Video_Fader.pdf

P R O J E K T Y

Video Fader

kit AVT-342

Prezentowany projekt

wygaszacza wizji jest prosty

i tani w realizacji. Jego

wykonania mo¿e siê podj¹æ

nawet pocz¹tkuj¹cy elektronik

i wideofilmowiec. Dziêki

przemylanej konstrukcji uk³ad

dysponuje wiêkszymi

mo¿liwociami ni¿ popularne

ciemniacze obrazu, zwane

czêsto faderami.

Zadaniem wygaszacza - fadera

jest stopniowe wygaszenie obrazu

z szybkoci¹ wybran¹ przez ope-

ratora urz¹dzenia. Zabieg ten jest

stosowany w czasie monta¿u za-

rejestrowanego wczeniej materia-

³u wideo.

Urz¹dzenie obrabia sygna³ wiz-

ji niskiej czêstotliwoci. Oznacza

to, ¿e na jego wejcie musi byæ

podany sygna³ z wyjcia wideo

kamery lub magnetowidu a wy-

jcie urz¹dzenia nale¿y po³¹czyæ

z wejciem innego magnetowidu,

na który nagrywany bêdzie mate-

ria³ filmowy lub z wejciem wi-

deo monitora kontrolnego.

Posiadacze kamer ogl¹daj¹c

wie¿o zrejestrowany materia³ fil-

mowy z rodzinnej uroczystoci,

wycieczki, czy innego wa¿nego

wydarzenia szybko siê przekonu-

j¹, ¿e trochê przypomina on groch

z kapust¹. Wspania³e sceny, dos-

kona³e ujêcia przeplataj¹ siê z ewi-

dentnie nieudanymi. Tu kto nas

potr¹ci³, nagle rozjecha³a siê os-

troæ lub w³¹czona przez pomy³kê

kamera rejestruje chodnik i nasze

buty. Konieczny jest monta¿

i zgranie najlepszych ujêæ w wy-

branej kolejnoci na docelow¹

kasetê. W tak stworzonym filmie

wyciemnienia obrazu miêdzy nie-

którymi ujêciami pe³niæ bêd¹ rolê

znaków przestankowych, przecin-

ków i kropek. Bêd¹ sugerowaæ

zmianê akcji, miejsca lub osób

pokazywanych na filmie.

Wywietlane bezporednio po

sobie obrazy dwóch ró¿nych

miejsc czêsto dezorientuj¹ widza.

Je¿eli filmowana jest np. scena

lubu wewn¹trz budynku, a po-

tem na zewn¹trz pokazujemy wy-

chodz¹cych ludzi, czasami war-

to poprzedni¹ scenê zakoñczyæ

wyciemnieniem, a nastêpn¹ za-

cz¹æ rozjanieniem. Opisywane

urz¹dzenie s³u¿y do wykonania

tego typu zabiegu w czasie mon-

ta¿u.

Zazwyczaj fadery oferuj¹ mo¿-

liwoæ wygaszenia obrazu do czer-

ni. Nie zawsze jest to korzystne,

szczególnie jeli kolejne sceny

ró¿ni¹ siê poziomem owietlenia.

Ten fader pozwala wygasiæ obraz

zarówno do czerni jak i bieli lub

do szaroci o regulowanym pozio-

mie.

Rys. 1. Przebiegi sygna³u wideo.

Opis dzia³ania

Ze wzglêdu na budowê sygna-

³u wizyjnego, wygaszenie treci

obrazu nie jest proste. Nie mo¿na

tego wykonaæ przy pomocy zwyk-

³ego uk³adu potencjometrycznego.

Kszta³t pojedynczej przyk³adowej

linii sygna³u wizyjnego pokazany

jest na rys.1 . Impulsy synchroni-

zacji, wygaszania i identyfikacji

Elektronika Praktyczna 4/97

Video Fader

Video Fader

Rys. 2. Schemat blokowy fadera.

j¹ce w tym

czasie impulsy

synchronizacji

i wygaszania

bezporednio

z wejcia uk³a-

du poprzez ot-

warty prze³¹cz-

nik trafiaj¹ do bufora wyjciowego

czyli tranzystora T3 pracuj¹cego

jako wtórnik emiterowy.

Gdy rozpoczyna siê ta czêæ

sygna³u wizyjnego, która zawiera

informacje o treci obrazu, otwie-

ra siê drugi klucz. Wizja z wejcia

poprzez potencjometr P1A i klucz

U3A dociera do bu-

fora wyjciowego. Jeli suwak (3)

P1A zwiera do wyprowadzenia

(2), amplituda wizji na wyjciu

fadera pozostaje niemal bez zmian.

Je¿eli jednak zaczniemy obracaæ

potencjometr w przeciwnym kie-

runku, to sygna³ wizji zacznie byæ

t³umiony, jednoczenie zwiêksza-

j¹ca siê opornoæ drugiej sekcji

potencjometru P1B spowoduje, ¿e

koloru znajduj¹ce siê w strefie

I powinny zawsze pozostaæ niena-

ruszone. St³umieniu podlega jedy-

nie sygna³ treci obrazu zaznaczo-

ny w strefie II. Jednak jego po-

ziom nie mo¿e byæ ni¿szy od

poziomu czerni czyli naj-

ciemniejszych szczegó³ów

obrazu, oznaczonego cyfr¹

III.

Schemat blokowy fadera

pokazany zosta³ na rys.2 ,

a elektryczny na rys.3 . We-

jciowy sygna³ wizji poda-

wany jest do dwóch grup

uk³adów: steruj¹cych pro-

cesem wygaszania i formu-

j¹cych sygna³ wizyjny.

W uk³adzie separatora zbu-

dowanego na tranzystorach

T1 i T2 wyodrêbniane s¹

z ca³kowitego sygna³u wi-

zyjnego impulsy synchroni-

zacji. Impulsy te po

wzmocnieniu i uformowa-

niu podawane s¹ na we-

jcie wyzwalaj¹ce przerzut-

nika monostabilnego U1.

Opadaj¹ce zbocze impulsu

synchronizacji powoduje

wyzwolenie przerzutnika

i wygenerowanie sygna³u

prostok¹tnego o czasie trwa-

nia równym impulsowi ga-

sz¹cemu.

Sygna³ ten przedstawio-

ny jest na rys.1b. Do od-

wrócenia fazy sygna³u wy-

korzystano bramkê U2B.

Oba sygna³y - odwrócony

i nieodwrócony - steruj¹ ot-

wieraniem prze³¹czników

elektronicznych U3B i U3A

i w³aciwym procesem wy-

gaszania wizji. Obydwa klu-

cze otwierane s¹ naprze-

miennie.

W czasie trwania impul-

su nieodwróconego otwarty

jest prze³¹cznik U3B. Trwa-

Rys. 3. Schemat elektryczny uk³adu.

Elektronika Praktyczna 4/97

Video Fader

oddzielne gniazda do³¹czane do

p³ytki kablem w ekranie. Je¿eli

d³ugoæ przewodów ³¹cz¹cych po-

tencjometry z p³ytk¹ nie przekra-

cza 10cm przewody nie musz¹

byæ ekranowane.

Do zasilania uk³adu potrzebne

jest napiêcie zmienne z zewnêtrz-

nego transformatora o wartoci

12..15V. Mo¿na tak¿e u¿yæ niesta-

bilizowanego napiêcia sta³ego 15V.

Jeli napiêcie zasilaj¹ce bêdzie za

du¿e, stabilizator U4 bêdzie siê

przegrzewaæ a po przekroczeniu

warunków swego wewnêtrznego

zabezpieczenia termicznego zacz-

nie siê wy³¹czaæ. W takiej sytuacji

trzeba go wymieniæ na wiêkszy

stabilizator 7812, którego wypro-

wadzenia nale¿y odpowiednio po-

³¹czyæ przewodami z otworami

w p³ytce drukowanej, a korpus

przymocowaæ do niewielkiego ra-

diatora. Prawid³owo pracuj¹cy fa-

der pobiera pr¹d mniejszy od

100mA.

Zachowuj¹c podane na sche-

macie wartoci elementów uk³ad

powinien dzia³aæ od razu. Do

precyzyjnego ustawienia punktów

pracy wygaszacza przyda siê wol-

tomierz i najprostszy nawet oscy-

loskop.

Po w³¹czeniu zasilania napiê-

cie stabilizowane mierzone na

koñcówce stabilizatora U4 powin-

no wynosiæ +12V a napiêcie na

emiterze T4 oko³o 1,4V. Przy

pomocy oscyloskopu mo¿na

sprawdziæ szerokoæ impulsów

steruj¹cych elektronicznymi prze-

³¹cznikami. Powinna wynosiæ

WYKAZ ELEMENTÓW

Rezystory

P1: 10k

/A podwójny

P2: 10k

Rys. 4. Schemat elektryczny

regulatora g³onoci.

R2, R3: 47k

R5, R7, R16: 4,7k

do sygna³u wizji zacznie byæ

dodawany poziom sk³adowej sta-

³ej z suwaka (3) P2. Jeli suwak

P2 bêdzie zwiera³ z wyprowadze-

niem (1) potencjometru, sk³adowa

sta³a bêdzie bliska zeru i fader

bêdzie wygasza³ obraz ku czerni.

Pokazano to na rys.1d. Gdy suwak

zewrze z wyprowadzeniem (2),

sk³adowa sta³a bêdzie wysoka i fa-

der wygasi obraz ku bieli. Pored-

nie pozycje suwaka bêd¹ odpo-

wiadaæ ró¿nym stopniom szaroci.

Uk³ad zwi¹zany z tranzystorem T4

wytwarza sztuczne zero o poten-

cjale nieco wy¿szym od potencja-

³u masy. Jest to potrzebne do

uzyskania ca³kowitego zaciemnie-

nia obrazu w sytuacji gdy fader

wygasza ku czerni.

R8, R15: 10k

R10: 3,9k

R12, R13: 100k

R14: 470

R18: 1,2k

Kondensatory

C1, C9, C11: 100

F/16V

C2, C5, C12, C14, C15: 100nF

C3: 220nF

C4, C10, C16: 10

F/16V

C6: 1nF

C7, C8: 47

F/16V

/16V

Pó³przewodniki

D1, D2, D3, D8: 1N4148

D4, D5, D6, D7: 1N4002

T4,T1: BC557

T2,T3: BC549

U1: NE555

U2: 4001

U3: 4066

U4: 78L12

Ró¿ne

J1, J2: CINCH

Monta¿ i uruchomienie

Monta¿ i uruchomienie uk³adu

nie powinny sprawiæ k³opotu.

Trzeba tylko zwróciæ uwagê na

prawid³owe po³¹czenie wyprowa-

dzeñ podwójnego potencjometru

P1 z otworami na p³ytce druko-

wanej. W przypadku odwrotnego

po³¹czenia sk³adowa sta³a doda-

wana by by³a do niet³umionego

sygna³u a obraz by³by zawsze wy-

gaszany ku czerni.

Gniazdo wejciowe i wyjcio-

we wizji typu cinch przewidziano

do monta¿u na p³ytce drukowa-

nej, jednak mo¿na zastosowaæ

s. Korekcjê czasu trwania do-

konuje siê dobieraj¹c opornik R8.

W koñcu wygaszaj¹c wizjê ku

czerni opornikiem R18 tak usta-

wiamy poziom wizji w sygnale

wyjciowym aby znalaz³ siê 50mV

powy¿ej poziomu impulsów wy-

gaszania.

Ca³e urz¹dzenie najlepiej

umieciæ w plastykowym pude³-

ku. Je¿eli dodatkowo zale¿y nam

na regulacji poziomu dwiêku

mo¿na zastosowaæ osobny poten-

cjometr 47k

po³¹czony z we-

jciem i wyjciem fonii w sposób

pokazany na rys.4 .

Opisany fader dodatkowo mo-

¿e pe³niæ rolê prostego korektora.

W ograniczonym zakresie mo¿na

przy jego pomocy zmieniaæ kon-

trast i jaskrawoæ do³¹czonego do

niego sygna³u telewizyjnego.

Ryszard Szymaniak, AVT

Rys. 5. Rozmieszczenie elementów na p³ytce drukowanej.

Elektronika Praktyczna 4/97

R1: 120

R4: 18k

R6: 33k

R9: 1k

R11: 22k

R17: 220

C13: 1000

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: