opis.pdf

Litewski samolot rozpoznawczo - bombowy

ANBO – IV

The Lithuanian reconnaissance-bomber

ANBO - IV

Samolot ANBO – IV (i jego wersja

rozwojowa ANBO – 41) stał się symbolem

litewskiego lotnictwa wojskowego i

możliwości litewskiej myśli technicznej i

przemysłu.

Na początku lat 30-ych ubiegłego wieku,

dowództwo litewskiego lotnictwa

wojskowego określiło wymagania dla

samolotu rozpoznawczo – bombowego.

Oczekiwano, że będzie to samolot

dwuosobowy (pilot i obserwator – strzelec),

jednosilnikowy, wyposażony w aparat foto,

w dwa karabiny pilota i dwa karabiny na

obrotnicy, dodatkowo miał zabiera co

najmniej 200 kg bomb. Wymagano, aby jego

prędkość maksymalna wynosiła nie mniej

niż 260 km/h, a zapas paliwa miał

wystarczyć na 3 godziny lotu.

Konstrukcji takiego samolotu podjął się

Antanas Gustaitis, który zdobył już

doświadczenie w konstruowaniu samolotów

lekkich (szkolnych). A. Gustaitis w latach

1925-1928 studiował konstrukcje lotnicze w

Paryżu.

Konstruktor wybrał układ górnopłata z

płatem zamontowanym wysoko nad

kadłubem. Samolot – z założenia – miał

mieć małe wymiary, czyli również małą

masę.

Prototyp samolotu (nazwanego ANBO-IV)

został oblatany w lipcu 1932 roku. Był

napędzany silnikiem Pratt and Whitney

„Wasp” o mocy 450 KM. Samolot z tym

silnikiem osiągał prędkość maksymalną

nieco ponad 230 km/h a minimalną 90 km/h.

Pułap samolotu wynosił 6.000 m a zasięg

800 km. Powołana przez naczelnika

lotnictwa wojskowego komisja uznała, że

samolot jest konstrukcją udaną, ale

wyposażoną w silnik o zbyt małej mocy. W

październiku 1932 roku prototyp ANBO –

IV wyposażono w silnik Armstrong Siddely

„Panther IIA” o mocy 535 KM, z którym

osiągnął maksymalną prędkość 270 km/h a

wysokość 6000 m osiągał w czasie

niecałych 39 min.

Osiągi te w pełni satysfakcjonowały władze

wojskowe i postanowiono wyprodukować

serię tych samolotów. Dla samolotów

seryjnych wybrano silnik Bristol „Pegasus II

L2” o mocy 560 KM.. Wyprodukowano 7

samolotów z tym silnikiem i oznaczono je

numerami bocznymi od 57 do 63. Samoloty

te osiągały prędkość maksymalną 290 km/h

a pułap 7500 - 8000 m. Na samolocie o

numerze bocznym 63 latał konstruktor tego

samolotu Antanas Gustaitis, który

jednocześnie był pilotem wojskowym w

stopniu pułkownika.

Na przełomie czerwca i lipca 1934 roku trzy

samoloty ANBO – IV o numerach bocznych

61, 62 i 63 wykonały przelot dookoła

Europy o długości około 10 tys. km. Lot ten

odbył się bez żadnych poważniejszych

problemów, co potwierdzało wysoką jakość

samolotów. Piloci wystartowali 25 czerwca

1934 roku z Kowna i przez Sztokholm,

Kopenhagę, Amsterdam, Brukselę, Londyn,

Paryż, Marsylię, Rzym, Wiedeń, Pragę,

Budapeszt, Bukareszt, Kijów, Moskwę i

Wielkie Łuki, 19 lipca powrócili do Kowna.

Lot ten był wykorzystany propagandowo do

zademonstrowania osiągnięć litewskiego

przemysłu i siły litewskiego lotnictwa.

Należy zauważyć, że ANBO – IV

rzeczywiście był bardzo udaną konstrukcją i

władze litewskie miały powód do dumy.

Następną modyfikacją tego udanego

samolotu był ANBO – IV wyposażony w

silnik Bristol „Pegasus II M2” o mocy 590

KM, który osiągał prędkość maksymalną

300 km/h, a pułap 8500 m. Wyprodukowano

7 samolotów z tym silnikiem, które

oznaczono numerami bocznymi od 64 do

70.

Na przełomie lat 1936/37 powstał samolot

ANBO – 41, który był wersją rozwojową

ANBO – IV. Samolot ten wyposażony w

silnik Bristol „Pegasus IX” o mocy 930 KM

osiągał prędkośc maksymalną 360 km/h.

Wyprodukowano 19 tych samolotów oraz

dodatkowo jeden ANBO – IV (z numerem

bocznym 70) zmodyfikowano do wersji

ANBO – 41. Warto zauważyć, że samolot

ten był najszybszym samolotem używanym

przez litewskie lotnictwo.

15 czerwca 1940 roku, czyli w dniu

wkroczenia wojsk sowieckich na Litwę,

lotnictwo litewskie dysponowało min

dwunastoma samolotami ANBO – IV i

dwudziestoma ANBO – 41. (Łącznie

lotnictwo litewskie dysponował na ten dzień

117-ma samolotami, z których rzeczywistą

wartość bojową posiadały jedynie ANBO –

IV, ANBO – 41, Dewoitine D-510 (13

sztuk), ANBO – VIII (jeden prototyp) i

Gloster Gladiator MK. I (14 sztuk).

Dowódcą lotnictwa w tym czasie był gen.

bryg. inż. Antanas Gustaitis. Ten

utalentowany konstruktor i pilot został

rozstrzelany w październiku 1941 roku jako

rzekomy szpieg niemiecki. Lotnictwo

litewskie zostało rozwiązane a Litwa

musiała czekać aż do 1991 r aby móc

ponownie tworzyć własne siły lotnicze.

tego samolotu prezentuje się trochę

archaicznie. Podwozie niezwykle mocne z

szerokim rozstawem kół miało zapewnić

wygodne korzystanie z lotnisk polowych.

Silniki, które były stosowane w tym

samolocie zostały wymienione i opisane

powyżej.

Samolot był uzbrojony w dwa karabiny

Vicers kal. 7,92 pilota z zapasem po 700

pocisków na karabin oraz dwa karabiny

Vickers F kal. 7,92 obserwatora na

obrotnicy. (Wg wielu źródeł stosowano

również inne karabiny, np. Browning 35).

Samolot mógł zabrać ładunek 144 kg bomb.

Dane techniczne:

długość: 8,84 m

rozpiętość: 13,20 m

powierzchnia nośna: 29,00 m 2

prędkość maksymalna: 290 km/h

prędkość minimalna: 90 km/h

pułap: 8000 m

zasięg: 800 km

Uwagi o modelu:

Prezentowany tutaj model został

opracowany w skali 1:33 w malowaniu z

numerem bocznym 63. Samolot ten był

pilotowany przez Antanasa Gustaitisa

podczas przelotu wokół Europy.

Oznaczenia:

W – wyciąć przed sklejeniem

WS – wyciąć po sklejeniu

S – pomalować spodnią stronę części na

kolor szary

* - nakleić na karton o grubości 0,2 mm

** - nakleić na tekturę o grubości 0,8 do 1

Do opracowania modelu wykorzystano

książkę Waldemara Rezmera „Litewskie

Lotnictwo Wojskowe 1919 – 1940” wydaną

przez Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja

Kopernika oraz informacje i rysunki

otrzymane od modelarzy z forum witryny

http://www.modelizmas.com/

Konstrukcja:

ANBO – IV miał typową konstrukcję

mieszaną, tzn. kadłub o konstrukcji

metalowej z rur stalowych kryty w przedniej

części blachą duralową, a w tylnej płótnem

rozpiętym na drewnianych listwach. Płat

miał konstrukcję drewnianą

dwudźwigarową, kryty do pierwszego

dźwigara sklejką, dalej kryty płótnem. Lotki

i klapolotki konstrukcji drewnianej kryte

płótnem. Usterzenie zostało skopiowane z

samolotu Ansaldo A.120, który był masowo

używany na Litwie. Miało to uzasadnienie

ekonomiczne, chociaż przy całej reszcie

Lech Kołodziejski

CardPlane' 20

The ANBO – IV aircraft (and its ANBO-41

version) became the symbol of Lithuanian

Air Force and Lithuanian technical

knowledge and industry.

In the beginning of the 1930s Lithuanian

headquarter specified requirements of a

reconnaissance-bomber. It was to be a two-

seat plane (a pilot and an observer – shooter)

with one engine, equipped with a camera,

two machine guns for a pilot and two for an

observer. Additionally it was to carry 200 kg

bombs. The plane was required to reach the

maximum speed no less than 260 km/h. The

fuel supplies should last for 3 hours of

flight.

Antanas Gustaitis, who studied plane

constructions in Paris (1925-1928) and had

the experience in building the light training

planes, decided to construct ANBO.

He chose the construction of wings

supported by a pair of struts. The wings

were installed high above the fuselage.

The flight tests of the first prototype (called

ANBO-IV) were carried out in July, 1932.

'Wasp' engine the plane reached maximum

speed 230 km/h and minimum – 90 km/h,

the service ceiling 6000 m and the range 800

km.

A special commission called up by the head

of the Lithuanian Air Force admitted that the

plane was a good construction but the

engine did not provide enough power.

Therefore in October, 1932 the prototype of

ANBO IV was equipped with Armstrong

Siddely 'Panther IIA' engine. The engine

maximum power was 535 hp and the plane

reached hight of 6000m in 39 minutes and

maximum speed 270 km/h.

Air Force was satisfied with ANBO IV good

performance and approved it for production.

Seven planes powered by a 560 hp Bristol

'Pegasus II l2' engine were built and they

were numbered form 57 to 63. They reached

maximum speed 290 km/h and the service

ceiling 7500-8000 meters. The plane no. 63

was piloted by its constructor Antanas

Gaustaitas who was also a military pilot .

At the end of June and the beginning of July

1934 three planes nos. 61, 62 an 63 flew

around the Europe. On June 25, 1934 the

aircrafts took off form Kaunas and through

Stockholm, Copenhagen, Amsterdam,

Brussels, London, Paris, Marseilles, Rome,

Vienna, Prague, Budapest, Bucharest, Kiev,

Moscow and Łuki Wielkie they returned to

Kaunas on July 19, 1934.

The 10.000 km flight proved the high

quality of the aircrafts. It was used for

propaganda to show the achievements of

Lithuanian industry and aviation. In fact, the

Lithuanian government could be proud of

the plane as it was a very good machine.

Next modification of this good construction

was ANBO IV powered by a 590 hp Bristol

'Pegasus II M2' engine. It reached max

power 300 km/h, service ceiling 8500

meters. Seven planes equipped with such an

engine were built and numbered from 64 to

70.

At the turn of 1937 a new ANBO-41 was

designed and constructed. It was a

development version of ANBO IV. Powered

by a 930 hp Bristol 'Pegasus IX' engine it

reached maximum power 360 km/h.

Nineteen ANBO-41 were produced and one

ANBO IV (no. 70) was modified to version

ANBO-41. It is worth noticing that ANBO-

41 was the fastest plane used in Lithuanian

Air Force.

On June 15, 1940, when the Soviet army

invaded Lithuania, Lithuanian Air Force was

equipped with twelve ANBO IV and twenty

ANBO-41. Additionally they had Dewoitine

D-510 (13 planes), ANBO VIII (1

prototype) and Gloster Gladiator MK I (14

planes). Together Lithuanian Air Force had

117 aircrafts at its disposal. At that time

Lithuanian Air Force was commanded by

brigadier general, engineer Antanas

Gustaitis. He was arrested, accused of

espionage and executed by firing squad in

1941. Lithuanian Air Force was liquidated

and Lithuanians had to wait until 1991 to

form new own air forces.

Construction:

Technical specifications:

ANBO IV was a monoplane of composite

construction.

Length

8,84 m

Wingspan

13,2 m

The fuselage, a steel tube structure of oval

cross-section, was covered with fabric,

except for the forward section which was

covered by smooth duraluminium sheet.

Wing area

29,0 m 2

Max. speed

290 km/h

Min. speed

90 km/h

Service ceiling

8000 m

The wing, a two-spar wooden structure, was

covered with plywood and fabric.

Range

800 km

Ailerons, a wooden construction, were

covered with fabric. The tail units were

copied from Ansaldo A 120 plane, which

was used in Lithuania on a large scale. The

tail units looked archaic in comparison to

the whole ANBO IV but they were used

because of economic reason.

About the model.

Model presented here, designed in 1:33

scale, shows plane in colours of the one

numbered 63. This aircraft was piloted by

Antanas Gustaitis during the flight around

Europe.

Symbols:

The very strong undercarriage, with a wide

track of wheels, was to provide comfortable

landing on a field.

W – cut before gluing

WS – cut after gluing

S – paint the reverse side of the element

gray

(*) - stick on the cardboard 0,2mm thick

(**) - stick on the cardboard 0,8-1 mm thick

Engines which supplied power are described

above.

The plane was armed with two 7,92 mm

Vickers machine guns (with spare 700

bullets for each machine gun) for the pilot

and two 7,92 mm Vickers F machine guns

for the observer (according to some sources

the plane was sometimes armed with other

machine guns, Browning 35 for example).

ANBO IV could carry 144 kg bombs.

To prepare the model there were used

“Litewskie Lotnictwo Wojskowe 1919-

1940” written by Waldemar Rezmer,

published by Wydawnictwo Uniwersytetu

Mikołaja Kopernika and also information

and drawings received from the model-

makers available on website

http://www.modelizmas.com

Lech Kołodziejski

CardPlane' 2010

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: