Ustawa o ochronie przyrody.pdf

©Kancelaria Sejmu

s. 1/1

USTAWA

z dnia 16 kwietnia 2004 r.

o ochronie przyrody

Opracowano na pod-

stawie: Dz.U. z 2004

r. Nr 92, poz. 880, z

2005 r. Nr 113, poz.

954, Nr 130, poz.

1087.

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1.

Ustawa określa cele, zasady i formy ochrony przyrody żywej i nieożywionej oraz

krajobrazu.

Art. 2.

1. Ochrona przyrody, w rozumieniu ustawy, polega na zachowaniu, zrównoważo-

nym użytkowaniu oraz odnawianiu zasobów, tworów i składników przyrody:

1) dziko występujących roślin, zwierząt i grzybów;

2) roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną gatunkową;

3) zwierząt prowadzących wędrowny tryb życia;

4) siedlisk przyrodniczych;

5) siedlisk zagrożonych wyginięciem, rzadkich i chronionych gatunków roślin,

zwierząt i grzybów;

6) tworów przyrody żywej i nieożywionej oraz kopalnych szczątków roślin i

zwierząt;

7) krajobrazu;

8) zieleni w miastach i wsiach;

9) zadrzewień.

2. Celem ochrony przyrody jest:

1) utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów;

2) zachowanie różnorodności biologicznej;

3) zachowanie dziedzictwa geologicznego i paleontologicznego;

2005-08-05

©Kancelaria Sejmu

s. 2/2

4) zapewnienie ciągłości istnienia gatunków roślin, zwierząt i grzybów, wraz z

ich siedliskami, przez ich utrzymywanie lub przywracanie do właściwego

stanu ochrony;

5) ochrona walorów krajobrazowych, zieleni w miastach i wsiach oraz zadrze-

wień;

6) utrzymywanie lub przywracanie do właściwego stanu ochrony siedlisk przy-

rodniczych, a także pozostałych zasobów, tworów i składników przyrody;

7) kształtowanie właściwych postaw człowieka wobec przyrody przez eduka-

cję, informowanie i promocję w dziedzinie ochrony przyrody.

Art. 3.

Cele ochrony przyrody są realizowane przez:

1) uwzględnianie wymagań ochrony przyrody w polityce ekologicznej pań-

stwa, programach ochrony środowiska przyjmowanych przez organy jedno-

stek samorządu terytorialnego, koncepcji przestrzennego zagospodarowania

kraju, strategiach rozwoju województw, planach zagospodarowania prze-

strzennego województw, strategiach rozwoju gmin, studiach uwarunkowań i

kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planach

zagospodarowania przestrzennego i planach zagospodarowania przestrzen-

nego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy

ekonomicznej oraz w działalności gospodarczej i inwestycyjnej;

2) obejmowanie zasobów, tworów i składników przyrody formami ochrony

przyrody;

3) opracowywanie i realizację ustaleń planów ochrony dla obszarów podlega-

jących ochronie prawnej, programów ochrony gatunków, siedlisk i szlaków

migracji gatunków chronionych;

4) realizację krajowej strategii ochrony i zrównoważonego użytkowania różno-

rodności biologicznej wraz z programem działań;

5) prowadzenie działalności edukacyjnej, informacyjnej i promocyjnej w dzie-

dzinie ochrony przyrody;

6) prowadzenie badań naukowych nad problemami związanymi z ochroną

przyrody.

Art. 4.

1. Obowiązkiem organów administracji publicznej, osób prawnych i innych jedno-

stek organizacyjnych oraz osób fizycznych jest dbałość o przyrodę będącą dzie-

dzictwem i bogactwem narodowym.

2. Organy administracji publicznej są obowiązane do zapewnienia warunków

prawnych, organizacyjnych i finansowych dla ochrony przyrody.

3. Obowiązkiem organów administracji publicznej, instytucji naukowych i oświa-

towych, a także publicznych środków masowego przekazu jest prowadzenie

działalności edukacyjnej, informacyjnej i promocyjnej w dziedzinie ochrony

przyrody.

2005-08-05

©Kancelaria Sejmu

s. 3/3

Art. 5.

Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1) gatunek - zarówno gatunek w znaczeniu biologicznym, jak i każdą niższą od

gatunku biologicznego jednostkę systematyczną, populację, a także mie-

szańce tego gatunku w pierwszym lub drugim pokoleniu, z wyjątkiem form,

ras i odmian udomowionych, hodowlanych lub uprawnych;

2) korytarz ekologiczny - obszar umożliwiający migrację roślin, zwierząt lub

grzybów;

3) obszar specjalnej ochrony ptaków - obszar wyznaczony, zgodnie z przepi-

sami prawa Unii Europejskiej, do ochrony populacji dziko występujących

ptaków jednego lub wielu gatunków, w którego granicach ptaki mają ko-

rzystne warunki bytowania w ciągu całego życia, w dowolnym jego okresie

albo stadium rozwoju;

4) ochrona częściowa - ochronę gatunków roślin, zwierząt i grzybów dopusz-

czającą możliwość redukcji liczebności populacji oraz pozyskiwania osob-

ników tych gatunków lub ich części;

5) ochrona czynna - stosowanie, w razie potrzeby, zabiegów ochronnych w ce-

lu przywrócenia naturalnego stanu ekosystemów i składników przyrody lub

zachowania siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk roślin, zwierząt lub grzy-

bów;

6) ochrona ex situ - ochronę gatunków roślin, zwierząt i grzybów poza miej-

scem ich naturalnego występowania oraz ochronę skał, skamieniałości i mi-

nerałów w miejscach ich przechowywania;

7) ochrona in situ - ochronę gatunków roślin, zwierząt i grzybów, a także ele-

mentów przyrody nieożywionej, w miejscach ich naturalnego występowa-

nia;

8) ochrona krajobrazowa - zachowanie cech charakterystycznych danego kra-

jobrazu;

9) ochrona ścisła - całkowite i trwałe zaniechanie bezpośredniej ingerencji

człowieka w stan ekosystemów, tworów i składników przyrody oraz w

przebieg procesów przyrodniczych na obszarach objętych ochroną, a w

przypadku gatunków - całoroczną ochronę należących do nich osobników i

stadiów ich rozwoju;

10) ogród botaniczny - urządzony i zagospodarowany teren wraz z infrastrukturą

techniczną i budynkami funkcjonalnie z nim związanymi, będący miejscem

ochrony ex situ, uprawy roślin różnych stref klimatycznych i siedlisk, upra-

wy roślin określonego gatunku oraz prowadzenia badań naukowych i edu-

kacji;

11) ogród zoologiczny - urządzony i zagospodarowany teren wraz z infrastruktu-

rą techniczną i budynkami funkcjonalnie z nim związanymi, gdzie zwierzęta

gatunków dziko występujących są hodowane i utrzymywane w celu ochrony

ex situ, prowadzenia badań naukowych i edukacji oraz w celu ich publicznej

ekspozycji nie mniej niż 7 dni w roku;

12) ostoja - miejsce o warunkach sprzyjających egzystencji roślin, zwierząt lub

grzybów zagrożonych wyginięciem lub rzadkich gatunków;

2005-08-05

©Kancelaria Sejmu

s. 4/4

13) ośrodek rehabilitacji zwierząt - miejsce, w którym jest prowadzone leczenie

i rehabilitacja zwierząt dziko występujących, wymagających okresowej

opieki człowieka w celu przywrócenia ich do środowiska przyrodniczego;

14) otulina - strefę ochronną graniczącą z formą ochrony przyrody i wyznaczoną

indywidualnie dla formy ochrony przyrody w celu zabezpieczenia przed za-

grożeniami zewnętrznymi wynikającymi z działalności człowieka;

15) pozyskiwanie:

a) zbiór roślin lub grzybów gatunków chronionych lub ich części ze sta-

nowisk naturalnych do celów gospodarczych,

b) chwytanie, łowienie lub zbieranie zwierząt gatunków chronionych lub

ich części i produktów pochodnych do celów gospodarczych,

c) eksploatację lub wydobywanie skamieniałości, w tym kopalnych

szczątków roślin lub zwierząt;

16) różnorodność biologiczna - zróżnicowanie żywych organizmów występują-

cych w ekosystemach, w obrębie gatunku i między gatunkami, oraz zróżni-

cowanie ekosystemów;

17) siedlisko przyrodnicze - obszar lądowy lub wodny, naturalny, półnaturalny

lub antropogeniczny, wyodrębniony w oparciu o cechy geograficzne, abio-

tyczne i biotyczne;

18) siedlisko roślin, siedlisko zwierząt lub siedlisko grzybów - obszar występo-

wania roślin, zwierząt lub grzybów w ciągu całego życia lub dowolnym sta-

dium ich rozwoju;

19) specjalny obszar ochrony siedlisk - obszar wyznaczony, zgodnie z przepi-

sami prawa Unii Europejskiej, w celu trwałej ochrony siedlisk przyrodni-

czych lub populacji zagrożonych wyginięciem gatunków roślin lub zwierząt

lub w celu odtworzenia właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych

lub właściwego stanu ochrony tych gatunków;

20) środowisko przyrodnicze - krajobraz wraz z tworami przyrody nieożywionej

oraz naturalnymi i przekształconymi siedliskami przyrodniczymi z występu-

jącymi na nich roślinami, zwierzętami i grzybami;

21) tereny zieleni - tereny wraz z infrastrukturą techniczną i budynkami funk-

cjonalnie z nimi związanymi, pokryte roślinnością, znajdujące się w grani-

cach wsi o zwartej zabudowie lub miast, pełniące funkcje estetyczne, rekre-

acyjne, zdrowotne lub osłonowe, a w szczególności parki, zieleńce, prome-

nady, bulwary, ogrody botaniczne, zoologiczne, jordanowskie i zabytkowe

oraz cmentarze, a także zieleń towarzyszącą ulicom, placom, zabytkowym

fortyfikacjom, budynkom, składowiskom, lotniskom oraz obiektom kolejo-

wym i przemysłowym;

22) udostępnianie – umożliwianie fotografowania lub filmowania w celach za-

robkowych oraz korzystania z zasobów, tworów i składników przyrody w

celach naukowych, edukacyjnych, turystycznych, rekreacyjnych i sporto-

wych;

23) walory krajobrazowe - wartości ekologiczne, estetyczne lub kulturowe ob-

szaru oraz związane z nim rzeźbę terenu, twory i składniki przyrody,

ukształtowane przez siły przyrody lub działalność człowieka;

2005-08-05

s. 5/5

24) właściwy stan ochrony gatunku - stan, w którym dane o dynamice liczebno-

ści populacji tego gatunku wskazują, że gatunek jest trwałym składnikiem

właściwego dla niego siedliska, naturalny zasięg gatunku nie zmniejsza się

ani nie ulegnie zmniejszeniu w dającej się przewidzieć przyszłości oraz od-

powiednio duże siedlisko dla utrzymania się populacji tego gatunku istnieje

i prawdopodobnie nadal będzie istniało;

25) właściwy stan ochrony siedliska przyrodniczego - stan, w którym naturalny

zasięg siedliska przyrodniczego i obszary zajęte przez to siedlisko w obrę-

bie jego zasięgu nie zmieniają się lub zwiększają się, struktura i funkcje,

które są konieczne do długotrwałego utrzymania się siedliska istnieją i

prawdopodobnie nadal będą istniały oraz typowe dla tego siedliska gatunki

znajdują się we właściwym stanie ochrony;

26) wstęp do parku narodowego albo rezerwatu przyrody - wejście lub wjazd na

obszar objęty ochroną ścisłą lub czynną w celu naukowym, edukacyjnym,

turystycznym lub rekreacyjnym;

27) zadrzewienie - drzewa i krzewy w granicach pasa drogowego, pojedyncze

drzewa lub krzewy albo ich skupiska niebędące lasem w rozumieniu art. 3

ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz.U. z 2000 r. Nr 56, poz. 679,

z późn. zm. 1) ), wraz z terenem, na którym występują, i pozostałymi składni-

kami szaty roślinnej tego terenu, spełniające cele ochronne, produkcyjne lub

społeczno-kulturowe;

28) zagrożenie wewnętrzne - czynnik mogący wywołać niekorzystne zmiany

cech fizycznych, chemicznych lub biologicznych zasobów, tworów i skład-

ników chronionej przyrody, walorów krajobrazowych oraz przebiegu proce-

sów przyrodniczych, wynikający z przyczyn naturalnych lub z działalności

człowieka w granicach obszarów lub obiektów podlegających ochronie

prawnej;

29) zagrożenie zewnętrzne - czynnik mogący wywołać niekorzystne zmiany

cech fizycznych, chemicznych lub biologicznych zasobów, tworów i skład-

ników chronionej przyrody, walorów krajobrazowych oraz przebiegu proce-

sów przyrodniczych, wynikający z przyczyn naturalnych lub z działalności

człowieka, mający swoje źródło poza granicami obszarów lub obiektów

podlegających ochronie prawnej.

Rozdział 2

Formy ochrony przyrody

Art. 6.

1. Formami ochrony przyrody są:

1) parki narodowe;

2) rezerwaty przyrody;

1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2000 r. Nr 86, poz.

958 i Nr 120 , poz. 1268, z 2001 r. Nr 110, poz. 1189 i Nr 145, poz. 1623, z 2002 r. Nr 25, poz.

253, Nr 113, poz. 984 i Nr 200, poz. 1682 oraz z 2003 r. Nr 80, poz. 717 i poz. 721, Nr 162, poz.

1568, Nr 203, poz. 1966 i Nr 229, poz. 2273.

2005-08-05

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: