostatniego etapu syntezy

peptydoglikanu tzw. transpeptydowania ,

transpeptydazy ,

, co

prowadzi to zaburzenia syntezy mureiny w czasie

podziału komórki i do bakteriolizy

Mechanizm działania

Hamowanie syntezy ściany komórkowej,

 Upośledzenie przepuszczalności błony

Blokowanie syntezy białek,

Hamowanie syntezy kwasów nukleinowych.

 Antybiotyki

 Glikopeptydy

 hamują nieodwracalnie

hamują nieodwracalnie transpeptydazy

Budowa ściany komórki

bakteryjnej

Upośledzenie przepuszczalności

błony cytoplazmatycznej

bakteryjnej

błony cytoplazmatycznej

mechaniczną, zwłaszcza na ciśnienie osmotyczne

panujące wewnątrz,

 Aminoglikozydy łączą się biernie z

elektroujemnymi elementami błony zewnętrznej

bakterii G(-) i wypierają jony Ca i Mg, łączące ze

sobą cząsteczki lipopolisacharydów błony,

panujące wewnątrz,

 Podstawowym budulcem ściany komórki bakteryjnej

Podstawowym budulcem ściany komórki bakteryjnej

jest

Drobnoustroje G(+) - mureina

mureina stanowi 50% ściany

stanowi 50% ściany

 W wyniku wypierania jonów wapnia i magnezu

w błonie zewnętrznej i ścianie powstają kanały,

ułatwiające wnikanie aminoglikozydu do wnętrza

komórki

komórkowej

 Drobnoustroje G(

Drobnoustroje G(- )

) - mureina

mureina stanowi 5

stanowi 5- 10% ściany

10% ściany

komórkowej

Upośledzenie przepuszczalności

błony cytoplazmatycznej

Blokowanie syntezy białek

błony cytoplazmatycznej

Odwracalne wiązanie się z podjednostką 50 S

( makrolidy

makrolidy )

lub 30 S

30 S rybosomu

rybosomu ( tetracykliny

tetracykliny )

)

gromadzą się w komórkach

bakteryjnych i nieodwracalnie łączą się z

i hamowanie syntezy białka w stadium

wydłużania łańcucha.

bakteryjnych i nieodwracalnie łączą się z

podjednostką 30S

i w ten sposób

uniemożliwiają dekodowanie informacji zawartej

rybosomu i w ten sposób

wydłużania łańcucha.

– Aminoglikozydy

Aminoglikozydy

– Chloramfenikol

uniemożliwiają dekodowanie informacji zawartej

w RNA, co prowadzi do zaburzenia syntezy

Chloramfenikol

– Linkozamidy

w RNA, co prowadzi do zaburzenia syntezy

białka.

Linkozamidy

Ponadto dochodzi do błędnego odczytu przy

translacji i w ten sposób tworzą się fałszywe

Hamowanie syntezy kwasów nukleinowych

• Hamowanie DNA

białka enzymów i struktur, które powodują

nieodwracalne uszkodzenie błon.

Hamowanie DNA- zależnej

zależnej polimerazy

polimerazy RNA

RNA

nieodwracalne uszkodzenie błon.

Rifamycyny ( Rifampicyna

Rifampicyna)

Upośledzenie przepuszczalności

Budowa ściany komórki

 Ś ciana komórkowa nadaje komórce odporność

ciana komórkowa nadaje komórce odporność

mechaniczną, zwłaszcza na ciśnienie osmotyczne

peptydoglikan)

 Drobnoustroje G(+)

jest mureina

mureina ( peptydoglikan

komórkowej

Upośledzenie przepuszczalności

 Odwracalne wiązanie się z podjednostką 50 S

) lub

 Aminoglikozydy

Aminoglikozydy gromadzą się w komórkach

i hamowanie syntezy białka w stadium

podjednostką 30S rybosomu

 Ponadto dochodzi do błędnego odczytu przy

Hamowanie syntezy kwasów nukleinowych

translacji i w ten sposób tworzą się fałszywe

białka enzymów i struktur, które powodują

• Rifamycyny

Sposób działania

Bakteriobójcze

Bakteriostatyczne

-laktamy

Aminoglikozydy

Glikopeptydy

Makrolidy

Ketolidy

Linkozamidy

Tetracykliny

Chloramfenikol

Antybiotyki bakteriobójcze

Antybiotyki bakteriostatyczne

Miarą aktywności bakteriobójczej

antybiotyku jest

Miarą zdolności antybiotyku do

zahamowania wzrostu bakterii jest

antybiotyku jest najmniejsze stężenie

najmniejsze stężenie

zahamowania wzrostu bakterii jest

najmniejsze stężenie hamujące

bakteriobójcze (MBC – minimal

bactericidal activity)

najmniejsze stężenie hamujące (MIC

(MIC –

minimal inhibitory

inhibitory concentration

concentration)

 Miarą aktywności bakteriobójczej

 Miarą zdolności antybiotyku do

bakteriobójcze

minimal

Zasada kojarzenia antybiotyków

Antybiotyki - laktamowe

laktamowe

Bakteriobójczy z bakteriobójczym = synergizm

 Bakteriostatyczny z bakteriostatycznym =

addycja

 Nie należy jednocześnie podawać penicylin z:

Nie należy jednocześnie podawać penicylin z:

– Tetracyklinami

Tetracyklinami

– Antybiotykami

Antybiotykami makrolidowymi

makrolidowymi

Linkosamidami

– Chloramfenikolem

Chloramfenikolem

Penicyliny o wąskim zakresie działania

(ziarenkowce G(+)

paciorkowce, gronkowce zapalenia płuc,

Penicyliny o wąskim zakresie działania

maczugowce błonicy, dwoinki zapalenia opon mózgowych, krętki)

błonicy, dwoinki zapalenia opon mózgowych, krętki)

Podstawowym szkieletem – kwas 6

kwas 6- aminopenicylanowy

aminopenicylanowy

izoksazolilowe

– Oksacylina

Podział penicylin:

– Naturalne

Oksacylina

– Kloksacylina

Naturalne (izolowane z

(izolowane z Penicillium

Penicillium notatum

notatum ):

Kloksacylina

– Dikloksacylina

(Penicylina G); dobra skuteczność,

minimalna toksyczność, ograniczona właściwość

Dikloksacylina

– Flukloksacylina

minimalna toksyczność, ograniczona właściwość

wywoływania oporności

Flukloksacylina

 Penicylinazooporne, odporne na kwas solny,

wywoływania oporności

 Fenoksometylpenicylina

Fenoksometylpenicylina

 Feneticylina

Feneticylina

– Przeciwgronkowcowe

Przeciwgronkowcowe (obecnie niestosowane)

(obecnie niestosowane)

Meticylina

 Nafcylina

Nafcylina

Antybiotyki

 Bakteriobójczy z bakteriobójczym = synergizm

Bakteriostatyczny z bakteriostatycznym =

addycja

– Linkosamidami

Penicyliny o wąskim zakresie działania

(ziarenkowce G(+) – paciorkowce, gronkowce zapalenia płuc,

maczugowce

 Penicyliny

Penicyliny izoksazolilowe

 Podstawowym szkieletem

 Podział penicylin:

Benzylopenicylina (Penicylina G); dobra skuteczność,

 Benzylopenicylina

 Meticylina

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: