19.02 Nurty i kierunki opieki nad dzieckiem (wykład).docx

19.02.2012

NURTY I KIERUNKI OPIEKI NAD DZIECKIEM

Trzy kluczowe pojęcia: opieka, pomoc, wsparcie społeczne

Połowa XXw. – miłosierdzie, filantropia, dobroczynność, działalność charytatywna, zaczęto prowadzić badania naukowe aby te działania były najbardziej skuteczne.

Negatywny wymiar pomocy – wymiar instytucyjno – interwencyjny, reakcja na zagrożenia

Prof. Helena Radlińska (twórca pedagogiki społecznej) – negatywny wymiar pomocy

Pozytywny wymiar pomocy – wspomaganie rozwoju, wsparcie edukacyjne, poszanowanie podmiotowości, skupienie się na zasobach człowieka i  jego środowiska, działania wyprzedzające pojawienie się problemu (EDUKACJA, ROZWÓJ, WIARA)

POMOC

·         Osoba wspomagana znajduje się w trudnej sytuacji

·         Nie potrafi samodzielnie rozwiązać swoich problemów

·         Korzysta z pomocy w danym zakresie

·         Pomoc nie może oznaczać uzależnienia od pomagającego

·         Proces oparty na symetrii relacji

·         Celem pomocy jest usamodzielnienie osoby wspomaganej

OPIEKA

·         Działania opiekuńcze dotyczą osób które nie są w stanie samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb

·         Może wystąpić konieczność przejęcia odpowiedzialności za podopiecznego

·         Zachodzi asymetria relacji, co nie oznacza podmiotowego traktowania podopiecznego

·         Celem działania opiekuńczego jest zaspokojenie potrzeb podopiecznego

OPIEKA NAD DZIECKIEM (edukacja, zdrowie, czas wolny, rozwijanie zainteresowań)

·         System świadczeń i usług skierowanych na ochronę i wspieranie rozwoju dzieci i młodzieży

·         Działania podejmowane przez osoby i instytucje w związku z potencjalnym bądź faktycznym zagrożeniem dobra dziecka – zaniedbanie, niedożywienie, przemoc, deprywacja bodźców, wykluczenie dziecka.

ZADANIA OPIEKI NAD DZIECKIEM

·         Działania na rzecz ochrony i promocji rozwoju dziecka

ü      PODNIESIENIE POZIMOU JAKOŚCI DZIECIŃSTWA

·         Działania zmierzające wspomaganie rodziny w realizacji jej zadań

·         Działania zabezpieczające dziecko przed skutkami zaniedbań rozwojowych

·         Działania zabezpieczające dziecko przed krzywdzeniem i stosowaniem przeciw niemu przemocy

·         Działania o charakterze interwencyjnym – zapewnienie opieki dzieciom pozbawionym opieki rodzicielskiej

PARADYGMATY (PRAWA) SYSTEMU OPIEKI NAD DZIECKIEM I RODZINĄ

·         Dziecko jest integralną częścią rodziny, w większości przypadków problemy dziecka są pochodną problemów w rodzinie dziecka, dlatego pomoc dziecku powinna być udzielana wraz z pomocą rodzinie, o ile jest to możliwe bez odrywania go od środowiska naturalnego.

·         Rodzinę należy przywracać dziecku, a nie dziecko rodzinie, gdyż wina za problemy dziecka często leży po stronie, rodziny.

·         Skuteczność pomocy dziecku i rodzinie zależy od szybkości interwencji, która powinna nastąpić w początkowej fazie kryzysu.

WSPARCIE SPOŁECZNE

ü      Sytuacją zagrażającą rozwojowi człowieka jest zarówno zbytnia izolacja społeczna jak i nadmierna społeczna kontrola związana z nadopiekuńczością środowiska

ü      System może być pomocny, ale i dysfunkcyjny:

·         Może okazać się, że system ten jest ubogi, osoba z problemem nie ma się do kogo zwrócić, poradzić – doświadczenie dziecka wykluczonego, rodziny z dysfunkcjami

·         System jest zbyt szczennym, rozwiązuje się za nas wszystkie problemy – sytuacja rodzin uzależnionym od pomocy, dziecka z rodziny nadopiekuńczej.

TYPY WSPARCIA

·         Emocjonalne – największe zapotrzebowanie

·         Informacyjne

·         Rzeczowe – materialne

·         Wartościujące – budowanie poczucia własnej wartości

WSPARCIE SPOŁECZNE JAKO KATEGORIA ZASOBÓW ŚRODOWISKOWYCH

·         Pozytywnym efektem wsparcia społecznego jest pojęcie wspólnoty, zakorzenienie w określonej przestrzeni społecznej

·         Systemy wsparcia społecznego stanowią zasoby chroniące osobę (rodzinę) przed marginalizacją, izolacja, alienacją.

DWA SYSTEMU WSPARCIA SPOŁECZNEGO