chem010.pdf

(248 KB) Pobierz
397499132 UNPDF
ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU
ROZPOCZĘCIA EGZAMINU!
Wypełnia kandydat przed rozpoczęciem pracy
PESEL KANDYDATA
KOD KANDYDATA
EGZAMIN WSTĘPNY
Z CHEMII
MCH-R1_1P-093
POZIOM ROZSZERZONY
Czas pracy 150 minut
ROK 2009
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 15stron
(zadania 1 – 35). Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu
zespołu nadzorującego egzamin.
2. Rozwiązania i odpowiedzi zapisz w miejscu na to
przeznaczonym przy każdym zadaniu.
3. W rozwiązaniach zadań rachunkowych przedstaw tok
rozumowania prowadzący do ostatecznego wyniku oraz
pamiętaj o jednostkach.
4. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
5. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
6. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
7. Możesz korzystać z karty wybranych tablic chemicznych, linijki
oraz kalkulatora.
Za rozwiązanie
wszystkich zadań
można otrzymać
łącznie
60 punktów
Życzymy powodzenia!
397499132.004.png 397499132.005.png 397499132.006.png
2
Egzamin wstępny z chemii
Poziom rozszerzony
Zadanie 1 . (1 pkt)
Dwa pierwiastki chemiczne X i Y leżą w dwóch sąsiadujących ze sobą okresach układu
okresowego i należą do dwóch różnych bloków konfiguracyjnych. Związek chemiczny tych
pierwiastków jest substancją o znacznym udziale wiązania jonowego.
Spośród następujących pierwiastków: wodór, tlen, magnez i glin wybierz parę, która
spełnia warunki podane w informacji, i napisz wzór związku utworzonego przez
te pierwiastki.
Wzór związku: .............................................................................................................................
Zadanie 2 . (1 pkt)
Podaj wartość głównej liczby kwantowej (n) i wartość pobocznej liczby kwantowej (l)
opisujących stan kwantowo-mechaniczny elektronów podpowłoki 3p.
Wartość głównej liczby kwantowej (n)
Wartość pobocznej liczby kwantowej (l)
Zadanie 3. (1 pkt)
Przebieg reakcji jądrowej zilustrowanej równaniem
14
7
N
+
4
2
He
p
+
17
8
O
można przedstawić w postaci skróconej 14 N( α , p) 17 O. W nawiasie na pierwszym miejscu
zapisuje się symbol cząstki, która jest substratem, natomiast na drugim miejscu umieszcza się
symbol cząstki, która jest produktem reakcji jądrowej.
Korzystając z powyższej informacji oraz układu okresowego pierwiastków, podaj
symbol i liczbę masową nuklidu A E będącego produktem przemiany przedstawionej
za pomocą skróconego zapisu 9 Be( α , n) A E.
Symbol: ........................................ Liczba masowa: ........................................
Zadanie 4. (1 pkt)
Przeanalizuj położenie magnezu i wapnia w układzie okresowym pierwiastków,
a następnie spośród zdań podanych poniżej wybierz te, które są prawdziwe, i napisz ich
numery.
1. Reaktywność wapnia jest większa niż reaktywność magnezu.
2. Magnez jest silniejszym reduktorem niż wapń.
3. Udział wiązania jonowego w MgO jest mniejszy niż w CaO.
4. Atom wapnia wykazuje mniejszą zdolność do oddawania elektronów niż atom magnezu.
.......................................................................................................................................................
1
1
397499132.007.png 397499132.001.png
Egzamin wstępny z chemii
Poziom rozszerzony
3
Zadanie 5. (2 pkt)
Pewien metal tworzy z wodorem związek, w którym stosunek molowy metalu do wodoru jest
równy 1 : 1. Podczas reakcji wodorotlenku tego metalu z tlenkiem węgla(IV) powstaje sól
obojętna o masie molowej 138 g · mol –1 .
a) Napisz wzór sumaryczny opisanej soli. Zastosuj ogólny symbol metalu M.
.......................................................................................................................................................
b) Ustal masę molową metalu występującego w opisanej soli.
Odpowiedź:
Zadanie 6. (1 pkt)
Kwas siarkowodorowy, będący kwasem dwuprotonowym, dysocjuje dwustopniowo.
H 2 S + H 2 O H 3 O + + HS
HS + H 2 O H 3 O + + S 2–
Spośród jonów występujących w roztworze wodnym H 2 S wybierz ten, który według
teorii Brönsteda jest jonem amfiprotycznym (tzn. może pełnić rolę zarówno kwasu, jak
i zasady), i napisz jego wzór.
.......................................................................................................................................................
Zadanie 7. (2 pkt)
Stałe dysocjacji kwasowej dwóch kwasów HX i HY są odpowiednio równe:
K a(HX) =
75
K a(HY) =
10
,
1
00
10
.
a) Podaj przybliżoną wartość stałej dysocjacji zasadowej NH 3(aq) .
.......................................................................................................................................................
b) Określ odczyny wodnych roztworów dwóch soli: NaX i NH 4 Y.
Odczyn NaX (aq) : ...........................................................................................................................
Odczyn NH 4 Y (aq) : .........................................................................................................................
Odczyn wodnego roztworu soli NH 4 X jest obojętny.
1
397499132.002.png
4
Egzamin wstępny z chemii
Zadanie 8 . (1 pkt)
Porównaj wartości stałej dysocjacji zasadowej metyloaminy i trimetyloaminy (podane
w poniższej tabeli) i na tej podstawie napisz, która z nich jest mocniejszą zasadą.
Nazwa związku
Stała dysocjacji, K b
Metyloamina
5
10
4
Trimetyloamina
7
4
10
5
Mocniejszą zasadą jest .................................................................................................................
Zadanie 9. (2 pkt)
Roztwór słabego kwasu HR o stężeniu c 0 = 0,01 mol · dm –3 ma stopień dysocjacji α = 1%.
Podaj zależność wiążącą stężenie jonów H + ze stopniem dysocjacji i oblicz stężenie
jonów wodorowych oraz pH tego roztworu.
Obliczenia:
Odpowiedź:
Zadanie 10. (2 pkt)
Na podstawie danych zawartych w Karcie wybranych tablic chemicznych porównaj
budowę cząsteczek oraz właściwości chlorowodoru i bromowodoru i napisz wzór tego
z nich,
a) w którego cząsteczce wiązanie jest silniej spolaryzowane
.......................................................................................................................................................
b) w którego cząsteczce atom wodoru połączony jest z niemetalem o większym
promieniu atomowym
.......................................................................................................................................................
c) który wobec wody wykazuje silniejsze właściwości kwasowe.
.......................................................................................................................................................
Poziom rozszerzony
397499132.003.png
Egzamin wstępny z chemii
Poziom rozszerzony
5
Zadanie 11. (2 pkt)
Do przeprowadzenia doświadczeń chemicznych stosowane są często roztwory
nazywane zwyczajowo: woda amoniakalna, woda chlorowa i woda wapienna.
a) Określ pH wymienionych roztworów, wpisując odpowiednie wyrażenie: pH <7
lub pH = 7 lub pH >7.
Woda amoniakalna: ......................................................................................................................
Woda chlorowa: ...........................................................................................................................
Woda wapienna: ...........................................................................................................................
b) Napisz w formie jonowej równanie reakcji, której przebieg decyduje o odczynie
wody amoniakalnej.
.......................................................................................................................................................
Zadanie 12. (2 pkt)
Cyna w związkach chemicznych przyjmuje stopień utlenienia II lub IV. W reakcji cyny
z gorącym, stężonym kwasem siarkowym(VI) wydziela się inny gaz niż w reakcji tego metalu
z gorącym, stężonym kwasem solnym. Sole powstające w tych dwóch reakcjach różnią się nie
tylko rodzajem anionu, ale również stopniem utlenienia cyny.
Napisz w formie cząsteczkowej równania reakcji opisanych w informacji.
Równanie reakcji cyny z kwasem siarkowym(VI):
.......................................................................................................................................................
Równanie reakcji cyny z kwasem solnym:
.......................................................................................................................................................
Zadanie 13. (1 pkt)
Spośród podanych niżej równań reakcji wybierz i napisz numery tych, które
przedstawiają procesy utleniania – redukcji.
I 2BaO 2 → 2BaO + O 2
II BaO 2 + H 2 SO 4 → H 2 O 2 + BaSO 4
III MnO 2 + 4HCl → MnCl 2 + Cl 2 + 2H 2 O
IV 2KMnO 4 → K 2 MnO 4 + MnO 2 + O 2
.......................................................................................................................................................
Zgłoś jeśli naruszono regulamin