Barwniki.pdf

(486 KB) Pobierz
Związki chromowo-ołowiowe
Żółtechromynależądo barwnikówjakrawycho odcieniu cytrynowym.
Oranżowechromypodobneąw kolorze do oranżowychkadmów
Cerwonechromynieutpująjakrawociącynobrowi
Chromyweływ użyciew końcuXVIIIw
Żółte chromy - ól chromowo-ołowiowa. Chromian ołowiowy
Trwałoćależyodkalibarwnejjanechromiany- mniejtrwałe,cerwonechromy- bardiejtrwałe
Jakobarwnikołowiowyniemożebyćłącony barwnikami siarkowymi.
Trujące,wrażliwenaiarkowodóri alkalia(nieużywanew spoinach alkalicznych).
Nawietleieleniejąw preciąguroku(cególnieutartenaoleju)
Chromyoranżowei cerwoneąodporniejenawiatło
Chromyżółtei oranżoweątoowanewewytkichtechnikach wyjątkiemreku i stereochromii.
Cerwonychrommabudowkrytalicnąi niemożebyćilnieucieranyDlategoteżnieużywaigo
w technice olejnej, ale raczejw temperach.
Chromykryjądobrechnąw oleju szybko i biorągood35do40%
Rozpoznanie:
Żółtechromyrozpuszczamy w rocieńconymkwaieolnymtworącżółtyrotwórora oad(żółty),
któryropucaialbo w wodzie,albo przy podgrzaniu.
Cerwoneropucająiprypodgraniuw kwasie solnym lub aotowym,dającrotwór
intenywnieżółty
Żółcień neapolitańka (antymonian ołowiowy)
nanaweWłoechjużw XV w. (giallolino).
Wydobywaijąw pobliżuWeuwiua(pochodeniawulkanicnego)
Odpornanadiałaniewiatłai alkalia,dobrechnąca
KolorjanożółtyTrującaW oleju kryje dobrze, bierze good15do20%Trwaławewytkich
połąceniach(diałananiąjedyniemetalicneżelao,ołówlub cynk).
UżywanawewytkichtechnikachW akwarelinieodpornanawiąkiiarkowe
Rozpoznanie:
W rotworachkwaównieropucailecrokładanieabarwiającrotworu(wodróżnieniuod
żółtegochromu)W alkaliach i odtemperaturyniemieniai
Żółcień kaelka (różne związki chlorowego ołowiu z tlenkiem ołowiu)
Kolorodjanożółtegodo brąowegonanaod1809 r. Nietrwała,cególniew połąceniach
z barwnikamimiediowymiUżywanaw oleju,temperze i akwareli.
W oleju schnie dobrze, bierze go 15%.
Rozpoznanie:
Przy podgrzaniu w kwaieaotowymropucaidającbebarwnyrotwór
Barwniki rtęciowe
Cynober (iarczek rtęci)
łożanaturalnegocynobru(rudy)potykaiwewytkichcciachwiata
Cynobernanybyłjużw tarożytnymEgipcie,Grecjii Rzymie.
Cynobernaturalnynoinaw„górkiego”Maodcieńodjakrawożółtegodo ciemnoczerwonego.
Predużyciemdo malowania podlega jedynieoczyszczeniu i zmieleniu. Im lepiej zmielony, tym
ładniejykolor
iarcekrtciwytpujew dwóchodmianach
1.czarny kolor (bezpostaciowy),
2.czerwony kolor (krystaliczny).
CynoberjetkrytalicnymiarckiemrtciNietrwały,nawietlecernieje
Na tarychobraachholenderkichachowałidobre,gdyżiolowanogoodwiatłaalbo lakierem
(werniksem) albo innącerwieniąlaerunkową
Cynoberlepiejiachowujenacarnychpodmalówkach
Obecnie,nakutekwycerpaniałóżiarckurtci,produkttenotrymujeitucnie
Nietrwaływ połąceniachołowiowychi miedziowych.
Pocernieniecynobrunawietletłumacyiprejciem budowykrytalicnejnaamoricną
(bepotaciową)Trwałoćcynobrunawietleależyodpoiwa,naktórymjetonutarty.
Najilniejciemniejeodwerników,potemodoleju,tempery,a najmniej od kleju.
ależyto odwpółcynnikaałamaniawiatła
Nażywicachjetonbardiejprerocyty,wicejprepucawiatłai przez to ciemnieje.
Chcącpokryćcynoberwernikemnależyiolowaćgowartwąkleju(żelatyny)
NagruncieolejnymcynoberachowujeigorejniżnaklejowymNajbardiejciemniejeodbalamu
kapajkiego(mawyżytopieńałamaniawiatłaniżinneżywice)Używanywewytkich
technikach.Oleju bierze od 15 do 20%, schnie jednak wolno.
Rozpoznanie:
Przy podgrzewaniu wyparowuje bez reszty. Kwasy i alkaliananiegoniediałająPodgrewany
do temperatury 100 st.C czernieje, po ostudzeniu powraca do swojego koloru. Podgrzany do 400 st.C
czernieje nieodwracalnie.
Żółcień mineralna (związki oli iarkowo-rtęciowej z tlenkiem rtęci)
Janożółta(cytrynowa)NawietlecerniejeW połąceniachewiąkamiorganicnymirokładai
Barwniki barytowe
Związki baru dają niewielką ilość barwników, z których jedynie szpat ciężki i biel barytowa
odznaczają się trwałością.
Szpat
Minerał oczyszczony i zmielony znajduje się w sprzedaży jako białyproszek. Używany
najczęściej jako domieszka do bieli ołowiowej(zbliżone ciężary właściwe).
Biel barytowa (siarczan baru otrzymany sztucznie)
Biel trwała, nie zmienia się pod wpływem światła, kwasów i alkalii.Siła krycia słaba.
Używana najczęściej w stereochromii. W oleju nieużywana ze względu na słabe krycie.
Rozpoznanie:
Rozpuszcza się w stężonym kwasie siarkowym podczas podgrzewania.
Żółcień barytowa
Nie może być używana w połączeniach z bielami, żółcią neapolitańską, ultramaryną
i kobaltem.
W oleju kryje źle. Używana w technikach:akwarelowej,temperowej,olejnej.
Należy do grupy żółcieni cytrynowych, takich jak:
żółte chromy,
żółta cynkowa,
żółta strontowa.
Światło zmienia ich kolor na zielony.
Barwniki miedziowe
wiąkimiedidajądużąiloćbarwnikówo kolorze zielonym lub niebiekimMogąonebyćnaturalne
lub sztuczne.
N a t u r a l n e , takie jak: azuryt, malachit i błkitgórki,nanebyłyjużw tarożytnociąto wiąki
wglowo-miedziowe.
S z t u c z n e - ąmieaninąwiąkówmiediowych
Itniejątrynajważniejetypywiąkówmiedidającychbarwnikimiediowe
1.Wglanymiedibłkitgórki,ieleńbremeńka,ieleńhamburka,ieleńbrunwicka
2Octanymiedigrynpan,ieleńrancuka
3.Arseno-octanymiedi(grupanajbardiejtrująca)ieleńchweinurtcka,ieleńPaolaVeronee
Włanocipowyżychgrup:
1Wicejlub mniejtrujące
2.Intensywny kolor.
3Wrażliwoćnawiąkiiarkii połącenia barwnikamiiarkowymi(cernieją)
4dolnoćreagowania barwnikami organicznymi.
5Tworeniewiąkówchemicnych olejem, tzw. „mydłamiediowe”(olemiediowekwaów
tłucowych)
6Błkitnebarwnikimiediowew olejupopewnymcaieielenieją
Miediowebarwnikinajbardiejprydatneąw technikachciennychW malarstwie sztalugowym
mogąbyćużywane wielkąotrożnocią,prycymnależyunikaćpołąceń
Najtrwalajetieleńmalachitowa
Naogółmiediowewychodą użycia
Barwniki kobaltowe
Smalta - niebiekie zkło kobaltowe tarte na prozek
Używanactow epoce Odrodzenia zamiast ultramaryny.
Kobalt niebieski - błękit kobaltowy - glinian kobaltu
Powstaje przez osadzanie soli kobaltowych na glince w temperaturze 1100oC.
Wynaleziony w XIX w. Odpornynadiałaniewiatła,toowanywewytkichtechnikachNiejet
wrażliwynapołącenia olejemłącyidobre(pobierago14%)
Dobrze kryjącyPrypieawyychaniei łużyjakoykatywadlainnychbarwników
powoduybkocichniciapowtająpkniciawartwymalarkiej
Rozpoznanie:
Kwasy i alkaliananiegoniediałają
Kobalt zielony - cynkian kobaltu
Powstaje przez osadzanie azotanu kobaltu na bieli cynkowej w temperaturze 1100oC. Jasny,
chłodnoielonyodcieńPrecitnietrwałyNieużywanyw poiwachalkalicnychredniokryjący
W oleju schnie dobrze.
Rozpoznanie:
W tżonymkwaieolnym,prypodgrewaniu,dajerotwórróżowy.
Ceruleum - połączenie oli kobaltu z ołowiem
JanoniebiekiBewgldnietrwały,używanywewytkichtechnikach
Kobalt fioletowy - fosforan kobaltu
Używanywewytkichtechnikach(mawłanocijakinnebarwnikikobaltowe)
Aurealina - azotan kobaltu
Laerunkowa,janożółtaOdpornanawiatłoNienoipołąceń bielącynkowąi dlatego w technice
olejnej i temperowejracejnieużywanaW akwareliachowujeidobre,ale podkłemcernieje
Barwniki ultramarynowe
Ultramaryna niebieska - krzemian glinowo-sodowy
Kolor: niebieski od jasnego do fioletu.
Włanoci
1wiatłotrwała
2Nietrująca
3Doyćodpornanaalkalia
4Nieodpornanakway(cególniełabe)
5.Podlega tzw. „chorobieultramarynowej”
„Choroba”ultramarynypoleganamianachachodącychw budowiekrystalicznej i jest zjawiskiem
iycnymUltramarynaareje,tracikolornakutekdiałaniawilgociw powietrzu,
CO2oraz w technice olejnej - kwaówtłucowych(wrażliwoćnałabekway)Leceniepolegana
stosowaniu kompreów balsamu kapejskiegoi spirytusu (metoda Petenkoffera) lub oparów
spirytusowych.
Ultramaryna naturalna
Minerałlapilauli- kamieńpółlachetny,jakominerałtrudnyw obróbce,gruboiarnity,drogi
UżywanyodXVw
Ultramaryna zielona
Używanaprzede wszystkim w techniceciennejLepegatunkirównieżw malarstwie.
Mawytkiewłanociultramaryny
Ultramaryna fioletowa
Powtajeprediałanienaultramarynniebiekąchloruora pary wodnej albo teżkwauolnego
KolorniebytładnyPodwgldemtrwałociutpujeioletowemukobaltowi
Rozpoznanie:
Cytaultramarynarokładaiwewytkichłabychkwaachtworącbebarwnągalaretowatą
ciecz.
Ultramarynabywactopodbarwianalauremparykim,maltą,indygoi krochmalem.
Kadmy
Kadmbliżonyjetwoimiwłaciwociamido cynku i najdujeiw cynkowej rudzie. W stanie
cytymotałonotrymanyw 1817 r.
iarkowewiąkikadmupotykaiw pryrodiejakominerał„grenokit”o odcieniużółtym(do
oranżu)Jetto jednak tak rzadkiminerał,że w praktyceniemażadnegoatoowania
iarcanykadmuotałyotrymanetucniew I połXIX w. i odtąddatujeiużywanieich
w malarstwie.
Barwnikimającew wymkładieiarcekkadmuodnacająiintenywnociąkoloru,trwałocią
i używaneąwewytkichtechnikach wyjątkiemodcienicytrynowo-żółtych
Kryjądobre,nietrujące,odpornenaalkalia
Żółty i oranżowy kadm (iarczek kadmu)
Otrymujeijepoobemmokrymi suchym.
Na mokro:
RotwórolikadmuoadaiiarkowodoremPocątkowootrymujeiodcieńjanożółty,a przez
dalediałanieiarkowodoru- oranżowy
Na sucho:
Prażeniewiąkówkadmu(npwglanukadmu)w tyglach z iarkąW tenpoóbotrymujeijeden
tylkoodcień- „redni”
Wszystkie odcienie kadmu otrymanegonamokropodwpływemprażeniapryjmująodcieńkadmów
otrymanychnauchoKadmotrymanyuchympoobemnabieraodcieniaoranżowegopre
długieucieraniei prasowanie.
JanekadmyąnietrwałeNajtrwaly- oranżowyi czerwony.
ąproduktamiawierającymiiarki nienależyłącyćich miedziowymi i ołowiowymi(cernieją)
cególniewrażliweąnato kadmyżółte,awierająceiarkw taniewolnymŻółcieni
kadmowychnienależyteżłącyć ugrami,gdyżpopewnymcaieciemniejąW innychpołączeniach -
Zgłoś jeśli naruszono regulamin