sauna.pdf

„Zastosowanie sauny w fizykoterapii i kosmetyce”

Sauna to pomieszczenie, w którym panuje wysoka temperatura i wysoka lub niska wilgotnoĞü (w

zaleĪnoĞci od rodzaju sauny), w którym spĊdza siĊ od kilku do kilkudziesiĊciu minut. Pobyt w

saunie ma wáasnoĞci oczyszczające ciaáo z toksyn, poprawiające krąĪenie i wyrabiające odpornoĞü

na choroby. Po pobycie w saunie bierze siĊ zwykle kąpiel w cháodnej wodzie.

Cechą specyficzną kaĪdej sauny jest to, Īe do jej budowy uĪyte jest drewno. W tradycyjnych

metodach budowy nie uĪywa siĊ teĪ gwoĨdzi, tylko montuje siĊ poszczególne elementy uĪywając

koáków drewnianych. Tak teĪ w wielu wypadkach przygotowywane są dostĊpne juĪ na naszym

rynku gotowe do montaĪu sauny w postaci prefabrykowanej (nie tylko fiĔskiej produkcji),

przeznaczone do samodzielnego montaĪu.

Pierwotnie sauna byáa miejscem kąpieli, lecz poniewaĪ byáo to jedyne czyste pomieszczenie z obfitą

iloĞcią wody, sáXĪ\áo takĪe jako miejsce porodów i leczenia chorych.

Sauna, nie jest kąpielą wyáącznie w gorącym powietrzu ani teĪ kąpielą w parze, lecz specyficznym

poáączeniem suchego, gorącego powietrza i wilgoci. Silny wpáyw bodĨcowy na organizm wywiera

stosowanie temperatur kraĔcowych. W pomieszczeniu sauny temperatura powietrza wynosi,

bowiem 75-105°C a nawet 120°C a wodĊ stosowaną do ocháadzania siĊ, w zaleĪnoĞci od pory roku,

cechuje temperatura od 5 do 25°C, —jeĪeli zabieg ten stosujemy na zewnątrz áDĨni w wodach

powierzchniowych. WzglĊdna wilgotnoĞü powietrza waha siĊ przeciĊtnie od 5 do 20%. Jest to

powietrze bardzo suche. Aby zwiĊkszyü procentową zawartoĞü pary wodnej do okoáo 70 %, naleĪy

wylaü na rozpalone kamienie sporą porcjĊ wody. Wpáyw sauny na ustrój ludzki polega, bowiem na

wytworzeniu bardzo znacznych, chociaĪ krótkotrwaáych róĪnic temperatur oraz wilgotnoĞci

powietrza. One to stanowią bodĨce wywoáujące poĪądane zmiany fizjologiczne w organizmie

Nąpiących siĊ ludzi.

Dlaczego powietrze rozgrzane do 100°C i wiĊcej nie parzy boleĞnie skóry zaĪywających „sauny”?

Sprawia to wáDĞciwoĞü ciaá suchych, posiadających bardzo maáą pojemnoĞü cieplną mierzoną iloĞcią

ciepáa w kaloriach, potrzebną do podniesienia temperatury jednostki masy danego ciaáa o 1°C.

Innymi sáowy, dla podgrzania jednostki masy powietrza o 1°C wystarczy bardzo maáo ciepáa, czyli

Īe powietrze moĪe skumulowaü ciepáa tego bardzo maáo. Czáowiek wytrzymuje temperaturĊ

powietrza 100 -140 C, gdy wilgotnoĞü wzglĊdna powietrza nie przekracza 10-30%. Gdy wilgotnoĞü

ta wzrasta do 50-60%, wówczas temperaturĊ 50-60° C wytrzymuje niewielu.

Rodzaje saun:

Sauna fiĔska(mokra)

Najbardziej rozpowszechniona jest sauna fiĔska, w której co pewien czas naleĪy polewaü wodą

kamienie (z reguáy spore záomy granitu), które uáRĪone są na szczycie pieca. KaĪdorazowe polanie

rozgrzanych kamieni wywoáuje powstawanie káĊbów pary rozchodzących siĊ po caáym

pomieszczeniu, które na ogóá ma 2-3 „kondygnacje” ( póáki), na których im wyĪej, tym wyĪsza

temperatura. W fiĔskiej saunie piec rozgrzewa powietrze do temperatury 80-100 °C. WilgotnoĞü w

pomieszczeniu wynosi od 25% do 40%.

Warto jednak zapamiĊtaü, – Īe sauna nie wykonana z drewna lub nie wyáRĪona w caáRĞci drewnem

– nie jest juĪ sauną tylko áDĨnią parową (rzymską).

Sauna szwedzka(sucha)

Sauna szwedzka wedáug niektórych historyków naleĪy do najstarszych typów sauny, poprzedziáa

pojawienie siĊ typowej fiĔskiej sauny parowej. Lepiej jednak nie mówiü o tym Īadnemu Finowi,

gdyĪ są doĞü draĪliwi na tym punkcie. Jednak sauna ta nazywana jest równieĪ staro skandynawską,

a nazwy chyba nie biorą siĊ z powietrza.

Sauna szwedzka pojawia siĊ poza Skandynawią niezbyt czĊsto. Wchodzi siĊ do niej dopiero

wówczas, gdy temperatura siĊgnie ok.100ºC, a wilgotnoĞü spadnie do nieco powyĪej 10-15 %. Jest

to wiec sauna wywoáująca u osób nie przygotowanych odpowiednio szok termiczny. Praktycznie

wystrój nie róĪni siĊ niczym od sauny fiĔskiej (takĪe wykáadzina drewniana), poza tym, iĪ palenisko

na ogóá jest w pomieszczeniu sąsiadującym a sama sauna ogrzewana jest raczej podgrzanym

powietrzem.

Czasem z sauny tego typu korzystają u nas w kraju sportowcy w oĞrodkach treningowych,

zwáaszcza przed zawodami w krajach o suchym i gorącym klimacie.

O ile sauna fiĔska uchodzi za zdrową, a nawet leczniczą, to w stosunku do sauny szwedzkiej

istnieją doĞü powaĪne przeciwwskazania lekarskie to jej stosowania przez osoby chorujące na serce

oraz choroby krąĪenia, jak równieĪ niektóre choroby skórne. Nie zaleca siĊ jej równieĪ dzieciom w

wieku przedszkolnym.

àDĨnia rzymska

àDĨnia rzymska jest juĪ czymĞ odmiennym od sauny. Wywodzi siĊ przecieĪ z krĊgu

Ğródziemnomorskiego. Zasada dziaáania jest bardzo podobna do sauny fiĔskiej. W pomieszczeniu

áDĨni wáDĞciwej moĪe byü instalowany piec do sauny. Podstawowa róĪnica jest zauwaĪalna w

wystroju. àDĨnia rzymska wymaga takĪe znacznie wiĊkszej powierzchni oraz kubatury. ĝciany áDĨni

rzymskiej nie są wykáadane drewnem. Jako wykáadziny stosuje siĊ przede wszystkim páyty

kamienne (gáównie marmur, rzadziej granit lub bazalty). MoĪna równieĪ stosowaü ceramiczne páytki

áazienkowe. NiezbĊdna jest jednak znacznie wiĊksza niĪ w przypadku sauny dbaáRĞü o sprawny

odpáyw wody (ze skraplającej siĊ pary) oraz wentylacjĊ pozwalająFą na wymianĊ powietrza po sesji

Nąpielowej. Zasadą jest równieĪ – niezaleĪnie od kabiny natryskowej - urządzenie chociaĪby

niewielkiego basenu w bezpoĞrednim sąsiedztwie pomieszczenia wáDĞciwej áDĨni.

Sauna na podczerwieĔ

Jest to sauna bez pary i z niską temperaturą powietrza (40-65°C), gdzie zamiast tradycyjnych

pieców wykorzystywane są ceramiczne promienniki podczerwieni. Z systemu gáĊbokiego wnikania

ciepáa do organizmu dziĊki podczerwieni moĪe korzystaü kaĪdy.

O bezpieczeĔstwie uĪytkowania Ğwiadczy teĪ to, Īe kabiny podczerwone emitują ciepáo bardzo

podobne do energii cieplnej pochodzącej ze sáRĔca, a takĪe tej, którą produkuje nasze ciaáo,

spalając substancje energetyczne w celu utrzymania odpowiedniej temperatury. Poddane dziaáaniu

promieni podczerwonych tkanki wcháaniają je, co powoduje znaczny wzrost moĪliwoĞci zarówno

regeneracyjnych, jak i leczniczych. Nie ma przy tym niebezpieczeĔstwa zbytniego

napromieniowania, gdyĪ, kiedy zostanie osiągniĊty zadowalający poziom nasycenie, reszta

promieni przenika przez tkanki bez Īadnych niepoĪądanych skutków. Sauna na promienie

podczerwone to sauna bez pary, gorącego powietrza i związanych z tym trudnoĞci w oddychaniu.

Promienie podczerwone to po prostu promieniowanie cieplne, które penetruje skórĊ do gáĊbokoĞci

ponad czterech centymetrów i jest z áatwoĞcią wcháaniane przez ciaáo. Sauna na podczerwieĔ jest

doskonaáym substytutem sauny tradycyjnej. Sauny na podczerwieĔ oczyszczają skórĊ i tkanki

podskórne ze zbĊdnych toksyn, czego efektem jest jĊdrna, czysta i zdrowa skóra. Dziaáanie

oczyszczające sauny na podczerwieĔ jest podobne do sauny tradycyjnej. Idea piĊkna páynącego z

wnĊtrza jest tu jak najbardziej na miejscu, gdyĪ to wáDĞnie nowa, piĊkna i zdrowa skóra zastĊpuje

starą, záuszczająFą siĊ skórĊ i zatrutą toksynami.

W trakcie korzystania z sauny na promienie podczerwone ciaáo nagrzewa siĊ i rozszerzają siĊ

naczynia krwionoĞne. Skutkiem tego jest zwiĊkszenie przepáywu krwi i lepsze dotlenienie i

ukrwienie tkanek. Skóra czerwienieje, co oznacza, Īe bogata w tlen krew dociera do miejsc, gdzie

czĊsto moĪe jej brakowaü w wystarczających iloĞciach. Proces ten powoduje równieĪ usuniĊcie z

organizmu duĪych iloĞci toksyn, które nie zalegają w gáĊbszych warstwach skóry. Wolna od toksyn,

zdrowa skóra lepiej siĊ opala i wolniej starzeje.

Najlepsze takie efekty moĪna osiągnąü przy regularnym stosowaniu - najlepiej raz czy dwa razy w

tygodniu.

Regularne wizyty w takiej saunie mają takĪe pozytywny wpáyw na zmniejszenie cellulitisu.. Sauna

na podczerwieĔ, powodując intensywne pocenie siĊ, pozwala na pozbycie siĊ czĊĞci tych

niechcianych "Ğmieci" z organizmu.

W kabinie sauny osiąga siĊ temperatury od 80 do 100 stopni C, a nawet i wiĊcej. Nasz organizm

potrafi wytrzymaü taką temperaturĊ tylko, dlatego, Īe powietrze w saunie jest nadzwyczaj suche.

Organizm reaguje na takie gorąco wydzielaniem wielkiej iloĞci potu - do 30 g na minutĊ lub do 500

g przy kaĪdej kąpieli, przy czym wydzielający siĊ pot ocháadza powierzchniĊ naszego ciaáa.Przy

wysokiej wilgotnoĞci powietrza wyparowuje o wiele mniej potu, przez co zmniejsza siĊ moĪliwoĞü

ocháodzenia organizmu i stosownie do tego moĪe znieĞü o wiele mniejsze temperatury lub wyĪsze

temperatury nie tak dobrze. Jako przykáad moĪe tutaj posáXĪ\üáDĨnia parowa ze swoją wysoką

wilgotnoĞcią powietrza. Mimo Īe kąpiel odbywa siĊ tutaj w temperaturze okoáo 45 stopni C nasz

organizm znosi ją o wiele gorzej aniĪeli bardzo suchą kąpiel w saunie.

.ąpiel w saunie, polegająca na przebywaniu w gorącym suchym powietrzu jak teĪ nastĊpnie na

gruntownym ocháodzeniu wywiera na nasz organizm bardzo korzystny wpáyw, zwáaszcza, gdy

chodzi o pracĊ serca jak teĪ krwioobiegu, powodując intensywne przekrwienie skóry. Sauna

oczyszcza organizm z toksyn, uodparnia i haruje nasze ciaáo, przyczyniając siĊ jednoczeĞnie do

poprawy samopoczucia.

W porównaniu z áDĨnią parową, sauna stanowi mniejsze obciąĪenie dla ustroju. Wynika to z

nastĊpujących faktów: suche powietrze - w porównaniu z wilgotnym - oraz zwiĊkszenie szybkoĞci

krąĪenia powietrza w saunie znacznie uáatwia procesy parowania z powierzchni skóry i wydalania

wody z powietrzem wydechowym, mniej intensywnie nagrzewa tkanki (wskutek mniejszego

przewodnictwa cieplnego), sprzyjając w ten sposób lepszemu znoszeniu wysokiej temperatury

otoczenia.

CiĞnienie tĊtnicze krwi ulega obniĪeniu (zwáaszcza u osób z nadciĞnieniem tĊtniczym) ciĞnienie

Īylne narasta. W saunie mamy do czynienia z przyspieszeniem krąĪenia i przemieszczeniem krwi z

narządów wewnĊtrznych do skóry i páuc.

ObciąĪenie krąĪenia w saunie odpowiada obciąĪeniu w wyniku lekkiej pracy fizycznej. Sauna

wywiera na miĊsieĔ sercowy dziaáanie üwiczące, a wg niektórych autorów sauna dziaáa tak samo

üwicząco na miĊsieĔ sercowy i na zdolnoĞü wysiákową ustroju, jak regularny trening fizyczny. Kąpiel

w saunie stanowi swoiste poáączenie zabiegu przegrzewania ciaáa przy zastosowaniu gorącego,

suchego powietrza z okresowym, krótkim oddziaáywaniem duĪej wilgotnoĞci i duĪego natĊĪenia

pola elektrycznego z nastĊpującym po nim zabiegiem ocháadzania ciaáa za pomocą kąpieli

powietrznej oraz zimnych zabiegów wodoleczniczych.

Dla zdrowego czáowieka wszystkie procesy zainicjowane pobytem w saunie są bezpieczne i

korzystne. Jest to trening dla ukáadu krąĪenia i oddechowego. Podczas zabiegu zachodzą teĪ

zmiany w ukáadzie hormonalnym. Pobudzony zostaje ukáad przysadkowo- podmózgowy,

zarządzający caáym systemem wydzielania wewnĊtrznego. Sauna ma zbawienny wpáyw na ukáad

nerwowy i kondycjĊ psychiczną.

Serail Bath - Sauna báotna Temperatura 38 - 45°C.

WilgotnoĞü 100%

àączy ona w sobie dwie fazy kąpieli oraz aplikacjĊ báota na ciaáo, po którym nastĊpuje delikatny

masaĪ. We wstĊpnej fazie relaksacyjnej, przyjemne ciepáo panujące w pomieszczeniu pozwala

skáadnikom na szybkie oczyszczanie skóry i przyspiesza usuwanie toksyn. Po fazie oczyszczającej

sauna báotna jest wypeániana oparami zioáowymi, a maseczka moĪe byüĞcierana przy pomocy

delikatnego masaĪu. Sauna báotna zakoĔczona jest ciepáym prysznicem.

Rodzaje báota nakáadanego na ciaáo:

- biaáe (twarz, szyja)

- czerwono - záote (brzuch, uda)

- szare (nogi)

- jasnoszare (ramiona)

- czysta biel (poĞladki)

- niebieskie (áokcie, stopy)

Biosauna Temperatura 65°C.

WilgotnoĞü 35%

.ąpiel w Biosaunie jest przyjemna zwáaszcza dla osób, dla których klasyczna sauna fiĔska jest zbyt

ciepáa. Jest to sauna doskonaáa dla osób z nadciĞnieniem oraz nadwraĪliwoĞcią naczynek

krwionoĞnych. ZwiĊksza potliwoĞü, usuwa podskórną tkankĊ táuszczową, przez co wspomaga

proces odchudzania i korekcji figury. Pobudza metabolizm w tkankach, wspomaga usuwanie toksyn

z ukáadu limfatycznego, oczyszcza skórĊ ,dodaje jej urody i przeciwdziaáa starzeniu siĊ skóry.

Rozszerza i oczyszcza gáówne kanaáy organizmu odpowiedzialne za przepáyw materii, zwiĊksza

przemianĊ materii i poprawia trawienie, daje odprĊĪenia skórze i ciaáu. Likwiduje znuĪenie,

zwiĊksza zdolnoĞci intelektualne, koncentracje oraz zdolnoĞü do pracy. Poprawia prace ukáadu

odpornoĞciowo - immunologicznego, przez co zwiĊksza naturalną odpornoĞü organizmu na stres

oraz choroby, zmniejsza prawdopodobieĔstwo wystąpienia zmian nowotworowych. Aktywizuje

przepáyw krwi, oczyszcza gáowne kanaáy organizmu odpowiedzialne za przepáyw energii. Idealna w

przypadku wspomagania leczenia rozlicznych schorzeĔ stawów , koĞci, kolan, ramion oraz

przewlekáych stanów bólowych i reumatycznych

Aroma Sauna - Aromatyczna Temperatura 70° - 80°C.

WilgotnoĞü 10%

Sauna aromatyczna opiera siĊ na terapeutycznym wpáywie zapachu na caáy organizm. Idealna

kombinacja pary wodnej i olejków zapachowych wzmacnia dziaáanie zwykáej sauny suchej.

Inhalacje z lawendy, mirry lub oĪywczego eukaliptusa mają bardzo korzystny wpáyw na páuca i

ukáad oddechowy. Przy dodaniu uspokajających esencji z rumianku podnosi siĊ takĪe poziom

relaksu.

Steam Bath

Temperatura 45°C.

WilgotnoĞü 100%

Jednym z najwiĊkszych atutów Steam Bath jest regeneracja skóry i wáosów oraz wzmocnienie

zdolnoĞci oddechowych organów. Steam Bath ma równieĪ dziaáanie oczyszczające dla caáego ciaáa.

Z dodatkiem naturalnych zapachów np. zapachu eukaliptusa kąpiele w Steam Bath wpáywają

pozytywnie i powodują wzrost dobrego samopoczucia.

Caldarium Temperatura 45°C.

WilgotnoĞü 100%

Jest to sauna z systemem wodnego zachowana ciepáa w Ğcianach i áawkach. W kosmetyce coraz

bardziej doceniane jest wzajemne oddziaáywanie wysokiej wilgotnoĞci i promieniującego ciepáa.

Jednym z najwiĊkszych atutów Caldarium jest delikatna opieka i regeneracja skóry i wáosów oraz

wzmocnienie zdolnoĞci oddechowych organów.

Caldarium dziaáa oczyszczająco na caáe ciaáo.

Wpáyw wysokiej temperatury w saunie na organizm

Dochodzi do przemieszczania siĊ páynów ustrojowych, wraz z potem wydalane są toksyny i

szkodliwe produkty przemiany materii. Temperatura skóry wzrasta do 40°C, rozszerzają siĊ

naczynia podskórne, natomiast kurczą wewnĊtrzne. NastĊpuje przyspieszenie akcji serca,

początkowo roĞnie ciĞnienie krwi, ale pod koniec zabiegu spada, wzrasta czĊstotliwoĞü oddechów,

co powoduje zwiĊkszoną wentylacjĊ páuc.

Przebieg:

1. Uwalniają siĊ hormony. Pod wpáywem ciepáa pobudzona zostaje przysadka mózgowa, uwalniane

zostają m.in. endorfiny, które są związkami morfino- podobnymi

2. Uczucie ciepáa. Receptory znajdujące siĊ w oskrzelach i narządach oddechowych odczuwają

ciepáo. Podpowiadają one mózgowi, Īe temperatura roĞnie

3. Pojawia siĊ pot. Ciaáo broni siĊ przed temperaturą poprzez obfite pocenie w iloĞci od 300 do 600

a nawet 1000 ml w zaleĪnoĞci od temperatury panującej we wnĊtrzu sauny, pozbywając siĊ w ten

sposób nadmiaru ciepáa. JednoczeĞnie pot chroni skórĊ przed oparzeniami.

4. Serce bije szybciej. W celu zmniejszenia temperatury krwi oraz utrzymania w miarĊ stabilnego

ciĞnienia, serce zaczyna pracowaü szybciej. PrzyĞpieszenie czynnoĞci serca (tĊtna o 50%) i wzrost

pojemnoĞci minutowej serca wynosi do 400% wartoĞci spoczynkowej,

5. RoĞnie tĊtno. W celu zatrzymania spadku ciĞnienia krwi, wzrasta tĊtno. U osoby początkującej

WĊtno wzrasta z reguáy do poziomu 100-150

6. CiĞnienie krwi spada. Gáównym skáadnikiem potu jest odfiltrowany skáadnik krwi – w ten sposób

zmniejszona zostaje objĊtoĞü krwi. Ciepáo rozszerza Ī\áy i ciĞnienie krwi spada. Wzrost

skurczowego i rozkurczowego ciĞnienia krwi na początku kąpieli wynosi przeciĊtnie o 25 mm Hg, a

pod koniec nawet o 35 mm Hg.

7. NastĊpuje lekki spadek ciĞnienia krwi po kąpieli, utrzymujący siĊ do okoáo 1 godziny po jej

zakoĔczeniu.

8. WzroĞcie czĊstotliwoĞci oddechów do 20 na minutĊ,

9. ZwiĊkszeniu podstawowej przemiany materii o 30-40% i wzrost wydalania przez skórĊ takich

produktów przemiany materii jak kwas wĊglowy, ciaáa histaminowe, produkty przemiany biaákowej

i wĊglowodanowej.

10. NastĊpuje zagĊszczenie moczu wskutek oddawania duĪej iloĞci potu, czego wyrazem jest

zwiĊkszenie jego ciĊĪaru wáDĞciwego,

11. WzmoĪenie wykrztuszania, korzystne w chorobach dróg oddechowych.

Saunie przypisuje siĊ wáDĞciwoĞci odchudzające, co nie jest prawdą. Sauna prowokuje wydzielanie

potu, ale nie odchudza. Spadek wagi jest chwilowy i szybko zostaje wyrównany.

.ąpiel w saunie powoduje obniĪenie napiĊcia miĊĞniowego, a nawet zwolnienia stanów skurczu.

.ąpiel w saunie wskazana jest, wiĊc przy bólach miĊĞniowych powodowanych ciĊĪNą pracą, przy

stanach pourazowych miĊĞni, którym czĊsto towarzyszą bolesne przykurczĊ. BodĨce ciepáa

powodujące rozszerzanie siĊ naczyĔ krwionoĞnych w skórze i w warstwach gáĊbszych doprowadzają

do zwiĊkszenia przepáywu krwi tĊtniczej oraz limfy, co zmniejsza ból, przyĞpiesza wessanie

produktów zapalnych oraz pobudza wzrost i regeneracji tkanek.

Prawidáowe korzystanie z sauny

1. Kąpiel w saunie nie powinna trwaü dáXĪej niĪ 30-40 minut w trzech porcjach czasowych 12 -15

minutowych z przerwami 6-12 minutowymi na zimną kąpiel. W komorze grzejnej sauny

powinniĞmy przebywaü do silnego zapocenia siĊ, które wystĊpuje po 12 -15 minutach.

2. W saunie naleĪy kąpaü siĊ nago. Przed wejĞciem do komory grzejnej naleĪy umyü siĊ i wytrzeü

do sucha.

3. Podczas kąpieli w komorze ogrzewczej sauny naleĪy siedzieü na

áawkach lub leĪHü na pryczach.

4. Po wejĞciu do komory, naleĪy początkowo korzystaü z dolnych

partii i stopniowo zajmowaü wyĪsze stopnie áDĨni.

5. W celu dodatkowego podraĪnienia i przekrwienia skóry, moĪna

korzystaü z mioteáek brzozowych, którymi lekko uderzamy ciaáo

Nąpiącego siĊ partnera.

6. Po pierwszym mocnym zapoceniu siĊ, naleĪy wziąü zimny prysznic lub zanurzyü siĊ w wannie,

basenie lub w otwartym zbiorniku wodnym. Przed ponownym wejĞciem do komory cieplnej naleĪy

ponownie wytrzeü siĊ do sucha.

7. ReakcjĊ fizjologiczną organizmu na bodĨce cieplne sauny moĪna

obserwowaü samemu, licząc czĊstoĞü tĊtna. CzĊstotliwoĞü powyĪej

130-140 uderzeĔ na minutĊ naleĪy uwaĪDü za sygnaá do przerwania kąpieli lub záagodzenia

bodĨców cieplnych.

8. Po kąpieli naleĪy ocháodziü ciaáo i doprowadziü do zatrzymania

procesu pocenia.

9. Po kąpieli naleĪy odpocząü spokojnie 10-20 minut, przyjmując

napoje owocowe w umiarkowanej iloĞci.

10. Czas kąpieli w saunie naleĪy zwiĊkszaü stopniowo.

11. Z sauny naleĪy korzystaü jeden raz w tygodniu (wyjątkowo 2-3 razy), kontrolując stan zdrowia

w przychodni lekarskiej.

12. Sportowcy nie powinni korzystaü z sauny przed zawodami.

13. Miarą dobrze przeprowadzonego zabiegu kąpielowego w saunie jest stan samopoczucia w dniu

nastĊpnym, który cechowaü

powinna rzeĞkoĞü i gotowoĞü do podjĊcia duĪych wysiáków.

14. Sauny nie naleĪy traktowaü jako obiektu do odchudzania, poniewaĪ ubytek ciĊĪaru ciaáa

wywoáany jest po kąpieli w przewaĪającej mierze wskutek utraty wody i soli, które to skáadniki

naleĪy po kąpieli uzupeániü.

15. Na jedną godzinĊ przed i po kąpieli w saunie naleĪy wstrzymaü siĊ od nadmiernego spoĪywania

Sáynów.

16. W komorze nagrzewczej sauny nie naleĪy namydlaü siĊ, nacieraü maĞciami, wnosiü szklanych

przedmiotów itp.

Siáa bodĨca cieplnego zaleĪy od iloĞci ciepáa (promieni podczerwonych), jaką przyjmie ciaáo od

otoczenia - rozgrzanego pieca powietrza i Ğcian- w jednostce czasu. Odczyn jest tym silniejszy im

wiĊksza jest róĪnica cieplna sauny i wody sáXĪącej do ocháodzenia pod prysznicem w basenie czy

przerĊblu.

Odczyn na bodĨce cieplne zaleĪy równieĪ od stopnia szybkoĞci zmian bodĨca cieplnego, dlatego teĪ

stosuje siĊ nagáe zanurzenie ciaáa w lodowatej wodzie, po uprzednim mocnym jego rozgrzaniu.

Zanurzenie caáego ciaáa stosuje siĊ z tego wzglĊdu, iĪ odczyn bĊdzie tym silniejszy im wiĊksza

EĊdzie powierzchnia ciaáa, na którą czynnik cieplny wywieraü bĊdzie swoje dziaáanie. Badania

wykaĪą, Īe przy powtórnym zastosowaniu bodĨca o tej samej temperaturze, siáa odczynu ogólnego

osáabia siĊ, poniewaĪ ustrój przystosowuje siĊ do jego dziaáania. PamiĊtaü powinniĞmy, wiĊc o

stopniowaniu bodĨców zimna i gorąca oraz rozszerzaniu róĪnic (amplitudy; miĊdzy najwyĪszą

temperaturą nagrzania i oziĊbienia. O tym, czym jest „odczyn" organizmu miejscowy i ogólny —

nieco dalej.

W celu spotĊgowania bodĨca cieplnego po ponownym wejĞciu do komory cieplnej polewa siĊ

rozpalone kamienie pieca wodą. Jej iloĞü uzaleĪniona jest od tego, jaką wielkoĞü wilgotnoĞci

chcemy uzyskaü. Im wiĊksze pomieszczenie oraz stopieĔ nagrzania powietrza tym wiĊkszą iloĞü

wody musimy wylaü na kamienie.

Niedosyt fizyczny powietrza powiĊksza siĊ, bowiem wraz ze wzrostem temperatury - tzn., Īe im

wyĪsza temperatura, tym wiĊcej pary widnej moĪe przyjąü jednostka objĊtoĞciowa powietrza.

JeĪeli wiĊc chcemy, aby ciepáo pary wodnej spotĊgowaáo odczyn cieplny ustroju, to iloĞü pary

wrednej w powietrzu wzrosnąü musi wyczuwalnie. Ma to byü, bowiem bodziec cieplny a nie rytuaá

lania wody na kamienie. Nagáy wzrost zawartoĞci pary wodnej w powietrzu wytrzymaü mogą

jedynie osobnicy o duĪej wydolnoĞci fizycznej ustroju. Po wylaniu wody na kamienie, najwiĊkszy

wzrost iloĞci pary wodnej obserwuje siĊ pod sufitem. Kto chce nagrzaü swoje ciaáo do granic

wytrzymaáRĞci, ten szukaü powinien maksymalnej ciepáoty na najwyĪszej áawie. Po pobraniu ciepáa

zakumulowanego w parze wodnej i ponownym zapoceniu siĊ raz jeszcze ocháadzamy ciaáo zimną

Nąpielą. Zabiegi takie

powtórzyü moĪemy trzykrotnie, tzn. Īe trzy razy doprowadzamy ciaáo do zapocenia. Raz bez

udziaáu pary, dwa razy z wylaniem wody na rozgrzane kamienie. NastĊpnie naleĪy ciaáo ocháodziü i

chwilĊ odpocząü (10-20 minut), pobraü masaĪ i uzupeániü ubytek páynów w organizmie. Dodaü tu

trzeba, Īe oddychanie na zmianĊ gorącym i zimnym powietrzem podczas przejĞcia np. z komory

grzejnej sauny do jeziora, dla pobrania zimnej kąpieli ma równieĪ duĪe znaczenie bodĨcowe dla

organizmu. Gorące powietrze sauny oddziaáywując na powierzchniĊ skóry i báony Ğluzowe dróg

oddechowych, powoduje podwyĪszenie temperatury organizmu do okoáo 38°C a nawet 39,7°C.

GdybyĞmy po wyjĞciu z sauny nie zastosowali zabiegów ocháadzających, to temperatura ciaáa moĪe

siĊ utrzymaü na tak wysokim poziomie od 30 minut do póátorej godziny.

Zbytnie przedáXĪanie pobytu w komorze grzejnej sauny przy niskiej sprawnoĞci termoregulacyjnej

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: